انتشار جزئیات نخستین دادگاه قتل جمال خاشقجی/ دستور سرکنسول به مامور فنی: فر را برای باربیکیو روشن کن!
تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۱۶۹۷۵
رویداد۲۴ روز گذشته (جمعه) اولین دادگاه رسیدگی به پرونده قتل فجیع جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی در استانبول آغاز شد و ۲۰ شهروند عربستان در این دادگاه به اتهام دست داشتن در قتل او مورد محاکمه قرار گرفتند. بر اساس گزارش رسانههای خارجی، هیچ یک از این ۲۰ تن در جلسه اول دادگاه حضور نداشتند چرا که عربستان سعودی اجازه استرداد آنها به ترکیه را نداده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جزئیات نخستین جلسه دادگاه قتل خاشقچی
بر اساس گزارش خبرنگاران حاضر در جلسه روز گذشته دادگاه در استانبول، در جریان جلسه استماع، «خدیجه چنگیز» نامزد خاشقچی اعلام کرد در همان ساعات اولیه که پشت در سرکنسولگری منتظر بازگشت نامزدش بوده متوجه شده که یک جای کار میلنگد. خدیجه چنگیز و جمال خاشقجی او گفته: یک فرد ۲۵-۳۰ ساله از کنسولگری بیرون آمد. او به شدت مضطرب بود و ترس از چهره اش میبارید. او گفت من همه اتاقها را گشتم هیچکس نبود، اما نمیتوانست به چهره من نگاه کند. من چنان ترسی را تجربه کردم که هرگز در زندگیام تجربه نکرده بودم. این فقط ترس نبود، وحشت بود. چنگیز در ادامه جلسه دادگاه از اکرم سلطان یکی از کارکنان کنسولگری عربستان به عنوان کسی که از خاشقجی خواسته بود روز دوم اکتبر به کنسولگری سر بزند نام برد و گفت: آنها در واقع او را با روشی خائنانه و فریبکارانه احضار کردند. آنها به تصویر مهمی خدشه وارد کردند. آنها به اسلام و عدالت ضربه زدند. در ادامه یاسین آکتای مشاور اردوغان و یکی از دوستان نزدیک خاشقجی نیز درباره انتقادات خاشقجی به محمد بن سلمان و سیاستهای او در زمینه جنگ یمن و بایکوت قطر توضیحاتی را در جلسه دادگاه ارائه داده است. به گفته آکتای، القحطانی با جمال خاشقجی از طریق واتس آپ در ارتباط بوده و به او گفته که باید دست از این حرفها بردارد و به عربستان برگردد. آکتای گفته من به جمال توصیه کرده بودم که روز دوم اکتبر به کنسولگری نرود، چون ممکن است این یک تله باشد، اما او توصیه مرا جدی نگرفت. بر اساس گزارش نیویورک تایمز از جلسه دادگاه خاشقجی، هفت شاهد دیگر نیز از کسانی که در کنسولگری عربستان کار میکردند روز جمعهدر دادگاه حاضر شدند. چند تن از کارکنان اذعان کردند که به آنها دستور داده شده بوده که به رزیدانس سرکنسول نروند. این ساختمان یک خیابان پایینتر از کنسولگری واقع شده بود.
سی ان ان درباره جزئیات این جلسه دادگاه نیز نوشت: خدمه زن، دو راننده و یک کارمند فنی سرکنسولگری همگی در دادگاه اذعان کردهاند که روز دوم اکتبر به آنها گفته شده نزدیک محل قتل پیدایشان نشود. زکی دمیر، تکنسین ترک در جلسه دادگاه گفته روز دوم اکتبر سرکنسول ابتدا به او گفته تعمیراتی در ساختمان در جریان است بعد ساعت ۲ بعد از ظهر از او خواسته اند که فر باغ محل رزیدانس محمد القطیبی سرکنسول عربستان در استانبول را برای باربیکیو روشن کند. ۵-۶ نفر آنجا بودند. او گفته من تنور را روشن کردم و این افراد با هم حرف میزدند. من به شوخی گفتم که اگر داخل این تنور بیوفتید کباب میشوید. دمیر گفته: فضا به شدت رعب آور بوده. من هر لحظه دوست داشتم محیط را ترک کنم. به محض اینکه فر را روشن کردن آنجا را ترک کردم. دمیر گفته زمانی که به رزیدانس سرکنسول برگشته متوجه شده مرمرهای اطراف فر سفید شدهاند.
الجزیره در گزارش خود از جلسه دادگاه به نقل از دمیر نوشته او تعداد زیادی سیخ گوشت و یک باربیکیوی کوچک علاوه بر فر در باغ رزیدانس سرکنسول دیده است. دمیر گفته زمانی که یک ماشین با شیشه دودی از در گاراژ بیرون میرفت من کمک کردم و در را باز کردم. ماشین به سرعت باغ سرکنسول را ترک کرد. از این گذشته او متوجه شده که رنگ مرمرهای اطراف فر با یک ماده شیمیایی قوی تغییر کرده است.
بر اساس متن کیفرخواست، راننده سرکنسول گفته روز دوم اکتبر سرکنسول از یکی از رستورانهای محلی گوشت کبابی سفارش داده است. هاکان گوون راننده سرکنسول در جلسه روز گذشته دادگاه گفته روز ۸ اکتبر القطیبی سرکنسول عربستان در استانبول و خانواده اش را به فرودگاه رسانده. القطیبی به او گفته که به زودی برمیگردد. هیات قضایی این دادگاه اعلام کرده جلسه بعدی دادگاه روز ۲۴ نوامبر برگزار خواهد شد. به گفته اگنس کالامارد گزارشگر ویژه قتلهای غیر قانونی سازمان ملل که روز گذشته برای شرکت در دادگاه به استانبول سفر کرده بود گفته دادگاه ترکیه تنها شانس برقراری عدالت در پرونده قتل خاشقجی است. کالامارد گفته امیدوار است که جریان رسیدگی به پرونده زنجیره فرمان این قتل را برای همه افشا کند. دادگاه باید نتیجه بررسیهای انجام شده درباره تلفن همراه و کامپیوتر خاشقجی را افشا کند و معلوم شود آیا این دستگاهها هک شده بودند یا نه. او همچنین گفته نتیجه این دادگاه از این حیث برای جهان اهمیت دارد که همه باید بدانند هیچ کس نمیتواند یک روزنامه نگار را به قتل برساند و قسر در برود. کالامارد با اشاره مستقیم به محمد بن سلمان گفته: ما باید نشان دهیم که او تاوان کارش را پس میدهد.
کالامارد بعد از پنج ماه بررسی درباره مرگ خاشقجی به این نتیجه رسیده بود که این قتل کاملا برنامه ریزی شده و به دستور مقامات عالی رتبه عربستان سعودی انجام شده است. مقامات سازمان سیا نیز پیشتر به این نتیجه رسیده بودند که قتل خاشقجی رسما به دستور محمد بن سلمان انجام گرفته است. بر اساس اسناد ارائه شده در دادگاه و کیفرخواستی که ترکیه تهیه کرده، جمال خاشقجی به خاطر مقالات، سخنرانیها و کنفرانسهایی که در آن شرکت میکرده، از نظر مقامات سعودی به عنوان یک تهدید علیه امنیت ملی عربستان سعودی شناخته شده و در صدد براندازی بوده است. به گزارش بی بی سی ورلد، در کیفرخواستی که در دادگاه قرائت شده گفته شده: مقامات سعودی قصد داشتند خاشقجی را به کشور برگردانند و اگر او قبول نکرد قرار بود او را بکشند.
متهمان چه کسانی هستند؟ دولت عربستان پس از افشاگریهای پی در پی ترکیه و فشار افکار عمومی در نهایت ۱۱ تن را به جرم قتل خاشقجی بازداشت کرد و ۵ تن از آنها را به اعدام محکوم کرد، اما هیچ یک از مقامات ارشد عربستان مسئول این قتل شناخته نشدند. مدارک ترکیه، اما نشان میدهد ۱۸ تن در قتل خاشقجی دست داشته اند. دو نفر دیگر از ۲۰ نفری که در دادگاه روز گذشته متهم شناخته شدند احمد الاثیری معاون سابق اطلاعات سعودی و سعود القحطانی مشاور پیشین محمد بن سلمان اند. تصویر سعود القحطانی (سمت چپ) و احمد الاثیری (سمت راست) وکیل تسخیری متهمان در دادگاه ترکیه گفته موکلان او اتهامات وارده را نپذیرفته و در دادگاه حاضر نمیشوند.
بازپرسان سعودی گفته اند اثیری به دلیل فقدان مدارک کافی و القحطانی به بعد از بازجوییها از اتهامات مبری شده اند. در ماه مارس بازپرسان استانبول اعلام کرده بودند که بر اساس شواهدی که از رکوردهای مکانی تلفن همراه متهمان به دست آورده اند زمان ورود و خروج آنها به ترکیه و حضورشان در کنسولگری را متوجه شده اند. مدارک همچنین از طریق بررسی اتاقهای محل اقامت متهمان در هتل، محل رزیدانس کنسول، لپ تاپ و تلفن همراه خاشقجی و گفتههای شاهدان جمع آوری شده است. در کیفرخواست نام ۵۴ شاهد از جمله ۲۶ کارمند ترک کنسولگری و رزیدانس سرکنسول دیده شده که در میان آنها راننده، مترجم، آشپز، خدمه و آبدارچی نیز دیده میشود.
بیشتر بخوانید:جسد خاشقچی در کوره هزار درجه کنسولگری سوزانده شده است/ آثار خون پیدا شد
خاشقچی چطور کشته شد؟ خاشقچی در اکتبر ۲۰۱۸ در حالی که برای کاغذبازیهای مربوط به ازدواجش با هاتیک چنگیز نامزد ترک تبارش به کنسولگری عربستان در استانبول رفته بود کشته شد. جسد او هرگز پیدا نشد. این شهروند عربستانی ۵۹ ساله برای رسانههایی نظیر واشنگتن پست مطلب مینوشت و از منتقدان محمد بن سلمان ولیعهد سعودی بود. کشته شدن خاشقجی و افشاگریهای ترکیه درباره قتل او توسط عوامل کنسولگری عربستان، تصویری که بن سلمان سعی داشت از خود به عنوان یک رهبر جوان نواندیش و مصلح اجتماعی و اقتصادی بسازد را خدشه دار کرد. بعد از انتشار رکورد مربوط به مکالمات انجام شده درون کنسولگری عربستان توسط مقامات اطلاعاتی ترکیه، نماینده سازمان ملل، کالامارد رسما به این نتیجه رسید که خاشقجی به طرز وحشیانهای مثله شده است.
مقامات عربستانی در اولین واکنش اعلام کردند این روزنامه نگار در یک عملیات خودسرانه توسط تیمی از ماموران کشته شده است. دادستان عمومی عربستان سعودی مدعی شد که قتل خاشقجی به دستور رییس تیم مذاکراتی که برای برگرداندن خاشقجی به عربستان اعزام شده بود انجام گرفته.
واکنش جهان به قتل خاشقجی در پی قتل خاشقجی، اولین واکنش دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا، حمایت از محمد بن سلمان در برابر اتهام دست داشتن در این قتل بود. بولتون در کتاب خاطراتش به این مساله اشاره کرده و گفته هدف ترامپ از این حمایتها منحرف کردن افکار عمومی از مساله رسوایی ایمیل شخصی ایوانکا ترامپ بوده است. در کتاب خاطرات بولتون آمده: ترامپ بیانیه مطبوعاتیای را بعد از کشته شدن جمال خاشقجی در حمایت از محمد بن سلمان قرائت کرد تا افکار عمومی را از رسوایی ایمیل ایوانکا که در آن صدها ایمیل از ایمیل شخصی اش به مشاوران کاخ سفید و مقامات کابینه زده بود و قانون فدارل را نقض کرده بود پرت کند. بر اساس آنچه بولتون گفته، ترامپ به مشاورانش گفته این بیانیه برای پرت کردن حواسها از ایوانکا بود.
بولتون گفته ترامپ ترجیح داده شخصا این بیانیه را بخواند و از عربستان حمایت کند. این در حالی است که همزمان گزارشهای سازمان سیا نشان میداد که محمد بن سلمان رسما دستور قتل خاشقجی را داده است.
ترامپ در آن بیانیه معروف خود گفته بود: شاید محمد بن سلمان از این واقعه خبر داشته شاید هم نداشته. ما هرگز واقعیت را درباره قتل آقای خاشقجی نمیفهمیم و روابط ما با پادشاهی عربستان سعودی است (نه محمد بن سلمان). بیشتر بخوانید: سیا به این نتیجه رسیده که خاشقجی به دستور بنسلمان کشته شده است
با وجود اینکه در پی قرائت این بیانیه آژانسهای اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیدند که دستور مستقیم قتل خاشقجی از سوی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان صادر شده، ترامپ هیچ وقت حرفش را پس نگرفت.
همزمان با شروع دادگاههای پرونده قتل خاشقجی، مقامات کانادایی به یک شهروند عربستانی ساکن در کانادا نسبت به احتمال در خطر بودن جان او توسط مقامات سعودی هشدار داده است. گاردین در گزارشی نوشته: به عمر عبدالعزیز فعال سیاسی ۲۹ ساله سعودی که رابطه نزدیکی با جمال خاشقجی داشته هشدار داده اند که ممکن است جانش درخطر باشد و از این رو مقامات کانادایی به او پیشنهاد کمک کرده اند. این فعال سیاسی که نیم میلیون دنبال کننده در توییتر دارد علنا علیه دولت محمد بن سلمان سخنرانی میکند. مقامات کانادایی معتقدند تلفن همراه او توسط یک شبکه مرتبط به سعودیها هک شده است. در نهایت، شروع فرآیند دادگاه نشان میدهد ترکیه و رجب طیب اردوغان رییسجمهور این کشور قاطعانه تصمیم دارند پرونده خاشقجی را ادامه دهند. گفته میشود اردوغان شخصا خاشقجی را میشناخته، اما روند پیگیری موضوع از جانب ترکیه به نظر فراتر از دغدغههای شخصی رییسجمهور ترکیه است. این فرآیند رسما به روابط میان ترکیه و عربستان سعودی مرتبط است. به عقیده تحلیلگران، اردوغان عملا درگیر یک جنگ نیابتی با عربستان سعودی در منطقه است. او رسما از این موقعیت برای بی اعتبار کردن محمد بن سلمان و رسیدن به نتیجه مطلوب خود استفاده میکند. لینک کوتاه: کپی در کلیپ بورد کپی لینک خبر های مرتبط
منبع: رویداد24
کلیدواژه: رویداد24 جمال خاشقجی روابط ترکیه و عربستان قتل جمال خاشقجی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.rouydad24.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «رویداد24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۱۶۹۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عربستان و اسرائیل یک گام تا عادیسازی؛ بایدن چه خوابی برای ریاض دید؟
در میانه تنشهای حاکم بر خاورمیانه، دولت بایدن تلاش دارد تا از آب گل آلود ماهی گرفته و با ارائه امتیازهایی، ریاض را برای عادی سازی روابطش با تل آویو متقاعد کند.
به گزارش اقتصادنیوز، مقامات آمریکایی و سعودی گفتند که دولت بایدن برای تحقق توافق دیپلماتیک طولانی مدت به تقلا افتاده و همزمان بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر (رژیم) اسرائیل را برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین تحت فشار قرار داده است؛ این همان پیش شرط ریاض برای عادی سازی است. همزمان کاخ سفید برای انگیزه دادن به ریاض در صدد است تا رابطه دفاعی رسمی تری را تنظیم کرده و بدین بازیگر جهت دسترسی به انرژی هستهای غیرنظامی کمک کند، این گزارههای تعریف شده در بسته پیشنهادی دولت بایدن است که رایزنی درباره آن در مراحل نهایی قرار دارد.
ریاض چه در سر دارد؟تلاشها با میانجیگری ایالات متحده به اسرائیل امتیازی را ارائه میدهد که مدت هاست به دنبال آن بوده است: مراد عادی سازی روابط تل آویو با ریاض، قدرتمندترین همسایه عرب این بازیگراست. به ادعای وال استریت ژورنال، دولت بایدن تلاش دارد تا با استناد به پاسخ ایران به حمله تروریستی (رژیم) اسرائیل، عربستان را متقاعد کند تا به عادی سازی در این شرایط تن دهد. این گزاره در صورتی که اجرایی شود برای بایدن، از منظر دیپلماتیک شانس بزرگی محسوب میشود.
با این حال مقامات آمریکایی و اسرائیلی میگویند، متقاعد کردن نتانیاهو جهت پذیرش مذاکرات برای ایجاد یک کشور فلسطینی همچنان یک مانع دشوار است، زیرا اعضای کابینه راست افراطی با تشکیل دولت فلسطین مخالف هستند. رهبران عربستان سعودی برای دههها گفتهاند که تشکیل کشور فلسطین اولویت است و دیپلماتهای ارشد این کشور نیز تاکید کرده اند که ایجاد راهی برای راهحل دو کشوری بخشی از بهای عادیسازی است.
به ادعای وال استریت ژورنال، مقامات سعودی به طور خصوصی به ایالات متحده اعلام کرده اند که ممکن است تضمینهای شفاهی اسرائیل جهت به رسمیت شناختن کشور فلسطینی را بپذیرند بالاخص اگر بخشی از خواسته هایشان محقق شود. به ادعای این نشریه مقامات سعودی مدعی اند که توافق با میانجیگری ایالات متحده ممکن است به اسرائیل در راهبرد خروج احتمالی از غزه جهت پایان دادن به این درگیری کمک کند.
ایالات متحده طرحی را برای پس از جنگ ترسیم کرده که از نیروهای کشورهای عربی برای تامین امنیت غزه استفاده میکند. اما تعدادی از مشارکت کنندگان بالقوه عرب میگویند، در صورتی که خواست شان جهت تشکیل کشور فلسطین محقق نشود، در طرح آمریکایی مشارکتی نخواهند داشت.
باج آمریکایی!رایزنیهای ایالات متحده با عربستان سعودی بر سر عادی سازی حول محور حل و فصل چندین موضوع از جمله ترتیبات امنیتی بین واشنگتن و ریاض، کمک ایالات متحده به دستیابی به انرژی هستهای غیرنظامی و حرکت به سمت ایجاد کشور فلسطینی تعریف شده، گزارههایی است که مقامات آمریکایی گفته اند که باید درباب آنها اصلاحاتی انجام شود.
مقامات آمریکایی میگویند که هدف دیگر در این گفتگوها محدود کردن نفوذ چین در منطقه و منزوی کردن (ادعایی) ایران از طریق نزدیک کردن ریاض به نزدیکترین متحد واشنگتن در منطقه است. ار منظر سعودیها، اخذ تعهدات دفاعی ملموستر از سوی ایالات متحده در اولویت قرار دارد.
به ادعای یک مقام آمریکایی، کمک پنتاگون به ریاض برای تقویت مواضع دفاعی اش در برابر موشکها و پهپادهای ایران، زمینهای برای توافق بالقوه است، اما جزئیات مذاکرات درباره کمکهای دفاعی و هستهای علنی نشده است. بلینکن در جریان سفر ۲۰ مارس به جده با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، دراین باره رایزنی داشت و پس از آن مدعی شد، توافق نزدیک است.
وزیر خارجه آمریکا در این باره گفت «پیشرفت خوبی حاصل شده است. نمیتوانم چارچوب زمانی برای آن تعیین کنم، اما فکر میکنم به نقطهای نزدیک میشویم که توافق حاصل خواهد شد». جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، اوایل ماه جاری سفری به عربستان سعودی برنامه ریزی کرده بود، اما پس از شکستگی دنده اش در یک تصادف جزئی، این سفر لغو شد. تلاشهای پیشین کاخ سفید برای دستیابی به توافق دیپلماتیک با حمله (رژیم) اسرائیل به غزه از مسیر اصلی اش خارج شد.
به گفته مقامات عربی برقراری آتشبس موقت در غزه، دستیابی سعودیها به خواسته شان در این زمینه را آسانتر میکند. اما گفتگوهای جداگانه در مورد توقف جنگ و آزادی گروگانهای حماس و زندانیان بازداشت شده توسط (رژیم) اسرائیل با مشکل مواجه شده است. اسرائیل همچنین مصمم است در ماههای آینده عملیات نظامی در رفح، شهر غزه در نزدیکی مرز مصر، که بیش از یک میلیون فلسطینی را در خود جای داده، کلید بزند. به گفته جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی، مقامات آمریکایی و اسرائیلی قرار است روز پنجشنبه برای گفتگو در مورد رفح دیدار کنند.
دولت بایدن علناً از اسرائیل خواسته که از عملیات زمینی بزرگ در رفح خودداری کند، واشنگتن هراس دارد که این عملیات به غیرنظامیان آسیب برساند و اسرائیل را در افکار بینالمللی منزویتر کند، بالاخص در پایتختهای عربی آن هم در شرایطی که رایزنیهای حساس بر سر عادیسازی و ترتیبات پس از جنگ برای غزه در حال انجام است. نتانیاهو مدعی است که هیچ طرحی برای غزه پس از جنگ بدون کنار زدن حماس وجود ندارد. نتانیاهو با این استدلال (ادعایی) به شدت با تشکیل کشور فلسطینی مخالف بوده است.
او ژانویه گفت که اسرائیل باید کنترل امنیتی غزه و کرانه باختری را برای آینده قابل پیش بینی حفظ کند. اما نتانیاهو همچنین چندین بار در دوران نخست وزیری، تحت فشار واشنگتن، از مخالفت خوانیهای خود با تشکیل کشور فلسطینی عقب نشینی کرده است. با این حال، موافقت با چنین شرطی احتمالاً مستلزم سازماندهی مجدد ائتلاف فعلی «بی بی»، از جمله احزاب راست افراطی است.
بنی گانتز، به عنوان یکی از اعضای کابینه جنگی از سرسختترین حامیان توافق عادی سازی است. اکثر نظرسنجیها نشان میدهد که گانتز محبوبترین رهبر امروز اسرائیل هست و میتواند به راحتی جانشین «بی بی» شود. گانتز ابتدای این ماه در بیانیهای مدعی شد که توافق عادیسازی روابط اسرائیل با عربستان سعودی و همچنین تلاشهای بینالمللی با هم صدایی کشورهای عربی میانهرو جهت تأمین امنیت و کمک در غزه «در دسترس است».