بایستههایی در کارآمدسازی سیاستهای ترویج قرآن و مسابقات اوقاف
تاریخ انتشار: ۲۴ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۲۸۸۳۴۵
آنچه داعی کتابت این نوشتار شد یادآوری برخی از رئوس طرحهای گرهگشای پویش تغییر به نفع ترویج در خصوص ناکارآمدری و یا دستکم بازدهی نهچندان شایسته سازوکارهای کنونی ترویج قرآنکریم است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکی از فعالان قرآنی کشورمان طی یادداشتی تلاش کرده است تا محورهای کارآمدسازی سیاستهای ترویج قرآنکریم و مسابقات قرآن سازمان اوقاف را تبیین کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حمید ایماندار، عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز و از اعضای مرکزی پویش قرآنی تغییر به نفع ترویج است. این پویش سال 96 با هدف ایجاد تغییر در مسابقات سراسری قرآن شکل گرفت. در ادامه متن این یادداشت را میخوانید.
چند ماه از تعلیق پویش تغییر به نفع ترویج که به حق از پردامنهترین و مؤثرترین و جدیترین ائتلاف تحولخواهانه قرآنی بعد از انقلاب است میگذرد؛ در این مقال سخن از علل و پیامدهای ناتمام ماندن این پویش و امکانسنجی و شروط از سرگیری آن نیست گویا اینکه این امر در بیانیههای صادر شده از شورای مرکزی پویش مسطور، مضبوط و قابل مراجعه است.
آنچه داعی کتابت این نوشتار شد یادآوری برخی از رئوس طرحهای گرهگشای پویش در خصوص ناکارآمدری و یا دستکم بازدهی نهچندان شایسته سازوکارهای کنونی ترویج قرآنکریم است؛ به این امید که مورد توجه مسئولان امر در تصمیمسازی قرار گیرد؛ البته نویسنده بر این امر واقف است که در اجرایی شدن هر یک از بندهای ذیل باید ظرفیتهای کوتاهمدت، میانمدت و بلند مدت و راهبردی منظور شد. بنابراین مهمترین مسأله پذیرش و اراده مسئولان تلاشگر و مخلص قرآنی در عنایت به طرحهای کارگشا و تحولخواهانه است، فارغ از اینکه از سوی چه شخص یا نهادی طرح میشود و بنا بر بیان "شافی انظر الی ما قال و لا تنظر الی من قال" مطرح میشود.
در ادامه به طور کاملاً مختصر چند نکته محضر تصمیمسازان قرآنی و مسابقات بهعنوان چکیده مطالبات پویش تقدیم میشود به امید اینکه در بهسازی برنامههای آتی بهویژه مسابقات پیشرو مؤثر افتد.
1. سالهاست تصمیمسازیهای قرآنی در فضایی محدود نخبگانی صورت میگیرد به گونهای که بسیاری از قاریان و حافظان درجه اول و بینالمللی بهعنوان مهمترین اقشار متأثر از تصمیمات سهمی در تصویب آییننامهها اجرایی و فنی ندارند که حاصل آن خروجی عینی نهچندان مطلوب تصمیمات در امر ترویج است؛ آری جلسات بسیاری تحتعنوان هماندیشی و مشورت درباره مسائل خرد و کلان انجام میگیرد اما نهایتاً صاحبان مطالبات جدی کمتر میتوانند در تنظیم سیاستهای راهبردی مؤثر واقع شوند و این امر به نوعی انحصارطلبی ناآگاهانه منتهی میشود. بنابراین ضرورت دارد برای سهیم شدن حقیقی عموم جامعه قرآنی در ترسیم آینده امر ترویج توجه بیشتری از سوی مسئولان گرامی مبذول شود. (قابلیت اجرایی شدن در فرآیندی کوتاه مدت)
2. زدودن فضای استرسآور و افزایش منصفانه برگزیدگان مسابقات دو مطالبه جدی و به حق پویش و عموم متسابقان است که متأسفانه در نخستین دوره مسابقات بعد از تعلیق پویش نیز مورد بیتوجهی قرار گرفت؛ به گونهای که متسابقین مجبور بودند در حضور نفرات بیشتری از اساتید محترم آن هم به صورت مواجهه حضوری در استودیو تلاوت کنند که چیزی جز اضافه شدن استرس متسابقین را در بر نداشت امری که خوشبختانه در مسابقات آتی شاهد آن نخواهیم بود؛ اما مسأله دوم یعنی ترافیک سنگین نخبگان قرآنی که گاه 20 سال در مسابقات شرکت کردهاند نیز هنوز حلناشده باقی مانده است که مشخصاً علت آن به اعطای بسیار محدود عناونین بینالمللی در مسابقات بازمیگردد. در هر دو موضوع، راهکارهای مطمئن و منصفانهای از سوی پویش مندرج در بیانیهها مطرح شده که امید است مورد توجه قرار گیرد. (قابلیت اجرایی شدن در فرآیندی میان مدت)
3. ضرورت تغییر در آییننامه مسابقات که خوشبختانه چند روز پیش مورد تأکید استاد قرهشیخلو ریاست محترم مرکز قرآنی سازمان اوقاف قرار گرفت. این تغییرات میتواند با لحاظ کردن بندهای ذیل اجرایی شود (قابلیت اجرایی شدن در فرآیندی میان مدت)
الف. تأکید بر داوری کیفی به جای کمی؛ توضیح اینکه هنوز برای نگارنده این سطور و بسیاری این سؤال مطرح است که چگونه یک داور لحن یا تجوید میتواند در چند ثانیه مؤلفههای پرشمار مطرح در آییننامهها، گاه بالغ بر 30 مؤلفه را در تکتک فرازها و عبارات قاری یا حافظ اعمال کند؛ بهعنوان نمونه تنها امتیازدهی به بخش تکیههای مطلوب قاری یا حافظ در کلمات و عبارات و یا معنامحوری خود یه داور مستقل فارغ میطلبد چنانکه این امر مورد تأکید برخی اساتید گرانقدر قرآنی قرار گرفته است. نتیجه تأکید بیش از حد بر فرآیند کمی داوری ناراضی بودن متسابقان و حتی داور از نتیجه کلی ردهبندی متسابقان است. بنابراین پیشنهاد میشود آییننامه ارزیابی کیفی تلاوتها تنظیم و بخشی از داوران فروع مختلف متکفل ارزیابی به این شکل باشند با تلفیق ارزیابی کمی و کیفی شاهد عدالت بیشتر در مسابقات و توفیق بیشتر قاریان مصریخوان خواهیم بود.
ب. گاه توجه بیش از اندازه به فروعی چون تجوید و وقف و ابتدا منجر به نتایجی غیرمطلوب در ردهبندی متسابقین میشود توجه به این مسأله مرهون پذیرش سهم حقیقی هر یک از فروع در یک تلاوت فاخر است حقیقتاً منصفانهترین حالت تعیین حد نصاب برای فروع تجوید و وقف ابتدا است به این صورت که ارزیابی قاریان برتر با داشتن نصابی مطلوب از این دو بخش بر جنبه موسیقایی تلاوت متمرکز شود راهکار دیگر این است که ناظران محترم مسابقات با جدیت سهم و تأثیر هر یک از این فروع را در تلاوت تعدیل کرده و تخطی داوران از این امر را برنتابند چرا که گاه در سطح مسابقات سراسری و بینالمللی شاهد بودهایم اختلافات زیاد متسابقان برتر در تجوید و وقف و ابتدا متأثر از نگاه نامتعادل داوران نتایجی غیرمنصفانه را رقمزده و قاریان خوشخوانتر و هنرمندتر از کسب رتبههای برتر بازماندهاند.
ج. ارزیابی قاریان کشور در قالب ارائه آثار ضبط شده در طول سال با سازوکار تفصیلی طرح شده از سوی پویش به دلایلی بسیار مشهود میتواند نتایج مسابقات را به عدالت نزدیکتر کند.
4. اما راهبردیترین استراتژی در گذر از فضای نهچندان مطلوب فعلی کم رنگتر کردن توجه بیش از اندازه به مقوله مسابقات با عنایت به ظرفیت مشخص و محدود آن در گسترش فضای ترویج است چنان که با ارزیابی مسابقات طی 40 سال گذشته به راحتی به این ظرفیت پی خواهیم برد؛ روزآمد کردن و توجه به طرحهای ارزیابی حافظان و قاریان که خود میتوانند به تنهایی مسأله استرسزا بودن و ترافیک سنگین مسابقات را حل کند، افزایش کرسیهای تلاوت سراسری استانی و محلی. (قابلیت اجرایی شدن در فرآیندی بلند مدت)
«اللَّهُمَّ وَ أَنْطِقْنِی بِالْهُدَی، وَ أَلْهِمْنِی التَّقْوَی وَ اسْتَعْمِلْنِی بِمَا هُوَ أَرْضَی».
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: سازمان اوقاف مسابقات بین المللی قرآن قرآن کریم سازمان اوقاف مسابقات بین المللی قرآن قرآن کریم ترویج قرآن آیین نامه نه چندان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۲۸۸۳۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برای احقاق حقابه سیستان از همه اهرمها باید استفاده شود
آیتالله مصطفی محامی ضمن حضور در دانشگاه علوم قرانی زاهدان در نشست پرسش و پاسخ دانشجویان اظهار کرد: در حوزه حقابه سیستان بنده سخنرانیها و پیگیریهای متعددی طی پنج سال گذشته داشتهام و عنوان کردم که ظاهرا خود آقایان در استان خشکسالی را باور نکردهاند و تازه ۲ سال است که موضوع حقابه سیستان تبدیل به یک مطالبه عمومی شده است و حتی رئیس جمهور نیز هنگام حضور در استان نسبت به این مساله موضع گرفتند.
وی بیان کرد: پیگیریهایی هم از سوی وزارت امور خارجه صورت گرفت اما بنده در خطبههای نماز جمعه عنوان کردم که آقایان آن گونه که باید کار نکرده و از همه اهرمها استفاده نکردند.
امام جمعه زاهدان گفت: بخشی از این مشکلات حاصل از کم کاری ماست چرا که مسوولان گزارش دادند که با وجود خشکسالیها میزان بارندگی سالانه در جنوب استان طی این سالها ۲ میلیارد متر مکعب بوده در حالی که حقابه سیستان از افغانستان ۸۰۰ میلیون متر مکعب است و اگر در استان سدهایی ساخته شود میتوان این بارندگیها را مهار کرد و از آن در مصارف مختلف بهره برد و در این صورت دیگر نیازی به حقابه یا استفاده از آب دریای عمان و دستگاه آب شیرین کن نیست.
وی اظهار کرد: مشکل دیگر به خود مردم سیستان بر میگردد چرا که اتفاق نظر ندارند و هر کس حرف خود را میزند جهات سیاسی، قومی و حزبی را دنبال میکنند و برای نمونه یک نفر بحث آب ژرف را مطالبه میکند و فرد دیگر بر استفاده از آب دریای عمان تاکید دارد و هنوز توافقی صورت نگرفته که در این صورت مسوولان در مرکز کشور نیز ترتیب اثری نخواهد داد.
آیت الله محامی گفت: هزینههای زیادی در منطقه سیستان صورت گرفته اما طرحهای اجرا شده بر اساس کارشناسی لازم نبوده با وجود اینکه در منطقه سیستان نیروهای شایسته و کارشناس کم نبوده است.
وی با بیان اینکه قرآن کتاب هدایت است و ما به عنوان مسلمان باید نهایت بهره را از آن ببریم افزود: با وجود همه این ویژگیها توجه کافی به قرآن صورت نگرفته است و به همین دلیل است که پیامبر اکرم(ص) با گلایه مطرح میکنند: "یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَٰذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا" خداوندا قوم من قرآن را مهجور قرار دادند و آنگونه که باید به آن نپرداختند.
امام جمعه زاهدان با بیان اینکه فعالیتهای علمی و پژوهشی در رابطه با قرآن کریم صورت گرفته اما کافی نیست و باید در عرصههای مختلف به کار و فعالیت بپردازیم تصریح کرد: رشتههای قرآنی که در مراکز علمی و دانشگاهی طراحی شده بیشتر به مباحث جانبی میپردازد هر چند که مباحث مهمی است اما کمتر به اصل معانی قرآن پرداخته شده و این یکی از آسیبهای کار است و دانشجویان دانشگاه علوم قرآنی باید در کنار واحدهای درسی به سراغ معانی و معارف قرآن نیز بروند.
وی اظهار کرد: قرآن کریم با علوم دیگر متفاوت است از این جهت که اگر تزکیه و پاکی دل نباشد ارتباط و فهم درستی از آیات و روایت کسب نکرده و به عمق قرآن پی نمیبرند و با همین قرآن که کتاب هدایت است بسیاری از افراد هدایت شده و برخی نیز گمراه خواهند شد و گمراه شدن آنان به علت وجود نقص در خود آنهاست و اگر میخواهیم از هدایت قرآن بهرهمند شویم باید به دل بپردازیم و دلمان را صاف و پاک کنیم.
آیت الله محامی در پاسخ به سوالات و مطالبات دانشجویان مبنی بر تامین منابع مالی و تجهیز دانشگاه، پیگیری حقابه سیستان، جلب توجهات به سوی دانشگاه علوم قرآنی و جذب اعضای هیات علمی در دانشگاه علوم قرآنی زاهدان گفت: جهت تامین منابع مالی و تجهیز دانشگاه علوم قرانی در گذشته هم صحبتهایی صورت گرفت و مسوولان دانشگاه باید در این جهت تدابیری اتخاذ کنند و از ظرفیت خیرین بهرهگیری کنند و در مواقع مورد نیاز بنده نیز قادر به پیگیری هستم.
وی در پاسخ به درخواست یکی از دانشجویان مبنی بر جلب کردن توجهات به سوی دانشگاه علوم قرآنی اظهار کرد: بخشی از کار به خود شما بر میگردد و باید در جامعه حضوری فعال داشته و توجهها را جلب کنید تا مردم تاثیرگذاری شما را ببینند و همواره درخواست استفاده از این ظرفیت را داشته باشد.
نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان گفت: افزایش تعداد اعضای هیئت علمی حرف منطقی است و دانشگاه باید در این حوزه برنامه ریزی داشته باشد چرا که اگر این کار صورت نگیرد به تدریج باعث تضعیف رشته و دانشجویان خواهد شد.