«ابن اَزْرَق»؛ ادیبی از اندلس
تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۵۳۹۰۷
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، بارها شنیدهایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی میانجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرنها پیش خشتبهخشت این بنای سترگ را روی هم گذاشتهاند.
با شما مخاطب گرامی قراری گذاشتهایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان میدهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشارهای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برای خوشهچینی از این خرمن دانش و فرهنگ، از جلد اول کتاب «تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تألیف دکتر علیاکبر ولایتی که به سال ۱۳۹۲ در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره بردهایم.
شمسالدین ابوعبدالله محمد بن علی اندلسی مالکی (۸۳۲-۸۹۶ق) معروف به «ابن ازرق» فقیه، قاضی، ادیب و صاحبنظر در فلسفه تاریخ و جامعهشناسی است.
او در مالَقه، از شهرهای اندلس زاده شد و در همانجا قرآن و مقدمات علوم را از عالمان روزگار خود مانند ابوذاسحاق ابراهیم بن احمد بدوی، ابوعمرو محمد بن محمد ابوبکر بن منظور، خطیب ابوعبدالله محمد بن ابوطاهر بن محمد بن بکروب فهروی، ابراهیم بن احمد بن فتوح و دیگران آموخت. همچنین با عالمان دیگری نیز از جمله قاضی ابویحیی بن محمد بن ابوبکر بن عاصم، در فارس، تلماسان و تونس دیدار کرد و از آنها بهره برد.
او در ابتدا در مالقه به مقام قضا گمارده شد، ولی پس از آن در وادی آش (شهری در اندلس که امروزه قادس نامیده میشود) به منصب قضاوت رسید و سرانجام قاضی غرناطه شد. پس از مدتی، ناگزیر به تلمسان رفت و از آنجا به مصر کوچ کرد و سپس در ۸۹۵ق به سفر حج مشرف شد و بار دیگر به مصر بازگشت.
وی در ۸۹۶ق عهدهدار قضاوت قدس شد، اما پس از ۶۱ روز قضاوت در قدس درگذشت و همانجا به خاک سپرده شد.
ابن ازرق از عالمان و قاضیان مالکیِ بنام روزگار خود بود که دانش و پارسایی وی ستوده شده است. سخاوی درباره او نوشته: «من او را از مردان روزگار یافتم». احمد بن یحیی و نشریشی در کتاب المعیار، ابوالعباس احمد بابا تنبکتی صنهاجی در کتاب نیل الابتهاج و ابن مریم در کتاب البستان فی ذکر الاولیاءُ و العلما بتلمسان از او روایت کردهاند. همچنین افرادی، چون ابوعبدالله محمد بن حداد وادیاشی و حافظ بن داوود از او دانش و فقه آموختهاند.
شماری از آثارش عبارتاند از:
۱. بدائعالسلک فی طبائعالملک، این کتاب نخستین «قرائت» مقدمه ابن خلدون در دوره اسلامی به شمار میرود و دارای اهمیت بسیار است. این اثر در ۱۹۷۷م به کوشش سامی نشار در عراق به چاپ رسید.
۲. الابریز المسبوک فی کیفیة آداب الملوک، این کتاب در ۱۹۵۶م در الجزایر چاپ شده است.
دو کتاب در ادبیات با نامهای شفاء الغلیل فی شرح مختصر خلیل و روضة الاعلام بمنزلة العربیة من علوم الاسلام به او منسوب است که نشانی از آنها در دست نیست.
بیشتر بخوانید:
«ابن صلاح»؛ ریاضیدانی که آثار ابوریحان بیرونی را نقد کرد
منبع: آنا
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: تقویم تاریخ مشاهیر محمد بن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۵۳۹۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
انتشار شماره پنجم سمرقند با ویژهنامه تاریخ و فرهنگ «بخارا»
به گزارش مبلغ پنجمین شماره فصلنامه «سمرقند»، ویژه تاریخ و فرهنگ بخارا منتشر شد. این ویژهنامه در ۵۴۴ صفحه منتشر شده و از شنبه اول اردیبهشت ۱۴۰۳ در کتابفروشیها و دکههای روزنامهفروشی در دسترس است.
به نوشته ایسنا عبدالحسین زرینکوب، عنایتالله رضا، فائزه توکلی، مسعود عرفانیان، آزیتا همدانی، محمدامین ریاحی، دلشاد فرهادزاد، مسعود میرشاهی، مسعود حسینیپور، مریم حسینی، نصرالله پورجوادی، ناصرالدین پروین، جواد عباسی، عدالت عابدینی، کاوه بیات، حسن شجاعیمهر و شقایق فتحعلیزاده نویسندگان این شماره هستند. همچنین این شماره با سرودههایی از رودکی، مجیرالدین بیلقانی، عمعق بخاری، مولوی، جامی، سیّدای نسفی، طغرل احراری، محمدرضا شفیعی کدکنی ، ادش ایستد، گلرخسار، بازار صابر، فردوس اعظم، هدیه، بشارت رجبوا و مریم یادگاروا همراه است.
«مرزهای ایرانشهر» نوشته محمدرضا شفیعی کدکنی، «ای بخارا شاد باش و دیر زی» از علی دهباشی، «سرود اهل بخارا» نوشته عبدالحسین زرینکوب و «گذشتۀ تاریخی بخارا» نوشته عنایتالله رضا در این شماره از «سمرقند» درج شدهاند.
بخش «تاریخ بخارا» با این مطالب همراه است: «حاکمیت خاتون بخارا» از فائزه توکلی،
«امیر عالمخان، واپسین امیر از سلسلۀ منغیتها» نوشته مسعود عرفانیان و «معماری ابنیه و عمارات در بخارا (بر اساس یادداشتهای صدرالدین عینی)» از آزیتا همدانی.
در بخش «فرهنگ و ادبیات در بخارا» این مطالب چاپ شده است: «باد جوی مولیان...» از محمدامین ریاحی، «از این بخارا تا آن «بخارا»» نوشته دلشاد فرهادزاد، «یادداشتهایی دربارۀ شهر بخارا» از مسعود میرشاهی، «مردم بخارا» نوشته مسعود حسینیپور، «مراسم زیارت هفت پیر در بخارا» از مریم حسینی و «جایگاه زن در یادداشتهای صدرالدین عینی» نوشته آزیتا همدانی.
«غریب آشنا» نوشته نصرالله پورجوادی، «پرسه در دیار بخارا خداه» از ناصرالدین پروین، «گشت و گذاری در بخارا» نوشته جواد عباسی و «یک پیاله چای ازبکی» از عدالت عابدینی در بخش سفرنامههای بخارا منتشر شده است.
همچنین معرفی کتابهای «از آسیای میانه تا ورارود و خوارزم»، «دربارۀ کتاب «تاریخ بخارا»» و «بردههای ایرانی در ورارود» در بخش معرفی کتاب این شماره آمده است.
«هر باد که از سوی بخارا به من آید...» سروده رودکی، «دورست بخارا...» از مجیرالدین بیلقانی، «در مدح شمسالملک» از عمعق بخاری، «قصۀ وکیل صدر جهان» از مولوی، «در منقبت خواجه بهاءالدین محمد نقشبند بخارایی» سروده جامی، «در صفت شهر بخارا» از سیّدای نسفی، «در جواب گلشنی بخارای» از طغرل احراری، «مویۀ زال» از محمدرضا شفیعی کدکنی، «سمرقند و بخارا» از اَدِش ایستد، «بخارا» سروده گلرخسار صفیاوا، «اسماعیل سامانی دیوار بخارا بود» بازار صابر و «آه... بخارا!» از فردوس اعظم شعرهایی هستند که در بخش «بخارا در شعر فارسی» چاپ شدهاند.
«هدیه»، «بشارت رجبوا» و «مریم یادگاروا» از بانوان چکامهسرای بخارا (به انتخاب مسعود میرشاهی) هستند.
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1896774