«ردیف نوازی» میرزاعبدالله بینالمللی شد/ اجرایی از حسین علیزاده
تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۱۷۷۹۰۳
به گزارش خبرنگار مهر، نسخه بینالمللی مجموعه «ردیف نوازی» ردیف میرزا عبدالله به روایت نورعلی برومند و اجرای تار حسین علیزاده در قالب هفت آلبوم توسط مؤسسه «تار و پود» در فروشگاه‌های دیجیتالی معتبر جهان پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
انتشار این مجموعه در حالی است که اولین دوره انتشار آن توسط مؤسسه فرهنگی هنری «ماهور» به مدیریت محمد موسوی سال ۱۳۷۱ صورت گرفته بود و اکنون با تغییراتی در دسترس شنوندگان قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در توضیح این مجموعه آمده بود: «ردیف کامل میرزا عبدالله به روایت نورعلی برومند با اجرای تار حسین علیزاده که اجرای آن با سه تار نیز قبلاً به صورت پنج سی‌دی جداگانه منتشر شده بود، به معرفی میرزا عبدالله، نورعلی برومند و حسین علیزاده می‌پردازد. بخش دیگر آلبوم به قلم حسین علیزاده، مفاهیم ردیف، دستگاه، گوشه، نقش گوشه‌ها و برخی اصطلاحات مربوط به ردیف را توضیح می‌دهد و سی گوشه مشترک در دستگاه‌ها و آوازهای ردیف میرزا عبدالله را، با ارائه نت نوشت آنها، معرفی می‌کند.»
«واریاسیون های کردی – ارکسترال»، «عصیان – ارکسترال»، «سواران دشت امید – ۱۳۵۶ – خوانندگان: بیژن کامکار، شهرام ناظری»، «حصار – ۱۳۵۶»، «کنسرت همایون- دو نوازی ابداعی با سه تار و تمبک مجید خلج»، «راست پنجگاه - دو نوازی ابداعی با سه تار و تمبک مجید خلج»، «کنسرت نوا- دو نوازی ابداعی با سه تار و تمبک مجید خلج»، «هم نوایی – با همکاری ارشد طهماسبی و داریوش زرگری»، «سرودهای آذربایجان»، «ماهور – تک نوازی با تار -۱۳۶۲»، «سه گاه- تک نوازی با تار -۱۳۶۲»، «نوروز – خواننده: شهرام ناظری – ۱۳۶۲»، «ترکمن – تک نوازی با سه تار – ۱۳۶۷»، «شورانگیز – خواننده: شهرام ناظری – ۱۳۶۷»، «راز و نیاز – خواننده: علیرضا افتخاری – اجرا با گروه عارف – ۱۳۶۷»، «نوبانگ کهن – ۱۳۶۹»، «صبحگاهی- خواننده: محسن کرامتی»، «آوای مهر – ۱۳۷۰»، «پایکوبی – تک نوازی با سه تار – ۱۳۷۲»، «پریا و قصه‌های ننه دریا»، «راز نو- با همراهی محسن کرامتی، افسانه رثایی و علی صمدپور – ۱۳۷۵»، «از اعصار - با همراهی محسن کرامتی، افسانه رثایی و علی شیرازی – ۱۳۷۸» آلبوم‌هایی هستند که در دهه‌های گذشته پیش روی مخاطبان قرار گرفته‌اند.
آلبوم‌های «چهارگاه – بیات ترک – با همکاری حسین عمومی و محمد قوی حلم – ۱۳۸۰»، «هجرانی- ۱۳۸۰»، «پرنده‌ها با تمبک مجید خلج»، «مادران زمین با تمبک مجید خلج»، «زمستان است – خواننده: محمدرضا شجریان – ۱۳۸۰»، «بی تو به سر نمی‌شود – خواننده: محمدرضا شجریان – سال ۱۳۸۰»، «سلانه – ۱۳۸۱»، «فریاد – خواننده: محمدرضا شجریان – سال ۱۳۸۳»، «به تماشای آب‌های سپید- با همراهی جیوان گاسپاریان – ۱۳۸۲»، «ساز خاموش – خواننده: محمدرضا شجریان – سال ۱۳۸۶»، «سرود مهر – خواننده: محمدرضا شجریان – سال ۱۳۸۶»، «سرود گل – سال ۱۳۸۶»، «آن و آن – دو نوازی سه تار و تمبک پژمان حدادی – ۱۳۸۷»، «ماه و مه – تک نوازس ساز شورانگیز – ۱۳۸۸»، «من اگر پرنده بودم – با همراهی گروه هم آوایان – ۱۳۸۸»، «نوای نور – دو نوازی شورانگیز و تمبک مجید خلج - ۱۳۸۸»، «کنسرت باده تویی – با همراهی گروه هم آوایان – ۱۳۹۳»، «غمنومه فریدون – به نویسندگی و کارگردانی پیمان قدیمی – ۱۳۹۶»، «عشقیم گل – خواننده: محمد معتمدی با همراهی گروه هم آوایان – سال ۱۳۹۴» نیز تعدادی دیگر از آثاری هستند که تاکنون از حسین علیزاده برای علاقه مندان موسیقی ایرانی عرضه شده است.
کد خبر 4941020منبع: مهر
کلیدواژه: حسین علیزاده آلبوم موسیقی موسیقی ایرانی برنامه تلویزیونی تئاتر ایران ویروس کرونا فیلم سینمایی موسیقی ایرانی شبکه پنج سیما صدیقه کیانفر شیوع کرونا شبکه یک سیما سریال ایرانی سازمان صداوسیما فیلم کوتاه موسیقی پاپ محمدرضا شجریان میرزا عبدالله حسین علیزاده تک نوازی سه تار دو نوازی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۱۷۷۹۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقاره‌نوازی؛ آیینی کهن در حرم امام رضا (ع) /۱/
ایسنا/خراسان رضوی شواهد تاریخی نشان می‌دهد که هنر و به‌ویژه موسیقی به دلیل جذابیت‌های خود در انتقال مفاهیم، همیشه مورد توجه خاص قرار گرفته است؛ چنانکه در برگزاری مراسم آیینی و مذهبی نیز از آن استفاده می‌شود. در حقیقت میراث آیینی ایران زمین، مهمترین و شاخص‌ترین بخش شکل‌دهنده به موسیقی سنتی محسوب می‌شود و متاسفانه با فراموشی برخی مراسم و آیین‌ها نقش و کاربرد خود را از دست داده و به بوته فراموشی سپرده شده است.
از آنجایی که بررسی موسیقی آیینی هر قوم و ملتی در شناخت بهتر فرهنگ آن قوم مؤثر است، اهمیت مستندسازی و پژوهش‌های علمی، دقیق و جامع در این حوزه در شرایط کنونی بسیار ضروری به نظر می‌رسد زیرا گسترش شهرها، مهاجرت، رشد و گسترش فناوری، دسترسی به اطلاعات، بالا رفتن سطح دانش و آگاهی اجتماعی و بسیاری از موارد دیگر سبب کمرنگ شدن بسیاری از مراسم سنتی و آیینی شده است.
یکی از میراث آیینی در حوزه موسیقی، نقاره‌نوازی است که قدمتی چند صد ساله دارد و همچنان شاهد اجرای این سنت آیینی در حرم رضوی هستیم؛ آیینی که امروزه معرف اعتبار و عظمت بارگاه مطهر رضوی محسوب می‌شود.
نقاره‌نوازی
نقاره‌نوازی از آیین‌های کهن و باشکوه در حرم مطهر رضوی است که بر اساس سنت دیرینه همه روزه قبل از طلوع و غروب آفتاب همچنین در اعیاد و جشن‌های ملی و مذهبی انجام می‌شود. نقاره‌خانه آستان قدس رضوی دیرپاترین نقاره‌خانه مذهبی در ایران است و با توجه به جایگاهی که در میان زائران و مجاوران این امام رئوف از گذشته تا به امروز داشته است، شناخت و بررسی تاریخ آن اهمیت دوچندان دارد.
در این بین اسناد ارزشمندی از امور اداری نقاره‌خانه در مجموعه اسناد مدیریت امور اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی وجود دارد که بخشی از نکات ناگفته در مورد نقاره‌خانه را روشن می‌سازد.
تاریخچه نقاره‌نوازی
استفاده ایرانیان از انواع ابتکارات هنری در جنبه‌های مختلف زندگی در طول تاریخ حیات این سرزمین روشن و مشهود بوده است. در این بین تعهد و پایبندی آنان به مذهب باعث شد که از این ابتکارات هنری برای بیان یا برگزاری باشکوه‌تر مناسک و آیین‌های عبادی استفاده کنند. از این منظر استفاده از موسیقی نیز قابل مشاهده است و گاه به تنهایی خود به زبان مذهبی تبدیل شده است. این موسیقی مذهبی یا در قالب ذکرخوانی یا به شکل استفاده از سازهایی خاص جلوه‌گر شده است. در این میان نقاره‌نوازی و به تعبیری دیگر نوبت‌نوازی، جلوه دیگری از موسیقی مذهبی ارائه کرده است. این رسم که به روزگاران گذشته بازمی‌گردد به‌گونه‌ای خاص با وقایع و آداب و رسوم هر منطقه پیوند برقرار کرده است. اعلام طلوع و غروب آفتاب آغاز نوروز، جنگ‌ها و غیره از مواردی هستند که با نقاره‌نوازی انجام شده است و به تدریج با نواختن آن در بارگاه منور رضوی به رسمی غیر قابل تغییر در حرم امام رضا (ع) تبدل شد و بّعد دینی به خود گرفت.
مراسم نقاره‌نوازی یادآور سنتی دیرینه است که طی اعصار گذشته به نمادی احترام‌آمیز در بیان عظمت و شکوه حرم امام رضا (ع) تبدیل شده است. تحقیقات مقدماتی، آغاز نقاره‌نوازی در حرم رضوی را به دوره تیموریان می‌رساند، ولی روند شکل‌گیری تشکیلات منسجم و قاعده‌مند آن از دوره صفویه شروع شده و تا به امروز ادامه یافته است.
نقاره‌خانه
نقاره‌خانه متشکل از دو کلمه «نقاره» و «خانه» است و به محلی اطلاق می‌شود که در آن نقاره می‌نوازند. در فرهنگ‌های مختلف تعاریف کم و بیش یکسانی برای آن ارائه شده است. در فرهنگ عمید آمده است: «جایی که طبل و کوس و کرنا بنوازند؛ محل مخصوصی بر فراز سردرهای بلند که در آنجا هنگام اذان شام و سحر به مناسبت اجرای مراسم و تشریفات طبل و سرنا بزنند».
به نقاره‌خانه «نوبت‌خانه» هم می‌گفتند و به نوازنده‌های نقاره «نوبت‌نواز» و «نوبت زن» نیز نسبت داده شده است. حتی نقاره را نیز نوبت می‌خواندند به معنی «طبل بسیار بزرگی که در ساعات معین از شبانه‌روز می‌نواختند»، شاید به این دلیل که نقاره را در اوقات معین و نوبت‌های متعدد می‌نواختند. برخی نیز نقاره را جمع واژه عربی «نقر» به معنی کوبیدن و کوفتن زدن ضربه و حتی دمیدن دانسته‌اند که از زبان عربی وارد زبان فارسی شده است. در مجموع می‌توان نقاره‌خانه را جایی دانست که در اوقات مشخص، به ویژه هنگام طلوع و غروب خورشید، سازهایی چون نقاره، کوس، کرنا و به‌طور کلی سازهای کوبه‌ای و بادی در آن نواخته می‌شود.
سازها
آنگونه که در منابع ذکر شده است و در تصاویر به جای مانده نیز دیده می‌شود، به‌طورکلی سازهای نقاره‌چیان شامل سازهای بادی انواع طبل و گاه، سنج بوده است. البته این سازها بر حسب شرایط و دوره تاریخی کم و زیاد شده و برای نمونه تعداد سازهای دوره افشاری بسیار بیشتر از سایر دوره‌ها بوده است.
نمونه ساز مورد استفاده در نقاره‌خانه آستان قدس رضوی
کرنا، بزرگترین ساز بادی مورد استفاده در نقاره‌نوازی است، البته قدمت استفاده از کرنا به ایران باستان می‌رسد و در سال ۱۳۳۶ خورشیدی (۱۹۵۷) از قبر داریوش سوم شیپوری بسیار شبیه به کرناهای امروزی پیدا شد. طول این نمونه منحصر به فرد ۱۲۰، قطر دهانه خروجی‌اش ۵۰ و قطر دهانه ورودی آن پنج سانتی‌متر است و در موزه تخت جمشید استان فارس نگهداری می‌شود و به «کرنای هخامنشی» شهرت دارد.
کرنا صدایی بم دارد و چون سوراخی بر آن تعبیه نشده با انگشتان نواخته نمی‌شود؛ بنابراین فقط برای دم‌زدن است در تاجیکستان و ازبکستان نیز به این ساز کرنا می‌گویند و با شکل تقریبی کرنای خراسان که در مراسم، به ویژه عید نوروز، از آن استفاده می‌شود، سازگار است. ساختمان این ساز از یک استوانه فلزی به درازای ۷۰ سانتی‌متر تا 7متر تشکیل شده که در نواحی گوناگون جنس و اندازه آن متفاوت است.
در خراسان استوانه کرنا خمیدگی ندارد و از چهار بخش دمیدن، بخش بدنه طویل، بخش بدنه کوتاه، بخش نفیر یا دهانه تشکیل شده است. هم اکنون در نقاره‌خانه آستان قدس از کرناهایی با همین مشخصات و البته از جنس مس زرد استفاده می‌کنند.
به تدریج استفاده از کرنا به اصلی‌ترین جزء نقاره‌نوازی تبدیل شد، چنانکه در دوره قاجار نقاره‌خانه را گاه، کرناخانه می‌نامیدند و بخش عمده‌ای از هزینه تعمیر و خرید «اسباب نقاره‌خانه» در این دوره به خرید یا ساخت کرنا و تعمیر آن اختصاص یافته است.
هم اکنون در موزه آستان قدس رضوی چند کرنای قدیمی از جنس برنج موجود است که احتمالا مربوط به سال ۱۳۱۴ و تعطیلی نقاره‌خانه و تحویل اسباب و ادوات نقاره‌خانه به خزانه می‌باشد که طی آن ۶ عدد کرنای سالم و چهار عدد کرنای اسقاط تحویل خزانه شد.
اکنون کرناهای مورد استفاده در نقاره‌خانه آستان قدس، در مشهد ساخته می‌شوند و طول آن حدود ۱۳۰ سانتی‌متر است و ۱۰ عدد از آن همواره در انبار نقاره‌خانه وجود دارد.
نواختن کرنا در نقاره‌خانه آستان قدس رضوی بسیار مهم بوده و به تمرین و مهارت زیاد نیاز دارد، به همین جهت برای رعایت ریتم آن در آغاز یک نفر به صورت انفرادی به کرنانوازی می‌پردازد و بقیه به تبعیت او می‌نوازند. به کسی که اولین بار در نقاره‌نوازی کرنا می‌زند «سرنواز» گفته می‌شود.
رنا یا سورنا، سازی بادی به شکل استوانه است که معمولا از جنس چوب ساخته می‌شود و چندین سوراخ دارد. بر اساس اسناد موجود تنها یک بار به وجود سورنا به‌عنوان یکی از اسباب نقاره‌خانه اشاره شده است. این سند مربوط به دوره افشاریه و سال ۱۱۶۰ هجری قمری است البته با توجه به عدم اشاره اسناد در مورد نواختن سازها، زمان استفاده از آن مشخص نیست ولی با نظر به کاربرد امروزی سورنا، شاید بتوان گفت که از آن در مراسم مربوط به اعیاد استفاده شده است.
سازهای ضربی، کوس، نقاره، گورگه، طبل، کوس به معنی فرو کوفتن است و در زبان فارسی به صورت مصدر هم به کار برده شده است. کوستن به معنی کوفتن و زدن است. در کتاب‌های لغت آن را به‌طور اجمال به دهل و طبل و نقاره بزرگ تعریف کرده اند ولی تفاوتش با دیگر سازهای ضربی این بود که بدنه آن به شکل کاسه یا نیم کاسه بوده است. کوس بزرگترین ساز از خانواده آلات موسیقی کوبه‌ای است که پوست در ساختمان آن به کار رفته است. این ساز از کاسه ی بزرگ از جنس روی و مس تشکیل می‌شود که بر دهانه آن پوست خام گاومیش یا گاو می‌کشیده‌اند، البته در کتاب فرهنگ سازها سازنده کوس را با نقاره یکی می‌دانند.
نقاره، ساز ضربی به صورت طبل دوتایی که سطح یکی از دیگری کوچکتر است و هر دو به دست یک نوازنده با دو چوب نواخته می‌شود؛ کاسه بزرگتر صدای «بم» و کاسه کوچک صدای زیر می‌دهد، کاسه‌های نقاره را از مس یا سفال درست می‌کنند و روی آن پوست گاو و یا گوسفند می‌کشند برای نواختن این ساز معمولا آن را روی پایه‌ای مخصوص سوار می‌کنند.
انتهای پیام
حریق گسترده انبار کالا در میدان مهارت + فیلم