رونق بومگردی با احترام به طبیعت و فرهنگ پیشنیان محقق میشود
تاریخ انتشار: ۱۳ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۴۳۲۱۹
بومگردی یا اکوتوریسم در تعریف خلاصه یعنی احترام به طبیعت، احترام به فرهنگ گذشته و حال حاضر مردمانی که از سالها قبل در یک زیست بوم خاص زندگی می کنند.
سرویس اقتصادی خبرگزاری فارس؛ شیراز| بومگردی ، واژه پیچیده و غریبی نیست، رفتن و بودن در طبیعت و عشق ورزیدن به آن است؛ سفری است مسئولانه که موجب رشد و پایداری زیستبوم ، فرهنگ و کیفیت زندگی ساکنین منطقه گردشگری خاصی می شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در عصر حاضر، توسعه بومگردی در تمام دنیا بهعنوان فرصتی برای توسعه گردشگری پایدار برشمرده میشود البته این گردشگری در کنار تمام مزایا ممکن است تهدیدهایی برای روستاها به همراه داشته باشد. و بر این اساس راهها و طرحهای جدید در جذب گردشگرانی از سرتاسر دنیا مورد توجه مسئولان کشورهای مختلف جهان قرار گرفته است. کشور ایران نیز با توجه به چهارفصل بودن، ظرفیتهای بیبدیلی برای توسعه بومگردی روستایی دارد.
اقامتگاه بومگردی به معنای محل اقامت مسافر است ولی منطبق بر فرهنگ و جغرافیای آن منطقه. اقامتگاههای بومگردی تشابه کمی با همدیگر دارند حتی اگر در یک منطقه جغرافیایی واقع شده باشند چرا که قاعده خاصی برای ساخت آنها وجود ندارد و بومیان هر منطقه، بر اساس شرایط ساخت و ساز و فرهنگ منطقه خودشان دست به ساخت چنین اقامتگاههایی میزنند.
مسئله مهمی که در این اقامتگاه ها همیشه وجود دارد شیوه زندگی در آن هاست. مالکان اقامت اصرار به داشتن یک سبک سنتی دارند چرا که این نکته مهمترین تمایز آنها با هتل های چند ستاره است و همین مسئله باعث جذب گردشگران بسیاری به سمت این نوع اقامتگاهها است.
توسعه گردشگری نهتنها میتواند به توسعه آبوخاک در روستاها کمک کند بلکه برخلاف اعتقاد برخی که از نابودی فرهنگ و آداب و رسوم در این مناطق میگویند، به لحاظ فرهنگی نیز آثاری خواهد داشت.
در واقع زمانی که گردشگری در منطقه ای توسعه می یابد، مردم تحت تأثیر قرار میگیرند و دوباره آداب و رسوم از دست رفته را نیز احیاء خواهند کرد، تنها دغدغهای که در این زمینه وجود دارد شاید مزاحمتی باشد که برای زندگی ساکنین ایجاد میشود.
اگر چه باید دقت شود که ما مفهوم بومگردی را درک نکنیم روستاها دچار دگرگونی منفی خواهند شد و این به تمام فعالیتهایی که بهعنوان گردشگری پایدار به آن میپردازیم آسیب میزند.
مسئولان با آموزش روستاییان راهکار مناسبی برای توسعه بومگردی و حفظ ارزشهای روستایی بیندیشند. شیراز و استان فارس با طبیعت چهارفصل و تاریخ کهن و اصیلی که دارد، به عنوان یکی از مقاصد گردشگری دنیا از جمله استانهایی است که بومگردی آن مورد توجه گردشگران داخلی و حتی خارجی است.
البته باید دقت شود که این فرصت برای توسعه گردشگری، به یک تهدید جدی مبدل نشود چراکه به گفته کارشناسان در بسیاری از مواقع، توسعه باعث از بین رفتن بافت و کارکرد روستایی منطقه میشود و روستاییان با مشاهده سود حاصل از فعالیتهای گردشگری، تمام تمرکز خود را بر روی بحث گردشگری میگذارند و از زندگی اصلی خود که همان کشاورزی و دامداری است دور میشوند.
هدف گردشگران از سفر به این مناطق دیدن فرهنگها، آداب بومگردی، رسوم و سبک زندگی آنها است و نباید آنها را از بین برد و در واقع این آدابورسوم نسل به نسل و سینهبهسینه به محلیها رسیده و اگر تحت تأثیر ورود گردشگران این آداب به فراموشی سپرده شده و در نهایت نمایشی شوند، دیگر برای گردشگران جذابیتی نخواهند داشت.
اگر چه بر نقش آموزش و آگاه سازی محلیان در این زمینه باید تأکید کرد و محلیها در این زمینه باید بهخوبی توجیه شوند که گردشگری شغل دوم آنها است.
حل مشکلات گردشگری، نیازمند توسعه فرهنگ حفظ جاذبهها و آثار است
نوروزی، چندسالی است به این صنعت روی آورده و یکی از افراد موفق این حوزه است. وی در گفتگو با خبرنگار فارس، صنعت گردشگری را یکی از راههای درآمدسازی و اشتغالزایی باارزش معرفی کرد و گفت: توسعه گردشگری برای کشورهایی که با جمعیت جوان روبرو هستند، بسیار مفید است.
به نظر وی، هر گردشگری که وارد ایران شود، زمینه فرصتهای شغلی را فراهم خواهد کرد و از طریق ارزی که وارد کشور می کنند، رونق اقتصادی بسیاری برای کشور میزبان به همراه دارد.
این فعال حوزه گردشگری، این صنعت را به صورت سازمان یافته، یک صنعت بسیار مهم در تمام جهان معرفی و تصریح کرد: آشنایی با آداب و رسوم، فرهنگ، و آب و هوای هر منطقه در انتخاب کشور میزبان توسط گردشگران بیشترین نکته حائز اهمیت را برای گردشگران دارد.
به گفته نوروزی، حضور در گردشگری، سابقه فعالیت در این حوزه را می طلبد تا بتوانید نیازهای گردشگران داخلی و خارجی برآورده کند ضمن اینکه داشتن محیط امن و آرامش بخش، مجوز رسمی میراث فرهنگی و گردشگری، استفاده از غذاهای محلی و سنتی منطقه، آشنایی با آثار تاریخی و تفریحی منطقه، سطح تفکر بالای میزبان، آشنایی با زبان بین المللی، و علاقه به کار، از جمله موارد مهم در مرحله اول ورود به این صنعت است.
وی، مهمترین معضلات این صنعت در ایران را نداشتن آزادی گردشگران، ایجاد نکردن جامعه امن و سالم برای گردشگران خارجی، و کم بودن حمایت از این صنعت توسط دولت دانست و اظهار داشت: صنعت گردشگری باید آنقدر توسعه و رشد پیدا کند که در تمام شهرهای ایران، با هر آداب و رسوم، امکان پذیرش میهمانان داخلی و خارجی به وجود آید.
نوروزی همچنین عدم حفظ آثار تاریخی و تفریحی گردشگری توسط سازمانهای مربوطه و مردم را از دیگر معضلات این صنعت عنوان کرد و افزود: متاسفانه بودجه های ضعیف و تبلیغات کم برای حفظ و توسعه این آثار از بزرگترین معضلات این صنعت است.
این فعال حوزه گردشگری معتقد است که برای حل مشکلات گردشگری، باید فرهنگ حفظ آثار توسط مردم و دولت افزایش یابد، نقاط قوت مناطق مختلف گردشگری توسط دولت و سازمانهای مربوطه شناسایی و تبلیغات ملی و بینالمللی در این زمینه گسترش یابد، بودجه ها و حمایتهای لازم از مراکز گردشگری و کارکنان مراکز در نظر گرفته شود، ضمن اینکه حفظ آثار و مرمت آنها هم می تواند به راحتی در توسعه این صنعت مفید واقع شود.
یزدان اکملی، فعال دیگری در حوزه گردشگری است که در یکی از روستاهای اطراف مرودشت، یک اقامتگاه بومگردی دارد. وی در گفتگو با خبرنگار فارس، مهمترین اولویت پیشرفت در این صنعت را فرهنگسازی گردشگران داخلی نسبت به گردشگری و بومگردی می داند.
وی با تأکید بر اینکه بیشتر مراکز و اقامتگاههای بومگردی به صورت خانوادگی اداره می شود، معتقد است که در زمینه گردشگری داخلی، با ضعف فرهنگ شدیدی روبرو هستیم به حدی که گردشگران، اقامتگاههای بومگردی را با هتل های پنج ستاره آزاد از عرف و مذهب اشتباه می گیرند، غافل از اینکه عرف ما، آزادی به معنی بی بندوباری را نمی پذیرد و این مسئله می تواند معضل بزرگی برای خانواده ها و اهالی منطقه بوجود آورد.
این فعال گردشگری، فرهنگسازی در این زمینه از طریق رسانه ملی و دیگر رسانه ها را از اولویت دستگاه های متولی دانست و ادامه داد: هزینه نگهداری از اقامتگاه سنگین است و وام هایی که برای راه اندازی گرفته ام، مانده است و مشکلات مالی در نبود گردشگر باعث نیمه تعطیل بودن کار شده است که نیازمند حمایت دستگاه های متولی هستیم.
اکمل با اشاره به توجه خاص گردشگران خارجی به آیتمهای فرهنگی بومی ایران، گفت:، اگر یک کاسه ماست بز را برای گردشگران خارجی ببریم، شیوه ساخت و تفاوتش را با دیگر ماست ها می پرسند و حتی به محل تهیه رفته و فیلم و عکس تهیه می کنند که برای کارکنان، باعث امیدواری است و تلاششان را بیشتر می کنند، اما گردشگر داخلی، اصلا به این مسائل توجهی ندارد، حتی غذاهای فرنگی و فست فود از ما طلب می کند و وقتی امنتاع می کنیم، با برخورد بد آنها روبرو می شویم و این مسائل، نیاز به فرهنگسازی دارد.
وجود ۱۴۴ اقامتگاه بومگردی و ۱۶ اقامتگاه سنتی در استان فارس
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس هم در گفتگو با خبرنگار فارس، با بیان اینکه این اقامتگاه ها به دلیل ارزان بودن این نوع خدمات، قابل بهره برداری برای اقشار کم درآمد نیز هستند و از طرفی ظرفیت اقامتی استان را افزایش داده، تصریح کرد: راه اندازی اقامتگاه بومگردی یک کسب و کار خانوادگی محسوب میشود و با توجه به اینکه کاربری ملک تغییر نکرده و ساکنین منزل به عنوان میزبان، در ملک خود مستقر می باشند بنابراین سرمایه اولیه کمی جهت راه اندازی این نوع کسب و کار مورد نیاز است و دریافت مجوز فعالیت هم به سهولت امکانپذیر است.
محسن نژاد ادامه داد: توسعه اقامتگاه ها در مناطق روستایی و عشایری، مقاصد جدید گردشگری را پیش روی گردشگران داخلی و خارجی باز می کند و موجب رونق طبیعت گردی نیز خواهد شد.
وی اظهار داشت: مبحث اقامتگاههای بومگردی در سطح ملی در دستور کار دولت قرار گرفته است و از طرفی استقبال بی حد و حصر روستاییان، عشایر و متقاضیان بافت قدیمی شهرها در استان فارس هم موجب رونق این اقامتگاهها شده است و تعداد بوم گردی های استان فارس در حال حاضر ۱۴۴ اقامتگاه بوم گردی و ۱۶ اقامتگاه سنتی است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی فارس معتقد است که دیگر اشتغالزایی روستاییان بیکار که به دلیل خشکسالی و کم آبی منابع درآمدی سنتی خود را از دست داده اند، مهاجرت معکوس به معنای اجتناب روستاییان از مهاجرت به شهر ها و مهاجرت روستاییان از شهرها به زادگاه خود، با این طرح قابل اجرا می باشد.
محسن نژاد یادآور شد: زیرساخت های لازم در جلسات کاری متعدد که با معاونت گردشگری استانداری فارس، امور روستایی استانداری فارس، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ، اداره کل امور عشایر و همه دستگاه های اجرایی مرتبط مطرح شده و با همکاری سایر دستگاه ها در نقاط مختلف استان اولویت ها شناسایی، و زیرساخت های لازم فراهم می شود.
وی افزود: در این راستا تفاهم نامه های متعددی با دستگاه هایی نظیر بنیاد مسکن، محیط زیست، سازمان جهاد کشاورزی، اداره کل امور عشایر و دیگر دستگاه های مرتبط نیز منعقد شده است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی فارس با اشاره به اینکه صنعت بومگردی در توسعه اقتصادی فارس نقش به سزایی می تواند داشته باشد، برگزاری آموزش های عمومی و تخصصی برای مدیران و کارکنان شاغل در واحدها، و درجه بندی و استانداردسازی واحدها را از برنامه های آتی سازمان برای ارتقای این صنعت در استان ذکر کرد.
محسن نژاد ضمن یادآوری اینکه بوم گردی در دستور کار دولت و سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار دارد تصریح کرد: به جهت منافع چندجانبه آن در حمایت از جوامع روستایی و محلی همچنین ترویج سفر ارزان قیمت برای اقشار کم درآمد، و ترویج گردشگری داخلی، این حوزه مورد وثوق دولت و مسئولین قرار دارد.
اما به نظر می رسد علاوه بر حمایت های تسهیلگری برای این صنعت جدید، نیاز به تیلیغات بومگردی در استان ها و حتی به صورت کشوری با هزینه های متعارف برای صاحبان مشاغل احساس می شود تا گردشگران داخلی هم به جای هزینه مالی در کشورهای همسایه، در کشور خودمان هزینه کنند و ارزی از کشور خارج نشود؛
ضمن اینکه در سطح بین المللی هم اقامتگاههای برگزیده با امکانات و شرایط ویژه معرفی شود و مراکز و اقامتگاهها با شرکت های گردشگری هماهنگ باشند تا در اولویت گردشگران خارجی هم قرار گرفته، و استان تاریخی فارس به عنوان منطقه ای چهار فصل و مهد تمدن و فرهنگ ایران، در اولویت گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته و در کنار دیگر حوزه ها از قبیل صنایع دستی، ارزآوری و به دنبال آن، اشتغالزایی و درآمد خوبی را نصیب هماستانیهایمان کند.
انتهای خبر/ س
منبع: فارس
کلیدواژه: گردشگری فرهنگ طبیعت اقامتگاه بوم گردی محسن نژاد فارس اقامتگاه های بوم گردی اقامتگاه بوم گردی گردشگران داخلی گردشگران خارجی توسعه گردشگری برای گردشگران داخلی و خارجی میراث فرهنگی اقامتگاه ها بوم گردی استان فارس برای توسعه دستگاه ها اداره کل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۴۳۲۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سودای جهانی شدن ابیانه چه زمانی محقق میشود؟
ابیانه روستایی بسیار زیبا و دیدنی از توابع بخش مرکزی شهرستان نطنز در استان اصفهان است. این روستای تاریخی و زیبا ۳۰ مرداد سال ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۸ به ثبت ملی رسیده است، علاوه بر خود روستا لباس مردمانش، صنایع دستیاش و زیورآلات مردمان این روستا نیز ثبت ملی شده است.
ابیانه در ۴۰ کیلومتری شمال غربی نطنز و دامنه کوه کرکس قرار دارد. خانههای این روستا روی دامنه پرشیبی در شمال رودخانه برزرود بنا شده است به صورتی که پشتبام مسطح خانههای پاییندست، حیاط خانههای بالادست را به وجود آورده است و هیچ دیواری هم آنها را محصور نمیسازد، بر این اساس ابیانه در وهله اول روستایی چند طبقه به نظر میآید و معماری عجیب و شگفت انگیز بناهای این روستا آن را در شمار نمونههای کم نظیر دیدنیهای جهان درآورده است، خانههایی از خشت و گل آجر سرخ که زیبایی بی نظیری را در دل کوچه باغها به رخ میکشند.
اطراف روستا و در کوچهباغهای باریک که زیباییشان با دیوارهای کاهگلی کوتاه چندبرابر میشود، میتوانید درختان زیادی ببینید. درختانی که در فصل بهار پر از شکوفه میشوند و جلوه خاصی به روستا میبخشند و در پاییز طوفان رنگها را به پا میکنند تا دل گردشگران را بربایند.
اتاقهای ابیانه به پنجرههای چوبی اُرُسی مانند مجهز هستند و اغلب دارای ایوانها و طارمیهای چوبی پیش آمده مشرف بر کوچههای تنگ و تاریک اند که خود به صورت مناظر جالبی جلوه میکنند.
ابیانه به معنای بیدستان است و به اعتبار آثار و بناهای تاریخی پرتنوعش در زمره استثناییترین روستاهای ایران به شمار آمده است.
مردم ابیانه به سبب کوهستانی بودن منطقه و دور بودن محل آنها از مراکز پر جمعیت و راههای ارتباطی، بسیاری از آداب و رسوم قومی و سنتی و از جمله زبان و لهجه قدیم خود را حفظ کردهاند.
زبان مردم ابیانه فارسی با لهجه خاص ابیانهای است که با لهجههای متداول در جاهای دیگر تفاوت اساسی دارد. زبان مردم ابیانه از زبانهای ایرانی شمال غربی که البته در طول زمان دچار تغییر و تحولات زیادی شده و اکنون فقط تعداد کمی از واژههای اصیل پهلوی در گویش آنان شنیده میشود.
لباس سنتی هنوز هم میان آنها رواج دارد و در حفظ آن تاکید و تعصب از خود نشان میدهند به نوعی که شلوار گشاد و درازی از پارچه سیاه برای آقایان و پیراهن بلندی از پارچههای گلدار و رنگارنگ برای بانوان رواج دارد، علاوه بر این، زنهای ابیانه معمولاً چارقدهای سفیدرنگ بر سر دارند.
آتشکده «هارپاک» قدیمیترین اثر تاریخی روستای ابیانه است که مانند دیگر بناهای این روستا در سراشیبی قرار گرفته و بنا دارای سه طبقه و چهار طاقی است، مصالح به کار رفته در آن سنگ لاشه و گچ هستند. این بنا روی شیبی پست و بلند واقع شده است. این آتشکده دارای طبقه مخصوص آداب مذهبی، یک سرسرا که از سه جز گنبدوار تشکیل شده است.
مدرکی که دقیقاً قدمت زمانی ابیانه را معلوم کند در دست نیست اما پیشینهٔ ۶ هزار ساله را برای آن تخمین میزنند و آن را از کهنترین زیستگاههای انسانی در حاشیه دشت کویر ایران میدانند. آثار و بناهای تاریخی که در ابیانه وجود دارد مربوط به دورههای ساسانی، سلجوقی، صفوی و قاجار است. این آثار نشاندهندهٔ قدمت تاریخی این زیستگاه انسانی است.
همه این ویژگیها مسؤولان را بر آن داشته تا با توجه به سیاست اخیر سازمان گردشگری جهانی در خصوص ثبت جهانی روستاهای هدف گردشگری، ابیانه را نیز به عنوان روستایی جهانی به ثبت برسانند، در این ارتباط شهرام امیری، سخنگوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با بیان اینکه سازمان جهانی جهانگردی از سال ۲۰۲۱ معرفی روستاهای هدف جهانگردی را در دستور کار قرار داده است میگوید: از این رو از کشور ایران نیز هشت روستا به عنوان نامزد دریافت این عنوان معرفی شده که روستای تاریخی و زیبای «ابیانه» نیز یکی از هشت روستای معرفی شده است.
او با اشاره به اینکه روستای ابیانه همه شاخصهای مورد نظر سازمان جهانی گردشگری برای انتخاب روستای هدف جهانگردی را دارا است، تصریح میکند: همه مدارک مورد نیاز به وزارت میراث فرهنگی تحویل و وزارتخانه نیز این مدارک را به سازمان جهانی گردشگری ارسال کرده است.
سخنگوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با بیان اینکه برنامههای فرهنگی در ایام نوروز در روستای ابیانه برگزار شد، ابراز میکند: همه این برنامهها نیز مستندسازی و برای سازمانجهانی گردشگری ارسال شده است.
او در خصوص شاخصههای تعیین روستای هدف گردشگری جهانی میافزاید: ساختار میراثی، مسیرهای گردشگری، گردشگرانی که تاکنون از روستا بازدید کردند، زیرساختهای گردشگری شامل اقامتگاهها و هتلها، آداب و رسوم، حفظ ساختار و شاخصهای میراث فرهنگی، لباس سنتی، آداب و رسوم و ثبتهای ملی است که صنایع دستی، زیورآلات و لباس روستاییان ابیانه به ثبت ملی رسیده است.
امیری با تاکید بر اینکه زیرساختهای گردشگری در ابیانه نسبت به دیگر روستاها بیشتر و بهینهتر است، میافزاید: همچنین روستاییان به منظور برخورد و میزبانی از گردشگران آموزش دیدهاند و پایگاه ملی حفاظتی میراث فرهنگی نیز در ابیانه فعال است که البته در گذشته این پایگاه استانی بوده و بعد به پایگاه ملی تبدیل شده است.
او ابراز میکند: ابیانه مسیرهای دسترسی مناسبی دارد و استقبالی که در سطح ملی و بین المللی انجام میشود باعث شد که ابیانه به عنوان یک مقصد هدف گردشگری جهانی روستایی معرفی شود.
سخنگوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با تاکید بر اینکه پروندهها ارسال شده است و امیدواریم هر هشت روستا ثبت جهانی شود، اظهار میکند: در این صورت فرصت بسیار خوبی برای توسعه گردشگری بینالمللی کشور است و ما امکان استفاده از فرصت سازمانهای بین المللی به صورت رایگان برای معرفی ظرفیتهای گردشگری را داریم.
او در خصوص قدمت تاریخی روستای ابیانه نیز تصریح میکند: باید توجه داشت که تاریخ فلات مرکزی ایران بیش از ۱۰ هزار سال قدمت دارد و بیش از هفت هزار سال سابقه حیات متمدنانه در آن تأیید شده به ویژه منطقه نطنز به واسطه محوطه باستانی اریسمان که سابقه زندگی متمدنانه بشر را به بیش از ۶ هزار سال میرساند.
زیباییهای طبیعی و تاریخی ایران بی شمارند و در نقطه نقطه این خاک گهربار آثاری وجود دارد که نمیتوان آن را با دیگری مقایسه کرد، امید داریم با جهانی شدن روستاهای تاریخی و زیبای ایران و به ویژه استان اصفهان شاهد رونق دوباره زندگی در روستاها و توسعه اقتصاد روستایی باشیم.
منبع: مهر
باشگاه خبرنگاران جوان اصفهان اصفهان