بررسی علل افول آمریکا از نگاه یک عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)
تاریخ انتشار: ۱۸ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۲۲۱۸۱۰
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، در یازدهمین پیش همایش بین‌المللی «افول آمریکا؛ روند گذشته و تحولات آینده» دکتر مهدی جاودان مقدم، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) تهران به ایراد سخنرانی پرداخت.
این پیش همایش با مضوع «رویکردهای نظری و شاخصهای افول ایالات متحده آمریکا» به میزبانی دانشگاه امام صادق (ع) و با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران این حوزه برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دکتر مهدی جاودان مقدم، در صحبت‌های خود با تعریف مفهوم افول گفت: «افول آمریکا یک موضوع کاملاً علمی و آکادمیک است و نباید با مسائل ژورنالیستی و ایدئولوژیک خلط شود. این مبحث امروز از سوی اندیشمندان آمریکا مطرح و در جریان است. افول یک بحث کاملا طبیعی و عادی است؛ قدرت‌ها در نظام بین‌الملل شکل می‌گیرند، فزونی و صعود می‌یابند و سپس افول را طی می‌کنند.»
وی در ادامه افزود: «در طول تاریخ چرخش میان هژمونی‌ها از هلند و بریتانیا تا ایالات متحده در جریان است. البته باید بین افول قدرت آمریکا و افول هژمونی ایالات متحده تفکیک قائل شویم. وقتی درباره هژمونی صحبت می‌کنیم، هژمونی به معنای رهبری با هژمونی به معنای سلطه تفاوت دارد.»
دکتر مقدم در ادامه با اشاره به نشانههای افول آمریکا گفت: «افول اتفاقی نیست که به صورت ناگهانی به وجود بیاید و به زعم "کریستوفر لین"، شاهد افول موریانهای آمریکا هستیم. در نظام بین‌الملل افول آمریکا به تدریج شکل گرفته و فرآیندی ادامه‌دار است.»
وی گفت: «افول آمریکا از منظر دو رویکرد افول‌گرایان و بازسازی‌گرایان مطرح می‌شود؛ افول‌گرایان با نگاه منتقدانه قائل به افول آمریکا هستند و بازسازی گرایان اعتقاد دارند این افول قابل جبران یا بازسازی است.»
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) همچنین گفت: «از دیگر نشانههای افول، کاهش قدرت نرم ایالات متحده آمریکا است؛ وقتی درباره یک هژمون صحبت می‌کنیم این به معنای برتری نسبی یک قدرت نسبت به دیگر قدرت‌هاست. از دیگر عواملی که به عنوان دلیل افول مطرح می‌شود، تضعیف قدرت نظامی آمریکا است. افول به سایر حوزه‌ها هم نفوذ پیدا کرده و اکنون این افول به حوزه نظامی آمریکا نیز تسری یافته است.»
دکتر مهدی جاودان مقدم در ادامه با اشاره به افول آمریکا در آینده گفت: «اندیشمندانی چون هانتینگتون، برژینسکی، جوزف نای و شماری دیگر از نظریه پردازان، قائل به این نگاه هستند و اعتقاد دارند آمریکا اگرچه دچار افول شده است، اما توانایی بازسازی قدرت از دست رفته خود را دارد. یعنی افول اتفاق افتاده است، اما زمینهای برای شکل گیری یک قدرت جدید ایجاد نخواهد کرد. از آن جایی که هنوز هم حجم قابل توجهی از اقتصاد جهانی در دست آمریکا است و همچنین تولیدات ایالات متحده تفاوت چندانی با پیش از افول ندارد، می‌تواند با استفاده از این ظرفیت، قدرت افول یافتهاش را بازیابد.»
وی همچنین گفت: «بازسازی‌گرایان معتقدند اگر آمریکا اقداماتی انجام دهد که حتی برخی از متحدانش موافق او نباشند، دلیلی بر افول بازگشت‌ناپذیر آمریکا نیست و اتحاد معکوس جدی در برابر ایالات متحده شکل نخواهد گرفت. متحدان یا منتقدان ممکن است مخالفت‌هایی هم صورت دهند، اما در نهایت آنچه که اتفاق می‌افتد، همراهی با ایالات متحده است.»
دکتر مقدم افزود: «اگرچه دیدگاه بازسازی می‌گوید آمریکا می‌تواند خود را بازسازی کند، اما آن مؤلفه‌هایی که معتقدند آمریکا با تکیه به آنها می‌تواند قدرتش را بازسازی کند دچار مشکل شده است؛ مانند مهاجرت که اگرچه یک نقطه قوت محسوب می‌شد، اما به یک معضل برای ایالات متحده تبدیل شده است. هانتینگتون تأکید می‌کند باید افول را پذیرفت و جلوی افول را گرفت. او دغدغه منافع ملی ایالات متحده را دارد و اذعان می‌کند این افول اتفاق افتاده است، ولی آمریکا به واسطه توانمندی گسترده‌ای که دارد می‌تواند این وضعیت را بازسازی کند.»
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) در پایان به نشانههای دیگر افول آمریکا اشاره کرد و گفت: «جنگ‌های داخلی نقش مهمی در افول هژمونیک دارد، اما نباید گیر دام های ژورنالیستی و ایدئولوژیک بیفتیم. اکنون قطعیت ماجرا به سوی افول وجود دارد، اما نمیتوان با قطعیت گفت که اتفاقات داخلی آمریکا ورود آمریکا به مرحله سقوط را رقم زده است. در حال حاضر، خروج آمریکا از عرصه‌های بین‌المللی به معنای افول آمریکا است و نشانههای بزرگی هستند که نشان می‌دهند قدرت هنجاری و قدرت نرم ایالات متحده افول یافته است.»
همایش بین‌المللی «افول آمریکا؛ روند گذشته و تحولات آینده» به همت پژوهشکده مشترک شهید صدر (ره) دانشگاه جامع امام حسین (ع) و دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، و با همکاری بیش از بیست دانشگاه و نهاد پژوهشی در تاریخ ۶ آبان ماه برگزار خواهد شد. علاقه‌مندان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر، به تارنمای همایش به نشانی www.usdecline.info و صفحات مجازی دبیرخانه همایش در رسانه‌های اجتماعی به آدرس usdecline @ مراجعه نمایند.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق ع افول آمریکا عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق ایالات متحده افول آمریکا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۲۲۱۸۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ناتوی ناتوان
گریتنس دانشیار مدعو مرکز مطالعات قدرت زمینی چین و کاردون پژوهشگر ارشد مطالعات چین، در مقاله «بازی با هر دوطرف رقابت چین و آمریکا»، به بررسی کنشگری چین و ایالات‌متحده در عرصه تامین امنیت کشور‌های دیگر پرداخته‌اند.
به گزارش فرهیختگان، شینا چستنات گریتنس دانشیار مدعو مرکز مطالعات قدرت زمینی چین در کالج جنگ ارتش آمریکا و آیزاک کاردون پژوهشگر ارشد مطالعات چین در اندیشکده کارنگی ضمن توجه به مقاله منتشر شده در وبسایت فارن‌افرز، با طرح این مشاهده که تمرکز واشنگتن بر امنیت خارجی کشورها و تامین امنیت نظامی منطقه‌ای آنهاست، اما پکن ابزار‌های لازم برای مبارزه با بی‌نظمی اجتماعی و مخالفت‌های سیاسی را در اختیار دولت‌ها قرار می‌دهد، به شکل‌گیری پدیده جدیدی پرداخته‌اند که در آن کشورها- برخلاف دوران جنگ سرد که به بلوک‌های امنیتی متصلب تعلق داشته و مسکو واشنگتن امنیت یک گروه از کشورها را تامین می‌کردند- برای تامین امنیت خارجی به آمریکا تکیه دارند و امنیت داخلی خود را نیز با کمک چین فراهم می‌آورند.
ممکن است برای یک کشور همکاری امنیتی با دو قدرت بزرگ که مستقیما درحال رقابت با یکدیگرند، خطرناک به‌نظر برسد. اگر کشور مذکور یک قدرت بزرگ کمک‌های امنیتی قابل‌اعتمادی دریافت کند، بررسی همکاری با قدرت دیگر می‌تواند روابط موجود را به‌خطر بیندازد. بااین‌حال بسیاری از کشورها به‌جای انتخاب تنها یکی از این دو، دست نیاز به‌سوی هر دو کشور ایالات‌متحده و چین دراز کرده‌اند؛ امری که تاکنون واشنگتن و پکن هم آن را مشروع دانسته‌اند.
وزارت دفاع معمولا تلاش‌های امنیتی بین‌المللی ایالات‌متحده را به‌پیش می‌راند. این نهاد با وزارتخانه‌های دفاع و نیروهای مسلح دیگر کشورها همکاری می‌کند و از این روابط برای قدرت‌افکنی نظامی ایالات‌متحده در مناطق اولویت‌دار استفاده می‌کند، البته اجرای قانون و همکاری‌های اطلاعاتی در مشارکت‌های امنیتی ایالات‌متحده نقش دارند، اما تمرکز بر تهدید‌های خارجی، مانند تروریست‌های فراملی است.
آژانس‌های امنیت داخلی چین کانال‌های همکاری دوجانبه‌اش را با تمرکز بر ثبات داخلی و کنترل سیاسی ایجاد کرده‌اند. البته در همکاری‌های امنیتی ایالات متحده و چین با شرکای خارجی خود همپوشانی نیز وجود دارد. پکن در مبادلات سنتی نظامی، فروش تسلیحات و شرکت در تمرینات نظامی مشترک و امور آموزشی با کشور‌هایی مانند بنگلادش، کامبوج، ایران، میانمار و روسیه همکاری دارد. چین هم مانند ایالات‌متحده دیپلماسی دریایی منظمی را برای اظهار حضور نظامی و توانایی‌های خود انجام می‌دهد. اما این همپوشانی قطعه کوچکی از یک تصویر بزرگ‌تر است که در آن ایالات‌متحده و چین تحت پارادایم‌های امنیتی کاملا متفاوتی عمل می‌کنند.
ایالات‌متحده بر امنیت منطقه‌ای، توسعه و استقرار قدرت نظامی برای کمک به شرکای خود برای ایجاد موازنه، بازدارندگی و مبارزه با تهدید‌های خارجی مانند تجاوز روسیه به اوکراین و پیشبرد قابلیت‌های هسته‌ای و متعارف نظامی پیونگ‌یانگ در شبه‌جزیره کره متمرکز است.
بااین‌حال مفهوم امنیت ملی شی جین پینگ، رهبر چین مبتنی‌بر «امنیت سیاسی» است، حفاظت از نظام سوسیالیستی، رهبری حزب کمونیست و شخص شی. برای او امنیت به چیزی نیاز دارد که آن را رویکردی «جامع» می‌خواند و اولویت را به تهدید‌های داخلی و امنیت رژیم می‌دهد.
دو حامی بهتر از یک حامی استقدرتهای متوسط و کوچک زیرک می‌توانند از این رقابت امنیتی نابرابر ایالات‌متحده و چین استفاده کنند. تا زمانی که هر دو این قدرت‌های بزرگ، کالا‌های امنیتی خود را بدون درخواست ترتیبات انحصاری ارائه کنند، کشور‌های ثالث می‌توانند از مزایای آن بهره ببرند. مجارستان یک مورد گویاست. سیاست چینِ این کشور مدت‌هاست که از سیاست شرکای اروپایی آن متفاوت است.
اوربان ممکن است در به‌رخ کشیدن روابط امنیتی دوگانه مجارستان از بسیاری از رهبران جهان بی‌پرواتر باشد، اما مجارستان تنها کشوری نیست که همزمان مقصد توجه و منابع آمریکایی و چینی هم به‌شمار می‌رود. ویتنام هم این‌گونه است.
هانوی و واشنگتن به‌طور پیوسته همکاری‌های امنیتی خود را در دهه گذشته در پاسخ مستقیم به تهدیدات امنیتی چین در همسایگی ویتنام افزایش داده‌اند. به‌دلیل اختلافات ویتنام با چین در دریای چین جنوبی، همکاری دفاعی ایالات‌متحده و ویتنام در حوزه دریایی به‌شدت توسعه‌یافته است. ویتنام در سال‌های اخیر به یک پهلوگاه مکرر برای ناو‌های هواپیمابر ایالات‌متحده که در منطقه فعالیت می‌کنند، تبدیل شده است. سایر کشورها نیز در دریافت کمک‌های امنیتی از سوی دو قدرت رقیب نکات مثبتی را می‌بینند.
رقابت امنیتی جدیدعقل متعارف این‌گونه حکم می‌کند که کشورها نمی‌خواهند بین ایالات‌متحده و چین دست به انتخاب بزنند، زیرا ایالات‌متحده امنیت را تامین می‌کند، چین رفاه اقتصادی را فراهم می‌کند و هیچ کشوری قصد چشم‌پوشی از یکی به‌نفع دیگری را ندارد، اما امروزه چنین تفکیکی وجود ندارد.
پکن رویکرد کنونی واشنگتن را که بر بیرون متمرکز شده است، برای رسیدگی به چالش‌های امنیتی داخلی و غیرسنتی که امروزه بسیاری از کشورها با آن مواجه هستند، ناکافی نشان می‌دهد و راه‌حل‌های جایگزین را تحت‌عنوان «ابتکار امنیت جهانی» خود به‌عنوان راهی برای جبران این کمبود ارائه می‌دهد.
ابتکارات همکاری امنیتی ایالات‌متحده و چین می‌تواند بر اثر تلاقی، رقابت بین دو کشور را تشدید کند. استراتژیست‌هایی که استدلال می‌کنند وابستگی متقابل اقتصادی بین ایالات‌متحده و چین از شدت رقابت آنها در مقایسه با دوران جنگ سرد خواهد کاست، تفاوت اساسی بین روابط امنیتی امروزی و بلوک‌های امنیتی قرن بیستم را نادیده می‌گیرند. از آنجا که واشنگتن و پکن به‌طور فزاینده‌ای کالا‌های امنیتی را در اختیار شرکای یکسانی قرار می‌دهند، منافع آنها ممکن است در سطح محلی با یکدیگر تضاد پیدا کند.
درنهایت، ایالات‌متحده باید تصمیم بگیرد که کجا و چگونه رقابت و مشارکت‌های خود را به‌گونه‌ای ایجاد کند که هم امنیت بین‌المللی را تثبیت کرده و هم از دموکراسی و حقوق بشر محافظت کند. البته این شکل از رقابت جهانی تا مدت‌ها تداوم خواهد داشت.
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت