آتش دوباره به جان کاغذ
تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۹۲۵۹۲۱
هفت سال پیش از این و در جریان بازدید رهبر معظم انقلاب اسلامی از نمایشگاه کتاب، ایشان خواستار توجه دولت به برنامه‌ریزی برای جلوگیری از واردات کاغذ بودند و...
به گزارش مشرق، داستان پرآب چشم قیمت و مصرف کاغذ در کشور طی سال‌های اخیر از یک درام پرهیجان و پرتعلیق در حال مبدل شدن به یک تراژدی تمام‌عیار است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حذف یارانه‌ای کاغذ، تیرخلاص یا بزنگاه اصلاح حرکت
آخرین جدول از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌منظور اعلام وضعیت پرونده‌های متقاضی واردات کاغذ دولتی بهار سال جاری منتشر شده و پس از آن کمتر در این زمینه از سوی این وزارتخانه اظهار نظر شده است.
با وجود اینکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان سال گذشته تقاضای تخصیص ۸۰ میلیون دلار ارز دولتی برای واردات کاغذ در سال جاری را به دولت ارائه کرده و خبرها نیز از تایید آن حکایت داشت اما این روزها معاون اول رئیس‌جمهور سخن از حذف یارانه کاغذ می‌داند.
جهانگیری در نهم تیرماه سال جاری و در جلسه شورای اقتصاد به صراحت از حذف یارانه ارزی دولتی برای واردات کاغذ خبر داد و عنوان کرد، این مساله می‌تواند محرکی جهت تولید داخلی کاغذ و استفاده از منابع داخلی برای تولید این محصول شود.
از سوی دیگر قیمت کاغذ در بازار آزاد مانند بسیاری از کالاهای دیگر در این حوزه با نوسانات زیادی همراه بوده که برآیند آن افزایش قیمت کاغذ چاپ و تحریر در بازار بوده است. فعالان واردات و فروش کاغذ در این زمینه معتقدند که قیمت فعلی کاغذ در بازار آزاد قیمت اصلی آن نیست و حتی کمتر از آن بوده و این به معنای آن است که با نزدیک‌شدن به فصل پاییز و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و موج افزایش مصرف کاغذ، شاهد صعود قیمت این محصول در بازار خواهیم بود و شاید قیمت‌های فعلی تا ۵۰درصد هم افزایش پیدا کند.
در بخش نشر نیز که طی دو سال گذشته ناشران طی مکانیسمی مشخص و از طریق همکاری صنوف نشر با بخش دولتی کاغذ را به‌صورت منظم و سهمیه‌بندی دریافت می‌کردند این افزایش قیمت رفته‌رفته خود را نشان خواهد داد. با وجود اینکه تاکنون توزیع کاغذ دولتی کماکان ادامه دارد اما شنیده‌ها حاکی از این است که این توزیع مربوط به واردات منتج به سال گذشته است و با کم شدن حجم آن و روی آوردن ناگزیر بخش نشر به راه‌های دیگر برای تولید این محصول، موج افزایش قیمت بیش از پیش بازار نشر و کتاب را می‌پیماید.
اما در مواجهه با چنین شرایطی چه کار باید کرد؟
تولید کاغذ هنوز جدی گرفته نمی‌شود
هفت سال پیش از این و در جریان بازدید رهبر معظم انقلاب اسلامی از نمایشگاه کتاب، ایشان خواستار توجه دولت به برنامه‌ریزی برای جلوگیری از واردات کاغذ بودند و به‌دنبال آن و جلساتی که میان وزرای وقت صنایع و ارشاد برگزار شد تصمیم بر این گرفته شد که دو راهکار کوتاه و بلندمدت برای مقابله با گرانی قیمت این محصول در نظر گرفته شود؛ در بخش کوتاه‌مدت موضوع به تخصیص ارز دولتی برای واردات کاغذ منتهی شد که طی سال‌های ابتدایی تخصیص آن اتفاقات عجیب و غریبی در بازار رقم خورد که منجر به کسب رتبه دوم تخلف ارزی در واردات و مصرف سوء ارز دولتی توسط واردکنندگان یک‌شبه شد.
پس از آن نیز با ایجاد کارگروه کاغذ در وزارت ارشاد و وزارت صنایع تلاش شد تا این موضوع مهار و مدیریت شود تا درنهایت با همراهی صنف نشر، موضوع تخصیص ارز دولتی به واردات کاغذ فرهنگی و تخصیص آن به ناشران سامان گرفت. اما راهکار بلندمدت برای حل این معضل کماکان در محاق فراموشی است. تولید کاغذ تحریر که مشخصا توسط چند کارخانه در ایران طی سال‌های اخیر دنبال می‌شده است، امروزه تقریبا به صفر رسیده است. انواع قوانین و مقررات و بخشنامه‌های دست و پا گیر و محدودکننده تولید و نیز عدم اقبال مخاطب به این نوع از محصولات، کار را به جایی رسانده که این واحدهای تولیدی ترجیح داده‌اند سمت و سوی تولید را به سمت محصولات سلولزی و بسته‌بندی سوق دهند. این ثمره وضعیتی است که در آن کسی سراغی از وضعیت کارخانه‌های انگشت‌شمار تولید کاغذ نگرفت و از مشکلات‌شان نپرسید، در حالی که به اعتراف مدیران آن کمی توجه و دلسوزی می‌توانست وضعیت را به چیزی متفاوت مبدل کند.
واردات را دوست دارد نه تولید
سیدطاهر شبیری، کارشناس صنعت تولید کاغذ در این زمینه می‌گوید: موضوع توقف تولید داخلی کاغذ روزنامه و تحریر از سال‌های قبل کاملا قابل پیش‌بینی بود و بارها در مکاتبات با دولت نسبت به آن هشدار داده شده بود، چرا که تولید کاغذ روزنامه و تحریر طی ۱۴ سال اخیر در رقابت نابرابر و ناعادلانه با واردات کاغذ قرار داشت؛ وارداتی که از تعرفه صفر بهره می‌برد و در مقابل تولیدی که انواع تعرفه‌ها داشت جانش را می‌گرفت. این در کنار مخالفت و پافشاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعمال تعرفه حمایتی که می‌توانست شرایط واردات را با تولید متوازن کند، نفس تولید کاغذ را در داخل کشور گرفت.
وی افزود: وقتی دولت طی ۱۴ سال از اجرای مصوبه خود مبنی بر اعمال تعرفه بر واردات کاغذ چاپ و تحریر به منظور حمایت از واردکننده سرباز می‌زند و همچنین تصمیماتش در جهت منع برداشت از جنگل‌ها باعث کاهش شدید دسترسی به مواد اولیه ارزان قیمت می‌شود و وقتی حمایت سیستم بانکی از بخش بازرگانی بیشتر از صنعت است، چطور می‌توانیم انتظار داشته باشیم که بخش خصوصی محصولی تولید کند که منفعتی از آن عاید نخواهد شد؟
متاسفانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به جای تشخیص ذائقه به روز جامعه، تشویق نویسندگان و مؤلفین به تولید محتوای مورد نیاز کشور، به دنبال تسهیل شرایط واردات کاغذ شده است. این نحوه برخورد وزارت ارشاد با موضوع کاغذ منحصر به هیچ تفکر سیاسی در دولت‌ها نیست، این تصمیم‌سازی نتیجه کارشناسی بدنه این وزارتخانه در عدم درک حساسیت موضوع یا حمایت از واردات است.
از بخش خصوصی برای تولید غافل شدیم
ابوالفضــــل روغنــــــی گلپــــــایگانی، رئیــــــس سنـــــــــدیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا نیز در همین زمینه می‌گوید: متاسفانه مسؤولان ما در زمینه کاغذ احساسی برخورد می‌کنند. در کشور ظرفیت و فرصت‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاری در کاغذ تحریر وجود دارد، اما به دلیل وجود قوانین متضاد و عدم‌حمایت قاطع و درست به سمت واردات می‌رویم و از حمایت بخش خصوصی برای تولید غافل هستیم.
رهبر انقلاب در چهار سال گذشته هر بار که به نمایشگاه کتاب رفتند، اصرار داشتند که وضعیت تولید کاغذ تحریر سامان پیدا کند و مسؤولان رسیدگی کنند. اما متأسفانه با وجود این تاکیدات مساله کاغذ مغفول مانده است. فرصت سرمایه‌گذاری برای کاغذ سفید فراهم است، اما قوانین و زیرساخت‌های لازم وجود ندارد؛ بنابراین میل و علاقه به واردات است. اینکه احساسی و دفعی چند مدت کار کرده و بعد آن را فراموش کنیم، راه به جایی نمی‌برد. هم در مجلس، هم در دولت و هم در قوه قضاییه باید کارگروهی تشکیل شود تا اوضاع را سامان دهد.
یک هزارم ارز واردات کاغذ را به تولید بدهند
مصطفی سعیدی که حالا دو ماه است سکاندار بزرگترین تولیدکننده کاغذ چاپ و تحریر و روزنامه در کشور شده است درباره راهکارهای برون‌رفت از وضعیت فعلی حاکم بر تولید کاغذ می‌گوید: کارخانه چوب و کاغذ مازندران می‌تواند کل نیاز بازار به کاغذ در حوزه چاپ و تحریر را تامین کند درصورتی که دولت مطالبات ما را بپردازد. دولت به ما ارز دولتی یا حتی نیمایی اختصاص نمی‌دهد تا بتوانیم مواد اولیه وارد کنیم. مثلا مدتی است قصد واردات نوعی ماده برای سفیدکردن کاغذ تولید داخلی را داریم که اگر با ارز آزاد وارد کنیم، قیمت تمام شده کاغذ افزایش پیدا می‌کند ولی تعزیرات دست ما را بسته است. یا مثلا انتظار داریم از این موضوع که بتوانیم با ارز نیمایی چوب وارد کنیم و در قبال آن قاعده‌ای برای تولید و قیمت ایجاد شود، حمایت کنند که نمی‌کنند و در سطوح پایین‌تر انتظار داشیم در ارائه خدماتی مثل آب، برق و... دولت ما را بیشتر یاری کند یا مثلا بهینه‌سازی مصرف ما را مدیریت کند به جای اینکه دولت بگوید، هر چه می‌خواهید مصرف کنید من پولش را می‌گیرم، ساختاری برای بهینه‌سازی مصرف کارخانجات ایجاد کند.
وی با انتقاد از اینکه قانون رفع موانع تولید نباید فقط روی کاغذ باشد بلکه باید اجرایی شود تاکید دارد اگر یک هزارم میلیاردها دلار ارزی که دولت برای واردات کاغذ اختصاص داده شده را به تولید اختصاص داده بودیم، امروز در آن خودکفا شده بودیم. قصه پردرد چشم‌بستن به توان و امکان تولید داخلی کاغذ از سوی بخش‌های دولتی در نهایت کار را به جایی رسانده که خرید کتاب به یکی از آرزوهای مصرف‌کنندگان حتی دائم آن در این روزها مبدل شده و بخش بزرگی از فعالان این عرصه را نسبت به تداوم فعالیت حرفه‌ای خود بیمناک کرده و این صنعت و صنف و حرفه را به سرازیری بحرانی عجیب سوق داده است. اما به راستی چه زمانی قرار است سیاستگذاران در این عرصه از خواب غفلت درباره آن بیدار شوند؟ این سوالی است که پاسخی احتمالی به آن نیز می‌تواند راهگشای بسیاری از فعالان و مشتریان این عرصه باشد.
وضع بازار به کام واردکنندگان نیز نیست
در سال ۱۳۹۸ بین ۴۰ تا ۵۰درصد از حجم واردات کاغذ توسط واردکنندگان رسمی عضو انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا کاسته شد، اما حتی این شرایط هم برای آنهایی که مدعی تقویت در تولید کاغذ هستند، کارگر نیفتاد. این بخشی از اظهارنظری است که سید حسن میرعابدینی رئیس اتحادیه واردکنندگان کاغذ آن را بیان می‌کند.
آقای میرعابدینی که در مقطعی در کارگروه کاغذ متشکل از وزارت ارشاد و صنایع نیز عضو بود، معتقد است مشکلی که واردات برای برخی ایجاد کرده به واردکننده مربوط نیست بلکه ناشی از سیاست دولت است. اگر دولت ارز تک‌نرخی برای واردات کاغذ مصوب می‌کرد بین تولید و واردات تناسب برقرار می‌شد.
این فعال عرصه واردات همچنین می‌گوید که نزدیک به ۹۰درصد نیاز سالانه ما در عرصه کاغذ با واردات تامین می‌شود اما فضای کار دولت به شکلی بوده که در این عرصه برخی صاحب امضاهای طلایی شده‌اند و افرادی وارد بازار شده‌اند که کسی اسمی از آنها هم نشنیده. در واقع مسبب اصلی برهم خوردن تعادل بازار، واردات و تولید آنها هستند. وی همچنین می‌گوید نیاز بازار به کاغذ چاپ و تحریر حدود ۳۵۰ هزار تن است که در سال گذشته فقط ۴۰ هزار تن آن با ارز دولتی تامین شده و باقی با ارز نیمایی و آزاد وارد شده است.
*جام جم
منبع: مشرق
کلیدواژه: کرونا اعتراضات آمریکا انفجار بیروت قرارداد ایران و چین تولید کاغذ گرانی کاغذ فرهنگ و ارشاد اسلامی برای واردات کاغذ کاغذ چاپ و تحریر تولید داخلی افزایش قیمت برای تولید تولید کاغذ سال گذشته ارز دولتی سال جاری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۹۲۵۹۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تولید نوشت‌افزار ایرانی با کاغذ ایرانی
مدیرعامل مجمع ایران‌نوشت از برنامه‌ریزی برای استفاده از کاغذ ایرانی در تولید لوازم‌التحریر خبر داد و از مزایای این کاغذ برای چرخه تولید گفت. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نوشت‌افزار ایرانی اسلامی که 12 سال است در عرصه صنعت و فرهنگ آغاز به کار کرده، توانسته است در این مدت نظر خانواده‌های ایرانی را به‌سمت خود جلب کند و در سبد خانوار جای بگیرد. تا پیش از این، بازار لوازم‌التحریر ایران در دست برندها و شرکت‌های خارجی عمدتاً از چین و هند بود؛ به‌طوری که گفته می‌شود یک دهه پیش، بیش از 90 درصد از سهم بازار ایران را این شرکت‌ها در دست داشتند.
با شروع حرکت تولید در این مسیر و تشکیل کارگاه‌های متعدد و حلقه‌های میانی، در زمان حاضر برآورد می‌شود که بیش از 50 درصد بازار نوشت‌افزار در دست تولیدکنندگان داخلی است. هرچند صنعت نوشت‌افزار در یک دهه گذشته توانسته است با عبور از فراز و نشیب‌های مختلف، جای خود را در بازار ایران ثابت نگاه دارد، اما به‌نظر می‌رسد همچنان با چالش‌های متعددی مواجه است. با این حال، این صنعت که رهبر معظم انقلاب آن را «افتخارآفرین» توصیف کردند، برای دهه دوم فعالیت خود چشم‌اندازی را ترسیم کرده است. محمد یقینی، مدیرعامل ایران‌نوشت، در گفت‌وگو با تسنیم به برخی از چالش‌های این صنعت در یک دهه دوم فعالیت خود و نقشه راهی که برای آن ترسیم شده است، اشاره کرد. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
*تسنیم: آقای یقینی صنعت نوشت‌افزار ایرانی پس از عبور از مشکلات و موانع متعدد و با داشتن تجربه‌ای حدود 12 سال، تقریباً با پختگی رسیده است. این صنعت در سال گذشته با چه موانعی همراه بود؟
در سال گذشته مسئله تخصیص ارز یکسری مشکلات را برای تولیدکنندگان ایجاد کرد و موجب وقفه در کار تولید شد، اما خدا را شکر منجر به بحران نشد. بعد از شروع سال تحصیلی به دلیل شرایط رکودی که در کل فضای اقتصادی رخ داده بود، فروش نوشت‌افزار کم شد. طبق گفته فعالان بازار، میزان فروش در سال گذشته کاهش چشمگیری داشت و نقدینگی در بازار کم بود؛ به طوری که می‌توان گفت در قیاس با سال 1401، بین 10 تا 20 درصد کاهش داشت. با توجه به تجربه این سال‌ها می‌توان گفت، اصلی‌ترین چالشی که صنعت نوشت‌افزار با آن روبروست، نوسان بازار است. در چند سال گذشته این صنعت با چالش‌های متعددی مواجه بوده است؛ از تخصیص ارز گرفته تا مسئله کرونا و ... . به همین دلیل برنامه‌ریزی تولیدکنندگان با چالش همراه بوده است.
مسئله دیگری که همیشه تولیدکنندگان را آزار داده و هر سال پررنگ‌تر می‌شود، مسئله قاچاق است. شاید تا 10 سال پیش قاچاق مسئله اصلی صنعت نوشت‌افزار نبود؛ چون واردات به صورت گسترده از مبادی قانونی انجام می‌شد اما هر سال که تولید تقویت می‌شود، انگیزه برای قاچاق بیشتر می‌شود؛ به‌خصوص در زمینه اقلامی که ارز به آنها تخصیص داده نمی‌شود. این را باید در نظر بگیریم که بسیاری از تولیدکنندگان صنعت نوشت‌افزار قبلاً تولیدکننده نبوده‌اند؛ اگر این دسته از تولیدکنندگان ببینند که مسیر قاچاق اینقدر در دسترس است_چه رسمی به همراه دیگر اقلام و چه غیررسمی از طریق کولبرها و..._ دلسرد می‌شوند؛ چراکه تولیدکننده در کنار تولید دغدغه‌های دیگری چون مالیات و... را نیز دارد. برخی از این تولیدکنندگان روحیه بازرگانی دارند و می‌توانند به جای اول بازگردند. این شرایط تلخ است.
موریانه صنعت نوشت‌افزار
قاچاق از جمله مسائلی است که همه صنایع را اذیت و فضای تسهیل‌گری تولید را دچار چالش می‌کند. نمی‌خواهم ناامیدانه صحبت کنم، اما اگر بخواهیم گام دوم را در تولید نوشت‌افزار برداریم باید سیاست‌های ایجابی در سطح حکمرانی در نظر بگیریم.
همانطور که گفتم این مسئله صرفاً برای تولیدکنندگان نوشت‌افزار نیست و ناظر به همه تولیدکنندگان است. اما اگر در حوزه نوشت‌افزار تصمیماتی گرفته شود، می‌تواند به رشد این صنعت کمک کند. مثلاً در سال گذشته اخباری مبنی بر تخصیص یارانه به خانواده‌ها برای خرید نوشت‌افزار شنیده بودیم که البته متاسفانه به دلیل اینکه تصمیم دهه نودی بود، به جایی نرسید و تبدیل به یارانه شیر در مدارس شد. صنعت نوشت‌افزار نیازمند به این دست از تصمیم‌هاست؛ البته اگر در زمان درستی اتخاذ شود.
این صنعت در قیاس با بسیاری از صنایع، خیلی بزرگ نیست و می‌توان با در نظر گرفتن یک همت، حجم نوشت‌افزار ایرانی را افزایش داد؛ به عبارت دیگر با عدد کمی می‌توان این صنعت را ارتقا داد.
با همه این‌ها در مجموع می‌توان گفت که مسیر رشد در این صنعت متوقف نیست. برخی از تولیدکنندگان به سمت تولید اقلام جدید رفته‌اند. نوشت‌افزار ایرانی همچنان در حال رشد است اما باید در سال جدید تمرکز را بر رفع موانع تولید گذاشت.
قدرت «باب‌اسفنجی»ها در معادلات جهانی+ نموداربرخی از تصمیم‌ها در کشور به درستی گرفته می‌شود، مانند سامانه یکپارچه ارز که برای مدیریت کلان مفید است، اما این تصمیم‌ها در گام نخست تا زمانی که اشکالات آن برطرف شود، برای تولیدکنندگان موانع و گاه محدودیت‌های عجیبی ایجاد می‌کند.
*تسنیم: به ارتقای محصولات اشاره کردید. در حال حاضر نوشت‌افزار ایرانی چند درصد اقلام مورد نیاز کشور را پوشش می‌دهد؟
از نظر دسته‌بندی کلی می‌توان 15 گروه محصول را برای نوشت‌افزار در نظر گرفت، مانند انواع دفتر، انواع پانچ، انواع مداد و... . در حال حاضر ما در حدود 12 حوزه محصولی فعال هستیم که البته این 12 حوزه بیشترین مصرف را نیز دارد مانند دفاتر که حدود هزار مجموعه فعال هستند.
در حال حاضر حدود هشت قلم محصول هستند که مشابه داخلی ندارند؛ چرا که گاه تولید برخی از این اقلام در کشور صرفه اقتصادی ندارد. از سوی دیگر، تولید برخی از اقلام نیز در کشور آغاز شده اما مسیر را به کندی طی می‌کند که این امر بیش از هر چیز به توان تولیدکننده وابسته است. مجموعه‌های خصوصی وارد این مسیر شده و طبیعتاً با رشدی که از بازار دریافت می‌کنند، می‌توانند تولید کنند.
در 12 حوزه محصولی می‌توان گفت که میزان رقابت در تولید به حداکثر خود رسیده است. هرچند برخی از تولیدی‌ها در دوران کرونا تعطیل شدند، اما ما در مجموع با افزایش تولیدکننده در برخی اقلام مواجه هستیم. این امر سبب می‌شود که قیمت‌ها رقابتی شده و حاشیه سود کمتر شود.
*تسنیم: بعد از این مدت فعالیت، آیا بررسی انجام دادید که مصرف‌کنندگان تا چه میزان از مصرف این اقلام راضی بودند؟
ما نظرسنجی در نمایشگاه ایران نوشت انجام دادیم که براساس آن 80 درصد نسبت به مصرف این اقلام اعلام رضایت داشتند. سوال هم به این صورت بود که آیا برای شما مهم است که نوشت‌افزاری که می‌خرید، ایرانی باشد یا خیر. البته قرار است پیمایش ملی در این زمینه طراحی شود.
*تسنیم: هرچند نمی‌توان میزان کالای قاچاق در بازار را به طور صحیح اعلام کرد، اما با بررسی که داشتید فکر می‌کنید در حال حاضر چقدر از بازار نوشت‌افزار را این اقلام پوشش می‌دهد؟
تقریباً طبق احصایی که وجود دارد بین 60 تا 70 درد ایرانی است. طبق مشاهدات می‌توان گفت نیمی از محصولات خارجی که در بازار وجود دارد، قاچاق است. واردات خودکار، مداد و ماژیک ممنوع است و هرچه در بازار از جنس خارجی وجود دارد، قاچاق است.
*تسنیم: از برنامه‌های سال جدید بفرمایید. طبق برنامه‌ای که برای 10 سال آینده صنعت نوشت‌افزار ترسیم شده، صادرات جزو مهمترین موضوعاتی است که قرار است در این مدت پیگیری شود. برنامه امسال برای این حوزه چیست؟
چند موضوع را در سال گذشته پیگیری کردیم و در سال جدید به صورت جدی‌تر دنبال خواهیم کرد. اولین موضوع صادرات محصولات نوشت‌افزار ایرانی است. یکی از مهمترین حرکت‌های ایجابی در این فضا که می تواند منجر به رشد این صنعت شود، صادرات است. هرچند شاید این قضیه در وهله نخست و روی کاغذ سخت به نظر برسد، اما باید گفت که ما مجبوریم در این مسیر حرکت کنیم. همانطور که یک روز شروع سیاست‌های تولیدی دشوار بود و برخی مخالف بودند، الان در دوره‌ای هستیم که صادرات اینطور به نظر می‌رسد. اگر بخواهیم مزیت‌های تولید ادامه داشته باشد، باید به سمت صادرات حرکت کنیم؛ در غیر این صورت رقابت داخلی و بین چند تولیدکننده محدود خواهد شد. دوباره به یک افولی دچار خواهیم شد که برخی صنایع و تولیدکنندگان در دیگر حوزه‌ها دچار شدند. شرکت‌هایی چون ارج که دوره‌ای در اوج بودند و در نهایت پیر شدند.
تولیدکنندگان در حال حاضر صادرات را برای خود دور و سخت می‌بینند. به همین دلیل اقداماتی چون پیگیری حاکمیتی، برگزاری رویدادهایی در همین رابطه داشتیم تا بحث صادرات در ذهن تولیدکننده پررنگ شود.
*تسنیم: هدف اول کدام بازارها در نظر گرفته شده‌اند؟
بازار کشورهای منطقه به عنوان بازارهای اصلی در ابتدای امر در نظر گرفته شده است. در این گروه می‌توان کشورها و بازارهای منطقه را به چند بخش تقسیم کرد؛ نخست کشورهای ضعیف‌تر هستند که محصولات اقتصادی‌تر می‌خواهند مانند عراق، افغانستان و سوریه. یکسری کشورها هم هستند که باید نوشت‌افزار باکیفیت در آنجا عرضه شود، مانند کشور ترکیه که هرچند خودش تولید دارد، اما از واردات نیز استقبال می‌کند. روسیه، کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند عمان، ارمنستان، قرقیزستان و... نیز از جمله کشورهای دسته دوم هستند که در گفت‌وگوهای اولیه اقبال نشان داده‌اند. کشورهای درجه دو اروپا و کشورهای آفریقایی نیز از جمله بازارهای مقصد هستند که در درجه بعدی قرار می‌گیرند. برای این دسته از کشورها باید زمینه حمل و نقل و مبادلات مالی را فراهم کرد.
دسته‌بندی کلی از بازارهای مقصد انجام شده است. اگر بتوانیم زمینه ذهنی را در تولیدکنندگان ایجاد کنیم، می‌توان به حرکت در این مسیر امیدوار بود. این مسیر نسبتاً پیچیده، سخت و زمان‌بر است که باید روی آن انرژی خاصی صرف کنیم. بخش‌هایی از دولت مانند معاونت علمی نیز در به سرانجام رساندن این ایده اقبال نشان داده‌اند.
تولید نوشت‌افزار ایرانی با کاغذ ایرانی
برنامه دیگری که مجمع در سال جدید با دنبال آن است، استفاده از کاغذ ایرانی است. دولت از همان ابتدا درصدد این بود که مشکل کاغذ را رفع کند. اتفاقات خوبی در این زمینه رخ داده است که از جمله آنها می‌توان به کارخانه کاغذ مازندران اشاره کرد که از نظر حجم تولید و تامین کاغذ کتاب‌های درسی به عدد قابل قبولی رسیده و حتی مازاد تولید نیز ممکن است در آینده داشته باشد و کاغذ را در بازار عرضه کند.
حوزه مصرفی کاغذ بیشتر حوزه نشر و تحریر است. در حوزه نشر برخی از ناشران از کاغذ ایرانی استفاده و آن را امتحان کردند. اما در حوزه تحریر هنوز چندان این اتفاق رخ نداده است. ما برای این منظور گفت‌وگوهایی با مدیریت کارخانه انجام دادیم تا مسیری برای استفاده از این کاغذ ایجاد شود؛ البته این امر مستلزم ذائقه‌سازی توسط وزارت آموزش و پرورش و صدا و سیماست. در این صورت حرکت در این مسیر هم به نفع تولیدکننده است، هم به نفع مصرف‌کننده.
البته این برنامه را نداریم که کاغذ ایرانی در وهله نخست به صورت صد در صد جایگزین کاغذ خارجی شود اما استفاده از کاغذ ایرانی به ویژه کاغذ مازندران از جهت بهداشت، عدم بازتاب نور و ... می‌تواند برای تولیدکننده و مصرف‌کننده جذاب باشد. در حال حاضر نیاز بازار 50 هزار تن در نظر گرفته شده که کاغذ ایرانی در گام نخست می‌تواند پنج تا 10 درصد این نیاز را برطرف کند و در یکی دو سال آینده این میزان به 30 درصد افزایش یابد.
یکی دو کارخانه دیگر هم هستند که در دو سال آینده خط تولید خود را آغاز خواهند کرد و کاغذ سفیدتر را تولید خواهد کرد. اگر کارخانه کاغذ شیراز که در مرحله نهایی است و کارخانه خوزستان(به غیر از کارخانه پارس) به بهره‌برداری برسند، می‌توانند سهم استفاده از کاغذ ایرانی را در بخش تحریر افزایش دهند. علاوه بر این، استفاده از کاغذ سنگ نیز از گزینه‌هاست. این کاغذ ویژگی‌های خوبی دارد؛ از جمله اینکه ضد آب هستند و مقرون به صرفه هستند. هرچند این کاغذ مشکلاتی نیز دارد؛ از جمله آنکه سنگین است که البته در چندماه اخیر به دلیل استفاده از دان روز و نیروهای دانشگاهی توانستند تا حدودی این مسئله را رفع کنند.
مشکل کاراکتر برای تولید نوشت‌افزار رفع می‌شود؟
بخش دیگری که امسال پیگیری خواهیم کرد، موضوع محتوای تولیدات نوشت‌افزار است. استفاده از مفاهیم و محتوای جذاب غیر از کاراکترهای محبوب از جمله رویکرد ما در سال جدید خواهد بود. محتوای کاراکترمحور همیشه مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در نظر داریم در این بخش وارد فضای غیر کاراکتر نیز شویم؛ چرا که حجم کاراکترها کم و استفاده از آن نیز برای تولیدکنندگان گاه با موانعی همراه است. برای این منظور ما به سمت محتوای غیر کاراکتر حرکت می‌کنیم، مانند مکان‌های اجتماعی و جغرافیایی، هنر، خط و ... که همگی هنر دست تصویرساز است. تصویرسازی در کور روز به روز قوی‌تر می‌شود و سبک طراحی آنها به نوشت‌افزار نزدیک است. درصدد شبکه‌سازی از این تصویرگران هستیم تا بتوانیم با آنها ارتباط برقرار کرده و پلی باشیم برای برقراری ارتباط میان تولیدکننده و تصویرگران. با این شیوه می‌توان تصویرهای ایرانی را در تولیدات استفاده کرد. تاکنون 200 تصویرگر شناسایی و آثارشان را بررسی کردیم که از این میان، حدود 80 تن هستند که می‌توان در این مسیر با آنها همراه شد.
انتهای پیام/
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت