فرق بورس و فرابورس در چیست
تاریخ انتشار: ۱۹ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۹۰۹۰۲۲
ایران اکونومیست- بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعه بازار سرمایه هستند، اما شرایط پذیرش شرکتها در بورس سختگیرانهتر از فرابورس است.
باتوجه به سوالات متعدد در خصوص تفاوت اصلی بورس و فرابورس، گزارشی درباره این موضوع تهیه شده است.بورس چیست؟
در بازار بورس، داراییهای مختلفی اعم از دارایـی مالی و دارایی واقعی مورد معامله قرار میگیرند.
بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نوع دیگری از بورس هم به نام بورس ارز وجود دارد که در آنجا، پول رایـج کشورها خرید و فروش میشوند (اما هنوز در کشور ما این بورس راهاندازی نشده است).
بورس اوراق بهادار، یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها، اوراق قرضه دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام میشود. خرید و فروش اوراق بهادار در ایران نیز بهطور رسمی و دائمی در محلی معین به نام بورس اوراق بهادار تهران انجام میشود. تعیین قیمت هر سهم در این بازار بر مبنای عرضه و تقاضای آن است، یک سرمایهگذار میتواند با هر مقدار سرمایهای وارد بورس شود و در سهم شرکتهای موجود سرمایهگذاری کند.
فرابورس چیست؟
بازار فرابورس ایران نیز در آبان سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد . این بازار دارای ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس است، اما شرایط پذیرش و معامله در آن سادهتر است تا بتواند اهرمی کمککننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد. از مهمترین وظایف این بازار، ساماندهی و هدایت، بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته و یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند.
بــازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم و پایه است. سهام شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دوم مبادله میشوند و شرکتهایی که این شرایط را نداشته باشند، میتوانند در بازار پایه معامله شوند.
در بازار اول، شرکتهای سهامی عام که طبق دستورالعمل پذیرش موفق بــه احراز شرایط لازم شده باشند، مجاز بــه انجام معاملات سهام خود خواهند بـود. در بازار دوم، همانند بازار اول معاملات سهام شرکتهای سهامی عام انجام میشود؛ اما شرایط پذیرش در این بازار، منعطفتر از بازار اول است. بازار پایه فرابورس نیز، بهمنظور ایجاد قابلیت نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشدهاند، ایجاد شده است. در این بازار اکثر شرکتهای سهامی میتوانند حضور داشته باشند.
تفاوت بورس و فرابورس
تقسیمبندی بازار
بازار بورس بهطور کلی به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود. عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد. ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت بخش عمل نکند از بازار اخراج میشود. بازار فرابورس ایران دارای ۵ بازار، اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه است. بنابراین اولین تفاوت بورس و فرابورس در تقسیمبندی و تعداد این دو بازار است. فرایند پذیرش در بازار بورس و فرابورس
شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوار است، بازار فرابورس با شرایط سادهتر تشکیل شده تا شرکتهای کوچک هم بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.
بازار فرابورس
بازار بورس
بازار بورس
بازار اول
بازار دوم
تابلو اصلی بازار اول
تابلو فرعی بازار اول
بازار دوم
تابلو اصلی بازار اول
تابلو فرعی بازار اول
بازار دوم
یک میلیارد تومان
۱۰۰ میلیون تومان
۱۰۰ میلیارد تومان
۵۰ میلیارد تومان
۲۰ میلیارد تومان
۱۰۰ میلیارد تومان
۵۰ میلیارد تومان
۲۰ میلیارد تومان
۱۰ درصد
پنج درصد
۲۰ درصد
۱۵ درصد
۱۰ درصد
۲۰ درصد
۱۵ درصد
۱۰ درصد
۲۰۰ نفر
–
هزار نفر
۷۵۰ نفر
۲۵۰ نفر
هزار نفر
۷۵۰ نفر
۲۵۰ نفر
حداقل دو سال از زمان بهرهبرداری با ارائه خدمات گذشته باشد
حداقل یک سال از تأسیس آن گذشته باشد
سه سال
سه سال
دو سال
سه سال
سه سال
دو سال
نداشته باشد
برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از زیان داشته باشد
نداشته باشد
نداشته باشد
نداشته باشد
نداشته باشد
نداشته باشد
نداشته باشد
۱۵
–
۳۰
۲۰
۱۵
۳۰
۲۰
۱۵
یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد
–
سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد
دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد
یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد
سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد
دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد
یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد
ساعت کار
تفاوت دیگر بورس و فرابورس، ساعات معاملهی این دو بازار است. بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲٫۳۰ (به غیر از تعطیلات رسمی) فعالیت میکند، اما ساعات کار فرابورس از انعطافپذیری بیشتری برخوردار است.
مزایای پذیرش شرکتها در فرابورس:سهولت پذیرش:
پذیرش و درج شرکتهای سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس آسان تر است و این باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکتها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.
تأمین مالی:
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خــود از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند. علاوه بر این امکان تأمین مالی از محل جذب سرمایهگذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز دارا هستند.
معافیت مالیاتی:
شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس ایران از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار هستند. به این صورت که شرکتهایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس میکنند (به غیر از شرکتهای حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.
وثیقهگذاری سهام:
سهامداران شرکتهای پذیرش شده در بازار فرابورس میتوانند از طریق وثیقهگذاری سهام شرکت خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. چراکه شبکه بانکی، سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس ایران را بهعنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقهگذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت میشناسد.
امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی:
شرکتهای پذیرش شده در فرابورس میتوانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرحهای موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایهگذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تأمین کنند.
امکان خروج از فرابورس:
اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راهحلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص بهسادگی امکانپذیر خواهد بود. ضمن اینکه شرکتهای حاضر در فرابورس ایران میتوانند بسیار راحتتر به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.
نبود حجم مبنا:
سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روانتر و نقد شوندگی بالاتری روبهرو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آنها برای مدت زیادی ادامه نمییابد.
در نظر داشته باشید که سهام شرکتهای فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش هستند. شما میتوانید برای شروع انجام معامله، این کد را از کارگزاریهای رسمی دریافت کنید.
باشگاه خبرنگاران جوان
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: شرکت های سهامی عام بورس اوراق بهادار بورس و فرابورس فرابورس ایران بازار فرابورس میلیارد تومان سهام شرکت بازار سرمایه سهام شرکت ها شرایط پذیرش خرید و فروش بازار بورس بازار اول اگر شرکتی بازار دوم دو بازار تومان ۱۰ ۱۰ درصد سه سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۹۰۹۰۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راه اندازی سوت زنی سایبری بازار سرمایه در سال جدید
قدس به گزارش رکنا از سازمان بورس ، حامد سنجری گفت: در سالی که گذشت، بر اساس الزامات ابلاغ شده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار و ابلاغیات مرکز افتای ریاست جمهوری، نزدیک به ۳۰ شرکت فناوری محور بازار سرمایه ممیزی امنیتی شدند که در این راستا مشکلات امنیتی آنها مورد بررسی قرار گرفت و بر این اساس باید مشکلات اعلام شده در سال ۱۴۰۳ برطرف شوند.
وی اظهار داشت: از این تعداد، ۲۲ شرکت جزو شرکتهای OMS (سیستم معاملات برخط برای صندوقهای سرمایهگذاری و باشگاه مشتریان) بازار سرمایه هستند که سفارشات کارگزاریها را به هسته معاملات ارسال میکنند و مسئولیت امنیتی آنها با شرکتهای کارگزاری است.
سنجری با بیان این که با این روش سامانه معاملاتی همه کارگزاریهای بازار سرمایه ممیزی خواهد شد، افزود: در کنار این شرکتها، حوزه فناوری اطلاعات تعداد هشت شرکت مانند سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس تهران، فرابورس، بورس کالا، بورس انرژی، سپردهگذاری مرکزی و نیز شرکتهای تابعه که جزو شرکتهای ارکان بازار سرمایه هستند، ممیزی امنیتی شدند و مشکلات آنها اعلام شده است.
راهاندازی مرکز عملیات امنیتی بازار سرمایهرئیس مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار به اقدامات انجام شده در حوزه پایش سامانههای بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: از چند سال گذشته مرکز «مکنا» اقدام به راهاندازی SOC بازار سرمایه کرد که از این طریق همه سامانهها مورد نظارت قرار میگیرند.
وی ادامه داد: امسال SOC (مرکز عملیات امنیتی) را به صورت سلسله مراتب راهاندازی کردیم و از این طریق همه سامانههای معاملاتی بازار سرمایه را مورد نظارت قرار دادیم که به کمک نظارتهای صورت گرفته، رخدادها مورد تشخیص و بررسی قرار میگیرند.
سنجری خاطرنشان کرد: در سال ۱۴۰۲ سامانه همه شرکتهای ارکان بازار سرمایه و شرکتهای نرم افزاری را با سیستم SOC ارتباط دادیم که از این طریق، همه اتفاقات رخ داده در سامانههای متصل شده به سیستم SOC را مورد نظارت قرار میدهیم و در صورتی که رخدادی به وجود آید قابل حسابرسی امنیتی خواهد بود.
رئیس مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: اکنون به لحاظ امنیتی با تمامی کارگزاریهای بازار سرمایه از طریق سیستمهای OMS در ارتباط هستیم و اتفاقات را بررسی میکنیم. در صورت رخ دادن اتفافات، دیگر شرکتها را آگاه خواهیم کرد تا مانع از همهگیری اتفاقات شویم.
به کارگیری سامانهها جلوگیری از حملات احتمالی سایبریوی با اعلام این که به کارگیری این سامانهها برای تشخیص و جلوگیری از حملات احتمالی سایبری است، گفت: برای مثال، اگر یک حمله سایبری بر روی سامانه شرکت بورس تهران رخ دهد به سرعت اتفاقات به صورت سیستمی ارسال میشود و پس از بررسی، افرادی که در حال تلاش برای نفوذ هستند را به همه ارکان بازار سرمایه اطلاع خواهیم داد تا اقدامات مربوط به جلوگیری از این حملات را به کار بگیریم.
برگزاری مسابقات باگ جایزهداروی به برگزاری مسابقات باگ جایزهدار اشاره کرد و ادامه داد: مرحله نخست این مسابقات به پایان رسید و حدود ۱۴۰ نفر در این مسابقات شرکت کردند که از این تعداد حدود ۴۵ نفر موفق به کشف چالش امنیتی و راهیابی در مرحله دوم شدند، پس از موفقیت در مرحله دوم جوایزی را دریافت کردند که از این طریق هم قادر به ارتقای امنیتی سامانههای معاملاتی خواهیم بود.
برنامههای پیشرو برای ارتقای امنیت سامانههای معاملاتیسنجری به برنامههای پیشرو برای ارتقای امنیت سامانههای معاملاتی تاکید کرد و اظهار داشت: اکنون در صدد راه اندازی سیستم ISMS (سیستم مدیریت امنیت اطلاعات) برای بازار سرمایه هستیم که اقدامات اولیه آن انجام شده و در حال تلاش برای دریافت گواهینامه هستیم.
رئیس مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: این سیستم فرآیندهای حوزه امنیت را در خصوص زیرساختها و مدیریتها اصلاح خواهد کرد که دنیا هم در حال استفاده از این سیستم هستند.
۲ اقدام متفاوت در حوزه سیستمهای معاملاتی شرکتهای کارگزاریوی به دیگر اقدام انجام شده این مرکز اشاره کرد و گفت: با توجه به این که سیستمهای معاملاتی شرکتهای کارگزاری توسط OMS ها اقدامات مربوط به معاملات این شرکت را انجام میدهند؛ بنابراین شرکت های کارگزاری احساس میکنند از حوزه امنیت جدا هستند که در این راستا در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ ۲ اقدام متفاوت را انجام دادیم.
سنجری اعلام کرد: در سال ۱۴۰۱، تعداد ۳۰ کارگزاری اول بازار سرمایه را ممیزی امنیتی کردیم، با توجه به این که دادههای امنیتی مشتریان بازار سرمایه در این شرکتها قرار دارند، برای جلوگیری از انتشار اطلاعات مشتریان سیستمها را امنیتی و مشکلات امنیتی این شرکتها را مشخص و ملزم به اصلاح کردیم.
رئیس مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد: در سال ۱۴۰۲، حدود ۴۵ کارگزاری دیگر را ممیزی کردیم که اکثر آنها دارای مشکلات امنیتی گسترده بودند.
اهمیت ندادن شرکتهای کارگزاری به حوزههای امنیتیوی به یکی از چالشهای مهم در این حوزه اشاره کرد و گفت: عدم اهمیت شرکتهای کارگزاری به حوزه امنیتی داخل شرکتها از جمله چالش های موجود در این زمینه است که ممیزیها و بازرسیهای صورت گرفته آنها را مجاب میکند تا مشکلات را برطرف کنند.
سنجری اعلام کرد: در این زمینه یک کارگزاری را بابت اجرایی نکردن امنیت سایبری و هک شدن سامانه کارگزاری به اداره تخلفات فرستادیم که اکنون هم پرونده این شرکت در جریان است.
پیگیری جدی سازمان بورس در حوزه تخلفاترئیس مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: در سال ۱۴۰۳ به صورت جدیتر به پیگیری تخلفات میپردازیم که اگر موارد مدنظر را برطرف نکنند پرونده آنها را سریعا به اداره تخلفات ارسال خواهیم کرد.
وی با اعلام این که اکنون در حال تلاش برای ارسال دادههای فناوری محور سفارشات مشتریان کارگزاری ها به سیستم های نظارتی سازمان بورس برای ارتقا نظارت بر معاملات هستیم.
رئیس مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان این که در حوزه امنیت میتوان ۲ نوع افشا برای اطلاعات محرمانه داشت که نباید بنا بر هر دلیلی افشا شود، افزود: نوع نخست مربوط به افرادی است که اطلاعات در اختیار آنها قرار دارد و نباید به هیچ عنوان اطلاعات را مورد افشا قرار دهند اما فرد به دلیل دسترسی به برخی از دیتاها تخلف کرده و دیتا نشت پیدا میکند، این افشا ناشی از حمله سایبری نیست و نفوذ امنیتی صورت نگرفته است.
راهاندازی سوتزنی سایبری در سال ۱۴۰۳وی به برنامههای مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار در سال ۱۴۰۳ اشاره کرد و افزود: به دنبال راهاندازی سوتزنی سایبری هستیم، در این زمینه هر شخصی که بتواند آسیبپذیری و مشکل امنیتی را در سامانه بازار سرمایه کشف کند، جایزه دریافت خواهد کرد.
سنجری اعلام کرد: پیگیری راهاندازی مرکز داده پشتیبان و رفع سریع قطعیها از دیگر برنامههای این بخش مدیریتی سازمان بورس است که در دستور کار مسوولان قرار گرفته است.