علت مخالفت اخیر ایران با درخواست دسترسی آژانس
تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۳۱۶۹۰۸
خبرگزاری تسنیم: آژانس بینالمللی انرژی اتمی از رویکرد در سطح دولت (State-Level approach) در بخشی از پادمانها استفاده میکند. آژانس هدف از اجرای این پادمان را افزایش اطمینان در خصوص پایبندی کشورهای عضو به الزامات پادمانها عنوان میکند. این پادمان که مبتنی بر (State-level concept) است مربوط به برداشت کلی از اجرای پادمانها به نحوی است که فعالیتها و ظرفیتهای هستهای کشوری را در کل در نظر میگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این پادمان در خصوص همه اعضا قابل کاربرد است اما تا کنون برای 53 کشور استفاده شده است. لحاظ کردن «کشور به صورت کل» مدت زمان زیادی است که در اجرای پادمانها وجود داشته است و تقریبا به دهه 1990 برمی گردد، اما دبیرخانه آژانس از سال 2004 از عنوان SLC استفاده کرده است. اجزای مشخصی از SLC تا حدودی اجرا شدهاند.
توافقات پادمانی و در صورت امکان پروتکل الحاقی، در اجرای پادمانهای آژانس در قبال کشور مورد نظر، ملاک عمل قرار میگیرند. جزئیات رویکرد SLA در سند پادمانی داخلی و در دبیرخانه آژانس تدوین میشود. در این سند اهداف پادمانی و اقدامات پادمانی که آژانس در قبال آن کشور باید انجام دهد آمده است و آژانس بر اساس فعالیتهای پادمانی به اهداف تعیین شده میرسد. بر اساس SLA، کشورها بر اساس فاکتورهای خاص آن کشور تفکیک میشوند که این موضوع بر طراحی، برنامهریزی، اجرا و ارزیابی فعالیتهای پادمانی آژانس در قبال آنها تاثیر میگذارد.
تاثیر اطلاعات طرف ثالث بر SLA
برای طراحی SLA از تحلیل مسیر دستیابی (Acquisition Path Analysis) به بمب استفاده میشود. APA تقریبا بررسی مسیرهایی است که یک کشور در مدت زمانی مشخص میتواند به مواد بمب هستهای دست یابد. از این روش برای تنظیم و تدوین پادمان کمک گرفته میشود. در اینجا موارد و مراحل و بررسیهای فنی و حقوقی لحاظ میشوند. اما نکته آنجاست که اطلاعات آشکار (open source information) میتوانند در این پروسه و رویکرد موثر باشند.
در مناسبات آژانس با کشورها، یک طرف ماجرا آژانس است و در طرف دیگر کشور مربوطه. یعنی بر اساس تعامل و همکاری فیمابین آژانس به یک ارزیابی و برداشت از برنامه و فعالیتهای هستهای کشور مزبور میرسد. اما گاهی اوقات منبع اطلاعات طرفی ثالث است. اینجاست که بحث، نقش و اهمیت اطلاعات آشکار مطرح میشود.
استفاده از عنوان اطلاعات آشکار به روشنی این مفهوم را تداعی میکند که منظور اطلاعات محرمانه و اسناد جاسوسی کشورها نیست. اطلاعات آشکار هم باید یک سری مولفههایی را داشته باشند. مثلا مقالات و کتب علمی معمولا یک سری تحلیلها و فرآیندهای علمی را بر اساس منطقی مشخص طی میکنند تا گزارهای را تبیین کنند. بنابراین هر مطلب سرراهی و غیرمرتبط را نمیتوان و نباید در این فرآیند دخالت داد؛ چرا که در غیر اینصورت زمینه برای بازی سیاسی با استفاده از موضوعات فنی و حقوقی فراهم میشود.
ضمنا اطلاعات آشکار به صورت خودکار مفهومی را درباره برنامه هستهای کشوری تداعی نمیکنند، بلکه آن اطلاعات باید توسط آژانس مرحله تایید یا اثبات (corroboration) را سپری کنند.
اختلاف نظر کشورها درباره اطلاعات جاسوسی
در طرف مقابل کشورهای مختلف درباره استفاده از اطلاعات و اسناد جاسوسی اختلاف نظر دارند. اسناد جاسوسی به دلیل ماهیت مخفی بودن آنها، به راحتی امکان جعل و دستکاری را دارند و اثبات و رد آنها به سادگی مقدور نیست. برخی کشورها مثل روسیه، ایران و کشورهای نظیر آنها معتقدند که آژانس نباید به محلی برای راستیآزمایی اسناد و اطلاعات جاسوسی، سرویسهای جاسوسی شوند. چون که این روند میتواند آژانس را از مسیر فنی و حقوقی خود به سمتی سیاسی و امنیتی سوق دهد. اما در نقطه مقابل عدهای از کشورهای غربی معتقدند که آژانس نباید جلوی دریافت اطلاعات را بگیرد بلکه بایستی اطلاعات جاسوسی را دریافت و بررسی کند. با توجه به تحولات رخ داده در آژانس طی سالهای گذشته به ویژه در قبال ایران، تقریبا مشخص است که اصرار این کشورها برای بررسی اطلاعات و ادعاهای جاسوسی در آژانس چیست.
تفکیک اطلاعات جاسوسی از اطلاعات آشکار متقن امری مهم است، چرا که این اطلاعات در صورت دخالت میتوانند بر رویکرد SLA موثر باشند.
ناگفته نماند که اعضا، همین SLA را به طور کامل نپذیرفتهاند، اما آژانس آن را به صورت «دوفاکتو» اجرا میکند. طبیعتا اجرای آن بر کیفیت تدوین و تنظیم توافقات پادمانی آژانس بر کشورها تاثیر میگذارد. حال ترکیب آن با اطلاعات جاسوسی و محرمانه ادعایی، ملغمهای از ابزارهای سیاسی را برای به انحراف کشاندن و خروج یک نهاد فنی از ریل اصلی آن در اختیار برخی کشورها قرار میدهد.
برخورد دوگانه در بستر SLA
به عبارتی سادهتر، بحث SLA خود زمینه برخورد چندگانه آژانس با برنامه هستهای کشورها را فراهم میکند. شاید به همین دلیل است که خیلی کشورها زیر بار آن نمیروند. این رویکرد تقریبا با هدف بازرسی و مواجهه دوگانه و متناقض با کشورها را مهیا میکند. افزودن چاشنی اطلاعات جاسوسی به این فرآیند، مزه سیاسی آن را به قدری زیاد میکند که به مذاق فطرت عدالتخواه انسانی خوش نمی آید؛ یا در بیانی عامیانه «تو ذوق میزند».
محصول این دست پخت کشورهای غربی، همان شلم شوربایی میشود که مالکیت بمب هستهای برخی کشورها مثل آمریکا را برمیتابد، اما در مقابل، چشم دیدن برنامه هستهای صلحآمیز عدهای از کشورهای دیگر مثل ایران را ندارد.
علت مخالفت اخیر ایران با درخواست دسترسی آژانس
در نهایت اینجا شاید بتوان مبنای استدلال ایران برای عدم دسترسی به درخواست نامعقول آژانس را درک کرد. آژانس اتمی این دو درخواست را بر اساس اطلاعات جاسوسی و ادعای اسرائیل مطرح کرده است. پذیرش این درخواستها، جدای از اینکه سنگ بنای درخواستهای غیرمبنایی آتی را میگذارد، آژانس را به محلی برای راستیآزمایی و ایفای نقش اطلاعات جاسوسی تبدیل میکند.
به عبارتی، ارائه گزینشی اطلاعات محرمانه، یا ارائه اطلاعات جعلی به آژانس میتواند بر SLA تاثیر بگذارد. نتیجه این تاثیرگذاری به سادگی قابل تصور است. در این صورت مبنای گزارشهای آژانس بیش از آنکه مبتنی بر اقدامات فنی و مستقل آژانس باشد، ادعاهای سرویسهای جاسوسی مشخصی خواهد بود.
بنابراین، موضع و منطق ایران، فراتر از بحث دسترسی به دو مکان است. تهران در اصل مانع ایجاد ریلی میشود که در نهایت آژانس را از مسیری فنی به سمت مقصدی سیاسی سوق میدهد.
اصل ماجرا و ادعای مطرح شده شاید با کمی تامل قابل فهم و غیرقابل هضم باشد. دارندگان و استفاده کنندگان بمبهای اتمی، به شکایت از برنامه هستهای کشوری برخاستهاند که بیسابقهترین نظام بازرسیهای آژانس را پذیرفته است. در بین این همه کشور عضو، 20 درصد کل بازرسیهای آژانس فقط مربوط به ایران میشود. پس اگر ایران بنای بر مخالفت با دسترسی آژانس داشت، بعید بود که چنین سطحی از بازرسیهای آژانس را بپذیرد.
عَلَم کردن دو مکان ادعایی بیشتر به بهانهای برای فشار یا امتیازگیری سیاسی از تهران میماند تا درخواستی فنی و حقوقی. جالب است که منشأ اطلاعات ادعایی اسرائیل است که اصلا عضو انپیتی نیست و دارنده کلاهکهای هستهای هم هست. عجیب است که آژانس و کشورهای غربی و اروپایی چطور میتوانند این حد از تناقض را تحمل کنند.
منبع: فردا
کلیدواژه: آژانس اتمی ایران اطلاعات جاسوسی برنامه هسته ای اطلاعات آشکار هسته ای کشوری هسته ای کشور فنی و حقوقی هسته ای فعالیت ها بازرسی ها پادمان ها بر اساس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۳۱۶۹۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
احمدیان: مشکل بزرگتر در بقا و ثبات این کشورها خواهد بود
دبیر شورای عالی امنیت ملی در نشست سنپترزبورگ به کشورهایی که اجازه استقرار مراکز امنیت سایبری خود را به رژیم صهیونیستی دادهاند، هشدار داد که با گشودن مرزهای خود برای این رژیم، زیرساخت بزرگی برای تهدید امنیتی خود ایجاد کردهاند که جاسوسی از مردم و مقامهایشان بخش بسیار کوچکی از این خطر است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، علیاکبر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی امروز _چهارشنبه پنجم اردیبهشت_ در نشست امنیتی سنت پترزبورگ طی سخنانی ضمن قدردانی از دولت روسیه برای برگزاری این نشست، عملیات تروریستی مسکو را محکوم کرد.
وی گفت: ما در حال گذار از نوعی حکمرانی پیچیده مبتنی بر اطلاعات هستیم که روز به روز در حال توسعه است و با تکیه بر فناوری اطلاعات، نه تنها دولتها بلکه نظام سلطه با شناختی که از افراد و جوامع پیدا کرده، به سمت کنترلهای روانکاوانهای گام بر میدارد که کمتر رنگ و بوی مداخله سنتی دارد. اما امکانی به مراتب بیش از گذشته برای اعمال سیاست و کنترل را در اختیار حاکمان و البته متأسفانه، دیگرانی قرار میدهد که میتوانند اطلاعات را در اختیار گیرند.
احمدیان افزود: همین امر سبب شده، اکنون، اطلاعات نقش و اهمیتی به مراتب بیش از گذشته پیدا کند و یکی از مهمترین چالشهای امنیتی در عرصه بینالمللی، امنیت اطلاعات خصوصاً در فضای سایبری است که حل آن نیازمند همکاری و مشارکت جمعی کشورهاست.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: سایر همکاران من از امنیت اطلاعات به مفهوم رایج آن سخن گفتند که مورد موافقت ما نیز هستT اما من با یک «نظریه محوری» و متفاوت به این نشست آمدهام تا توجه شما را به دو تهدید بزرگ جلب کنم که از آن به «تهدید نرم» و «تهدید نیمه سخت» تعبیر میکنم.
آسیبها، چالشها و تهدیدات امنیت اطلاعاتاحمدیان یادآور شد: امنیت اطلاعات آنگونه که در نگاه سادهانگارانه تصور میشود صرفاً به معنای حفاظت از اطلاعات، دادهها و ارتباطات نیست، بلکه در نگاهی فراگیر ایجاد سپر دفاعی و امنیتی در برابر «بردهسازی مدرن» از انسانها و جوامع با حذف هویت انسانی و ملی آنان از طریق ترویج فردگرایی افراطی و ایجاد شکاف بین نسلی و گسستن پیوندهای اجتماعی است.
وی آسیبها، چالشها و تهدیدات امنیت اطلاعات را شامل موارد زیر خواند: انحصار اینترنت به آمریکا، انحصار سیستمهای عامل رایانهها و تلفنهای هوشمند (مانند ویندوز و اندروید به آمریکا) و انحصار دیتاسنترهای جهانی و بزرگ و سکوها (مانند گوگل و NSA به آمریکا)
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: در نتیجه این انحصارات تهدیدات زیر رخ داده است: سوءاستفاده از اطلاعات و توانمند شدن صاحبان اطلاعات به نفوذ تا عمق زندگی افراد، جوامع و کشورها؛ شکل دهی به خواستهها، زندگی و حتی آرزوهای افراد و جوامع بشری، مطابق با اهداف و امیال صاحبان مکنت و قدرت و نظام سلطه بینالمللی؛ ایجاد امکان برای برخی کشورهای خاص به منظور در اختیار گرفتن زیرساختهای حیاتی کشورها که بهعنوان مثال زیرساخت اینترنت در انحصار آمریکاست و از این طریق زیرساختهای همه کشورها را در تصرف، کنترل و اختیار خود گرفته است. دخالت حکومتها فراتر از مرزهای سیاسی و حاکمیتی خود و حذف تدریجی حاکمیت ملی کشورها؛ ایجاد امکانی جدی برای تغییر در هویت انسانها و جوامع و شکل دهی به آن به دلخواه غرب و ایجاد فاصله بین افراد و جوامع با ریشههای خود و گسست و شکاف نسلی و پیوندهای اجتماعی، خانوادگی از طریق فردگرایی افراطی آن هم از نوع انحرافی و فروکاست انسانها به لذت جویی و کسب سود فردی.
اعمال نفوذ آمریکا در حوزه امنیت ملی کشورهاوی گفت: در نتیجه این موارد، توانایی کنترل بی سابقه و به شدت افراطی، روانکاوانه و مداخله در خصوصیترین لایههای زندگی افراد و جوامع و حتی کنترل ذهن و رفتار آنان با مقاصد تجاری و سیاسی به نوعی که آزادی، استقلال و قدرت انتخاب را از آنان سلب کرده و حاکمیت فردی و ملی را حذف و بردهداری مدرن را شکل میدهد.
احمدیان با طرح این سوال که کدام یک از شما با تغییر شگفت انگیز افکار و امیال نسل جوان خود حتی فرزندان خویش مواجه نشدهاید؟ افزود: سارق اصلی و عامل ناامنی همان کسی است که امین شمرده شده است، اوست که شبکه و اطلاعات را در دست دارد.
وی ادامه داد: همان گونه که ملاحظه میشود از این منظر، امنیت فردی، اجتماعی و حاکمیت ملی کشورها به سرعت در معرض دو تهدید نیمه سخت به معنای تصرف سکوها، سیستمها و سازوکارهای جهانی و همچنین، در معرض تهدید نرم به معنای تصرف افکار و علایق و اقناع انسانها برابر امیال نظام سلطه جهانی است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی اضافه کرد: فقدان قوانین عادلانه بینالمللی در این حوزه موجب شده تا دولت آمریکا با در اختیار داشتن مدیریت جهانی اینترنت و توسعه سکوهای اینترنتی، فضای سایبر بینالمللی را قلمرو حاکمیتی خود بداند و بر حکمرانی کشورهای مختلف به ویژه در حوزه امنیت ملی آنها اعمال نفوذ کند.
به گزارش فارس، احمدیان یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهایی است که سالها قربانی حملات سایبری متعدد از طرف آمریکا و رژیم صهیونیستی بوده است.
هشدار به کشورهایی که اجازه استقرار مراکز امنیت سایبری خود را به رژیم اسرائیل دادهاندوی خطاب به حاضران با بیان اینکه شما ماجرای حمله خطرناک به سایت اتمی جمهوری اسلامی ایران با بدافزار استاکس نت را به خاطر دارید، گفت: با توجه به اینکه اکثر سامانههای سخت افزاری و نرم افزاری، به ویژه سیستم عاملهای رایانهها و گوشی تلفنهای هوشمند متعلق به شرکتهای آمریکایی است، این کشور از این ابزار سوءاستفاده میکند.
احمدیان ادامه داد: متأسفانه در عملیاتهای خرابکارانه، جاسوسی و تروریستی از قبیل حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق و یا ترور فلسطینیها از بسترهای مذکور استفاده شده است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی به برخی از کشورها که اجازه استقرار مراکز امنیت سایبری و یا خرید و نصب سخت افزارها و نرم افزارهای رژیم صهیونیستی را دادهاند، هشدار داد که رژیمی که با نسل کشی فلسطینیها و کودک کشی و زن کشی و جنایات متعدد علیه بشریت در غزه ماهیت خود را بر همگان آشکار ساخت صلاحیت ورود به این عرصه مهم را ندارد و افزود: کشورها باید مطمئن باشند که با گشودن مرزهای خود برای این رژیم، زیرساخت بزرگی برای تهدید امنیتی خود ایجاد کردهاند که جاسوسی از مردم و مقامهای کشورهایشان بخش بسیار کوچکی از این خطر است.
به گفته احمدیان، مشکل بزرگتر در بقا و ثبات این کشورها خواهد بود.
پنج پیشنهاد احمدیان به نشست سنپترزبورگوی ادامه داد: در مقابل یکجانبه گرایی آمریکا و غرب، سازمانهای منطقهای همچون شانگهای و بریکس باید تلاش کنند تا در عرصه امنیت اطلاعات همکاریهای خود را گسترش داده و ابزارها، نهادها و ساختارهای جدید را خلق کنند تا در برابر این دو نوع تهدید بی دفاع نباشند.
احمدیان افزود: جمهوری اسلامی یک بسته پیشنهادی مشخص شامل این موارد به این نشست ارائه میکند:
۱- همکاریهای دوجانبه و چندجانبه بینالمللی با موضوع امنیت اطلاعات بر مبنای نظریه و رویکرد جمهوری اسلامی ایران به امنیت اطلاعات
۲- چندجانبه کردن نهادها و ساختارهای بین المللی در حوزه امنیت اطلاعات و سایبر و خارج کردن آن از انحصار یک کشور و یک قطب
۳- همکاری برای تدوین قوانین و مقررا ت مرتبط با امنیت اطلاعات و امنیت سایبری جهانی (دیپلماسی سایبری) در ابعاد مختلف و دفاع هماهنگ از آنها در مجامع بین المللی از قبیل ITU و مقابله با یکجانبه گرایی آمریکا در فضای سایبر
۴- تشکیل ائتلافهای ضد تحریمی و استفاده از سامانهها و سکوهای غیرآمریکایی تحریم ناپذیر برای تبادلات مالی و اقتصادی و اداری بین اعضا با یکدیگر
۵- تقسیم کار بین کشورهای مستقل برای تولید سخت افزارها، نرم افزارها، دیتاسنترها و سکوهای مستقل.
دبیر شورای عالی امنیت ملی در پایان گفت: ایران، امروز، برخوردار از ظرفیتهای غیرقابل انکار علمی و فناوری است که میتواند فرصت بسیار خوبی برای همکاری در سطح بینالمللی فراهم کند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران همچون گذشته آمادگی دارد در عرصه تأمین صلح و امنیت پایدار بینالمللی خصوصاً در عرصه مقابله با تهدیدات تروریستی و افراط گرایی با دیگر کشورها در سطح جهان و منطقه همکاری کند.