Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «شبستان»
2024-03-29@13:32:51 GMT

مسجدی که با همت یک نیکوکار در شیراز بنا شد

تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۱۵۹۴۰

مسجدی که با همت یک نیکوکار در شیراز بنا شد

یکی از مساجد تاریخی و کهن شیراز که توسط یک فرد نیکوکار در شیراز بنا شده است، مسجد «آقا باباخان» است که در بافت تاریخی شهر شیراز قرار دارد.

خبرگزاری شبستان - شیراز:

بسیاری از مساجد تاریخی شهر شیراز در محله های تاریخی و کهن واقع شده اند و در گذشته مساجد توسط افراد خیر، سرشناس، تجار، بزرگان و صاحب منصبان ساخته می شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از آنجا که مساجد همواره جایگاه معنوی بالایی در شهر و نزد شهروندان داشتند، برای ساخت آنها بهترین مصالح و استادکاران به کار گرفته می شد و برای همین است که مساجد علاوه بر اینکه یک مکان مقدس و مذهبی هستند از نظر معماری نیز جایگاه خاصی دارند و در گردشگری مذهبی در کنار گردشگری تاریخی نیز قرار می گیرند.

واقف مدرسه و مسجد

یکی از مساجد تاریخی و کهن شیراز که توسط یک فرد نیکوکار در شیراز بنا می شود، مسجد «آقا باباخان» است.

«آقا باباخان» به عنوان یکی از شخصیت های تاریخی خیر و نیک اندیش فارس که اهل‌ مازندران بود، بناها و‌ زمین های بسیاری را در شهر شیراز برای خدمت به مردم وقف کرد.

این شخص خیر در زمان قاجار و حکومت «حسین علی میرزا»، دارای منصب «سرداری» بود و به همین علت است که مدرسه «آقا باباخان» که از موقوفات دیگر وی است با نام مدرسه «سردار» نیز شناخته می شود.

گفته شده است که مرحوم آقا باباخان در زمان حیات خود، والی مملكت فارس بوده و در سن ۶۷ سالگی در سفری كه به كربلا دار فانی را وداع می‌گوید و در تربت پاک كربلا دفن می‌شود.

واقف اثرگذار

در بافت قدیمی شیراز از آقا باباخان موقوفات دیگری نیز به جای مانده است که «آذر جانعلی پور» از آنها بدین شرح یاد می کند:

یک راهنمای گردشگری تاریخی با اشاره به تعدد موقوفات باقی مانده از آقا باباخان در شیراز می گوید: موقوفاتی همچون، حوزه علمیه «آقا باباخان» جنب بازار «وكیل»، مسجد «آقا باباخان» واقع در خیابان «زند» باریک، حمام «آقا باباخان» و سرای «آقا باباخان» جنب «سرای مشیر» از موارد وقف شده توسط این فرد خیر است که در شیراز داریم.

«آذر جانعلی پور» می افزاید: قدمت اکثر مساجد تاریخی شیراز به دوران زندیه، قاجار و معاصر تعلق دارند اما از دوران صفویه نیز مساجد ارزشمندی در شیراز به یادگار مانده است.

وی اضافه می کند: تعدادی از این مساجد در بافت تاریخی و در کوچه پس کوچه های محلات قدیمی  شیراز قرار دارند که مساجد «سپهسالار»، «فتح»،  «باقر آباد»، «شیخ علی خان»، «آقاباباخان» و ... از نمونه های آنهاست.

مسجد آقا باباخان

جانعلی پور، مسجد «آقا باباخان» را به دوره زند نسبت می دهد و بیان می کند: این مسجد که در سال 79 به ثبت آثار ملی کشور رسیده است در خیابان «زند» شیراز و ضلع شرقی بازار «وکیل» قرار دارد.

وی ادامه می دهد: محراب این مسجد یکی از جاذبه های معماری آن است که با هنرمندی معماران توانمند ایرانی و با استفاده از کاشی‌ هفت‌رنگ، آجرکاری‌ رواق‌ها و کاشی‌کاری‌‌ خاصی ساخته شده است.

محل آرامش گردشگر

در تورهای گردشگری بافت تاریخی شیراز، همواره بازدید از مساجد نیز در برنامه گنجانده می شود و شاید یکی از جلوه ساز ترین ویژگی مسجد در نگاه گردشگر، معماری مساجد باشد:

از نگاه یک گردشگر 34 ساله اتریشی که در یک از تورهای بافت تاریخی با وی مواجه شدم، فضای مسجد اغلب در زمان ورود بازدیدکننده بسیار اثر گذار است و رنگ های آبی و کاشیکاری گنبد، چشم نواز بوده و حالت آرامش بخش خاصی به بیننده می دهد:

«جان مایک»، اجرای گنبد را در معماری منحصر به فرد می دانست و اینکه چگونه ی مربع به گنبد تبدیل می شود، برایش جذابیت خاصی داشت.

آنچه مساجد تاریخی را در کنار کاربرد مذهبی، متفاوت و خاص کرده است، استفاده از عناصر معماری شاخص همچون آیینه کاری، گچ کاری، کاشیکاری و... است و برای همین است که اگر حتی توریستی علاقه ای به بازدید از مسجد نداشته باشد اما زمانی که با معماری خاص مواجه می شود بیش از هر مکان دیگری تمایل دارد تا در مسجد وقت بگذراند و عکسبرداری کند.

محفل شب های بندگی

در حال حاضر، محافل هفتگی قرآن كریم در روزهای چهارشنبه هر هفته در این مسجد تاریخی برگزار می‌شود و به گفته «عطاء الله امیدواری»، محافل «قرار عاشقی در شب‌های بندگی» در مسجد تاریخی آقا باباخان شیراز برپا می شود:

مسئول كانون فرهنگی «شهیدان گل‌آرایش» مسجد آقاباباخان شیراز با اشاره به برگزاری محافل هفتگی قرآن كریم در روزهای چهارشنبه هر هفته در این مسجد تاریخی می گوید: در دوره شیوع كرونا، سعی می شود كه محافل قرآنی چهارشنبه شب‌ها به ‌صورت مجازی برگزار شود.

«عطاء الله امیدواری» افزود: مسجد آقا باباخان از مساجد تاریخی و فعال در حوزه‌های فرهنگی و قرآنی پیش از انقلاب و بعد از انقلاب است و برگزاری جلسات هفتگی قرآن در این مسجد قدمت ۱۴ ساله دارد.

گزارش: مریم شمالیان

 

 

پایان پیام/664

منبع: شبستان

کلیدواژه: برپایی محافل قرآنی بافت تاریخی شیراز مساجد تاریخی شیراز مساجد تاریخی بافت تاریخی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۱۵۹۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ماجرای ساخت مسجد در بوستان قیطریه تهران چیست؟

خبرگزاری مهر، گروه جامعه: بوستان قیطریه یکی از بوستان‌های شمال شهر تهران است که در محلهٔ قیطریه و در ناحیه هفت منطقه ۱ شهرداری تهران واقع شده و این بوستان در شمال بزرگراه صدر و انتهای خیابان قیطریه واقع است و از شمال به فرمانیه، از جنوب به میدان پیروز و بزرگراه صدر، از شرق به چیذر و از غرب به قیطریه و خیابان شریعتی محدود می‌شود.

طی روزهای اخیر موضوع ساخت مسجد در بوستان قیطریه به دلیل مطرح شدن احتمال قطع برخی درختان یا اینکه اصلاً ساخت مسجد توسط شهرداری قانونی نیست با حواشی مختلفی به ویژه در فضای مجازی روبه رو بوده است، شهردار تهران و سخنگوی شهرداری می‌گویند کار قانونی است و درختی قطع نمی‌شود ولی منتقدین نظر دیگری دارند.

مخالفان چه می‌گویند؟

سید سعید لواسانی امام جمعه سابق لواسان هم با انتقاد از تصمیم زاکانی شهردار تهران برای ساخت مسجد در پارک قیطریه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: ساخت ‎مسجد کار شهرداری نیست، ساخت مسجد مردمی‌ترین عمل مومنانه جمعی است. شهرداری به وظیفه خود بپردازد و مسجد را به مؤمنان بسپارد. ساخت پارک، احداث بزرگراه، توسعه سامانه‌های شهری، بهینه کردن مسیرها و… وظایف شهرداری است که الحمدلله درباره آن‌ها بغایت کم‌کاری می‌کند.

ناصر امانی عضو شورای شهر تهران مدعی است: خیّری، مبلغی را وقف ساخت مسجد کرده است و فرزندان این خیّر برای اجرای وصیت پدر مرحوم خود با رایزنی و تعامل با مسؤولان شهرداری، قسمتی از بوستان قیطریه را برای این منظور انتخاب کرده‌اند ولی انتخاب فضای بوستان برای ساخت مسجد، خلاف قانون و مصوبات شورای شهر است و ساخت‌وساز در بوستان‌ها به جز خدمات ضروری مثل سرویس بهداشتی و نمازخانه ممنوع است.

به گفته امانی بوستان‌ها پهنه «جی» محسوب می‌شوند و تغییر کاربری پهنه‌ها هم بدون مصوبه مراجع قانونی ممنوع است.

البته امانی با تاکید بر اینکه نه درختی قطع شده، نه درختی جابجا شده است، گفت: در آستانه روز درختکاری خبری منتشر شد که قسمتی از بوستان قیطریه حصارکشی شده است و قصد جابجایی درختان و ساخت‌وساز را در بوستان دارند و مجدد، در پی تماس‌های مردمی باخبر شدیم که گودبرداری انجام شده است. از این محل بازدید کردم و دیدم که ۱۵۰۰ متر از ضلع شمالی پارک حصارکشی شده اما نه درختی قطع شده، نه درختی جابجا شده است.

امانی افزود: با توجه به وجود دو مسجد بزرگ دیگر در فاصله ۳۰۰ تا ۵۰۰ متری این مکان، آن‌ها را برای ادای فریضه نماز مناسب دانست.

وی همچنین تصریح کرد: ۱۵ درخت ارزشمند قدیمی با قطر چند ده سانتی‌متری در محوطه حصارکشی‌شده وجود دارد که امکان جابجایی آن‌ها حتی در فصل مناسب هم نیست. علاوه بر آن، از ده‌ها اصله درخت و گونه‌های گیاهی نیز باید محافظت شود.

همچنین امانی، عضو شورای شهر تهران در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) گفت: ساخت مسجد در بخشی از بوستان قیطریه نه تنها تعظیم شعائر اسلامی نیست بلکه موجب تخریب شعائر و بدبینی بخش وسیعی از شهروندان خواهد شد، تا کِی قرار است خودزنی کنیم

وی افزود: شهرداری تهران به تذکری که در آخرین جلسه علنی شورای شهر دادم توجه نماید و توجیه نکند.

موافقان ساخت مسجد چه استدلالی دارند؟

اما مجید غفوری، دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد شهر تهران در خصوص احداث مسجد در قسمتی از پارک قیطریه افزود: قیطریه یکی از محلاتی است که از نظر سرانه امکان مذهبی از جمله مسجد با کمبود مواجه بوده و درخواست‌های مکتوب متعددی از سوی اهالی متدین این محله برای احداث مسجد دریافت کرده‌ایم.

وی ادامه داد: بالاترین مرجع تصویب طرح احداث مساجد در شهر تهران، شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد است که ریاست آن را شهردار تهران بر عهده دارد.

به گفته وی، چندی پیش یکی از خیرین اهل قیطریه، مراجعه کرد و خواستار تخصیص زمین برای احداث مسجد در این محله شد، این موضوع در شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد مطرح و پس از انجام بررسی‌های کارشناسانه، زمینی با موقعیت مناسب در ضلع شمال شرقی پارک قیطریه برای احداث مسجد تخصیص داده شد.

دستیار شهردار تهران اظهار کرد: این زمین، محل بسیار مناسبی برای ساخت مسجد است چرا که این مکان با سایر اماکن مذهبی و مساجد حداقل یک کیلومتر فاصله زمینی دارد و هم مردم حاضر در پارک و هم اهالی محله می‌توانند از خدمات مذهبی و فرهنگی آن بهره‌مند شوند بنابراین، این مسجد کارکردی نه صرفاً محلی بلکه منطقه‌ای خواهد داشت.

غفوری با تاکید بر اینکه تاکنون هیچ درختی به هیچ عنوان در پارک قیطریه قطع یا جابجا نشده است، گفت: مساحت این پارک ۱۲۲ هزار مترمربع است و حدود ۸۰۰ مترمربع آن به ساخت مسجد اختصاص داده شده، یعنی سطح اشغال مسجد، کمتر از یکصدم پارک خواهد بود.

وی یادآور شد: در طرح اولیه این مسجد، پیش بینی جابجایی حدود چهار درخت در نظر گرفته شده بود که با دستور شهردار تهران، قرار شد این طرح مجدد مورد بازنگری قرار گیرد که در طرح جدید هیچ درختی جابجا نخواهد شد.

دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد شهر تهران با بیان اینکه هیچگونه فضای تجاری برای این مسجد طراحی نشده است، افزود: به شهروندان محله قیطریه مژده می‌دهیم طراحی این مسجد به یکی از بهترین مهندسین معمار واگذار شده تا به عنوان مسجدی فاخر و باشکوه، به زیبایی پارک و محله بیفزاید و به عنوان نگینی نه تنها در محله که در کل منطقه بدرخشد.

زاکانی: حتماً مسجد می‌سازیم و هیچ درختی قطع نمی‌شود

اما پس از اظهار نظر مخالفان و موافقان علیرضا زاکانی، شهردار تهران درباره ابهامات ماجرای ساخت مسجد در پارک قیطریه گفت: حتماً در پارک‌ها مسجد می‌سازیم و درختی هم قطع نمی‌شود.

وی با اشاره به ساخت مسجد در بوستان قیطریه بیان داشت: فقط ۱۵ - ۱۰ نهال آنجاست که قرار شد بردارند و آن طرف تر بکارند.

محمدخانی: ساخت مسجد در ٣۴ بوستان فرامنطقه‌ای مصوبه دارد

عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران هم درباره ماجرای ساخت مسجد در بوستان قیطریه در صفحه شخصی خود در فضای مجازی واکنش نشان داد که این واکنش را می‌توان رسمی‌ترین واکنش به موضوع ساخت مسجد در بوستان قیطریه قلمداد کرد.

وی نوشت: چند روزی است موضوع ساخت مسجد در پارک قیطریه به سوژه برخی از فعالان شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده و گاهی ادعاهای عجیب و غریبی در این‌باره مطرح می‌شود.

ساخت مسجد در بوستان‌های فرامنطقه‌ای (پارک‌های بزرگ غیر محله‌ای) مصوبه شورای عالی مساجد تهران را دارد. در ٣دهه گذشته ۴٣ مسجد در آن‌ها ساخته شده و برای ٣۴ بوستان فرامنطقه‌ای دیگر از جمله پارک قیطریه مصوبه دارد. گرچه از سال‌ها پیش مطالبه مردمی برای احداث مسجد در این پارک وجود داشت.

محمدخانی بیان داشت: سرانه ساخت مسجد در تهران در مقایسه با دیگر شهرهای ایران و از آن بدتر پایتخت‌های کشورهای اسلامی بسیار پایین‌تر است. اینکه برخی از مساجد موجود نمازگزار کمی دارند یا بازه سنی خاص نمازگزاران در آن‌ها به دلایل متعددی باز می‌گردد و دلیل خوبی برای عدم توسعه مساجد نیست.

وی گفت: از طرفی استدلال ساخت مسجد در پارک‌های فرامنطقه‌ای به رغم وجود مساجد دیگر منطقه هم این است که بخش عمده‌ای از مراجعان به این پارک‌ها اساساً اهل آن منطقه نیستند که محیط پیرامون پارک را بشناسند و به دلیل وسعت پارک و جمعیت زیاد حاضران نیاز به مسجد برای نمازگزاران ضروری است.

سخنگوی شهرداری تهران بیان داشت: پارک قیطریه ١٢٢ هزار متر مربع است و مساحت در نظر گرفته شده برای مسجد حدود ٨٢٠ متر مربع یعنی چیزی کمتر از ٧ دهم درصد از کل پارک را شامل می‌شود. فضای درنظر گرفته شده در کنج شمال شرقی پارک در آستانه خیابان و در کم‌تراکم‌ترین بخش پارک به لحاظ فضای سبز واقع شده است.

محمدخانی گفت: مسجد پارک قیطریه علاوه بر درخواست مکتوب مردمی، خیرین نیکوکار از اهالی همان محل هم دارد که کلیه هزینه‌های ساخت مسجد را متقبل شده‌اند و شهرداری تهران در واقع تسهیل‌گر مشارکت مردم در این امر خیر است.

وی گفت: بعد از طرح برخی ابهامات در رسانه‌ها، شهردار تهران در اولین جمعه ماه رمضان بازدیدی از محل درنظر گرفته شده برای احداث مسجد داشت و پس از بررسی دقیق و مشورت با کارشناسان دستور بازطراحی نقشه مسجد را به نحوی که هیچ کدام از درخت‌های کهن‌سال در محل احداث مسجد واقع نشود، داد.

محمدخانی بیان داشت: در طرح اولیه ۴ درخت کهنسال در طراحی بخش اصلی مسجد قرار می‌گرفت که با تاکید شهردار و با تغییر نقشه ساخت، این چهار درخت ارزشمند در حیاط روباز روبروی مسجد و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. در ضمن هیچ کاربری تجاری و فروشگاه و مغازه و … برای طرح مسجد درنظر گرفته نشده و نخواهد شد.

وی اعلام کرد: در همه شهرهای دنیا پارک‌ها و بوستان‌های بزرگ با کاربری‌های چندگانه نیازهای متنوعی از شهروندان را برآورده کرده و در کنار توجه به محیط زیست با طراحی اکوپارک‌ها، تم‌پارک‌ها و … آن‌ها را به محل دائمی حضور شهروندان تبدیل می‌کنند.

محمدخانی گفت: ارتقای پارک‌های تهران به محیط‌هایی با کاربری‌های چندگانه اجتماعی از طریق اضافه شدن فضاهای هنری، آموزشی، فرهنگی و علم و فناوری یکی از رویکردهای راهبردی شهرداری تهران است. این تازه غیر از فضاهای ضروری چون سوله‌های مدیریت بحران و … است که از سال‌ها پیش در پارک‌ها احداث شده است.

سخنگوی شهرداری تهران خاطر نشان کرد: در این دوره که حجم درخت‌کاری و ایجاد فضای سبز و تأسیس پارک‌های جدید و تکمیل ابرپروژه کمربند سبز تهران به گواه آمار و اسناد رشد چشمگیری داشته، ساخت دوقطبی کاذب مسجد-درخت از سوی رسانه‌های اپوزوسیون و رقبای سیاسی در مقابل مردمی که تغییر در این حوزه را می‌بینند کار بیهوده‌ای است.

محمدخانی گفت. ضمن تشکر از دغدغه‌های ارزشمند فعالان محیط زیست و با رعایت نکات این عزیزان، مسجد پارک قیطریه چهل و چهارمین مسجد پارک‌های فرامنطقه‌ای شهر تهران خواهد بود و برآورده کردن طیفی از نیازهای مخاطبان این بوستان مهم و زیبای شهر تهران کمک خواهد کرد.

وی گفت: خلاصه اینکه: گزاره «درخت قطع می‌کنند تا مسجد بسازند!» را هم باید به کلکسیون دروغ‌های شاخدار علیه شهرداری تهران اضافه کرد. جهت استحضار مردم شریف تهران؛ نه درختی قطع می‌شود، نه مسجد جدید فضایی از کل پارک را خواهد گرفت و نه این اولین و آخرین مسجد در پارک‌های بزرگ شهر تهران است.

آیا منتقدان و افکار عمومی قانع شده‌اند؟

اگرچه توجه به ساخت محیط‌های فرهنگی و مذهبی مانند مساجد امر مهمی است اما نباید فراموش کرد که شهرداری تهران که یک نهاد فرهنگی و اجتماعی است، برای پیشبرد اهداف و انجام کارهای خود نیازمند یک همراهی مردم و توجه به افکار عمومی است و خوب است پیش از هر گونه اقدامی که می‌تواند واکنش افکار عمومی را در پی داشته باشد، به روشن‌سازی و پاسخ به سوالات و ابهامات شهروندان بپردازد.

از طرف دیگر این برداشت که مخالفان این تصمیم، انگیزه‌های ضد دینی دارند و ساخت دوگانه مسجد-درخت هم ناآگاهانه و در برخی موارد غرض ورزانه به نظر می‌رسد.

کد خبر 6064981 فائزه نجارزادگان

دیگر خبرها

  • ماجرای ساخت مسجد در بوستان قیطریه تهران چیست؟
  • عصبانیت شدید امام جمعه شیراز از گردشگران: این مساجد برای ما وقف شده | نمی‌فهمید حالی‌‌تان می‌کنیم!
  • عصبانیت شدید امام جمعه شیراز: اگر نمی توانید مساجد نصیرالملک و وکیل را اداره کنید، به سبک خودم مدیریت کنم /فکر می کنید همه کاره هستید؟
  • سخنان تند دژکام امام جمعه شیراز در انتقاد به وضعیت حجاب گردشگران نوروزی در مساجد تاریخی: دلمان خوش است گردشگر داریم/ فضای شهر را به بازی‌ گرفتند/ در بوم گردی چند جور فسق دارند گزارش می دهند
  • عصبانیت شدید امام جمعه شیراز: اگر نمی‌توانید مساجد نصیرالملک و وکیل را اداره کنید، خودم مدیریت کنم
  • روایتی از ساخت مسجدی که پس از ۱۰۷۲ سال میعادگاه منتظران ظهور است
  • همه چیز درباره مسجدی که ۱۰۷۲ ساله شد + عکس
  • برخی مسئولان اسلامی فکر می‌کنند اما قارونی عمل می‌کنند
  • حسام الدین آشنا خطاب به زاکانی: مسجد ساختن یا مسجدی ساختن؛ کدام سخت تر است؟
  • اِسپیَ مزگتِ؛ مسجدی رها شده در جنگل‌های گیلان