به نقل از «ایرنا»

سینمای ایران به مثابه عمق راهبردی نگاه تعاملی با دنیا

تاریخ انتشار: ۱۱ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۴۸۳۰۸۵

محرم براتی منتقد سینما در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: چنانچه سینما در مدار واقعی و جایگاه حقیقی خود قرار بگیرد، بیشتر مرزبندی‌ها کنار می‌رود و اصل و اساس درجه‌بندی و قالب‌گیری بر مبنای هنر سینمایی و البته سلیقه و اقبال مخاطب برمی‌گردد؛ این‌گونه تعاملی سازنده میان هنرمندان سینما و سیاست‌گذاران فرهنگی شکل خواهد گرفت؛ یعنی سینماگر از نظر مالی وابسته به مخاطب است، پس ادای دینی هم اگر باشد در دفاع از حق‌وحقوق عمومی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دولت نیز از سینما انتظار ندارد به‌ مثابه بلندگو و تریبون عمل کند.

وی افزود: وقتی دستگاه تبلیغاتی کشورهای دیگر سال‌های سال به هر طریقی کوشیده‌اند ایران را کشوری ناامن، با مردمی نامهربان نشان دهند، سینما حتماً می‌تواند عمق راهبردی نگاه تعاملی با دنیا باشد. در این مورد می‌توان به سفیدنمایی اشاره کرد، جایی که دست و قلم هنرمند برای طرح داستان باز و ارائه‌دهندۀ داستانی باشد که نشان‌دهنده ظرفیت‌های زیستی، قابلیت‌های اقتصادی و خصلت‌های مهربانانه مردم ایران برای تعامل و دوستی با مردم دنیاست.

براتی تصریح کرد: اگر جایزه‌ای به سینماگری تعلق گرفت، به‌ جای انگ زدن، غرور ملی را دریابیم و جایزه را متعلق به کلیت سینما و دستاوردی برای کشور بدانیم. حتماً اگر این دیدگاه ساری و جاری باشد، سینماگران هم با تعلق‌خاطر بیشتری به ظرفیت‌های ملی نگاه تخصصی می‌کنند.

سیاه یا سفید؟ مسئله این نیست

یکی از انتقادات در باب محتوای تولیدات سینمای ایران، تاکید بر مشکلات و معضلات اجتماعی و به تعبیری سیاه نمایی‌هایی است که به‌ویژه در سال‌های اخیر در مضامین فیلم‌ها برجسته شده است. یکی از ساده‌ترین (و البته بدیهی‌ترین) دلایل این امر درخشش در جشنواره‌ها و دیده‌شدن فیلم‌ها در خارج از ایران است. داستانی که اگرچه پربیراه نیست؛ لزوما در مورد همۀ سینماگران صدق نمی‌کند.

درحالی که تولیدات سینمایی به سمت دوقطبی از کمدی‌هایی نه چندان پرمغز و درام‌هایی غم‌بار حاصل اغراق بر مصائب اجتماعی رفته است، برخی این موضوعات را ریشه‌ای‌تر از دسته‌بندی یادشده دانسته و راه خروج از این وضعیت را در بهبود شرایط زمینه‌ای می‌بینند. البته نیاز است علاوه بر خندیدن در سالن‌های سینما به عمق مسائل هم فکر کنیم، همچنان که لازم است علاوه بر نمایش بی‌پایانی از مصیبت‌های اجتماعی، جلوه‌های برجسته‌ای از پیشرفت‌های صنعتی، تولیدات علمی و دستاوردهای ملی و بین‌المللی‌ را بر پردۀ نقره‌ای به تماشا بنشینیم.

براتی در واکاوی انتقادات از تولید فیلم‌های تلخ با مضامین دل‌سردکننده در سینمای ایران بیان کرد: اعتقادی به تقسیم‌بندی سیاه‌وسفید در سینما ندارم زیرا تصور می‌کنم سینما اگر روی ریل درست حرکت کند، باید تاروپودی برای بافتِ واقعیت، شخم‌زدن تاریخ یا ابزاری برای نمایش تخیل و رؤیاپردازی به زبان تصویر باشد. به ‌بیان‌ دیگر سینما بخشی از مفهوم هنر به معنای تجلی اراده‌ای ذهنی است که از واقعیت گرته‌برداری شده یا زاییده تخیل باشد. چنانچه تمام یا بخشی از آن به فراخور متن، ریشه در واقعیت داشته باشد، دسته‌بندی و خط‌کشی معنا ندارد.

وی ادامه داد: تنها شیوه بیان واقعیت است که می‌تواند تلخ، گزنده و نیش‌دار باشد یا واقعیت را در سینی طلا تقدیم کند. این طیف گسترده از نوع نمایاندن تصویر بر پرده نقره‌ای از نظر محتوا بستگی به ساختار زیستی، دیالکتیک متن داستان، دیدگاه پدیدآورنده و البته سلیقه مخاطب دارد که واکاوی هر یک از این موارد به ‌عنوان تشکیل‌دهنده زبان بیان سینما، بحثی طولانی و خارج از حوصله مخاطب است.

اینکه چرا سیاه‌نمایی در سینمای ما موج می‌زند یا فیلم‌ها بیشتر در قالب درام اجتماعی تولید می‌شود را اینگونه پاسخ می‌دهم که به تقسیم‌بندی سینما با معیار سیاه‌وسفید اعتقادی ندارم اما  شاخص‌های بهتر و بیشتری برای جداسازی و تقسیم‌بندی فیلم‌ها وجود دارد. از رده‌بندی سنی تا درجه‌بندی هنری، از دسته‌بندی بر اساس رعایت قواعد هنری تا میزان آغشته‌بودن به ابتذال، از رتبه سلامت مالی و استقلال اقتصادی گرفته تا میزان آلوده‌بودن سرمایه و جولان پول‌های چرک در سالن‌های سینما، از رتبه مهم آزادی بیان در طرح داستان‌های واقعی و کنکاش تاریخی تا وابستگی سیاسی و سفارشی‌سازی، از نوآوری و خلاقیت در طرح داستان‌های جذاب تا آب‌بستن به داستان و سری‌دوزی‌ ...

این منتقد سینما در واکنش به این‌که آیا سینمای ما به سینمای دولتی و سینمای جایزه‌بگیر تبدیل‌شده، گفت: این نوع تقسیم‌بندی نامفهوم و شهودی است؛ قابلیت اندازه‌گیری بر اساس داده‌ها را ندارد و نیازمند تفتیش نظر پدیدآورنده و منظورخوانی است. تولید فیلم برای دیده شدن در جشنواره و کسب جایزه فی‌نفسه مذموم نیست و در همه فرهنگ‌ها رایج است. این نوع سینما نزد مخاطب از اقبال زیادی برخوردار است و اگر نبود حتی به‌ رغم استقبال جشنواره‌های خارجی، کسی از این نوع فیلم‌ها نمی ساخت.

سینمای ما قبل از هر نوع تقسیم‌بندی (سیاه یا سفید)، با مساله فقر و فقدان خلاقیت در پرورش طرح و نبود داستان‌های جذاب روبروست؛ مشکلی عریان و تلخ‌تر از محتوای برخی فیلم‌ها که منجر به بروز حساسیت در سیاست‌مداران شده است.

سینما نیاز به کالبدشکافی و درون‌درمانی دارد

این منتقد در تشریح مشکلات سینمای ایران، خاطرنشان کرد: سال‌هاست سینما نه روی پای خود که با انواع و اقسام نگهدارنده‌ها و افزودنی‌های مجاز و غیرمجاز، حیات و ممات دارد؛ از نیاز مالی به یارانه‌های دولتی گرفته تا فقر مزمن در سرانه ظرفیت‌های صندلی تا فقدان اقبال مخاطب. این سینما نیاز به کالبدشکافی و درون درمانی دارد.

برچسب‌ها سازمان سینمایی و امور سمعی و بصری منتقد سینما شورای صنفی اکران تولید فیلم فیلم نقد فیلم اکران فیلم محرم براتی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سازمان سینمایی و امور سمعی و بصری منتقد سینما شورای صنفی اکران تولید فیلم فیلم نقد فیلم اکران فیلم سازمان سینمایی و امور سمعی و بصری منتقد سینما شورای صنفی اکران تولید فیلم فیلم نقد فیلم اکران فیلم سینمای ایران تقسیم بندی فیلم ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۴۸۳۰۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکنش گسترده سینماگران به سخنان جنجالی مدیر پلتفرم نماوا

سخنان نایب رییس هیات‌مدیره نماوا درباره اهالی سینما، در ساعات اخیر حاشیه‌ساز شده و واکنش بسیاری از هنرمندان و صنوف سینمایی را برانگیخته است. اظهاراتی که هرچند حالا با پاسخ روابط عمومی پلتفرم مذکور و عذرخواهی همراه بوده اما به نظر می رسد در ادامه، این سکوی نمایش فیلم و سریال را حداقل برای همکاری با جمعی از هنرمندان، با چالش جدی مواجه کند.

به گزارش ایسنا، شامگاه یکشنبه ـ دوم اردیبهشت ماه ـ بخش کوتاهی از یک گفتگوی ویدیویی با محمدحسن شانه‌ساززاده ـ نایب رییس هیات‌مدیره پلتفرم وی‌اودی نماوا ـ در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که در آن با لحنی که به مذاق جمع گسترده ای از اهالی سینما خوش نیامده، درباره  سینما و نمایش خانگی سخن می‌گفت.

او در بخشی از سخنانش در این برنامه گفته بود: همه بازیگرها و تهیه‌کننده‌ها بی‌اخلاقی‌های خاص خودشان را دارند؛ نه به قرارداد و نه به حرفشان متعهدند. من در چند صنعت مختلف بوده‌ام و به بی‌اخلاقیِ این‌ها هیچ‌جا ندیده‌ام. اسمشان هم هنرمند، فرهیخته و فرهنگی است، ولی بسیار بی‌اخلاقند.

این مدیر نمایش خانگی در پاسخ به این پرسش که از بابت تحریم هنرمندان نگرانی ندارد، با خنده پاسخ داده بود: برای آن‌ها اول و آخرش پول است. شما پول بده، هر کاری می‌کنند.

حالا این صحبت ها موجی از واکنش‌ها را در میان سینماگران به راه انداخته است. عده زیادی در صفحات اینستاگرام خود نسبت به این سخنان واکنش انتقادی نشان دادند و خواهان عذرخواهی وی شدند.

در این میان چند واکنش ویدیویی نیز بیشتر دیده شد که در رأس آن‌ها واکنش خالقان دو مجموعه «خسوف» و «شریک جرم» ـ محصول پلتفرم مذکور ـ قرار گرفت.

همایون اسعدیان، کارگردان و تهیه‌کننده سینما که پیشتر تهیه‌کنندگی این دو مجموعه را بر عهده داشت، با انتشار ویدیویی گفت: آقای شانه‌ساززاده مدیرعامل قبلی و یکی از مدیران ارشد فعلی نماوا با حرف‌هایی که بیشتر زیبنده خودشان است، بازیگران و تهیه‌کنندگان سینمای ایران را مورد نوازش قرار دادند. من در ۴۰ سال گذشته، این میزان وقاحت در بیان الفاظ را به یاد ندارم و به نظرم بی‌سابقه است.

او در بخش دیگری با اشاره به جمله آخر شانه‌ساززاده تاکید کرد: قیاس به نفس می‌فرمایید جناب شانه‌ساز! حداقل برای منی که در یکی دو پروژه، یکی دو سال با شما کار کردم و چیزهای بسیاری از شما دیدم، باعث تاسف است. جناب شانه‌ساز! برای حفظ حرمت سینمای ایران و برای حفظ حرمت و شأن بازیگران و تهیه‌کنندگان سینمای ایران، من همایون اسعدیان عضو کوچک این سینما تا زمانی که شما در این مجموعه (نماوا) حضور داشته باشید، در هیچ سمتی و به هیچ عنوان با این مجموعه همکاری نخواهم داشت.

اما مازیار میری، کارگردان دو سریال یادشده نیز در ویدیویی کوتاه گفته است: روز گذشته جناب آقای شانه‌ساز از مدیران ارشد پلتفرم نماوا فرمایشاتی فرمودند که واقعا باعث تاسف است. البته از نظر من تاسف بزرگتر جایی است که مدیران فرهنگی کشور شرایطی را به وجود می‌آورند که افراد کاسبکاری چون ایشان عهده‌دار تصمیم‌گیری در امور فرهنگی می‌شوند که واقعا باعث تاسف است. از آن جایی که به خلاف نظر ایشان معتقدم اخلاق و شرافت بیشتر از هر حرفه‌ای نزد اهالی سینماست، تا زمانی که ایشان رسما از اهالی سینما عذرخواهی نکنند، از تمام پروژه‌هایی که قرار به همکاری با این پلتفرم داشتم، رسما انصراف می‌دهم.

هوشنگ گلمکانی، منتقد سینما دیگر فردی است که واکنش نشان داده و این‌طور نوشته است: در جبهه «قدرت و سرمایه»، اغلب بی‌اخلاقی و بی‌تعهدی، با ستم و فساد مالی و رانت‌خواری و حق‌کشی نیز همراه است. ای کاش کسانی هم از بی‌اخلاقی جبهه «قدرت و سرمایه» بگویند؛ کسانی که خود درگیر آن بوده‌اند. ولی ما به عنوان اهل رسانه، فقط یک قلم از بی‌اخلاقی را در کسب درآمد بی‌قرارداد از فیلم‌ها و سریال‌های خارجی می‌توانیم یادآوری کنیم. استفاده غیرمجاز از تولیدات صاحبان آثار و پول گرفتن از کاربران برای تماشای آن‌ها.

در واکنش به سخنان محمدحسن شانه‌ساززاده، محمدحسین فرحبخش، تهیه‌کننده سینما با اشاره به پخش بدون مجوز فیلم او در پلتفرم نماوا، مدیران این پلتفرم را بی‌اخلاق خواند و نوشت: اگر یک فرد لمپن و باج‌خور تحت عنوان تهیه‌کننده کاری کرده، ربطی به جامعه تهیه‌کنندگان ندارد. به این مدیر پلتفرم توصیه می‌کنم به سراغ فروش سرامیک برود و عرصه هنر را برای اهالی هنر بگذارد. شأن خود را باید خودتان حفظ می‌کردید و با افراد معتبر هنرمندان کار می‌کردید چون بخش عمده اهالی سینما افراد باشخصیت هستند، حتی آن آبدارچی صحنه. پس بهتر است هرچه زودتر از اهالی هنر بابت این ادعاها عذرخواهی کنید.

از میان هنرمندانی که محصولی در حال انتشار در پلتفرم نماوا دارند، اسماعیل عفیفه، تهیه‌کننده سریال «جنگل آسفالت» نیز به سخنان مدیر این پلتفرم واکنش نشان داد. او در بخشی از یادداشت خود نوشت: ما به اندازه جناب شانه‌ساززاده درگیر پول نیستیم که به خاطرش هر کاری بکنیم. ما مانند ایشان ابوالمشاغل نیستیم و شغل و میزان درآمد و سابقه و سطح زندگی ما چیز پنهانی ندارد.

او افزود: تهمت های ایشان قابل پیگرد قانونی است اما در حال حاضر تیم ما و مجموعه نماوا فصل مشترکی به نام «جنگل آسفالت» دارد، پس ما مانند ایشان مصداق این بیت سعدی نمی‌شویم که یکی بر سر ِشاخ بُن می‌برید ... .

همچنین مهدی امینی، دوبلور و مدیر استودیو کوالیما که همکار پلتفرم نماوا در دوبله و صداگذاری محصولات سینمایی است، با انتشار ویدیویی خطاب به شانه‌ساززاده گفت: عدم آگاهی شما نسبت به سینما و هنر باعث شد مجموعه‌هایی که با شما تعامل و همکاری دارند، آسیب‌های جدی ببینند. در طی ۲۰ سال فعالیتم در حوزه سینما، مدیری به ناآگاهی شما ندیدم و تا زمانی که افرادی از نوع و تفکر شما در مجموعه نماوا باشند، اعلام می‌کنم که همکاری مجموعه کوالیما و بنده با آن مجموعه قطع خواهد شد.

در کنار این سینماگران، انجمن تهیه‌کنندگان مستقل سینمای ایران هم در بیانیه‌ای ضمن اعلام آمادگی برای بررسی موارد نمایش بی‌مجوز محصولات خارجی و گاه ایرانی در نماوا، نوشت: انجمن تهیه‌کنندگان مستقل سینمای ایران مراتب تاسف و انزجار خود را از اظهارات توهین‌آمیز نایب‌رییس پلتفرم نمایش خانگی نماوا اعلام می‌دارد. اظهارات توهین‌آمیز این مدیر پلتفرم نشان از عدم شناخت، عدم توانایی در این عرصه، مدیریت غلط و عدم شناخت روش‌های تولید حرفه‌ای دارد.

در واکنش به سخنان این مدیر پلتفرم نماوا، روابط عمومی خانه سینما (جامعه اصناف سینمای ایران) هم اعلام کرد هیئت‌رییسه این نهاد، بررسی موضوع سخنان محمدحسن شانه‌ساززاده را به شورای صیانت خانه سینمای ایران ارجاع داده و در این شورا، درباره آن تصمیم‌گیری خواهد شد.

روابط عمومی انجمن صنفی بازیگران سینما نیز با صدور اطلاعیه‌ای، ضمن محفوظ دانستن حق اقدام حقوقی علیه این اظهارات نوشت: این نگاه ناعادلانه قیم‌مآبانه از بالا به پایین نسبت به کسانی که موجودیت همان پلتفرم از وجود آن‌ها شکل گرفته، نشانگر چیست؟ توجیه سوءمدیریت‌های غیرمتخصصانه با تهمت‌زدن‌های بی‌ادبانه بیش از هر چیز زیر سوال بردن هویت تشکیلاتی است که متاسفانه با عنوان فرهنگی و هنری، اخلاق و ادب را قربانی اهداف اقتصادی خود می‌کند.

اما با گذشت حدود ۲۴ ساعت از انتشار سخنان محمدحسن شانه‌ساززاده و در حالی که این مدیر نمایش خانگی، شخصا از اهالی هنر عذرخواهی نکرده است، روابط عمومی پلتفرم نماوا در اطلاعیه‌ای رسمی، نسبت به این سخنان توضیح داد و بابت آن عذرخواهی کرد.

در بخشی از این اطلاعیه آمده است: مجموعه نماوا ضمن پوزش از هنرمندان شریف و نجیب و جامعه اصناف سینمای ایران تاکید دارد که تداوم رابطه مودت‌آمیز و محترمانه با سرمایه‌های گران‌سنگ سینمای ایران هم‌چنان مهم‌ترین سرمایه او خواهد بود.

در بخش دیگری از این اطلاعیه، این توضیح آمده است: هرچند که در جریان ساخت و نمایش برخی مجموعه‌های نمایشی مشکلاتی با برخی از همکاران پدید آمده باشد و مجموعه‌ای علی‌رغم صرف هزینه‌های گزاف، با بدعهدی به پخش نرسیده باشد، اما بدیهی است که چنین مشکلاتی عمومیت ندارند و مصاحبه‌ اخیر نایب رئیس هیئت‌مدیره نماوا را می‌باید صرفا واکنشی به موردی مشخص تلقی کرد.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: گناه فرشته یا گناه شهاب حسینی ، لادن مستوفی ، امیر آقایی و ... مرا ببوس برای اولین بار/ بوسه‌ای که سانسور نشد می‌خواهند همان بلایی را که سر تلویزیون آوردند سر پلتفرم‌ها هم بیاورند/ آیینۀ شبکۀ نمایش خانگی را نشکنید