طاعون خیارکی چیست و آیا قابل درمان است؟
تاریخ انتشار: ۱ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۷۱۴۱۲۸
هفته گذشته، مقامات چین، گونه جدیدی از بیماری موسوم به طاعون خیارکی را در این کشور تشخیص دادند؛ بیماری که باعث ایجاد همه گیری «مرگ سیاه» در اواسط دهه ۱۳۰۰ شد و حالا کشف دو نمونه این بیماری در چین این نگرانی را ایجاد کرده که آیا «مرگ سیاه» دوباره بر جان جامعه بشری می‌تازد یا خیر؟
این روز‌ها با آمار بالای فوتی‌هایی که ویروس کرونا ایجاد کرده به نظر می‌رسد، شیوع بیماری دیگر بسیار وحشتناک باشد، اما نکته مهم این است که طاعون خیارکی منشاء باکتریایی دارد و برخلاف کووید ۱۹ روش‌های درمانی طاعون خیارکی را می‌شناسیم و درمان‌های آن را در دسترس داریم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
علاوه بر این، طاعون خیارکی بیماری نادری است و هر سال تنها چند مورد در ایالات متحده مشاهده می‌شود. متخصصان می‌گویند که این بیماری به لطف آنتی بیوتیک‌ها تقریباً کشنده نیست و تا زمانی که به حیواناتی که مبتلا به این بیماری هستند، نزدیک نشوید، احتمال ابتلا به آن بسیار کم است. یکی دیگر از دلایلی که ترس از این بیماری را می‌کاهد، این است که طاعون خیارکی بسیار نادر است، چراکه باکتری‌ها در نور خورشید به خوبی زنده نمی‌مانند؛ این‌ها به معنای این است که تقریبا امکان وقوع همه‌گیری همانند آنچه در قرن چهاردهم رخ داد، بسیار پایین است.
طاعون خیارکی، عفونت در دستگاه لنفاوی است که از باکتری «یرسینیا پستی (Y. pestis)» ناشی می‌شود. طاعون خیارکی تقریبا هر سال در کشورهای مختلف از جمله ایالات متحده آمریکا شیوع پیدا می‌کند و حالا با پیدا شدن این نمونه بیماری در چین، مقامات بهداشت محلی با صدور هشدار سطح سوم به مردم توصیه کردند که از شکار، غذا خوردن یا حمل حیواناتی که احتمالاً این بیماری را دارند، خودداری کنند.
یک پزشک بیماری‌های عفونی در مرکز مراقبت‌های بهداشتی استنفورد می‌گوید: «برخلاف قرن ۱۴، ما درک درستی از نحوه انتقال این بیماری داریم. می‌دانیم که چگونه از بروز آن جلوگیری کنیم و داروی درمان آن را می‌شناسیم. از حمل حیوانات بیمار یا مرده در مناطقی که انتقال آنها وجود دارد جلوگیری می‌کنیم، همچنین می‌توانیم بیماران را با آنتی بیوتیک‌های مؤثر، درمان کنیم و می‌توانیم به افرادی که ممکن است در معرض عفونت باکتری قرار بگیرند، آنتی بیوتیک بدهیم و از بیمار شدن آنها جلوگیری کنیم.»
طاعون خیارکی چیست؟طاعون خیارکی یک عفونت سیستم لنفاوی است که توسط باکتری‌هایی به نام (Yersinia pestis- Y. pestis) ایجاد می‌شود. این باکتری، کک‌ها و حیواناتی مانند جوندگان، سنجاب‌ها و خرگوش صحرایی را مبتلا می‌کند و می‌تواند از این حیوانات به انسان‌هایی منتقل شود که توسط آنها گزیده یا زخمی شده‌اند. طاعون خیارکی می‌تواند با نشانه‌هایی مانند تب، استفراغ، خونریزی، نارسایی اندام‌ها و زخم‌های باز همراه باشد. اگر باکتری به ریه‌ها برسد و آنها را آلوده کند و به بروز ذات‌الریه می‌انجامد.
طاعون می‌تواند طیف وسیعی از علائم مانند تب، استفراغ، خون ریزی، نارسایی ارگان‌ها و ایجاد زخم‌های باز را شامل شود. متخصصان عفونی معتقدند اگر این بیماری بلافاصله درمان نشود، باکتری‌ها می‌توانند در جریان خون گسترش یافته و باعث ایجاد سپسیس یا طاعون سپتی سمی شوند. اگر باکتری‌ها ریه‌ها را آلوده کنند، می‌تواند باعث ذات الریه یا طاعون ذات الریه شود. به گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO)، در صورت درمان نشدن این نوع بیماری، طاعون کبدی می‌تواند منجر به مرگ در ۶۰ درصد از افرادی شود که به آن مبتلا می‌شوند.
برای تشخیص و تأیید طاعون آزمایش لازم است؛ در حالت ایده آل، تأیید از طریق شناسایی باکتری از طریق یک نمونه بیمار گرفته می‌شود. تأیید عفونت را می‌توان با بررسی سرم‌های گرفته شده در مراحل اولیه و اواخر عفونت انجام داد. سازمان بهداشت جهانی گزارش می‌دهد که انتقال انسان به انسان طاعون خیارکی بسیار نادر است.
درمان طاعون خیارکیچندین کلاس آنتی بیوتیک در درمان طاعون خیارکی موثر است که شامل آمینوگلیکوزید‌هایی مانند استرپتومایسین و جنتامایسین، تتراسایکلین‌ها و فلوئوروکینولون سیپروفلوکساسین است. افرادی که به طاعون خیارکی مبتلا می‌شوند، نیاز به درمان فوری دارند و باید در ۲۴ ساعت از شروع اولین علائم برای جلوگیری از مرگ، آنتی بیوتیک دریافت کنند. سایر درمان‌ها شامل استفاده از اکسیژن، مایعات داخل وریدی و پشتیبانی تنفسی است.
بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵، تعداد ۳۲۴۸ مورد مستند وجود داشته که منجر به فوت ۵۸۴ نفر شده است. کشور‌هایی که بیشترین تعداد پرونده را داشتند جمهوری دموکراتیک کنگو، ماداگاسکار و پرو هستند و اکنون در ژوئیه سال ۲۰۲۰، در Bayannur مغولستان، مورد انسانی از طاعون خیارکی گزارش شد.
منبع: پارسینه
کلیدواژه: طاعون خیارکی ویروس کرونا کووید ۱۹ سبک زندگی پارسی خبر آنتی بیوتیک ها طاعون خیارکی باکتری ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۷۱۴۱۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هفت داروی پرکاربرد که مصرف بی‌رویه آنها مشکل‌ساز است
به گزارش «تابناک» به نقل از همشهری آنلاین، باید قبول کنیم که ما ایرانی‌ها دارو زیاد مصرف می‌کنیم و حتی اگر به آنها دست نزنیم، باید چند ورق از هر کدام در یخچال و کشوی کابینت ما باشد. ژلوفن، نوافن، استامینوفن کدوئین، دیازپام، لورازپام، دایمیتیکون، شیاف و خیلی از داروهای دیگر که فکر می‌کنیم لازم است برای روز مبادا در خانه باشد.
تعدادی از داروها نیازی به نسخه ندارند و شما با مراجعه به داروخانه می‌توانید آنها را تهیه کنید. این داروها، داروهای OTC یا Over the Counter Drug نام دارند. دسته دیگری از داروها نیازمند نسخه پزشک هستند اما بسیاری از داروخانه‌ها معمولا آنها را هم بدون نسخه در اختیار افراد می‌گذارند. داروهایی که مصرف بی‌رویه آنها می‌تواند عوارض متعددی برای سلامت داشته باشد و سلامت شما را در معرض خطر قرار دهد.
آیا مُجازیم داروهای OTC را خودسرانه مصرف کنیم؟
دکتر بابک پورقلیچ، پزشک عمومی در گفتگو با همشهری به نکات جالبی درباره مصرف داروهای OTC اشاره می‌کند که دانستن آنها شاید باعث شود که دست از مصرف بی‌رویه و طولانی‌مدت داروها برداریم و به سلامت خود اهمیت دهیم.
دکتر پورقلیچ می‌گوید: مصرف خودسرانه داروهای OTC بستگی به بیماری ما دارد. اگر بیماری سبک باشد که معمولا دچارش می‌شویم و اولین بار نیست، مثل سردرد همیشگی، سرماخوردگی همیشگی، آلرژی و آبریزش بینی همیشگی، درد قاعدگی همیشگی و از این قبیل که قبلا پزشک اجازه داده که در چنین مواقعی داروهای خاصی را برای تسکین درد استفاده کنیم، می‌توانیم در حد ۴۸ ساعت آنها را مصرف کنیم. اما اگر بعد از ۴۸ ساعت و حداکثر ۷۲ ساعت علائم برطرف نشد، یا تشدید شد یا علائم دیگری به آن اضافه شد که شبیه علائم همیشگی نیست، باید حتما به پزشک مراجعه کنیم و خودسرانه مصرف داروها را ادامه ندهیم. مثلا اگر سردردی داریم که هرچقدر هم قرص می‌خوریم، خوب نمی‌شود، قاعدتا باید مصرف خودسرانه دارو را قطع و به پزشک مراجعه کنیم.
داروخانه‌ها به فروشگاه تنزل پیدا کرده‌اند
این پزشک عمومی می‌گوید: در کشورهای دیگر هم یک سری داروها هستند که در فروشگاه‌ها ارائه می‌شوند و مردم می‌توانند بدون نسخه، آنها را خریداری کنند اما در ایران، الان مشکل فقط داروهای OTC نیست. مشکل ما داروهایی هستند که در قالب OTC به مردم ارائه می‌شوند. مثل آزیترومایسین، دیازپام، سفکسیم و ... . یا دارویی که همیشه مصرف می‌کنیم را می‌بریم به داروخانه نشان می‌دهیم و می‌گوییم من همیشه این را مصرف می‌کنم و داروخانه هم بدون نسخه آن را به شما می‌دهد. یعنی داروخانه در کشور ما جایگاه و مقام فروشگاه را پیدا کرده است. در حالی که ساختار و کارکرد فارمِسی که تنها تعدادی از داروهای OTC را در اختیار دارد، با دراگ‌استور متفاوت است. اما اینجا داروخانه‌ها شبیه فارمِسی‌ها عمل می‌کنند.
مصرف آنتی‌بیوتیک برای یک ویروس ساده؟
دکتر پورقلیچ به یک نکته خیلی مهم اشاره می‌کند و می‌گوید: خیلی از مواقع گلودرد شما ممکن است به خاطر یک میکروب یا ویروس ساده باشد. بهبود این ویروس ساده یک روندی دارد؛ مثلا ۳ تا ۵ روز طول می‌کشد و بعد علائمش از بین می‌رود. اما وقتی شما برای بهبود آن آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنید، میکروب‌های ساده را هم از بین می‌برید و به میکروب‌های خطرناک‌تر و مقاوم تر فرصت جولان می‌دهید و دوره درمان‌تان هم طولانی‌تر می‌شود.
او می‌گوید: البته آنتی‌بیوتیک‌ها OTC نیستند اما میزان مصرف آنها در کشور بسیار بالا است و خیلی‌ها خبر ندارند که چه عوارض متعددی دارند. بسیاری از افراد برای کوچک‌ترین مشکل مثل گلودرد یا داشتن خلط، آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند! در حالی که آنتی‌بیوتیک اصلا روی عفونت تاثیری ندارد. فقط ممکن است در شما مقاومت دارویی ایجاد کند. یعنی اگر شما بعدها عفونت روده، عفونت گوش یا عفونت سینوس بگیرید، دیگر بدن شما به آن آنتی‌بیوتیک جواب نخواهد داد و دربرابرش مقاومت خواهد کرد و شما مجبور می‌شوید آنتی‌بیوتیک قوی‌تری مصرف کنید که آن هم تبعات و عوارض خاص خود را دارد.
این ۷ دسته دارو را بی‌رویه نخورید
دکتر پورقلیچ در ادامه گفتگو درباره عوارض مصرف بی‌رویه و طولانی‌مدت ۷ داروی OTC و غیر OTC توضیحاتی می‌دهد که دانستن آنها بسیار ضروری است.
استامینوفن کدئین؛ ایرانی‌ها استامینوفن کدئین را زیاد مصرفش می‌کنند و فکر می‌کنند خطری هم ندارد. ما بیمار داشتیم که روزی ۲ بسته استامینوفن کدئین مصرف می‌کرد و دیگر صاحب کبد سالمی نبود. استامینوفن اگر بیش از دوز مجاز مصرف شود، داروی بسیار مضری برای کبد است. کدئین آن هم اگر بیش از ۳ روز مصرف شود، هم وابستگی ایجاد می‌کند و هم باعث از بین رفتن سلول‌های کبدی می‌شود.
ژلوفن و ایبوپروفن؛
این دو دارو جزو مسکن‌های غیر استروئیدی هستند و مهمترین عوارض‌شان عوارض گوارشی است. اگر این ۲ دارو را طولانی مصرف کنید یا اگر زمینه بیماری‌های گوارشی داشته باشید، ممکن است بیماری گوارشی شما تشدید شود. برخی از افراد برای بیماری قلبی‌شان داروهای دیگری مثل آسپرین هم مصرف می‌کنند. این افراد اگر پروفن مصرف کنند، رقت خون‌شان بیشتر می‌شود و ممکن است مستعد خونریزی شوند. به خصوص افرادی که فشارخون دارند و فشارخون آنها کنترل‌نشده است. در خیلی از مواقع یک خونریزی کوچک با مصرف این داروها ممکن است به یک خونریزی وسیع مغزی تبدیل شود.
ژلوفن و پروفن برای تسکین درد قاعدگی؛
ژلوفن و پروفن چون خون را رقیق می‌کنند، ممکن است که مقدار خونریزی را بیشتر کنند. درد را از بین می‌برند اما مقدار خونریزی را افزایش می‌دهند. معمولا پزشکان این ۲ دارو را برای کاهش درد قاعدگی زیاد تجویز نمی‌کنند. ممکن است ترکیبی تجویز کنند. مثلا نوافن تجویز می‌کنند که ترکیبی از دوز پایین پروفن، استامینوفن و کافئین است. نوافن هم اثر تسکینی دارد و هم عوارضش کمتر است.
شیاف؛
شیاف، یک شکل از داروی OTC غیر استروئیدی است مثل دیکلوفناک، ناپروکسن، استامینوفن و ... . خود شیاف ممکن است در برخی افراد در محل ورودش اثر تحریکی بر جا بگذارد. غیر از این، عوارض شیاف دقیقا مثل داروی خوراکی آن است. عوارضی مثل خونریزی معده و روده ، مشکلات کلیوی و بدتر شدن مشکلات قلبی به خصوص در سالمندان.
سدیم کلراید؛
سدیم کلراید به خودی خود عوارضی ندارد. مگر این که احساس کنید با مصرف آن دچار خشکی زیاد بینی، تحریک‌پذیری بینی، افزایش التهاب بینی، درد در گونه‌ها شده‌اید. در غیر این صورت مشکلی ندارد.
اشک مصنوعی؛
مصرف اشک مصنوعی معمولا منعی ندارد اما بهتر است با تجویز پزشک باشد. چون ممکن است چشم‌های شما مشکلی مثل التهابی داشته باشد و ۵ روز بعد از مصرف اشک مصنوعی با عفونت چشم مواجه شوید. مگر این که پزشک تجویز کرده باشد که ۶ ماه تا یک سال اشک مصنوعی را مصرف کنید. در این صورت می‌تواند اگر داروی شما قبل از این مدت تمام شد، می‌توانید آن را بدون نسخه از داروخانه تهیه کنید.
آنتی‌بیوتیک‌ها؛
آنتی‌بیوتیک‌ها همان طور که گفتم، در دسته داروهای OTC قرار نمی‌گیرند اما مصرف بالایی در کشور دارند و عوارض زیادی هم ایجاد می‌کنند. مثل آموکسی‌سیلین، سفکسیم، آموکسی‌کلاو و ... . عوارض آنتی‌بیوتیک‌ها شامل اختلالات گوارشی، تداخل دارویی و مقاومت دارویی است.
دست از مصرف خودسرانه و طولانی‌مدت داروها برداریم
داروهای OTC یا بدون نسخه هم مثل هر داروی دیگری اگر طولانی‌مدت و بی‌رویه مصرف شوند، بعد از مدتی اثربخشی خود را از دست می‌دهند. چون خیلی از داروها معمولا در بدن ایجاد مقاومت می‌کنند. این نکته را دکتر پورقلیچ می‌گوید و اضافه می‌کند: اما نکته مهم‌تر از مقاومت دارویی، این است که علائمی مثل درد، سوزش، التهاب و سرفه علامت هستند و بیماری نیستند. پزشک با مشاهده این علائم به وجود یک بیماری پی می‌برد. بنابراین درمانش درمان علامتی خواهد بود. ولی بیمار نمی‌داند که علائمش مربوط به چه بیماری‌ای است و با مصرفِ مثلا مسکن یا آنتی‌بیوتیک، فقط بیماری را سرکوب می‌کند. ممکن است فردی از ۳ ماه قبل، درگیر تومور مغزی باشد و نداند و با مصرف مسکن، فقط موجب سرکوب آن شود. وگرنه تومور در جای خود باقی است.
این پزشک عمومی ادامه می‌دهد: گاهی پزشک، دارویی را برای مدت محدودی تجویز می‌کند اما فرد از آن به بعد هر بار مریض شد، آن دارو را از داروخانه می‌خرد و مصرف می‌کند. در حالی که ممکن است پزشک آن دارو را فقط برای دو هفته یا نهایتا یک ماه دستور داده باشد. اگر پزشک برای شما مثلا اُمپرازول تجویز کرد و بعد از یک ماه همچنان بهبود پیدا نکردید، دیگر نباید یک ماه دیگر هم آن را خودسرانه مصرف کنید. شاید اگر به همان پزشک مراجعه کنید، این بار شما را برای آندوسکوپی بفرستد تا ببیند مشکل دقیقا از کجا است. پس بهتر است دست از مصرف خودسرانه و طولانی‌مدت داروها برداریم تا سلامت‌مان به خطر نیفتد.
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟