Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «اکوفارس»
2024-04-20@00:16:47 GMT

بانی مشهورترین سقاخانه ایران، کیست؟

تاریخ انتشار: ۱۳ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۰۴۲۴۱

بانی مشهورترین سقاخانه ایران، کیست؟

مشهد مقدس با وجود قرار گرفتن روی جلگه‌های حاصلخیز، از دیرباز با مشکل کمبود آب روبه‌رو بوده است؛ علت این مسئله، به ویژه در چند سده اخیر، افزایش جمعیت مجاوران حرم رضوی و محدود بودن منابع آب روزمینی موجود در اطراف مشهد است.

به همین دلیل، بسیاری از حکام گذشته، کوشیدند تا مشکل آب شهر را به‌نوعی حل کنند؛ از امیر علیشیر نوایی، وزیر خردمند سلطان‌حسین بایقرا تا سلاطین صفوی و نادرشاه و حتی فرمانروایان دودمان قاجار.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این دوره‌ها، شگرد‌ها و روش‌های مختلفی برای تأمین آب، به ویژه در صحن مطهر حرم رضوی به کار گرفته شد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، ایجاد سقاخانه و هدایت آب از چشمه‌سار‌های اطراف شهر به سمت آن بود. بنابراین، تاریخ شکل‌گیری سقاخانه در حرم امام رضا (ع) را می‌توان به قدمت ایجاد بارگاه منوّر آن دانست. در میان سقاخانه‌های حرم، یکی از همه معروف‌تر شد و البته تا امروز، به حیات خود ادامه داده است؛ سقاخانه «اسماعیل طلایی» که در مرکز صحن عتیق (انقلاب اسلامی) قرار گرفته است؛ سقاخانه‌ای با گنبد مطلّا که چند قرنی از عمرش می‌گذرد و به یکی از بنا‌های مورد علاقه زائران تبدیل شده‌است.

بنایی نو نسبت به ساختمان حرم
برخلاف تصور برخی، عمر سقاخانه اسماعیل‌طلایی، نسبت به دیگر بنا‌های صحن عتیق، کمتر است. ضلع جنوبی صحن در دوره تیموری بنا شد و هنوز کتیبه سلطان‌حسین بایقرا بر اطراف ایوان طلا چشم‌نوازی می‌کند. هرچند پس از توسعه صحن در دوره صفوی، یادگار‌هایی از این عهد هم بر ضلع جنوبی صحن جلوه‌گر شد؛ اماکنی مانند گنبد ا... وردی‌خان. ضلع شرقی و غربی نیز، که دو ایوان ساعت و نقاره‌خانه را در برمی‌گیرد، پیشینه‌ای صفوی دارد و ضلع شمالی نیز، در عهد شاه‌عباس دوم صفوی ساخته و در دوره نادرشاه افشار تکمیل شده است. اما بنای سقاخانه، در دوره افشاری ساخته و در ادوار بعد، تکمیل شد. متأسفانه درباره تاریخچه این سقاخانه که تا حدود ۷۰ سال قبل، از آب نهر نادری، نهری که از بالاخیابان جاری بود و تا پایین خیابان امتداد داشت، تغذیه می‌شد، اطلاعات ضد و نقیض فراوانی وجود دارد؛ اطلاعاتی که در کنار برخی روایت‌های افسانه‌وار، رگه‌هایی از حقیقت را در خود جا داده و بررسی آن‌ها، نیازمند دقت و تتبع در آثار پیشینیان است.

گزارش‌هایی درباره اسماعیل‌طلایی
مجموعه روایت‌های تاریخی مربوط به سقاخانه اسماعیل‌طلایی، تردیدی باقی نمی‌گذارند که سنگ بنای آن را نادرشاه گذاشته است.
طبق برخی مستندات، ظاهراً شاه افشار هنگام عزیمت برای نبرد در شرق ایران و شاید فتح هندوستان، در هرات به سنگ‌آبی بسیار زیبا و شکیل برخورد کرد و آن را شایسته نصب در حرم رضوی دانست. می‌گویند نادرشاه دستور داد دو عراده توپ را پیاده کنند و با چرخ‌هایش گاری بزرگی بسازند و سنگ را با آن به مشهد حمل کنند. نقل است که نادر، سربازان مأمور این کار را تهدید کرد که در صورت آسیب دیدن سنگ، جانشان را خواهد گرفت! به هر حال، چه این روایت درست باشد و چه نادرست، سنگ به مشهد حمل شد و طبق نظر نادرشاه در مکان مدنظر قرار گرفت و بر فراز آن، سایه‌بانی ساختند که شکل و شمایل سقاخانه داشت. تا این‌جای ماجرا، تاریخ سقاخانه اسماعیل‌طلایی مشکلی جدی برای بررسی شواهد ندارد؛ اما از این‌جا به بعد سکته‌های مختلفی می‌توان در تاریخ آن یافت:

روایت اول: یک روایت بر آن است که نادرشاه پس از بازگشت از هند و به شکرانه آن پیروزی بزرگ، تصمیم گرفت سقف سقاخانه را طلا کند. به همین دلیل از فردی به نام اسماعیل‌آقای طلاساز خواست تا این مهم را با طلای خزانه نادری به انجام برساند و این دستور به انجام رسید؛ اما بعدها، مردم به دلیل شهرت و پاکدستی اسماعیل‌آقای طلاساز، نام او را بر سقاخانه گذاشتند.

روایت دوم: برخی معتقدند که اسماعیل‌آقا، یکی از سرداران نادر بود که بابت نجات وی از یک ترور، جایزه‌ای ارزنده دریافت کرد. او این جایزه را که به صورت سکه‌های طلا به دست آورده‌بود، به مطلّا کردن سقف سقاخانه صحن عتیق اختصاص داد و به این ترتیب، نامش بر سقاخانه ماندگار شد.

روایت سوم: این روایت تاریخی که از دیگر روایت‌ها دقیق‌تر و احتمالاً درست‌تر است، طلا کردن سقف سقاخانه را نه در دوره افشاری که در دوره قاجار می‌داند. بر این اساس، اسماعیل آقای سنگسری، یکی از سرداران فتحعلی‌شاه که در جریان جنگ‌های ایران و روس هم رشادت‌هایی از خود نشان داده‌بود، به طلاکردن سقف سقاخانه همت گماشت و نامش روی آن باقی‌ماند. برخی به این روایت تاریخی، داستان روایت دوم را هم افزوده و اسماعیل‌آقا را ناجی فتحعلی‌شاه از ترور دانسته‌اند و طلای به کار رفته در سقف سقاخانه را اهدایی شاه به سردار شجاعش فرض کرده‌اند. ظاهراً همشهری‌های اسماعیل‌آقای مذکور هم، این روایت را بسیار جدی گرفته و حتی میدانی را در مهدی‌شهر (سنگسر) از توابع استان سمنان، به نام «اسماعیل‌طلایی» نام‌گذاری کرده‌اند.

پذیرش هر کدام از این سه روایت، اشکالاتی دارد؛ اما در این بین، روایت سوم بیش از دیگر گزارش‌ها، قابل قبول به‌نظر می‌رسد. واقعیت آن است که بانی سقاخانه «اسماعیل‌طلایی»، هر که بوده، یادگاری پُرخیر از خود به جا گذاشته و زمینه آسودگی خاطر زائران را فراهم کرده‌است. سقاخانه صحن عتیق را باید یکی از نماد‌های برجسته معرفی و شناخت حرم رضوی بدانیم؛ نمادی که بین تمام زائران محبوبیت دارد و بسیار خاطره‌انگیز است؛ آن‌گونه که یکی از سوغاتی‌های زائران حریم ملک پاسبان رضوی برای بستگانشان، جرعه‌ای آب از سقاخانه «اسماعیل‌طلایی» است که به شرف حضور در حریم هشتمین اختر آسمان ولایت، متبرک است و شفابخش.

منبع: خراسان

      

منبع: اکوفارس

کلیدواژه: اسماعیل طلایی اسماعیل آقای صحن عتیق حرم رضوی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ecofars.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اکوفارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۰۴۲۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همکاری ازکی‌وام و بانی‌مد؛ تسهیل خرید اعتباری برای کاربران

با استفاده از این قابلیت کاربران می‌توانند با دریافت اعتبار از ازکی‌وام، محصولات مورد نظر خود را به صورت اعتباری از بانی‌مد خریداری کنند و مبلغ آن را به صورت اقساطی پرداخت کنند.

بانی‌مد؛ با سابقه در صنعت مد و پوشاک آنلاین

بانی‌مد یکی از فروشگاه‌های اینترنتی با سابقه با تمرکز بر مد و پوشاک است که در سال ۱۳۹۳ راه‌اندازی شد. بانی‌مد در سال‌های اخیر علاوه بر مد و پوشاک، محصولات بسیار متنوعی از جمله ساعت، لوازم آرایشی و بهداشتی، عطر و ادکلن و اکسسوری‌های شخصی را به سبد محصولات خود اضافه کرده و به تازگی با افزودن دسته‌بندی سبک زندگی و دکور و کالای خانه، متنوع‌ترین سبد محصولات را در اختیار کاربران خود قرار داده‌است. بانی‌مد با هدف ارائه خدمات با کیفیت، محصولات خود را از بین برندهای معتبر و باکیفیت انتخاب کرده تا تجربه‌لذت‌بخش و مطمئنی از خرید آنلاین را برای کاربران خود فراهم کند. روش‌های متنوع ارسال، ضمانت اصالت کالا و همچین خدمات پس از خرید از مهمترین مزایای فروشگاه اینترنتی بانی‌مد است.

ازکی‌وام؛ پیشرو در ارائه راهکارهای مالی و اعتباری

ازکی‌وام پلتفرم ارائه‌دهنده راهکارهای مالی و خرید اعتباری است. فرآیند دریافت اعتبار خرید در مدل‌های سنتی پیچیدگی‌های زیادی را به دنبال دارد و ازکی‌وام تلاش می‌کند این فرآیندها را به ساده‌ترین شکل ممکن در اختیار کاربران قرار دهد. در ازکی‌وام، کاربران می‌توانند به سادگی اعتبارسنجی شده و بدون نیاز به ضامن، اعتبار مورد نیاز خود را دریافت کنند و از فروشگاه‌های متنوع همکار ازکی‌وام، انواع محصولات مختلف مانند کالای دیجیتال، مد و پوشاک، طلا، لوازم خانگی و خدماتی مانند بیمه و سفر را به صورت اقساطی خریداری کنند.

فرآیند آسان و سریع دریافت اعتبار، سقف بالای مبلغ اعتبار قابل دریافت، تنوع محصولات و فروشگاه‌های همکار معتبر، از مهمترین مزایای دریافت اعتبار خرید از ازکی‌وام است.

همکاری ازکی‌وام و بانی‌مد؛ خرید اعتباری آسان برای تمام کاربران

با توجه به سابقه و اعتبار بانی‌مد در حوزه فروش اینترنتی محصولات خصوصا مد و پوشاک و استقبال کاربران، این مجموعه به دنبال توسعه خدمات خود خصوصا در زمینه تسهیل روش‌های پرداخت بوده‌است. از سوی دیگر ازکی‌وام با هدف حفظ کیفیت خدمات، همکاری با پذیرنده‌های معتبر را دستور کار خود قرار داده‌است. در امکان جدیدی که طی همکاری ازکی‌وام و بانی‌مد فراهم شده‌، کاربران می‌توانند در یک فرآیند آسان و سریع، بدون نیاز به ضامن، اعتبار مورد نظر خود را از ازکی‌وام دریافت کنند و با استفاده از این اعتبار، محصولات مورد نیاز خود را به صورت اقساطی از بانی‌مد خریداری کنند.

از مهمترین مزایای خرید اعتباری از بانی‌مد با اعتبار ازکی‌وام می‌توان به سهولت در دریافت اعتبار، تنوع بالای محصولات در بانی‌مد، فرآیند خرید و ارسال آسان و بازپرداخت اقساط طولانی‌مدت اشاره کرد.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1896323

دیگر خبرها

  • فیلم/ سرباز آمریکایی کیست؟
  • پاسگاه محیط بانی صیدوا در مهدیشهر افتتاح شد
  • بهره برداری از پاسگاه محیط بانی صیدوا در مهدیشهر
  • «مبینا رستمی» والیبالیست کیست و چرا عذرخواهی کرد؟
  • ماریو گومز: نویر به اندازه مسی در تاریخ فوتبال اهمیت دارد
  • داستان شغل ۵۰۰ ساله دلاکی با ۳۳ مهارت؛ مشهورترین دلاک ایرانی که بود؟
  • گران‌ترین فوتبالیست ایران کیست؟
  • همکاری ازکی‌وام و بانی‌مد؛ تسهیل خرید اعتباری برای کاربران
  • ببینید | آیت‌الله خامنه‌ای کیست؟!
  • رابطه بهنام بانی با مافیای زباله شهر تهران چیست؟ + عکس