حماسه عاشورا، سرآغاز تجلی اشعار و ادبیات آیینی
تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۲۸۷۷۷
خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه- محمدمهدی جهانپرور: ظهور ادبی هر ملتی نشان از عمق فرهنگ، خلق زیستی و سبک حیات آنها دارد. این جلوهگری با گرایش انسانها به دین و امور معنوی که امری است فطری و در باورهای ناخودآگاه آنها نهفته است، پیوندی ناگسستنی دارد. این گروش در فرهنگ ایرانیان نیز گسترده، عمیق و ریشه دار است و ادبیات فارسی یکی از گنجینههای پرمایه مفاهیم مذهبی و ارزشی است که ادبیات آئینی و اشعار عاشورایی بخش وسیعی از این فرهنگ گران سنگ بهشمار میآید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در واقع شعر و ادبیات آئینی یکی از مهمترین عوامل اشاعه دهنده و تأثیرگذار مفاهیم ارزشی و اخلاقی در عرصه معرفت بشری است که مدیحهسرایان و مرثیهسرایان این سرزمین با خلق آن سعی در شکوفا نمودن اندیشهها و بیان اعتقادات برای به انجام رسانیدن رسالت خویش داشتهاند.
در این میان اشعار عاشورایی که برآمده از ادبیات دینی است، غنیترین مفاهیم مذهبی و معرفتی را داراست، چرا که برگرفته از مکتب انسانساز عاشور بوده و شعرای آئینی با شناخت و درک صحیح از فلسفه قیام عاشورا و مصائب وارده بر حضرت سیدالشهدا (ع) و یاران با وفایش با طبع لطیف و شور مذهبی خویش آن را سروده و ارزشها را آفریدهاند.
با این وجود اگر بخواهیم با توجه به منابع و مستندات موجود، سرآغاز پیدایی ادبیات و قصاید مذهبی را بررسی کنیم، میتوانیم اوج شکوفایی آن را در عصر صفوی بدانیم، زیرا با روی کار آمدن این نظام تازه تأسیس شیعی، فرصت و مجالی برای حمایت از فرهنگ، اصول و عقاید مذهب تشیع و ترویج آن در پهنه ادبیات این مرز و بوم علیرغم برخی کاستیها، ایجاد شد و این نوع از ادبیات به ویژه سرودههای عاشورایی تحولی عمیق و شگرف یافت.
این تصریف که معطوف به توجه حاکمان آن زمان به اهل بیت علیهم السلام و زمینهساز رشد و پرورش ذوق و استعداد سخنسرایان و رویکرد آنها به سرایش سرودههای آئینی بود، باعث شد تا چکامهسرایان به ذکر اوصاف، مناقب و کرامات امامان معصوم علیهم السلام و بیان اصول و اعتقاداتشان نسبت به آن بزرگواران بپردازند.
این حد از توجه به مفاهیم دینی و معنوی و اشتیاق شدید نسبت به ادبیات آئینی و مدح و منقبت ائمه اطهار، نقش شایانی در پرورش شاعران و نغمهسرایان بزرگی همچون حیرتی تونی، محتشم کاشانی، وحشی بافقی، عبدالله هاتفی، عرفی شیرازی، صائب تبریزی و طالب آملی و غیره و تمایل آنان به سرایش سرودههای آئینی و اشعار عاشورایی و ایجاد تنوع ادبی مانند تاریخ نویسی، تذکره نویسی، نثر فارسی و نیز نگارش متون و منظومههای داستانی و حماسی با مضمون دینی و شیعی داشته که به تدریج این سرودههای غنی در میان توده مردم گسترش و قوام یافته است.
شاید بتوان به جرأت دوره صفویه را استثناییترین دوران حیات آئینهای مذهبی برشمرد، زیرا در سطح گستردهای موجب رسمیت و تداوم یافتن مراسم و مجالس عزاداری و دیگر آئینهای مذهبی و همچنین ثبات بخشی، انسجام، اشاعه و ترویج ارزشهای اخلاقی و فرهنگ غنی شیعی و اسلامی شد. اگرچه در این عصر، آئینها و مراسم مذهبی به مانند دورههای بعدی رشد نیافته بود، اما میتوان آن را مقدمه تحولی ژرف در برپایی تجمعات و مراسم مذهبی جامعه ایرانی دانست.
کد خبر 4997799منبع: مهر
کلیدواژه: سوگواره نواها و اشعار آیینی عاشورا محرم 99 محرم 99 محمدعلی تسخیری کنفرانس بین المللی معرفی کتاب ویروس کرونا پژوهشگاه حوزه و دانشگاه فعالیت های قرآنی عید غدیر خم سازمان تبلیغات اسلامی سید عباس موسویان مرکز فرهنگی شهر کتاب پیام تسلیت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی معرفی نشریات
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۲۸۷۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امیدواریم پنجم اردیبهشت سرآغاز پیشرفت فوتبال ایران باشد
به گزارش خبرگزاری مهر، ابراهیم بازیان رئیس سازمان خصوصیسازی در مراسم آئین واگذاری مالکیت دو باشگاه استقلال و پرسپولیس اظهار داشت: امروز یک روز تاریخی برای دو باشگاه استقلال و پرسپولیس است و با همت، تلاش و مدیریت جهادی همه مسئولان مربوطه، امروز قطار واگذاری به ایستگاه آخر رسید.
او ادامه داد: امیدواریم پنجم اردیبهشت سرآغاز پیشرفت فوتبال ایران باشد. بعد از ۸ بار مزایده، وزارت اقتصاد و دارایی و سازمان خصوصیسازی، همسو با وزارت ورزش و جوانان با نگاهی همه جانبه با یک اراده کمتر از دو ماه، این واگذاری را به ثمر رساند.
رئیس سازمان خصوصیسازی تصریح کرد: گام اول واگذاری و مردمی سازی دو باشگاه در دولت سیزدهم انجام شد و اگر این اتفاق رخ نمیداد، شاید به این زودی دو باشگاه واگذار نمیشدند. یک کنسرسیوم نفتی شامل سهامداران هلدینگ خلیج فارس اعلام آمادگی برای مالکیت ۸۵ درصد از سهام باشگاه استقلال کرد و در ادامه مالکیت این باشگاه را در اختیار گرفت. مشخصات قیمت و اقساط مربوطه قبلاً اعلام شده و به استحضار عموم خواهد رسید. خاندوزی وزیر اقتصاد و دارایی و هاشمی وزیر ورزش و جوانان پیگیر لحظه به لحظه این انتقال بودند.
کد خبر 6087426