به نقل از «تسنیم»

نقشه آمریکا برای ترکیه در دو حوزه سوریه و لیبی

تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۱۹۳۶۵۹

برخی از تحلیل‌گران٬ صرف نظر از دیدگاه‌های مثبت و ایجابی که تحولات اخیر لیبی را به نفع ترکیه ارزیابی می‌کنند٬ معتقدند که تیم اردوغان باید از چند و چون بازی‌های آمریکا درک واقع‌بینانه‌ای٬ داشته باشد. ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ - ۱۶:۱۳ بین الملل ترکیه و اوراسیا نظرات - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ هفته‌ گذشته از منظر بررسی وضعیت روابط لیبی و ترکیه٬ هفته مهمی بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

چرا که دولت اردوغان با دو اقدام مهم٬ نشان داد که حالا حالاها با لیبی کار دارد و می‌خواهد به شکل تمام قد٬ از دولت وفاق ملی حمایت کند.

بنابراین٬ روز سه‌ شنبه هفته گذشته٬ شورای عالی امنیت ملی ترکیه در نشستی که به ریاست رجب طیب اردوغان رئیس جمهور این کشور تشکیل شد٬ به طور رسمی اعلام کرد که به حمایت از دولت فائز السراج٬ ادامه خواهد داد.

دو روز پس از آن نیز٬ اردوغان٬ یک بار دیگر و به شکل حضوری٬‌ میزبان فائز السراج نخست وزیر دولت وفاق ملی لیبی شد و این بار٬ امینه اردوغان همسر رئیس جمهور ترکیه نیز٬ با خانم نادیا رفعت همسر نخست وزیر لیبی به شکل رسمی دیدار کرد تا طرفین نشان دهند که دولت وفاق ملی را در چهارچوب پروتوکل‌های رسمی دیپلماتیک می‌بینند و به تعمیق روابط آنکارا – طرابلس می‌اندیشند.

با این حال٬ برخی از تحلیل‌گران٬ صرف نظر از دیدگاه‌های مثبت و ایجابی که تحولات اخیر لیبی را به نفع ترکیه ارزیابی می‌کنند٬ معتقدند که تیم اردوغان باید از چند و چون بازی‌های آمریکا درک واقع‌بینانه‌ای٬ داشته باشد.

مهمت علی گوللر از تحلیل‌گران روزنامه جمهوریت٬ از کارشناسانی است که در این حوزه٬ دست کم به اندازه نویسندگان رسانه‌های هوادار حزب عدالت و توسعه٬ خوشبین نیست و ترجیح می‌دهد توجه دستگاه دیپلماسی ترکیه را به سناریوها و شیطنت‌های احتمالی واشنگتن٬ جلب کند.

اهمیت جغرافیای سیاسی

لیبی را با سوریه و مدیترانه٬ در یک جبهه ببینیم

مهمت علی گوللر ستون‌نویس روزنامه جمهوریت٬ ضمن اشاره به اهمیت توافق امنیتی و دریایی بین دولت اردوغان دولت السراج٬ به موضوع ارتباط زنجیره‌ای تحولات سیاسی منطقه اشاره کرده و نوشته است: عجیب نیست که وقتی به سیمای جغرافیای منطقه می‌نگریم٬ موضوع مهمی به نام همزمانی آغاز مشکلات سوریه و لیبی٬ توجه ما را به سوی خود جلب کرده و به خاطر می‌آوریم که از 2011 میلادی به بعد٬ به یک باره توجه همه قدرت‌ها بر روی این دو کشور متمرکز شد.

ناگهان همه به صرافت این افتادند که سوریه تحت رهبری بشار اسد و لیبی تحت رهبری معمر قذافی٬ باید به هر قیمتی شده٬ متحول شود. هدف سیاسی خاصی در نظر گرفته شده بود تا به اقتدار این دو رهبر مهم پایان دهند و سرنوشت دو کشور عربی لیبی و سوریه٬ به تمامی تغییر پیدا کند.

در دو ماه اخیر نیز دیدیم که گونه‌ای خط و شبکه  سیاسی از سوریه به سمت لیبی در حرکت است و قدرت نظامی و تسلیحاتی در این مسیر به جریان افتاد و همه چیز را تحت تاثیر قرار داد. لذا٬ تحلیل نقطه‌ای این تحولات٬ خطاهای تحلیلی بزرگی را به دنبال می‌آورد و لازم است حتماً با نگرشی به تابلوی کلان تحولات٬ این موضوع مهم را به یاد داشته باشیم که مساله٬ صرفاً محدود به دست به دست شدن قدرت در یک نقطه محدود نیست.

اهمیت تعامل ترکیه و ناتو

در لیبی٬ چه تغییر عمده‌ای روی داده است؟

برای درک عینی و واقعی فضای سیاسی و امنیتی سوریه و لیبی٬ لازم است به این اظهارات چهره‌های دیپلماتیک مرتبط با این موضوعات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای٬ توجه کنیم. تامل بر روی سخنان هر کدام از مسئولین و چهره‌های زیر٬ می‌تواند ابعاد تحولات اخیر را تا حد زیادی روشن کند:

1. جیمز جفری نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در پرونده سوریه گفت: حضور نظامی نیروهای ما در سوریه تا زمانی ادامه خواهد داشت که جنگ در سوریه برای کشور روسیه٬ عملاً به نقطه بن‌بست تبدیل شود.

2.در دیدار بین رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و استولتنبرگ دبیرکل ناتو٬ گفته شد: ناتو در لیبی٬ به همان طرفی کمک می‌کند که مورد حمایت آنکارا است.

3. گیر پدرسون فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در پرنده سوریه٬ در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرد: در حال رایزنی و همکاری هستیم تا دور جدید گفت‌وگوهای مرتبط با تدوین قانون اساسی سوریه در ژنو از سر گرفته شود.

4.ابراهیم کالین سخنگو و مشاور سیاست و امنیت ملی نهاد ریاست جمهوری گفت: روسیه و برخی کشورهای دیگر٬ در خاک لیبی٬ به دنبال افزایش تنش و درگیری هستند.

5.فرماندهی نیروهای آمریکایی مستقر در آفریقا اعلام کرده که نیروی هوایی روسیه چندین فروند هواپیمای جنگنده به لیبی فرستاده و این هواپیماها را در آنجا مستقر کرده است.

6.برخی رسانه‌های روسی نزدیک به کرملین از این موضوع خبر دادند که چند تانک و زره‌پوش نیروی زمینی ارتش ترکیه در لیبی مشاهده شده‌اند.

7.گفته شده که آمریکا به منظور مقابله با قدرت گرفتن روسیه در لیبی٬ به فکر آن است که در خاک همسایه لیبی٬ یعنی در تونس٬ نیروهای خود را مستقر کند.

8.رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه٬ پس از دیدار با فائز السراج نخست وزیر دولت وفاق ملی لیبی اعلام کرد: هم در روند گفت‌وگوهای برلین و هم در هم‌اندیشی‌های ناتو٬ با تمام توان از واقف ملی لیبی حمایت می‌کنیم. به باور ما٬ این گفته برخی مقامات سیاسی که معتقدند نمی‌توان حفتر را کنار نهاد٬ یک خطای آشکار است.

آمریکا٬ سوریه و کردها

به موازات تحولات لیبی٬ در سوریه نیز تحولات مهم دیگری در جریان است. ماجرا از این قرار است که آمریکایی‌ها به فکر این هستند که هر دو طیف سیاسی کردهای شمال سوریه٬ یعنی طیف پ.ک.ک و بارزانی را به هم نزدیک کنند.

مظلوم کوبانی فرمانده قسد (قوات سوریا دموکراتیک) اعلام کرد: دور نخست گفت‌وگو بین جریانات کُردی با موفقیت پایان یافته و وارد فاز دوم شده‌ایم. ما در کنار هم پیروز خواهیم شد و تاریخ خواهیم نوشت.

سخنان مظلوم کوبانی٬ نشان می‌دهد که همان فعالیت‌های تدریجی تیم جیمز جفری که از اواسط سال 2019 میلادی آغاز شده بود٬ حالا رفته رفته در حال ثمر دادن است.

جیمز جفری٬ در فاز نخست٬ با فواد علیکو وارد گفت‌وگو شد. او یکی از سران گروه‌های کُردی نزدیک به بارزانی یعنی «شورای میهنی کردهای سوریه» (ENKS) است که به درخواست جفری٬ با مظلوم کوبانی دیدار کرد. سپس جفری شخصاً به استانبول آمد و با سران دیگر احزاب نزدیک به بارزانی هم دیدار کرده و پروژه واشنگتن را با آنان در میان نهاد.

البته فقط دیپلمات‌های آمریکایی وارد میدان نشدند و برای تکمیل روند سیاسی – نظامی٬ ژنرال آمریکایی مهم منطقه یعنی فرانک مک کنزی نیز به دیدار مظلوم کوبانی رفت.

جیمز جفری امیدوار بود که کردهای سوریه را به ترکیه نیز نزدیک کند. به همین خاطر در ترکیه٬ در وصف سربازان ترکیه که در شمال سوریه جان خود را از دست داده بودند٬ واژه «شهید» را به کار برد و پس از دیدار با مقامات آنکارا به اقلیم کردستان عراق رفته و با رئیس اقلیم یعنی نیچیروان بارزانی دیدار کرد.

سپس دوباره سراغ مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه رفته و پس از آن نیز با نعمت داود یکی دیگر از سران شورای میهنی کردهای سوریه دیدار کرد. در همین حال و به موازات این ترافیک دیپلماتیک٬ آمریکا در شمال شرق سوریه و در حسکه٬ برای تسلط کردها بر چاه‌های نفتی٬ به آنها سلاح و تجهیزات داد.

در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت: آمریکا از همه این تحرکات٬ سه هدف اساسی دارد:

1.تبدیل سوریه به باتلاقی برای روسیه.

2.رساندن ترکیه و روسیه به نقطه چالش٬ تقابل و درگیری در برابر هم در هر دو میدان سوریه و لیبی.

3.با سوء استفاده از اختلافات ترکیه و روسیه٬ یک منطقه نفتی در اختیار کردها قرار داده و برای آن٬ ساختار و موقعیت خاصی تعریف کند. در صورتی که اهداف آمریکا در این بازی پیچیده بر اساس خواسته‌های تیم جفری پیش برود٬ آمریکا رفته رفته همه را به انتخاب بین بد و بدتر سوق خواهد داد و کاری می‌کند که حزب اتحاد دموکراتیک کردهای سوریه (پ.ی.د) صاحب یک ساختار فدرالی شود.

یکی از مهم‌ترین مشکلات ترکیه در گستره تحولات مزبور٬ این است که از فقدان یک استراتژی فراگیر و روشن٬ رنج می‌برد. لازم است به این خطای سیاست خارجی دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه اشاره شود که به قیمت دستیابی به امکان نفوذ و سازماندهی مخالفین سوری در غرب فرات٬ ناچار شده اجازه دهد که کردها در شرق فرات٬ صاحب یک موقعیت و گذرگاه مهم باشند.

سیاست غلط حزب عدالت و توسعه در ارتباط با آمریکا و روسیه را باید نوعی از نئو عبدالحمیدگرایی نامید که پیامدهای سختی به بار خواهد آورد. ترکیه به شدت محتاج این است که به جای نمایش دادن رابطه خود با روسیه به مثابه یک رابطه تاکتیکی٬ نشان دهد که آمریکا را به عنوان یک خطر جدی می‌بیند و در گستره مهم و حساس سوریه٬ لیبی و مدیترانه٬ با روسیه به شکل استراتژیک همکاری می‌کند.

انتهای پیام/

R7650/P/S8,88,1128,1414/CT7 واژه های کاربردی مرتبط ترکیه

منبع: تسنیم

کلیدواژه: ترکیه ترکیه دولت وفاق ملی کردهای سوریه مظلوم کوبانی سوریه و لیبی رئیس جمهور جیمز جفری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۱۹۳۶۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راهکارهایی برای به روزرسانی نقشه جامع علمی کشور

ایسنا/اصفهان جلسه‌ای دیگر از سلسله نشست‌های هیئت اندیشه ورز استان اصفهان، با حضور جمعی از صاحب نظران استان اصفهان به صورت برخط و حضوری با عنوان «نشست تخصصی روز آمدسازی نقشه جامع علمی کشور» در دانشگاه اصفهان برگزار شد.

در نشستی از سلسله نشست‌های هیئت اندیشه ورز استان اصفهان که در دانشگاه اصفهان برگزار شد، رضا انصاری، عضو هیئت علمی گروه مدیریت دانشگاه اصفهان، اظهار کرد: هیئت‌های اندیشه ورز استانی به جهت یاری رساندن به نقشه جامع علمی کشور تشکیل شده است. نقشه جامع علمی کشور یکی از اسناد مهم ملی ما است که در سال‌های گذشته با تاکیدات رهبر معظم انقلاب در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و به تصویب رسید. پیگیری، به روز رسانی و اجرایی کردن نقشه جامع علمی کشور یکی از دغدغه‌های مسئولین کشور در سطوح مختلف است.  

وی با بیان اینکه ستاد علم و فناوری ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده، ادامه داد: ذیل ستاد، هیئت‌های اندیشه ورز استانی شکل گرفته است و در این راستا، یکی از برنامه‌های مهم در دستور کار هیئت اندیشه ورز استان اصفهان که به ریاست حسین هرسیج شکل گرفته، مشارکت در بروز رسانی نقشه جامع علمی کشور است. از این‌رو، دانشگاه اصفهان تصمیم دارد سلسله نشست‌هایی را با حضور اندیشمندان و صاحب‌نظران برای تحقق این مهم در اندیشکده حکمرانی برگزار کند.

در ادامه، علی ذاکری، عضو هیئت علمی و رئیس دانشکده آینده پژوهی دانشگاه اصفهان،  به بیان نکاتی در خصوص خط‌مشی‌ گذاری در حوزه علم، فناوری و نوآوری و نیز جایگاه فعلی و آینده علمی کشورهای دنیا پرداخت.

تفاوت دو رویکرد «گذشته محور» و «آینده محور» در حوزه برنامه ریزی

این عضو هیئت علمی دانشگاه در تبیین دو رویکرد اساسی در حوزه برنامه ریزی، تشریح کرد: وقتی ما به برنامه‌ریزی فکر می‌کنیم دو رویکرد کلی را می‌توان در نظر گرفت: planning from the past که بر اساس آن برنامه‌ریزی را از گذشته شروع می‌کنید (رویکرد گذشته محور) و تکنیک در حوزه فناوری، تکنیک مهندسی معکوس است. در این مورد، رویکرد راهبردی، تطبیق پذیری است و شما به دنبال شکل‌دهی به آینده نیستند. رویکرد دوم planning from the future است و در این رویکرد ما می‌بینیم که چه چیزهایی از آینده به سمت ما می‌آیند (رویکرد آینده محور) و سعی می‌کنیم آن‌ها را به دست بیاوریم. در واقع، در این حوزه، شناسایی اینکه چه چیزی در آینده ثروت آفرین و ارزش آفرین است به راحتی میسر نیست.

ایران جزء ۱۰ کشور برتر دنیا، در دو حوزه «نانو فناوری» و «بیو فناوری»

ذاکری عنوان کرد: در نگاه به آینده، برخی عوامل مانند دانه‌های زیر خاک هستند که به آن‌ها "emerging issues" به معنای پدیده‌های نوظهور می‌گوییم. داشتن نگاه Backcasting و شناسایی فرصت‌های استراتژیک از اهمیت زیادی برخوردار است. او معتقد است که اگر می‌خواهید سهم بری خودتان را از آینده افزایش دهید، بزرگترین فرصت‌ها در پدیده‌های نوظهوری است که هنوز کسی به سراغ آن‌ها نرفته است. کیون لی می‌گوید اگر می‌خواهید نقشه جامع علمی و فناوری بنویسید باید این نکته را در نظر بگیرید که پدیده‌های نوظهوری که اقتصادهای آینده را شکل می‌دهند چه مواردی هستند. یکی از ویژگی‌های آن‌ها این است که با وجود سرمایه گذاری‌هایی که انجام شده، هنوز کسی صاحب مطلق آن‌ها نیست. در ایران ما توانسته‌ایم در دو حوزه «نانو فناوری» و «بیو فناوری» موفق‌های را کسب کنیم. کشور ایران جزء ۱۰ کشور برتر دنیا در این دو حوزه به شمار می‌رود.  

اهمیت کربن و رد پای کربن در برنامه‌ریزی کشورها

وی یادآور شد: با تاکید بر اینکه آگاهی از رد پای کربن هر فرد، به این معنا که سالانه هر فرد چند تن کربن وارد جو می‌کند، نکته‌ای بسیار مهم است، حسابداری کربن به ما می‌گوید که در ۲۰ سال آینده، در کنار پول، کربن هم یکی از فاکتورهای اصلی در برنامه‌ریزی کشورها خواهد بود. از این‌رو، برای تولید هر کالا دو سوال اساسی مطرح می‌شود؛ اول اینکه هزینه کالای تولید شده چقدر است و ما چقدر می‌توانیم آن را به فروش برسانم؟ به عبارتی، اگر آن را در مقیاس بالا تولید کنیم، هزینه به چه میزان کاهش پیدا می‌کند که ما بتوانیم به نقطه سودآوری برسیم؟ و پرسش دیگر اینکه برای تولید این محصول چقدر کربن وارد جو می‌شود و آیا خریدار حاضر است چنین محصولی که برای آن به این میزان کربن تولید شده را خریداری کند یا خیر؟ همچنین، ۱۳۰ کشور دنیا به این توافق رسیده‌اند که تا افق ۲۰۵۰ رد پای کربن را به صفر برسانند. ما در کشور ناترازی انرژی داریم و چاره‌ای به جز حرکت به سمت انرژی‌های تجدید پذیر نداریم. باید در نظر داشته باشیم که بالاترین توان تابشی دنیا در اختیار ایران است و چیزی که قرن‌ها بزرگترین نقطه ضعف ما بوده، اکنون می‌تواند به بزرگترین نقطه قوت ما تبدیل شود. همچنین، قنات‌هایی که روزی توسط اجداد ما ساخته شدند، از چنین ظرفیتی برخوردارند.

رابطه علم و فناوری خطی نیست

رئیس دانشکده آینده پژوهی دانشگاه اصفهان، در پایان صحبت‌های خود با بیان اینکه ما نمی‌توانیم علم را از فناوری جدا کنیم، گفت: این نکته بسیار مهم است و باید به این فکر کنیم که چطور علم را به فناوری و ثروت تبدیل کنیم. به عبارتی، نگاه ما در ایران، در توزیع علم، تکنولوژی و فناوری، یک نگاه جزیره‌ای است و یک نگاه سیستماتیک و یکپارچه نداریم. تحقق این امر نیازمند این است که در کنار شناسایی پدیده‌های نوظهور، یک نگاه سیستماتیک و یکپارچه به علم، تکنولوژی و نوآوری داشته باشیم. همچنین، نگاهمان به تکنولوژی باید در سطوح مختلف ملی، منطقه‌ای، بخشی و تکنولوژیکال باشد.

همچنین، سید محمد قلمکاریان، عضو هیئت علمی و مسئول نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت دانشگاه پیام نور استان اصفهان، با تمرکز بر سند و مبانی نقشه جامع علمی کشور، اظهار کرد: مقوله علم و فناوری، از مهمترین زیرساخت‌های پیشرفت کشور و ابزار جدی رقابت در عرصه‌های مختلف است. به این ترتیب تحقق آرمان‌هایی نظیر احیای تمدن عظیم اسلامی، حضور سازنده، فعال و پیشرو در میان ملت‌ها و کسب آمادگی برای برقراری عدالت و معنویت در جهان، در گرو پیشرفتی همه جانبه در علم است؛ علمی که دارای سه شاخصة عدالت، معنویت و عقلانیت باشد.  

وی ادامه داد: اکنون که ۱۳ سال از عمر نقشه جامع علمی کشور می‌گذرد، فرصت خوبی است که کامیابی‌ها و کاستی‌ها استخراج شود و روز آمدسازی لازم صورت گیرد. دنیای علم مدام در حال تغییر است و ما باید اسناد بالادستی محکم در حوزه های مختلف داشته باشیم.

پیشنهادهای عملی بر اساس پژوهش

در این خصوص، این عضو هیئت علمی دانشگاه پیشنهادهایی را بر اساس پژوهش‌ها ارائه کرد و آن‌ها را بر شمرد وی گفت: با در نظر گرفتن تاثیرات جهانی شدن بر آموزش عالی، باید آمادگی لازم جهت رویارویی با پیامدهای جهانی شدن کسب شود و با برنامه ریزی دقیق، اصولی و حساب شده، زمینه بومی سازی آن‌ها فراهم شود. همچنین، با توجه به اینکه اهداف آموزش عالی بصورت بسیار کلی و بدون در نظر گرفتن تاثیرات جهانی شدن بر آموزش عالی بیان شده است، پیشنهاد می‌شود که اهداف مصوب آموزش عالی به صورت دقیق تبیین و نگاشته شود و در این زمینه پیامدهای جهانی شدن در اولویت قرار گیرد.

قلمکاریان افزود: با توجه به تشکیل و سازماندهی مرکز مطالعات جهانی شدن در کشور و تعیین ریاست آن توسط ریٔیس جمهور، پیشنهاد می‌شود که مرکزی مشابه در شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاسیس شود و با تعامل و بررسی همه جانبه به ارایٔه راه‌های نهادینه کردن تاثیرات جهانی شدن به ویژه در حوزه اهداف آموزش عالی بپردازند. علاوه بر این، بعد اقتصادی جهانی شدن که اکنون به عنوان یکی از جهات مهم و سرنوشت ساز مطرح است، با عنایت به لزوم تعامل کشور با سازمان‌های جهانی، بانک‌های بین المللی مورد توجه همه جانبه قرار گیرد و روند تاثیر پذیری مثبت آن مشخص شود

مسئول نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت دانشگاه پیام نور، عنوان کرد: در ارتباط با تاثیرات بعد سیاسی جهانی شدن بایستی آمادگی لازم در دولت به ویژه در نهادهای آموزشی و دانشگاه‌ها پدید آید تا امکان استفاده بهینه از جنبه‌های مثبت اثرات فراهم شود. بعد فرهنگی جهانی شدن به دلیل ویژگی‌های خاص فرهنگ ایرانی و اسلامی توجه ویژه‌ای را می‌طلبد، لذا بایستی ارزش‌ها و هنجارهای اسلامی در مواجهه با پیامدهای جهانی شدن حفظ و صیانت گردد و در این زمینه برنامه‌ریزی و هدف گزینی دقیق صورت پذیرد.

انتهای پیام