روند فعلی فرزندآوری، کشور را با پیری جمعیت مواجه میکند / انتقاد از ضعف موسسه مطالعات جمعیتی در ارائه آمار
تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۱۴۲۴۲
یک فعال دانشجویی در حوزه جمعیت گفت: در حال حاضر فرزندآوری خانوادهها به ۲ فرزند کاهش یافته؛ با این وجود اگر همین روند ادامه یابد در آینده به ازای هر سه نفر یک فرد پیر وجود خواهد داشت.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، با توجه به هشدارهای صاحبنظران حوزه جمعیت در خصوص کاهش موالید و پیر شدن جمعیت کشور «خبرگزاری دانشجو» در گفتگو با فعالان دانشجویی به بررسی تبعات کاهش موالید و پیر شدن جمعیت پرداخته که در ادامه سومین گفتگو از سلسه گفتگوهای حوزه جمعیت را با امیر حسین صالحی فعال دانشجویی در حوزه جمعیت می خوانید: در حال حاضر جمعیت کشورمان به ظاهر جمعیت جوانی است؛ اما زیر پوست این جمعیت جوان یک جمعیت پیر به سرعت در حال افزایش است.بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مانع اصلی عدم تحقق سیاستهای حوزه جمعیت این است که مردم، مسئولین، افراد تاثیرگذار بر روی افکار عمومی و رسانهها مسائل جمعیتی را دغدغه خود نمیدانند و در این رابطه احساس خطر نمیکنند. به هر روی موسساتی با موضوع جمعیت شکل گرفته اند که علاوه بر تبیین سیاستهای کلی جمعیت باید به برنامه ریزی در خصوص پیری جمعیت و انجام پژوهش در این حوزه بپردازند و نسبت به مسائل جمعیتی حساس باشند، اما وقتی که این موسسات از حساسیت لازم برخوردار نیستند این عدم حساسیت به نهادهای دیگر نیز تسری پیدا میکند؛ مثلا وظیفه اصلی موسسه مطالعه جمعیت، پژوهش در حوزه جمعیت است، اما وقتی یکی از گزارشهای این موسسه در سال ۹۵ را میخوانیم نه تنها این گزارش با مشکلات آماری تخصصی و تحلیل آماری مواجه است بلکه هیچ خطری در خصوص مسائل جمعیتی در آن وجود ندارد.
واقعیت این است که اگر روند فرزند آوری کمتر از دو فرزند به ازای هر خانواده ادامه یابد احتمالا در سال ۱۴۳۰ جمعیت ایران در رقم ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر جمعیت متوقف شده و در دهههای بعدی تعداد جمعیت کمتر و کمتر میشود و این کاهش جمعیت علاوه بر مشکلات امنیتی، زیرساختی و اقتصادی باعث میشود ما از لحاظ نیروی انسانی، نگه داری از سالمندان و مسائل بهداشتی نیز دچار مشکل شویم.
کاهش جمعیت به معنای کاهش نیروی جوان و افرادی است که قرار است برای کشور به تولید ارزش افزوده و کار بپردازند با این وجود اثرات مخرب کاهش جمعیت نیز توسط اقتصاددانان تایید شده است به همین جهت است که ما از دولت انتظار داریم به نظرات کارشناسی در این حوزه کمک کند. به هر روی راهکار اصلی مقابله با کاهش جمعیت این است که هر مسئول و یا فردی در هر کجایی که حضور دارد نسبت خود را با جمعیت معلوم کند و آن کاری را که از دستش بر میآید انجام دهد مثلا یک جوان در آستانه ازدواج میتواند با سخت نگرفتن شرایط ازدواج هم به فرزندآوری کمک کند و هم به نوعی زندگی شیرینی برای خود رقم بزند و از طرفی به پویایی و جوانی کشور کمک کند. هم چنین مسئولین هم در هر جایگاهی که هستند باید اولویت گذاری و ترجیح خانوادههای با فرزندان بیشتر را به ویژه در اعطای تسهیلات مد نظر قرار دهند. همچنین انتظار دیگری که وجود دارد این است که دولت به جای کاهش بودجه سیاستهای تشویقی جمعیتی به راهکارهای دیگری برای جبران کسری بودجه خود بپردازد و بودجههای مربوط به حوزه جمعیت، حمایت از خانواده و افزایش فرزندآوری را تعطیل نکند و یا کاهش ندهد.
در سیاستهای کلی جمعیت راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدتی برای افزایش جمعیت پیش بینی شده که از جمله راهکارهای کوتاه مدت پوشش بیمهای زوجهای نابارور است. در حال حاضر سه و نیم میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارند که دارای تمایل به فرزند آوری هستند پس باید به این موضوع توجه شود که اگر این تعداد زوج نابارور نیز در کشور صاحب فرزند شوند چه تاثیری روی جمعیت خواهند گذاشت. واقعیت این است پوشش بیمهای زوجهای نابارور علی رغم اینکه در سیاستهای کلی جمعیت گنجانده شده، اما در قوانین کشورمان این زوجها ذیل پوشش بیمهای نیستند؛ البته در لایحه بودجه سال ۹۹ یک پیشنهاد توسط دولت مطرح شده بود مبنی براینکه هزینههای درمان زوجهای نابارور تامین شود، اما بنابر تحقیقات میدانی صورت گرفته بودجه تعیین شده به زوجهای نابارور پرداخت نمیشود. در این لایحه قرار بر این بوده بودجه پیش بینی شده به بیمهها پرداخت شود تا با آن درمان زوجهای نابارور به صورت شفافتر منسجمتر انجام شود، اما متاسفانه این پیشنهاد حتی برای بررسی به کمیسیون بودجه راه پیدا نکرد.
یکی از راهکارهای بلند مدت در سیاستهای کلی جمعیت که به صورت ریشهای به مقوله فرزند آوری و افزایش جمعیت پرداخته مسائل فرهنگی، مسائل زیست محیطی و آلودگی هواست هم چنین در این سیاستها به پایش برنامهها و بررسی این موضوع که چه مقدار برنامهها و قوانینی که در حوزه جمعیت وضع شده است بر روی جمعیت اثرگذار بوده اند تاکید شده است؛ از طرفی در بند آخر سیاستهای کلی جمعیت به وجود ضعف در آمارهای جمعیتی اشاره شده و این ضعفی است که به موسسه مطالعات جمعیتی کشور برمی گردد. به هر روی این موسسه موظف است که گزارشهای مبسوط و به روزی را به صورت سالیانه از وضعیت جمعیتی کشور ارایه کند.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: سیاست های کلی جمعیت زوج های نابارور حوزه جمعیت کاهش جمعیت جمعیت جوان سیاست ها زوج ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۱۴۲۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۱۵ کشور آسیایی که سریعترین روند کاهش جمعیت را دارند
در حالی که آسیا به عنوان یکی از پرجمعیتترین مناطق جهان شناخته میشود، برخی از کشورهای این قاره با چالش کاهش جمعیت روبرو هستند. با وجود تلاشهای دولتها برای تشویق رشد جمعیت، عواملی همچون شهرنشینی، هزینههای بالای زندگی و تغییر سبک زندگی، باعث کاهش نرخ باروری در بسیاری از این کشورها شده است. این روند نگرانکننده میتواند تأثیرات عمیقتری بر اقتصاد و نظامهای رفاه اجتماعی این مناطق داشته باشد.
به گزارش روزیاتو، از میان کشورهای آسیایی که با این چالش دست و پنجه نرم میکنند، چین، ژاپن و کره جنوبی در صدر قرار دارند. چین که یکی از سریعترین اقتصادهای در حال رشد در آسیا است، در سال ۲۰۲۲ برای اولین بار در ۶۰ سال گذشته با کاهش جمعیت روبرو شد.
ژاپن نیز رکورد کاهش ۸۳۷,۰۰۰ نفری جمعیت را در سال ۲۰۲۳ به ثبت رساند که معادل از دست دادن ۱۰۰ نفر در هر ساعت است. انتظار میرود جمعیت کره جنوبی نیز از ۵۲ میلیون نفر در حال به ۲۴ میلیون نفر در سال ۲۱۰۰ کاهش یابد. این روندهای نگرانکننده، ضرورت اقدامات فوری برای حمایت از خانوادهها و افزایش نرخ باروری را در این کشورها برجسته میسازد.
۱۵ کشور آسیا که سریعترین روند کاهش جمعیت را دارند: ۱۵. اندونزیرشد جمعیت = ۰.۶۴ درصد
اندونزی با جمعیت ۲۷۵ میلیون نفری، میانگین رشد سالانه جمعیت ۱.۱ درصدی دارد. آخرین نرخ رشد جمعیت ثبت شده در این کشور ۰.۶۴ درصد در سال ۲۰۲۲ بود که نشان دهنده کاهش رشد جمعیت است.
۱۴. بحرینرشد جمعیت = ۰.۶۱ درصد
بحرین کاهش قابل توجهی در نرخ رشد جمعیت داشته است. نرخ رشد جمعیت این کشور از نزدیک به ۳.۵ درصد در سال ۲۰۱۶ به ۰.۶۱ درصد در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است.
۱۳. قبرسرشد جمعیت = ۰.۵۹ درصد
قبرس با ۱.۲۵ میلیون نفر جمعیت، سومین جزیره پرجمعیت دریای مدیترانه است. قبرس میانگین رشد سالانه جمعیت ۱.۳ درصد را حفظ کرده است. در سال ۲۰۲۲، نرخ رشد ۰.۶ درصد ثبت شد. پیشبینیهای سازمان ملل نشان میدهد که این نرخ رشد تا سال ۲۰۵۰ به ۰.۲۰ درصد کاهش یابد.
۱۲. کویترشد جمعیت = ۰.۴۴ درصد
کویت با جمعیتی بالغ بر ۴.۳ میلیون نفر و متوسط نرخ رشد سالانه ۳.۶ درصد، کاهش رشد جمعیت را در سال های اخیر تجربه کرده است. با این حال، نسبت به نرخ رشد جمعیت قبلی که ۲.۵- درصد در سال ۲۰۲۱ بود، بهبود یافته است.
۱۱. کره شمالیرشد جمعیت = ۰.۳۷ درصد
جمهوری دموکراتیک خلق کره یا کره شمالی میانگین رشد سالانه ۰.۵ درصدی را حفظ کرده است. نرخ رشد جمعیت فعلی، اندکی کمتر از میانگین ۰.۳۷ درصد است. بر اساس پیشبینیهای سازمان ملل، انتظار میرود جمعیت این کشور در سالهای آینده کاهش یابد و تا سال ۲۰۵۰ به ۰.۲۸- درصد شده و جمعیت این کشور در آن زمان به ۲۵.۸ میلیون برسد.
۱۰. سریلانکارشد جمعیت = ۰.۲۷ درصد
سریلانکا از سال ۲۰۱۱ کاهش جمعیت ثابتی را تجربه کرده است. متوسط نرخ رشد سالانه جمعیت این کشور ۰.۸ درصد است. رشد جمعیت فعلی روند نزولی دارد و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۵۰ به ۲۱.۸ میلیون نفر برسد.
۹. قطررشد جمعیت = ۰.۲۶ درصد
قطر حدود ۰.۰۳ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می دهد. متوسط نرخ رشد سالانه در قطر ۶.۵ درصد است که رشد آن در سال ۲۰۰۷ به ۲۱ درصد رسیده است. پیشبینی میشود رشد جمعیت قطر در سال ۲۰۵۰ منفی شود.
۸. تایلندرشد جمعیت = ۰.۱۳ درصد
جمعیت فعلی تایلند ۷۱ میلیون نفر است، با نرخ رشد ۰.۱۳ درصد در سال ۲۰۲۲. تایلند از سال ۱۹۶۵ کاهش ثابتی در رشد جمعیت داشته است و انتظار می رود در دهه های آینده کاهش بیشتری پیدا کند و در سال ۲۰۵۰ به ۰.۵۱- درصد برسد. متوسط رشد سالانه جمعیت این کشور بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲ تنها ۰.۶ درصد بوده است.
۷. گرجستانرشد جمعیت = ۰.۱۰ درصد
میانگین نرخ رشد سالانه جمعیت گرجستان ۰.۴- درصد بوده و جمعیت آن ۳.۷ میلیون نفر است. پیشبینی میشود که نرخ رشد سالانه جمعیت این کشور تا سال ۲۰۵۰ به ۰.۴۳- درصد کاهش یابد و جمعیت آن به ۳.۴ میلیون نفر برسد.
۶. آذربایجانرشد جمعیت = ۰.۰۴ درصد
آذربایجان با ۱۰.۱ میلیون نفر جمعیت، میانگین رشد سالانه جمعیت ۱.۱ درصدی دارد. نرخ رشد جمعیت این کشور در سال ۲۰۲۲، ۰.۰۴ درصد بود و انتظار می رود تا سال ۲۰۵۰ به ۰.۲۰- درصد کاهش یابد.
۵. چینرشد جمعیت =۰.۰۱- درصد
چین، دومین کشور پرجمعیت جهان، جمعیتی تقریباً برابر با هند دارد. با این حال، پس از اجرای سیاست های کنترل جمعیت توسط دولت چین، از سال ۱۹۶۵ کاهش مداومی را تجربه کرده است. انتظار می رود رشد جمعیت این کشور تا سال ۲۰۵۰ به ۰.۵۲- درصد کاهش یابد.
۴. کره جنوبیرشد جمعیت = ۰.۲۳- درصد
کره جنوبی در طول سال ها شاهد کاهش مداوم رشد جمعیت بوده که دلیل اصلی آن شهرنشینی است. جمعیت این کشور در حال حاضر نزدیک به ۵۱.۷ میلیون نفر است که پیش بینی می شود تا سال ۲۰۵۰ به ۴۵.۷ میلیون نفر کاهش یابد. طبق گزارش سازمان ملل، انتظار می رود نرخ رشد جمعیت این کشور در سال ۲۰۵۰ به ۰.۸۴- درصد برسد.
۳. ارمنستانرشد جمعیت = ۰.۳۸- درصد
نرخ رشد جمعیت ارمنستان ۰.۳۸- درصد است. جمعیت این کشور که در حال حاضر ۲.۷ میلیون نفر است، بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ کاهش ۱۰,۰۰۰ نفری را تجربه کرده است. عوامل مختلفی در کاهش جمعیت ارمنستان نقش دارند، اما دلایل اصلی بیثباتی اقتصادی، مهاجرت و نرخ پایین باروری است.
۲. ژاپنرشد جمعیت = ۰.۴۴- درصد
ژاپن در میان ۲۰ کشور اول جهان است که سریعترین کاهش را تجربه میکند و از نظر کاهش جمعیت در رتبه دوم آسیا قرار دارد. ژاپن با متوسط نرخ رشد سالانه ۰.۱- درصد شاهد کاهش مداوم نرخ رشد جمعیت خود در طول سال ها بوده است.
۱. لبنانرشد جمعیت = ۱.۸۶- درصد
لبنان بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ کاهش قابل توجهی به میزان ۱.۸۶- درصد از جمعیت خود را تجربه کرد. عوامل متعددی در این کاهش نقش دارند، از جمله مهاجرت و بی ثباتی مالی. لبنان در سال ۲۰۱۹ با نرخ ۲.۸۴- درصد، شاهد بیشترین کاهش جمعیت بود.
کانال عصر ایران در تلگرام