مفاهیم: ویژگی‌هایی سلبریتی یا صاحب چهره و شهرت چیست؟
تاریخ انتشار: ۱۷ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۵۷۱۱۵
همشهری آنلاین - مهدی تهرانی: جامعه ایرانی در ۲۰ سال اخیر نسبت به چهره‌های فرهنگی، هنری، سیاسی، ورزشی و علمی توجه بیشتری بیشتری داشته است. همین توجه در ۲۰ سال اول انقلاب عمدتا مربوط به چهره های نظامی و فرهنگی و سیاسی اعمال می شد. یک وجه تفاوت این دو مقطع تاریخی، وضعیت سیاسی کشور و همچنین توزیع رسانه و جایگاه آن در ایران است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
سلبریتی (Celebrity) درجا به شهرت و چهره ترجمه می‌شود. منظور از چهره این است که از راه مثبت آن بازیگر، بازیکن فوتبال، آهنگساز یا سردار و امیر نظامی و ... بقدری در رسانه از وی گفته شده که چهره او و نام او برای عمده جامعه ایرانی و حتی غیرایرانی شناخته شده است. در واقع چنین شخصی به ویژه در میان جوانان چهره‌اش و نامش بسیار تاثیر گذار بوده است.
چهره‌ها در رسانه و آگهی‌ها حضور دارند. این رسانه می‌تواند شنیداری، دیداری، گفتاری، مکتوب، ایستگاهی و ... باشد. مخاطبان آنها را در تلویزیون می‌توانند ببینند. در رادیو از آنها بشنوند و در مطبوعات از آنها بخوانند. عرصه اینترنت که دیگر اصلی‌ترین جولانگاه سلبریتی‌ها شده است. پر واضح است که قرار نیست یک چهره یا یک سلبریتی میزان و عیار باشد. اما باید پذیرفت وقتی یک چهره، دارای تریبون و رسانه باشد هرچه می‌گوید به اطلاع مخاطبان می‌رسد. این چهره ممکن است در باره هر مسئله ای از هوا و فضا تا حمایت از حقوق حیوانات یا مسائل سیاسی اظهار نظر کند. علاقمندان وی، او را تشویق می‌کنند و منطقی‌ترها ممکن است یا سکوت کنند و یا در جواب به آنها بگویند که در زمینه تخصصی خودشان سخن بگویند. در این گیرودار اپلیکیشن‌های اجتماعی مانند اینستاگرام که امکانات زیادی برای ارتباط مستقیم چهره‌ها با مخاطبان برقرار می‌کند، به نوعی تحول شگرف در اوضاع و احوال و تعریف چهره و یا سلبریتی برای تمام ملت‌ها و فرهنگ‌ها به همراه داشته است.
فرض کنید عموی کهنسال ۸۰ ساله شما یک نوازنده زبردست کمانچه است ونزد اهالی این ساز خبره و پیشکسوت برشمرده می شود. وی سال هاست که تدریس دارد و شاگردان فراوانی پرورش داده که چندتایی از آنان صاحب چهره هم شدند. با این حساب آیا عموی شما یک چهره محسوب می شود؟ جواب خیر است. چون عموی شما در یک جامعه بسیار کوچک قابل شناسایی است. اما ممکن است یک جوان ۲۰ ساله بدون تجربه که کمانچه می‌نوازد با اجرای زنده در اینستاگرام مخاطب فراوان پیدا کند و مدتی بعد سر از گزوه‌های معروف موسیقی در بیاورد. تفاوت عموی کهنسال شما که سلبریتی محسوب نمی‌شود با جوان مثال ما که در آسنانه چهره شدن است در چیست؟ تفاوت در تعداد مخاطب و در دیده شدن است. در واقع عموی بزرگوار شما اگر ۶۰ سال باشد که کمانچه می نوازد هنوز مخاطب عام ندارد اما آن جوان ۲۰ ساله صاحب مخاطب است. طرفه اینکه لفب استاد برای عموی شما محرز است و برای آن جوان فعلا دستیافتنی نیست. روایتی دیگر بگویم، اگر عموی شما به سینما یا یک تالار هنری برود چند نفر اورا می شناسند؟ مع الاسف چقدر از خبرنگاران حوزه فرهنگ و هنر این استاد کمانچه را به‌جا می آورند؟ حال آن جوان جویای نام اوضاعش فرق می‌کند. او کم کم با جمع شدن مخاطب عام و پخش چهره‌اش عمدتا به حوزه مربوطه اش اگر برود سیل تقاضای امضا برای او از سوی مخاطبانش روان می‌شود.
چهره شدن و صاحب شهرت شدن میزان شخصیت اصلی صاحب چهره را تضمین نمی کند. در واقع چهره بودن به معنای قدیمی دانای کل نیست. البته طبیعی است که چهره‌ها در مورد مسائل اجتماعی و سیاسی بسیار سخن می‌گویند. اما اینکه چقدر درست می‌گویند و چقدر حرفشان محل اثر، همیشه محل تردید است. از سوی دیگر چهره بودن فقط به جنبه مثبت یک شخص بر نمی گردد. بدیگر سخن از راه‌های منفی نیز یک شخص منفور به لحاظ اجتماعی نیز یک سلبریتی محسوب می شود. یک قاتل زنجیره ای یک سیاستمدار فاسد یک ورزشکار بدنام نیز صاحب شهرت هستند و سلبریتی به شمار می آیند. و البته به مانند هر مقوله ای شهرت نیز فانی است. مگر اینکه صاحب چهره در حرفه خود مهارت های فراوان و شاخص بنیاد کرده باشد. چنین صاحب شهرتی می‌تواند تا قرن‌ها چهره بماند اگرچه عمدتا عمر سلبریتی‌های ایران کوتاه است.
کد خبر 528243 برچسب‌ها مجله مفاهیم سینماییمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: صاحب چهره چهره ها ۲۰ سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۵۷۱۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سلبریتی‌ها و سندروم فتوشاپ سازی/ در حاشیۀ بیماری ترانه علیدوستی
عصر ایران؛ رضا صائمی- طی چند روز گذشته که خبر بیماری ترانه علیدوستی در شبکه‌های اجتماعی به اصطلاح ترند و وایرال شده شاهد انتشار انواع و اَشکال عکس‌هایی بوده‌ایم که از طریق فوت‌و‌فن فتوشاپ یا تمهیدات هوش مصنوعی، او را بر تخت بیمارستان نشان می‌دهد که هر بار یکی از بازیگران یا چهره های سرشناس در کنارش ایستاده است.
یکی از مهم‌ترین عکس‌هایی که دست‌مایۀ این جعل‌های فتوشاپی قرار گرفته است مربوط به بستری شدن «الناز شاکردوست» است که ظاهرا سر صحنه یکی از فیلم‌ها مصدوم و به بیمارستان منتقل شده بود و برخی از بازیگران در آن زمان به عیادتش رفته بودند.
در یکی از این جعل‌های فتوشاپی، سر ترانه علیدوستی را به جای الناز شاکردوست گذاشته‌اند و سر حمید علیدوستی پدر ترانه را به جای مهران مدیری! جالب اینکه آن‌قدر این جعل ناشیانه است که حتی موهای مهران مدیری را بر صورت پدر ترانه علیدوستی ( که خود نیز به عنوان ستارۀ پیشین فوتبال شهرت و محبوبیت دارد) گذاشته بودند یا به این فکر نمی‌کردند حمید علیدوستی لباس زمستانی به تن دارد که با هوای بهاری اکنون همخوانی ندارد.
آنچه بر تاسف این سندرم فتوشاپ‌سازی می‌افراید، استفاده برخی از صفحات سینمایی و خبری در اینستاگرام و تلگرام از همین عکس‌ها و اخبار جعلی است که حتی به اخلاق حرفه‌ای خود هم پای‌بند نیستند و بدون آزمودن صحت خبر به انتشار آن دست می‌زنند.
این حجم بالای تولید اخبار و تصاویر جعلی، صرفا برای جذب فالوئر بیشتر و منافع مالی و کاری برآمده از آن صورت گرفته و مصداقی از بی اخلاقی رسانه‌ای است و یا بی اطلاعی و ساده‌انگاری.
البته زندگی سلبریتی‌ها و کنج‌کاوی برای کشف رخدادهای آن، در همه جای دنیا وجود دارد اما جعل عکس و خبر برای جلب فالوئر و دنبال‌کننده بیشتر را نمی‌توان ذیل فرهنگ هواداری قرار داد.
به نظر می‌رسد این سندروم ناشی از نوعی اختلال عاطفی در بخشی از جامعه ماست که نیازمند توجه‌اند. توجهی افراطی که برای جلب نظر دیگران به خود، به جعل خبر دست زده و با خبرسازی‌های کذب، کمبود توجه خود را جبران و ارضا می‌کند. ظهور و گسترش هوش مصنوعی و کاربرد عمومی آن هم بر شدت این سندرم افزوده و شاهد جعل انواع و اقسام عکس و ویدئوهایی هستیم که اغلب با تصویری از سلبریتی‌ها گره می‌خورد و به تولید محتواهای کاذب و جعلی می‌انجامد که صرفا به مثابه تمهیدات سودجویانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
واقعیت این است که پاپاراتزی‌ها هم در جهان رسانه‌ای، قواعد و قوانین خود را دارند و در دایره اخلاق حرفه‌ای فعالیت می‌کنند. آنچه در شبکه‌های اجتماعی ما به واسطه فناوری‌های نوین دیجیتالی صورت می‌گیرد نوعی دست‌کاری در واقعیت است و می‌تواند مصداق فریب افکار عمومی به مثابه جرم هم تعریف شود. این جعل‌سازی‌ها نه نتها به اعتماد عمومی خدشه وارد می‌کند بلکه زیست فردی سلبریتی‌ها را هم دچار مخاطراتی می‌سازد.
اگر بخواهیم این رخداد را در یک خوانش کلی تر جامعه‌شناسانه مورد تحلیل قرار دهیم باید آن را مصداقی از گفتمان ابتذال بدانیم که متاسفانه بر زیست-مجازی ما حاکم شده و سلامت روایت و سلامت روانی را تهدید می کند.
گاه برخی از این محتواهای ساختگی مصداق شوخی و کمدی است که صرفا برای خنده و سرگرمی تولید می‌شوند و همه کارکرد آن را می‌دانند مثل شوخی تصویری که چند سال پیش با عباس جدیدی در گرفتن عکس سلفی شده بود اما جعل عکسی که در ارتباط با خبر بیماری ترانه علیدوستی صورت گرفته نه شوخی کردن با خبر که شوخی گرفتن خبر و اطلاع رسانی بود و می‌تواند آسیب‌های اجتماعی گزنده‌ای در پی داشته باشد و اخلاق عمومی را در سراشیب سقوط قرار دهد. سوء استفاده از شهرت فقط توسط افراد مشهور صورت نمی گیرد بلکه گاهی با شهرت آنها صورت می‌گیرد و این هشداری است تا بفهمیم در جهان رسانه‌ای امروز، رعایت اخلاق رسانه‌ای ضرورت بیشتری دارد.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: درباره سندرم درس (DRESS) / چرا ایجاد می شود، چگونه درمان می شود و عوارض ماندگار آن چیست؟
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت