Web Analytics Made Easy - Statcounter

رشد بخش خصوصی تاثیر تحریم‌ها روی صادرات نفت ایران را جبران کرده است با این حال تهدیدهای جدیدی ظهور می‌کنند.

به گزارش ایسنا، بلومبرگ در گزارشی با این مقدمه نوشت: محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه اوایل ماه جاری به مجلس اعلام کرد دولت قصد دارد نفت را در اقتصاد کنار گذاشته و برنامه‌های کشور را بدون نفت اداره کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در واقع چاره دیگری هم نیست. به گفته نوبخت، ایران از فروش نفت و فرآورده‌های نفتی در سال گذشته (۲۰۲۰-۲۰۱۹) تنها ۸.۹ میلیارد دلار درآمد داشت که در مقایسه با ۱۱۹ میلیارد دلار در کمتر از یک دهه پیش کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد.

مقامات ایران هم مانند همتایانشان در کشورهای وابسته به منابع هیدروکربن مدتها درباره اهمیت کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی صحبت کرده‌اند. اما ضرورت گذر به یک اقتصاد غیرنفتی پس از وضع مجدد تحریمهای دولت آمریکا علیه ایران در نوامبر سال ۲۰۱۸ بارز شد.

این تغییر در بخش خصوصی ایران با افزایش تولید، در حال وقوع است. در یک دهه گذشته شرکتهای ایرانی به دنبال توسعه بازار خود و صادرات کالاهای مختلف بوده‌اند و کاهش ارزش ریال به مزیتی برای آنها تبدیل شد. صادرات غیرنفتی ایران در سال ۲۰۲۰-۲۰۱۹ به ۴۱.۳ میلیارد دلار بالغ شد و برای نخستین بار در تاریخ مدرن ایران، از صادرات نفت فراتر رفت. حدود نیمی از صادرات غیرنفتی ایران کالاهای تولید شده بودند. یعنی کارخانه‌های ایران بیش از دو برابر دکلهای نفتی در سال گذشته درآمد صادراتی داشتند.

فشار تحریمها باعث کاهش هفت درصدی مجموع صادرات غیرنفتی شده است اما این صادرات همچنان در رکورد بالایی قرار دارد. کالاهای مصرفی و محصولات صنعتی ایرانی از شیرینی‌جات گرفته تا فولاد ضدزنگ به کشورهای خاورمیانه و نقاط دیگر شامل چین، روسیه و اروپا صادر می‌شوند.

بخش تولید سهم بزرگی در اشتغال دارد. در فاصله مارس سال ۲۰۱۸ تا دسامبر سال ۲۰۱۹ بخش تولید ۴۷۲ هزار شغل ایجاد کرد و از ۳۱۵ هزار شغلی که در سه ماهه پس از وضع مجدد تحریمها از دست داده بود، فراتر رفت. اشتغال جدید کمک کرده است از تاثیر تحریمها کاسته شود و مانع افزایش نرخ بیکاری شود.

نقش محوری بخش تولید در حمایت از اقتصاد به خوبی در آمار رشد تولید ناخالص داخلی روشن است. در حالی که بخش نفت در سال ۲۰۲۰-۲۰۱۹ به میزان ۳۵ درصد رشد منفی داشت، بخش تولید تنها ۱.۸ درصد کوچک شد. در حقیقت این بخش در سه ماهه اول سال میلادی جاری ۲.۴ درصد رشد کرد.

با وجود این بهبود، بزرگترین شرکتهای صنعتی ایران شامل شرکتهای خودروسازی و فولاد تحت تاثیر تحریمها که قیمت مواد اولیه را افزایش داده و دسترس پذیری به آنها را کاهش داده است، با مشکلاتی روبرو هستند. بخش خصوصی شامل شرکتهای کوچک و متوسطی که محصولات غذایی، کالاها و محصولات مصرفی تولید می‌کنند، تا حدودی مشکلات این شرکتهای دولتی را جبران کرده‌اند.

شیوع پاندمی ویروس کرونا چالش جدیدی برای بخش تولید ایجاد کرده است. این ویروس تاکنون حدود ۹ هزار قربانی در ایران گرفته است و احیای اقتصادی را به دلیل قرنطینه سراسری که باعث تعطیلی کارخانه‌ها و بسته شدن مرزهای منطقه‌ای شد، متاثر کرد.

مقامات ایرانی یک ماه و نیم پیش تسهیل محدودیتهای قرنطینه را آغاز کردند و این اقدام در کوتاه مدت نتیجه بخش بود. شاخص مدیران خرید که از سوی اتاق بازرگانی ایران منتشر می‌شود، نشان داد که تولیدکنندگان بخش خصوصی در نخستین ماه پس از کاهش محدودیتهای قرنطینه به رشد بازگشتند. با تداوم تاثیر بحران کرونا روی قیمتهای نفت، صادرات غیرنفتی برای اقتصاد ایران در سال جاری اهمیت بیشتری خواهد داشت.

اما تهدیدهای جدید هم در این بین ظهور می‌کنند. با توجه به نقش محوری بخش تولید ایران در انعطاف پذیری اقتصادی ایران، آمریکا ممکن است درصدد تشدید تحریمها بربیاید. کاخ سفید در ژانویه دستور اجرایی جدیدی را صادر کرد که بخشهای ساخت و ساز، معدنکاری، تولید یا منسوجات اقتصاد ایران را هدف گرفت. دولت آمریکا در واقع برخلاف ادعاهای خود مبنی بر این که از تحریمها برای محدود شدن منابع مالی مقامات دولت ایران استفاده می‌کند، با این اقدام بخش خصوصی و میلیونها کارگر مشغول به فعالیت در کارخانه‌های کشور را هدف گرفته است.

اگر دولت ترامپ این دستور را دنبال کند، تاثیر آن روی هر گونه بهبود اقتصادی پساکرونا ملموس خواهد بود.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: بخش تولید ایران نفت ایران تحریم های آمریکا درآمدهای غیرنفتی صادرات غیرنفتی بخش تولید بخش خصوصی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۲۹۹۰۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رویترز: اعمال تحریم‌های نفتی جدید آمریکا علیه ایران بعید است

خبرگزاری رویترز امروز به نقل از تحلیلگران نوشت که با توجه نگرانی‌ از افزایش قیمت سوخت و ناخرسندی چین، بعید است که پاسخ تنبیهی بی‌سابقه ایران به اسرائیل به افزایش چشمگیر تحریم‌های نفتی واشنگتن علیه ایران بینجامد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، رویترز نوشت که اندکی پس از پاسخ تنبیهی ایران، سران جمهوری خواه در مجلس نمایندگان، جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا را به ناتوانی در اجرای تحریم‌های موجود متهم کرده و گفته‌اند که در روزهای آینده مجموعه‌ای از طرح‌ها را برای تشدید تحریم‌های ضد ایرانی بررسی خواهند کرد.

چندین تحلیلگر منطقه‌ای به این رسانه انگلیسی گفتند که تردید دارند بایدن اقدام قابل توجهی برای تشدید اجرای تحریم‌های کنونی آمریکا علیه صادرات نفت خام ایران انجام دهد.

اسکات مودل، مأمور پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و مدیر عامل کنونی گروه انرژی رپیدان (Rapidan Energy Group) گفت: حتی اگر این طرح‌ها تصویب شوند، بعید است که دولت بایدن در اجرای تحریم‌های موجود سختگیری کرده و یا تحریم‌های جدیدی را برای کاهش یا محدود کردن چشمگیر (صادرات نفت ایران) اعمال کند.

علی‌رغم تمامی محدودیت‌ها، به تخمین راپیدان، صادرات نفت ایران بدون محاسبه میعانات گازی، به ۱.۶ تا ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسیده است. مودل گفت که این رقم نزدیک به صادرات ۲ میلیون بشکه در روز ایران پیش از برقراری مجدد تحریم هاست.

تأثیر احتمالی تشدید تحریم‌ها بر قیمت بنزین هم از دلایلی است که بایدن دموکرات حرکت شدیدی برای محدود کردن صادرات نفت ایران انجام ندهد.

کیمبرلی داناوان (Kimberly Donovan)، کارشناس تحریم‌ها و مبارزه با پول‌شویی در اندیشکده شورای آتلانتیک، گفت که به دلیل نگرانی از افزایش قیمت نفت، پیش بینی نمی‌شود که واشنگتن محدودیت‌های کنونی را تشدید کند.

وی افزود: در سال انتخابات، قیمت نفت و در نهایت بنزین به مسئله‌ای اساسی تبدیل می‌شود.

به نوشته رویترز، اجرای شدید تحریم‌ها می‌تواند تلاش مقام‌های چینی و آمریکایی برای ترمیم روابط را بی اثر کرده و روابط پکن و واشنگتن را بی ثبات کند.

شرکت ورتکسا آنالیتیکس (Vortexa Analytics) که در ردیابی نفتکش‌ها تخصص دارد، تخمین زده که چین در سال گذشته رکورد ۵۵.۶ میلیون تن یا ۱.۱۱ میلیون بشکه نفت خام ایران را وارد کرده باشد. این رقم تقریباً ۹۰ درصد از صادرات نفت خام ایران و ۱۰ درصد از واردات نفت چین را تشکیل می‌دهد.

کد خبر 745095

دیگر خبرها

  • ضرورت تسهیل فرایند صادرات برای جهش تولید
  • بازی با گزینه «تحریم نفتی»/ آمریکا در تقابل با ایران روی چه گزینه‌هایی مانور می‌دهد؟
  • رویترز: بایدن تحریم‌های نفتی ایران را تشدید نمی‌کند
  • یورونیوز: آمریکا نمی‌تواند تحریم‌های نفتی ایران را تشدید کند
  • افزایش ۵.۵ درصدی تولید فولاد ایران در سال ۱۴۰۲
  • نفت روی کشتی و آب نداریم؛ از درآمد‌های نفتی برای پرداخت حقوق استفاده نمی‌کنیم
  • پیمان‌ سپاری ارزی، به کاهش صادرات منجر شد
  • رشد ۵.۵ درصدی تولید فولاد ایران در سال ۱۴۰۲
  • رویترز: اعمال تحریم‌های نفتی جدید آمریکا علیه ایران بعید است
  • بازارهای صادراتی زعفران را دو دستی تقدیم افغانستان کردیم/ موانع صادراتی برداشته شود