وقتی موازنه در غرب آسیا بهم میخورد / توافق با چین چه آوردهای برای مردم ایران دارد؟
تاریخ انتشار: ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۶۴۱۴۸۵
تلاش آمریکا علیه مذاکرات ایران و چین برای امضای سند همکاریهای جامع، تلاشی برای جلوگیری از افول هژمونی این کشور است.
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، با مطرح شدن گفتگوهای ایران و چین برای انعقاد سند همکاریهای جامع میان تهران و پکن بار دیگر برخی رسانههای ضد انقلاب با سردمداری مقامات آمریکایی شروع به تاختن به این سند کرده و تلاش میکنند با موج سواری روی احساسات مردمی، مانع از همکاریهای استراتژیک ایران و چین شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بر کسی پوشیده نیست که انقلاب اسلامی سبب شد تا ایران از مدار غرب و گوش به فرمانی آمریکا خارج شود و همین استقلال خواهی و هویت مستقل جمهوری اسلامی سبب شده است تا در طول ۴۲ سال اخیر، انواع تحریمها علیه دولت و ملت کشورمان وضع شود.
آمریکا علیه هویت جمهوری اسلامی
همچنین با ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید و در نهایت خروج آمریکا از برجام، ایالات متحده تلاش کرده است تا با به انزوا کشیدن ایران، سیاست فشار حداکثری خود را به پیش برد و در این مسیر برایان هوک مسئول گروه اقدام علیه ایران وزارت خارجه آمریکا به صراحت بیان داشته است که ایران دو راه فراروی خود دارد، یا باید مذاکره کند(تسلیم شود) و یا اینکه منتظر فروپاشی باشد.
آمریکا در طول چهار دهه اخیر تلاش کرده است با اعمال سیاست فشار حداکثری بر ایران و همچنین متحدان و شرکای اقتصادی کشورمان، تهران را در یک انزوای سیاسی و اقتصادی قرار دهد و اصطلاحا ایران را در گوشه رینگ قرار دهد.
بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران سیاسی و مسائل بینالملل در همین رابطه معتقد هستند که اعمال تحریمها و تشدید فشار اقتصادی علیه ایران در چهار دهه اخیر و خصوصا در یک دهه اخیر در راستای منزوی کردن کشورمان بوده است تا عملا الگوی انقلاب اسلامی تکثیر نشود. آمریکا میداند که انقلاب اسلامی یک قدرت نرم ویژهای به ایران بخشیده که اگر با موفقیت اقتصادی توام باشد، دیگر کشورهای مسلمان و آزادیخواه جهان از آن الگوبرداری خواهند کرد و از همین رو، راه برای سیادت آمریکا در دنیا بسته خواهد شد.
زمانی که موضوع مذاکرات میان ایران و چین برای امضای یک سند راهبردی برای همکاریهای بلندمدت مطرح شد، این موضوع عملا دلیلی برای شکست سیاستهای آمریکا برای انزوای ایران تلقی شد. از همین رو بود که نیکی هیلی نماینده اسبق آمریکا در سازمان ملل متحد در همین رابطه در توئیتر خود نوشت: چین با ایران شریک شده تا به انزوای جهانی ایران پایان دهد.
روابط ایران و چین، بازی با حاصل جمع مثبت
آمریکا برای آنکه از شکست راهبرد فشار حداکثری خود علیه ایران جلوگیری کند، تلاش میکند تا با تهییج عواطف و احساسات ملی مردم ایران و تشبیه این سند با قرارداد ترکمنچای که طی آن بخشی از سرزمین ایران طی جنگ با روسیه جدا شد، مانع امضای نهایی سند شود.
روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز در گزارشی تحت عنوان چین و ایران، با ایستادگی و مقاومت در مقابل آمریکا به همکاری تجاری و نظامی نزدیک میشوند، سند برنامه ۲۵ ساله همکاریهای جامع ایران و چین را اقدامی در جهت تضعیف تلاشهای ضدایرانی دولت دونالد ترامپ توصیف کرد.
عقاب علیه اژدهای چینی
اما در کنار تلاش آمریکا برای جلوگیری از خروج ایران از انزوا، باید گفت که آمریکا در طرف دیگر این سند، یعنی با چین نیز در یک اختلاف و رقابتی نفسگیر قرار دارد و واشنگتن از هر فرصتی برای ضربه زدن به منافع سیاسی و اقتصادی پکن استفاده میکند.
دیگر بر کسی پوشیده نیست که رقابت میان آمریکا و چین در سالهای اخیر شدت یافته و نمود عینی آن را میتوان در نبرد تجاری میان دو کشور که به جنگ تعرفهها مشهور شده، اشاره کرد.
ایالات متحده سالها است که به این موضوع پی برده است که نظم جهانی سابق که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ایجاد شده بود و در آن، آمریکا بهعنوان یک ابرقدرت، تلاش داشت تا تمامی مناسبات جهانی را به نفع خود تغییر دهد، در حال فروپاشی است.
در این میان چین توانسته است تا با اتخاذ یک سیاست درست در امور اقتصادی، به آرامی خود را در جایگاه دومین اقتصاد برتر جهانی تثبیت کرده و حالا به عنوان رقیبی برای هژمونی اقتصادی آمریکا تبدیل شده است و بسیاری از صاحبنظران معتقد هستند که در حال حاضر نیز حجم تجارت خارجی چین از آمریکا پیشی گرفته است. از همین رو بسیاری از تحلیلگران معتقد هستند که به طور قطع چین تا سال ۲۰۳۵ بهعنوان قدرتمندترین اقتصاد جهان در رتبه اول برترین اقتصاد جهان خواهد ایستاد.
در این میان اما آمریکا از هر فرصتی برای ضربه زدن به چین استفاده میکند و به این دلیل که به خوبی قلدری و سواستفاده از زور عادت کرده است، تلاش میکند شرکتهای چینی را از طریق تحریم یا پرونده سازی از دور رقابت خارج کند. همچین واشنگتن تلاش میکند در مسائلی چون موضوع هنگ کنگ و یا تبت، فشار سیاسی علیه پکن را تشدید کند.
روزنامه وال استریت ژورنال آمریکا در گزارشی درباره توافق جامع ایران و چین نوشت: تهران و پکن در تلاش هستند تا یک مشارکت گسترده استراتژیک را برای کاهش فشارهای اقتصادی آمریکا بر هر دو کشور پایه ریزی کنند؛ توافقی که همچنین ایران را از انزوای اقتصادی ناشی از تحریمهای آمریکا خارج خواهد کرد و به چین برای خروج از زیر فشار آمریکا کمک میکند.
از همین رو است که با مطرح شدن نهایی شدن مذاکرات برای امضای سند همکاری میان تهران و پکن، تلاشهای آمریکا برای جلوگیری از انعقاد آن و از دست رفتن اهرم فشار علیه ایران و چین وارد فاز جدیدی شده است. از همین رو افرادی که تا دیروز خواهان فشار حداکثری علیه دولت و ملت ایران بودند، حالا از در خیرخواهی برای مردم کشورمان وارد شده و در لباس گرگ، ادعای میش بودن میکنند.
در این میان مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا که پیش از این خواهان گرسنگی دادن به ملت ایران برای تسلیم شده بود، بارها سند همکاری میان ایران و چین را به قرارداد ترکمچای تشبیه کرده و در پی آن رسانههای ضدانقلاب که آنها را میتوان عروسکهای خیمه شب بازی و صحنهگردانهای دسیسههای آمریکا علیه ایران هستند، بهعنوان پیادهنظام این جنگ نرم برای تحت تاثیر قرار دادن افکار عمومی برای جلوگیری از انعقاد این سند، دست به کار شانتاژ و ساخت روایات جعلی شدهاند.
واشنگتن به درستی میداند که دیگر دوران یکجانبهگرایی و قلدرمآبی آمریکا رو به پایان است و کشورهای مستقل در حال به چالش کشیدن ایالات متحده در تمامی عرصههای سیاسی، امنیتی و اقتصادی هستند. آمریکا همچنین نگران از دست دادن جایگاه اقتصادی خود در جهان است و به درستی میداند که تا چند سال دیگر، قدرت بلامنازع جهانی نخواهد بود.
همه کارشناسان سیاسی معتقد هستند که ایران از وزن و جایگاه ژئوپلیتیکی و ژئواکونومی بالایی در غرب آسیا برخوردار است و در رقابت میان آمریکا و چین برای دسترسی به جایگاه بالاترین اقتصاد جهانی، هر کشوری بتواند با ایران ارتباط ویژه اقتصادی و سیاسی خوبی داشته باشد، کلید ورود به جهان آینده را نیز دارا خواهد بود.
چین برای آنکه بتواند در رقابت با آمریکا پیروز شود، به ایران در پازل جهانی خود نیاز دارد، چرا که جایگاه ایران بهعنوان دروازه ورود به خاورمیانه، قفقاز، آسیای میانه و حتی اروپا و همچنین نفوذ در منطقه غرب آسیا سبب میشود که پکن خواستار تعامل مناسب و استراتژیک به تهران باشد.
در سوی دیگر نیز ایران برای رفع برخی کمبودها در حوزه سرمایهگذاری و تکنولوژی، نیاز دارد تا با کشوری قدرتمند همکاری استراتژیک داشته باشد و چین بهعنوان کشوری که حالا جایگاه دوم اقتصادی را در دنیا داشته، از حق وتو در شورای امنیت برخوردار است و از لحاظ فناوریهای های-تک در دنیا حرف اول را میزند، میتواند خلا موجود را پر کند.
حسن کاظمی قمی سفیر پیشین ایران در عراق در همین رابطه در گفتگو با خبرنگار دانشجو اظهار داشت: بحث همکاری با چین نه تنها امنیت ملی، منافع ملی، حاکمیت ملی و استقلال کشور را مخدوش نمیکند، بلکه همکاریهای اقتصادی را رونق خواهد بخشید و این امر باعث اشتغال زایی در کشور نیز میشود.
وی همچنین افزود: کسانی که علیه این سند به شایعه پراکنی دامن میزنند و چنین قراردادی را زیر سوال میبرند، قطعا از سر خیرخواهی نیست و آنها نگران استقلال ایران نیستند.
از همین رو است که آمریکا میداند که اگر این مذاکرات به نتیجه رسیده و تهران و پکن به یک همکاری جامع و استراتژیک و بلندمدت دست یابند، هر دو کشور از سود سرشاری در حوزه سیاسی، اقتصادی و امنیتی برخوردار میشوند و این موضوعی نیست که ایالات متحده نسبت به آن حساس نباشد.
آمریکا میداند که افول این کشور شروع شده و اگر ایران و چین بتوانند نقشه مسیر همکاری خود را طراحی و به مرحله اجرا درآورند، باید منتظر سقوط هژمونیک خود در سراسر جهان باشد و از همین رو ایالات متحده تلاش میکند تا مانع از ایجاد یک رابطه استراتژیک میان تهران و پکن شود. از همین رو باید اقدامات اخیر آمریکا و ایادی آن را دست و پا زدنهای غریقی دانست که در باتلاق فرو میرود.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: آمریکا اقتصاد ایران چین معاهده اروپا برای جلوگیری معتقد هستند فشار حداکثری ایالات متحده تهران و پکن ایران و چین علیه ایران سند همکاری همین رو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۶۴۱۴۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در سفر ابراهیم رئیسی به پاکستان چه می گذرد؟/ از تعریف نقشه راه مشترک برای مبارزه با تروریسم تا تلاش برای توسعه تجارت رسمی دوجانبه / لاهور و کراچی میزبان رئیس جمهور ایران
به گزارش جماران، بامداد دوشنبه سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور سفر دو روزه خود به پاکستان را آغاز کرد. سفری در میانه تحولات متعدد و متنوع منطقه ای از ادامه جنگ غزه تا نخستین رویارویی نظامی مستقیم جمهوری اسلامی ایران با رژیم اسرائیل و قرار گرفتن دو طرف در آستانه جنگی تمام عیار و البته حاشیه هایی در روابط امنیتی و سیاسی تهران و اسلام آباد.
سفر رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران به جمهوری پاکستان قریب به سه ماه پس از حمله ایران به پاکستان با عنوان مبارزه با گروه های تروریستی و همچنین پاسخ نظامی اسلام آباد به این حمله انجام شد. اتفاق هایی که به نظر میرسد دو کشور بلافاصله از عهده مدیریت آن برآمده و اکنون میزبانی اسلام آباد از ابراهیم رئیسی نیز تلاشی برای صحه گذاشتن بر عبور دو طرف از تنش رخ داده و اراده سیاسی آنها برای بهبود روابط در حوزه های سیاسی، امنیتی و البته اقتصادی است.
ابراهیم رئیسی در آغاز سفر پاکستان را از کشورهای مهم جنوب آسیا و دارای روابط دیرینه تاریخی و تمدنی با ایران دانست و تاکید کرد که ایران در راستای سیاست همسایگی و توسعه روابط با کشورهای اسلامی و همسو، علاقمند به ارتقای روابط با کشور پاکستان است.
رئیس جمهور پیش از ورود به اسلام آباد گلایه خود از عدم توازن در رابطه سیاسی و اقتصادی را بیان کرده و گفت: سطح روابط اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و پاکستان به میزان سطح روابط سیاسی نیست و هدفگذاری 10 میلیارد دلاری مبادلات تجاری و اقتصادی با توجه به ظرفیتهای قابل توجه دو کشور تعیین شده است.
رئیسی با گریزی کوتاه به بحران امنیتی پیش آمده میان دو همسایه در چندماه اخیر گفت: ما امنیت پاکستان را امنیت خود میدانیم و معتقدیم تثبیت و ارتقای امنیت نقاط مرزی به نفع دو کشور و دو ملت خواهد بود.
دیدار با نخست وزیر، رئیس جمهور و سفر به لاهور(قلب فرهنگی) و کراچی(قلب اقتصادی) و همچنین دیدار با علما، نخبگان، تجار و فعالان اقتصادی از جمله برنامه های رئیسی در این سفر دو روزه است. در این سفر وزیر امور خارجه، وزیر کشور، وزیر دفاع، وزیر مسکن، وزیر صنعت، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر بهداشت رئیسی را همراهی می کنند.
استقبال از ابراهیم رئیسی و هیأت عالیرتبه از مقامات اقتصادی و سیاسی همراه او از سوی محمد شهباز شریف نخستوزیر پاکستان در محل کاخ نخست وزیری انجام شد. نخستین برنامه رئیسی دیداری خصوصی با «محمد شهباز شریف» و آصف علی زرداری ، رئیس جمهور و سپس شرکت در نشست مشترک هیأتهای عالیرتبه دو کشور بود.
از کاشت نهال دوستی تا نامگذاری خیابانی به اسم «ایران»
پس از انجام مراسم استقبال رسمی از رئیسی از سوی محمد شهباز شریف نخست وزیر پاکستان، مقامات ارشد دو کشور با یکدیگر نهال به نشانه دوستی دو ملت در کاخ نخست وزیری پاکستان کاشتند.
ابراهیم رئیسی و شهباز شریف بعد از ظهر روز دوشنبه در ادامه برنامههای دوجانبه از لوح یادبود نامگذاری یکی از خیابانهای اصلی و بزرگ شهر اسلامآباد که از مقابل پارلمان پاکستان آغاز میشود، به نام ایران رونمایی کردند.
همچنین در مراسم استقبال شهباز شریف از ابراهیم رئیسی، نخست وزیر پاکستان با اشاره به ضرورت توسعه هرچه بیشتر رابطه دو همسایه شعری از دهلوی خواند : وداع و وصل جداگانه لذتی دارد / هزار بار برو، صدهزار بار بیا.
تاکید بر وحدت جهان اسلام و نمایش اراده دوجانبه برای مبارزه با تروریسم
مهم ترین محورهای سخنان ابراهیم رئیسی در دیدارهایش با وزیر خارجه، نخست وزیر و رئیس جمهور پاکستان به شرح زیر بود:
اگر همه کشورها و ملل اسلامی با یکدیگر وحدت داشتند، رژیم صهیونیستی نمیتوانست تا این حد به فلسطینیان مظلوم، بیگناه و بیدفاع غزه ظلم کند. صهیونیستها از اختلافات میان کشورهای اسلامی سوءاستفاده میکنند، لذا در برابر راهبرد دشمن برای تداوم اختلاف میان امت اسلامی، راهبرد ما وحدت است. ما با کشور دوست و برادر و همسایه مان پاکستان فقط به عنوان دو کشور همسایه مطرح نیستیم روابط دو کشور روابط تاریخی تمدنی و عمیق اعتقادی و دینی است امری که ملت بزرگ ایران را با مردم بزرگ پاکستان پیوند می دهد اعتقادات است این پیوند ناگسستنی است. ظرفیت های بسیاری بین ایران و پاکستان هست که تبادل این ظرفیت ها در جهت منافع دو کشور و ملت می تواند به کار گرفته شود در نشست هایمان با نخست وزیر و دولت تصمیم گرفتیم در حوزه های اقتصادی سیاسی تجاری و فرهنگی و همه سطوح روابط خود را ارتقا بخشیم. هر دو در مبارزه با ناامنی ها جرایم سازمان یافته مواد مخدر و انواع ناامنی ها مصمم هستیم و این نگاه مشترک هر دو کشور است در یک کلمه دفاع از حقوق بشر محور همکاری های دو کشور است چه همکاری های دو جانبه چه منطقه ای و چه بین المللی. ممکن است برخی همکاری های دو کشور را نپسندند مهم نیست مهم ان است که تداوم همکاری های دولت های دو کشور به نمایندگی از مردم آنها ادامه یابد و مصممیم این همکاری ها را در سطح بالا ارتقا ببخشیم. سطح روابط اقتصادی و تجاری دو کشور قابل قبول نیست و تصمیم گرفتیم این روابط در گام اول ۱۰ میلیارد دلار افزایش یابد. مرز دو کشور که طولانی است را یک فرصت می دانیم و معتقدیم در جهت رفاه دو ملت به ویژه مرزبانان به کار گرفته شود. سفر کوتاه من و نخست وزیر به مرزها برای بازدید و توسعه بازارچه های مرزی بود و این کار می تواند افزایش یابد. گام های برداشته شده کافی نیست و باید این گام ها در جهت امنیت مرز و رفاه مردم دو کشور ادامه یابد. تقویت همکاریهای ایران و پاکستان به عنوان دو کشور اسلامی مهم منطقه میتواند در حل مشکلات منطقه موثر باشد، در مقابل، حضور بیگانگان در منطقه نه تنها کمکی به حل مشکلات نمیکند بلکه خود باعث ایجاد مشکلات پیچیدهتر خواهد شد.تاکید بر موضع یگانه اسلام آباد با تهران در قبال فلسطین
شهباز شریف نخست وزیر پاکستان نیز در دیدار با ابراهیم رئیسی بر ضرورت توسعه همه جانبه روابط تاکید کرده و از مواضع ایران چه در قبال مردم کشمیر و چه در مقابل ظلم به مسلمانان غزه قدردانی کرد . مهم ترین محورهای سخنان شریف به شرح زیر است:
هر دو کشور نگرانی خود را درباره کشتار مردم غزه اعلام و درباره آن گفتوگو کردیم و یکصدا اسرائیل را محکوم کرده و از کشورهای جهان درخواست میکنیم که هر چه سریعتر این اقدام نظامی را به پایان برسانند. راه حل عادلانه، تفصیلی و دیرپا برای مسئله فلسطین لازم است. پاکستان پشتیبانی از فلسطین را مشروط نمیکند و به همکاری با ایران تا تشکیل کشور فلسطین به پایتختی قدس ادامه میدهد. از آیت الله خامنهای رهبر معظم ایران که پشتیبان حق آزادیخواهی مردم کشمیر را در نظر داشتند، تشکر میکنم. جناب آقای رئیس جمهور! شما در فقه و حقوق دانش دارید؛ ما در زمینه بهبود زندگی مردم کشورهای خود با داشتن اصول برای فروغ آنها همکاری خواهیم کرد. پیشرفت هر کدام از دو کشور ایران و پاکستان باعث پیشرفت متقابل کشور دیگر خواهد شد. ما با توجه به مرزهای طولانی مشترک میان دو کشور، بر مبارزه قاطع با تروریسم و تلاش برای ارتقای امنیت در مناطق مرزی و همچنین ایجاد رونق اقتصادی در مناطق مرزنشین از طریق گسترش بازارچههای مرزی تاکید داریم. گسترش همکاریهای اقتصادی ایران و پاکستان در حوزههای مختلف از جمله انرژی میتواند به تقویت همکاریهای منطقهای و بینالمللی دو کشور بیانجامد.امضای 8 سند همکاری، توافق نامه و یادداشت تفاهم بین دو کشور
در ادامه برنامه های ابراهیم رئیسی در اسلام آباد، مقامات دو کشور پس از برگزاری نشست مشترک هیئتهای عالیرتبه در حضور رئیس جمهور ایران و نخست وزیر پاکستان 8 سند همکاری در بخشهای مختلف تجارت، علم و فناوری، کشاورزی، بهداشت، فرهنگ و مسائل حقوقی و قضایی به امضاء رساندند.
«ایجاد مناطق آزاد تجاری در گذرگاههای مرزی مشترک»، «همکاری در بخش سینما و رسانه»، «همکاری در بخش بهداشت دامی»، «همکاریهای امنیتی»، «همکاری در بخش تعاون و رفاه اجتماعی»، «همکاری در بخش استاندارد» و «همکاری در بخش حقوقی و معاضدت قضایی در امور مدنی و تجاری» از مهمترین اسناد همکاری میان دو کشور بود که از سوی وزرای راه و شهرسازی، دادگستری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهاد کشاورزی و روسای سازمانهای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و استاندارد با همتایان پاکستانی به امضا رسید.
حضور رئیسی در قلب فرهنگی پاکستان
سید ابراهیم رئیسی و اعضای هیات همراه صبح امروز به همراه وزیر مسکن پاکستان اسلامآباد را به مقصد لاهور مرکز ایالت پنجاب پاکستان ترک کرد. شهر لاهور امروز به مناسبت سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران تعطیل اعلام شده و مسئولان دولت ایالتی برای تسهیل تردد هیات ایرانی همزمان فعالیت تمامی مراکز آموزشی، ادارات دولتی و خصوصی را نیز تعطیل اعلام کردند. برنامه رئیسی در قلب فرهنگی پاکستان، بازدید از آرامگاه اقبال لاهوری شاعر و فیلسوف پاکستانی ، حضور در مسجد تاریخی پادشاهی، بازدید از برخی اماکن فرهنگی و حضور در نشستی در یکی از قدیمی ترین دانشگاه های این کشور اعلام شده است.
تاکید رسانه ها بر هدف تنش زدایی از روابط در سفر رئیسی
نخستین سفر رئیس جمهور ایران به پاکستان مورد توجه رسانه های بین المللی نیز قرار گرفت.
رسانه آلمانی «دویچهوله» در این باره نوشت : ایران و پاکستان به عنوان دو کشور همسایه با اکثریت مسلمان به دنبال بهبود روابط پس از حملات نظامی بی سابقه در اوایل سال جاری هستند. دفتر «شهباز شریف» نخست وزیر پاکستان، اعلام کرده که هر دو کشور در مورد پیشبرد روابط دوجانبه تکاپوی دیپلماتیک از خود نشان داده و بر لزوم تلاش های مشترک برای مبارزه با تروریسم توافق دارند. آسوشیتدپرس پاکستان درباره سفر رئیسی به پاکستان نوشت : هدف اصلی از سفر رئیسی به اسلام آباد در وهله اول کاهش تنشهای بین دو کشور است. «آصف علی زرداری» رئیس جمهوری پاکستان در شبکه اجتماعی «ایکس» در پیامی درباره این سفر نوشته است: «ما از مسیر روابط دوجانبه ابراز خرسندی و توافق کردیم که گفت وگو و همکاری خود را برای تقویت روابط موجود بیشتر تقویت کنیم. پاکستان و ایران به دین، تاریخ و فرهنگ مشترک پیوند خورده اند. روزنامه «هندوستان تایمز» در گزارشی نوشت که سفر رئیس جمهوری ایران در حالی به پاکستان انجام میشود که تنش ها میان کشورش و اسرائیل افزایش یافته است. روزنامه «واشنگتن پست» نیز هدف اصلی دیدار روسای جمهور دو کشور ایران و پاکستان را به منظور رفع شکاف دیپلماتیک بین دو کشور وتقویت همکاری های اقتصادی و امنیتی دانست.مزاحمی به نام آمریکا در مسیر توسعه رابطه اقتصادی دوجانبه
رسانه پاکستانی DAWN نیز در گزارشی درباره اهمیت سفر رئیس جمهور ایران نوشت: سفر رئیسی به پاکستان با تشدید تنش ها در خاورمیانه پس از حمله موشکی و پهپادی بی سابقه ایران به اسرائیل در تلافی حمله هوایی اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق انجام شد. با وجود آنکه گفته می شود اسرائیل یک حمله به پایگاه نظامی در اصفهان را اجرایی کرده اما ایران آن را کم اهمیت جلوه داده و نشان داده که برنامه ای برای تشدید تنش ندارد. در جریان این تبادل حمله میان ایران و اسرائیل، پاکستان از همه طرفها در خاورمیانه خواست تا "حداکثر خویشتنداری را به خرج دهند و به سمت کاهش تنش حرکت کنند".
سفر رئیسی همچنین از آنجایی که پاکستان و ایران به دنبال بهبود روابط پس از حملات موشکی در ژانویه هستند، مهم است. تهران در همان هفته ای که عراق و سوریه را هدف قرار داد، حملاتی را علیه یک گروه ضد ایرانی در پاکستان انجام داد. پاکستان با حمله به "اهداف شبه نظامی" در استان سیستان و بلوچستان پاسخ داد. هر دو کشور در گذشته یکدیگر را به پناه دادن به شبه نظامیان متهم کرده اند. پاکستان همچنین روی یک پروژه گازی مشترک با ایران برای حل بحران طولانی مدت انرژی که رشد اقتصادی آن را تضعیف کرده ، حساب باز کرده است. خط لوله 7.5 میلیارد دلاری گاز ایران و پاکستان که برای تغذیه نیروگاه های پاکستانی در نظر گرفته شده بود، در مارس 2013 با هیاهوی زیادی افتتاح شد. با این حال، این پروژه بلافاصله پس از تحریم های بین المللی علیه ایران دچار رکود شد. تهران بخش خود را از این خط لوله 1800 کیلومتری ساخته است که در نهایت میادین گازی پارس جنوبی خود را به نوابشاه متصل می کند. در ماه فوریه، دولت موقت پاکستان ساخت 80 کیلومتری خط لوله را تصویب کرد تا از پرداخت میلیاردها دلار جریمه به ایران به دلیل سالها تاخیر جلوگیری کند. واشنگتن هشدار داده است که پاکستان ممکن است با تحریم های آمریکا مواجه شود و گفته که واشنگتن از اجرایی شدن این پروژه حمایت نمی کند.
برنامه مشترک برای مقابله با تروریسم
وب سایت عرب نیوز در باره تفاهم های صورت گرفته در این سفر نوشت: وزرای کشور پاکستان و ایران روز دوشنبه تصمیم گرفتند «سازمان های تروریستی» را در کشورهای متبوع خود ممنوع کنند. پاکستان و ایران علیرغم تعدادی از پیمانهای تجاری، سابقه روابط پرتنشی داشتهاند و اسلامآباد از نظر تاریخی به عربستان سعودی و ایالات متحده نزدیکتر است. پاکستان و ایران اغلب بر سر بی ثباتی در مرزهای مشترک خود با هم اختلاف دارند، و هر دو کشور به طور معمول یکدیگر را به عدم مقابله جدی با گروه های شبه نظامی متهم می کنند. تنش ها در ژانویه زمانی که پاکستان و ایران حملات هوایی را مبادله کردند، افزایش یافت. از آن زمان، هر دو طرف به توافق های موجود میان دو طرف برای کاهش تنش مراجعه کرده و روابط دوجانبه را احیا کرده اند.
محسن نقوی وزیر کشور پاکستان و احمد وحیدی همتای ایرانی وی روز دوشنبه در اسلام آباد دیدار و درباره مسائل دوجانبه و موضوعات مورد علاقه طرفین گفتگو کردند. براساس گزارش های رسیده هر دو طرف به طور اصولی تصمیم گرفتند که فعالیت سازمان های تروریستی را در کشورهای مربوطه خود ممنوع کنند.دو طرف در مورد یک برنامه اقدام مشترک برای مقابله با تهدید تروریسم که یک مشکل مشترک است، با بهبود بیشتر حمایت متقابل و تبادل اطلاعاتی به توافق رسیدند.
رابطه حسنه با تهران برای اسلام آباد یک ضرورت است
الجزیره در گزارشی درباره وضعیت روابط ایران و پاکستان در میانه سفر رئیس جمهور ایران به این کشور نوشت: ایران و پاکستان سابقه روابط ناخوشایند هم دارند و هر دو یکدیگر را به ناتوانی در مهار گروههای مسلح متهم میکنند. تنش های مرزی در ژانویه زمانی که ایران حملات هوایی را در مرز پاکستان انجام داد تشدید شد. رسانه دولتی ایران گفت که این حمله دو پایگاه گروه مسلح جیش العدل را هدف قرار داده است. پاکستان نیز با شلیک موشک به خاک ایران و فراخواندن سفیر خود از تهران به تلافی آن اقدام کرد. اما دو همسایه تصمیم گرفتند تنش ها را کاهش دهند و تهران دیپلمات ارشد خود ( وزیر خارجه ) را به اسلام آباد فرستاد تا روابط را بهبود بخشد. دو کشور توافق کردند که با "خطر تروریسم" به ویژه در منطقه مرزی مقابله کنند. نکته جالب توجه این است که این تبادل حمله در روزهایی که در پاکستان دولت موقت در راس کار بود صورت گرفت. محمد فیصل، دانش آموخته دکترا در دانشگاه فناوری سیدنی که متخصص سیاست خارجی پاکستان است، گفت: بنابراین آنچه ایرانیان نشان داده بودند این بود که پس از روی کار آمدن دولت جدید، میتوان دیداری برای ترمیم روابط و بازسازی اعتماد داشت.
چرا رابطه پاکستان و ایران حیاتی است؟
تحلیلگران سیاست خارجی در پاکستان علیرغم تنش های مرزی از تعامل مجدد با ایران حمایت کرده اند. پاکستان با هند و افغانستان دارای مرزهای مشکل است. ملیحه لودی، دیپلمات کهنه کار پاکستانی به الجزیره می گوید که داشتن یک رابطه عادی و باثبات با ایران برای پاکستان از اهمیت بالایی برخوردار بوده و همچنان هست.
اسلام آباد و تهران به دنبال تقویت تجارت دوجانبه هستند که در حال حاضر بیش از 2 میلیارد دلار است. محمد فیصل در این باره به الجزیره می گوید: تجارت غیررسمی قابل توجهی بین دو کشور از جمله گاز مایع (LPG) و نفت خام وجود دارد. ایران همچنین برق استان بلوچستان و دیگر مناطق مرزی پاکستان را تامین می کند.
در اردیبهشت 1392، شریف و رئیسی اولین بازارچه مرزی در گذرگاه مرزی مند-پیشین را افتتاح کردند. علاوه بر این، این دو همسایه روابط فرهنگی و مذهبی نزدیکی دارند و سالانه دهها هزار نفر از اقلیت شیعه پاکستانی برای زیارت به ایران میروند.
با این حال، برخی از کارشناسان پاکستانی معتقدند که پیوندهای فرهنگی مشترک و یک مرز طولانی - 900 کیلومتر (559 مایل) - به مبادلات مردم با مردم و روابط تجاری عمیق تبدیل نشده است. برهمین اساس تجارت دو کشور بیشتر خارج از حوزه رسمی است و سفر به گردشگری مذهبی محدود می شود.
رئیس جمهور ایران در آستانه سفر خود برای تجارت دوجانبه 10 میلیارد دلار هدف گذاری کرد و گفت: سطح روابط اقتصادی دو کشور با سطح روابط سیاسی برابری نمی کند. در اگوست گذشته، آنها هدف تجاری دوجانبه را 5 میلیارد دلار تعیین کرده بودند.
واکنش پاکستان به تنشهای ایران و اسرائیل چگونه بوده است؟
در 14 آوریل، یک روز پس از حملات ایران به اسرائیل، وزارت خارجه پاکستان بیانیه ای صادر کرد و خواستار کاهش تنش شد. این بیانیه این رویدادها را «پیامدهای فروپاشی دیپلماسی» خواند. در بیانیه این وزارتخانه آمده است: «این اتفاق ها بر پیامدهای «وخیم» در مواردی تأکید میکند که شورای امنیت سازمان ملل قادر به انجام مسئولیتهای خود در حفظ صلح و امنیت بینالمللی نیست. پاکستان بر ضرورت تلاش های بین المللی برای جلوگیری از خصومت های بیشتر در منطقه و برقراری آتش بس در غزه تاکید دارد. اکنون تثبیت وضعیت و بازگرداندن صلح بسیار ضروری است. ما از همه طرفها میخواهیم حداکثر خویشتنداری را به کار گیرند.»
پاکستان اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد و کانال های ارتباطی مستقیم با آن ندارد. در سالهای اخیر، حدس و گمانهای فزایندهای در مورد فشار کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بر پاکستان برای ایجاد تغییراتی در سیاست خود درباره فلسطین وجود داشته اما به نظر نمی رسد که این فشارها بر موضع اسلام آباد تاثیری گذاشته باشد.