به نقل از «افکارنيوز»

آسیب های تحقیر کودکان که شاید ندانید

تاریخ انتشار: ۲۶ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۳۱۱۰۴۵

به گزارش افکارنیوز،

گلنار امیرطهماسب روانشناس و درمانگر کودک و نوجوان درباره تحقیر کودکان، اظهار کرد: شکی نیست که ما به عنوان والدین دوست داریم فرزندانی تحویل جامعه دهیم که دارای سلامت روانی و جسمانی باشند و در این راه سعی می‌کنیم از تمام توانایی‌ها و دانش خود استفاده کنیم.

اخبار اجتماعی- امیرطهماسب با اشاره به اینکه ممکن است در این راه گاهی دچار اشتباهاتی نیز شویم، افزود: یکی از اشتباهات رایج در این مسیر استفاده از تحقیر در روش فرزند پروی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تحقیر اثرات جبران ناپذیری بر روح و روان کودک باقی می‌گذارد که ممکن است سال‌های سال در روند زندگی او تاثیر داشته باشد.

این درمانگر کودک بیان کرد: معنی لغوی تحقیر شدن، حقیر شمردن و کوچک شمردن می باشد و متاسفانه برخی از والدین فکر می‌کنند که با تحقیر و آزار‌های کلامی کودک، می‌توانند تربیت درستی انجام دهند و از این طریق اشتباهات کودک را به او بفهمانند. ولی حقیقت این است که تحقیر کردن یکی از بدترین روش‌های تربیتی است که اثرات مخربی در کودک می‌گذارد. به عنوان مثال رفتار‌هایی مانند مقایسه کردن کودک با دیگران، سرزنش کودک در جمع، صداکردن کودک با لقب‌های نامناسب و توهین آمیز، تذکر سرزنش مدوام، قطع کردن حرف کودک، پوزخند زدن به کودک را می‌توان نمونه‌هایی از تحقیر برشمارد.

وی با بیان اینکه طبق تحقیقات انجام شده دلایلی که والدین رو به این روش می‌آورند را می‌توان در سه دسته تقسم بندی کرد، گفت:  بسیاری از والدینی که کودکان خود را مدام تحقیر می‌کنند، خود در گذشته در معرض رفتار‌های خشونت آمیز و تحقیرکننده‌ی والدینشان قرار گرفته‌اند. به همین سبب به صورت نا‌خواسته و ناخودآگاه سعی در جبران عقده‌های خود به شیوه‌ی نامناسب تربیتی دارند. ممکن است والدین شخصیتی خود شیفته و یا همه چیز دان داشته باشند و یا حتی دچار اختلالاتی همچون افسردگی باشند و این مشکلات را به صورت تحقیر به کودک خود منتقل کنند. والدینی نیز هستند که از سبک‌های درست فرزند پروری اطلاعی ندارند و فکر می‌کنند تحقیر کردن روش درستی برای تربیت است و ازعواقب تحقیر برای کودک شان مطلع نیستند. عدم آگاهی از شیوه‌های صحیح تربیتی می‌تواند پیامد‌های منفی در بزرگسالی ایجاد کند.

امیرطهماسب با اشاره به اینکه والدینی که به یکدیگر به راحتی توهین، تحقیر و فحاشی می‌کنند در واقع کودک را نیز مورد خشونت کلامی خود قرار می‌دهند، ادامه داد: در یک مطالعه در دانشگاه مریلند مشخص شده است کودکانی که شاهد خشونت‌های کلامی والدین خود نسبت به یکدیگر هستند بیشتر دچار افسردگی، اضطراب و مشکلات شخصیتی می‌شوند.

این درمانگر کودک درباره آسیب‌های تحقیر‌ بر کودک، بیان کرد: اولین و مهمترین آسیب، کاهش عزت و اعتماد به نفس است. هر چقدر عزت نفس کودک پایین‌تر باشد امید و آرزو‌های او دچار نقصان می‌شود و اینگونه کودکان در برقراری ارتباط با دیگران به مشکل خواهند خورد و در بزرگسالی به این باور خواهند رسید که قادر به انجام هیچ کاری نیستند.

وی افزود: دومین مورد که می‌توان به آن اشاره کرد افسردگی است تحقیقات در این زمینه نشان داده است که تحقیر مدام و سرزنش کودک امکان بروز افسردگی را در بزرگسالی افزایش خواهد داد. سومین عارضه کم رویی و خجالتی بودن است که ممکن است در اینگونه کودکان دیده شود مقایسه شدن کودک با دیگران، جدی نگرفته شدن از سوی والدین ازجمله اموری هستند که به خجالتی شدن فرزندان منجر می‌شود چهارمین اثر تحقیر، سرزنش مدام کودک تأثیرات منفی بر شخصیت آن‌ها دارد و موجب ایجاد یک شخصیت نا سازگار می‌شود. کودکی که تلاش می‌کند در مقابل شما بایستد و مقابله به مثل کند.

امیرطهماسب ادامه داد: پنجمین نکته آن است که والدینی که به منظور کنترل رفتار کودک آن‌ها را مورد سرزنش، تحقیر و تنبیه بدنی قرار می‌دهند منتظر بروز رفتار‌های خشونت آمیز در کودکان خود باشند در واقع این کودکان از شیوه رفتاری والدین خودشان برای رفتار با دیگران استفاده می‌کنند. ششمین پیامد، کودکانی که در خانواده به خصوص در برخورد با والدین تحقیر و سرزنش می‌شوند و اعتماد به نفسشان کاهش می‌یابد، دارای اعتماد به نفس پایینی هستند و در مقابل خواسته‌های دیگران جرأت نه گفتن را از دست می‌دهند.

این درمانگر کودک با بیان اینکه این موارد گفته شده آثار روانی است که برکودک وارد می‌شود و متاسفانه تحقیرشدن آثار جسمانی نیز خواهد داشت، اضافه کرد: از عواقب جسمی می‌توان به مواردی همچون بی اشتهایی، پر خوری، هیجانات منفی، اختلال در خواب، و حتی ترس و شب ادراری اشاره کرد.

وی با اشاره به اینکه اگر ما والدین به الگو بودن خود برای فرزندانمان اعتقاد داشته باشیم به رفتار‌های خود بیشتر دقت می‌کنیم، ادامه داد: بچه‌ها دقیقاً به حرف‌های ما و نحوه بیان ما گوش می‌دهند و رفتار‌های ما نقش مهمی در درک آن‌ها نسبت به خودشان دارد. برای آنکه فرزندمان درک سالم و درست‌تری از خودش به دست بیاورد، بهتر است از جملات دقیق‌تری در برخورد با آن‌ها استفاده کنیم. مثلاً به جای استفاده از این جمله که «با کارهایت مرا دیوانه می‌کنی» بهتر است بگوییم: «بعضی از کار‌هایی که می‌کنی ناراحت‌کننده است.» این جمله به او نشان می‌دهد که تنها بخشی از کار‌های او شما را ناراحت می‌کند، نه همه کار‌ها و حتی خود کودک.

امیرطهماسب خاطرنشان کرد: حتی در برخی ازمنابع گفته شده است که در بسیاری ازموارد تنبیه بدنی اثرات به مراتب کمتری از تنبیه کلامی دارند، البته این نکته اصلا به معنی تایید تنبیه بدنی نیست، ولی نشان دهنده اثرات مخرب تحقیر است. پس یادمان باشد هیچ‌گاه در ارتباط با تربیت کودک مرز ادب و احترام را نشکنیم حتی زمانی که قصد تنبیه او را داریم.

 

منبع: افکارنيوز

کلیدواژه: کودک سرزنش افسردگی افسردگی افسردگی سرزنش درمانگر کودک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۳۱۱۰۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مشاوره؛ حریمی امن برای بازیابی، تقویت و پیشرفت

تمام افراد برای بروز احساسات، عواطف، افکار و نگرش‌های خود نیازمند حریمی امن هستند تا به خودآگاهی و خودباوری بیشتر و بهتری برسند، در مسیر مثبت زندگی گام بردارند و با تقویت نقاط قوت و بهبود نقاط ضعف خود، کارکردهای فردی و اجتماعی بهتری داشته باشند که این حریم امن، با همراهی افرادی متخصص میسر می‌شود.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، سلامت روان از مهم‌ترین مقوله‌هایی است که در تمام ابعاد زندگی افراد تأثیرگذار به شمار می‌رود و ارتباط سلامت روان با سلامت جسم و کارکردهای فردی و اجتماعی افراد غیرقابل انکار است؛ به طور کلی با توجه به شرایط جوامع، گسترش شهرنشینی، افزایش استرس و اضطراب، کمبود وقت و سختی مشاغل، سلامت روان برخی افراد در معرض تهدید قرار می‌گیرد و این تهدید می‌تواند اثراتی سو بر پیشرفت و روال طبیعی داشته باشد.

علاوه بر اهمیت پرداختن به مقوله سلامت روان، گرفتن راهنمایی، مشاوره و مشورت از افراد متخصص برای تصمیم‌گیری از دیگر مواردی است که می‌تواند افراد را به مسیر پیشرفت، شناخت مهارت‌ها، توانایی‌ها، استعدادها و بهبود نقاط ضعف و سبک زندگی نادرست، به خوبی هدایت کند، در این بین گاهی نیز افراد به اصطلاح با بن‌بست‌هایی در زندگی مواجه می‌شوند که برای یافتن راه خروج از آنها سردرگم مانده‌اند و تأثیر یک راهنما به خوبی برای آنها آشکار می‌شود.

به‌رغم وجود نگرش‌های نادرست در خصوص مراجعه به روانشناسان و مشاوران متخصص در حیطه‌های مختلف، طی سال‌های اخیر شاهد بهبود شرایط و قرارگیری نگرش بسیاری از افراد در مسیر صحیح هستیم، اما این موضوع همچنان برای برخی افراد مغفول مانده است، از همین رو نیازمند تداوم فرهنگ‌سازی برای ارتقای جایگاه خدمات روانشناسی، روان‌پزشکی و مشاوره‌ای در تمام جوامع جهان هستیم.

نقش بی‌بدیل روان‌شناس و مشاور در بهبود روند زندگی افراد

حسین روزبهانی، دکترای روان‌شناسی و عضو سازمان روان‌شناسی کشور، در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: انسان‌ها از زمان شناخت خود و آغاز تصمیم‌گیری، در موضوعات متعدد نیازمند مشاوره و راهنمایی هستند و نمی‌توان فردی را از این موضوع استثنا دانست، چراکه هر فردی به صورت کامل از تمام موضوعات اطلاعی ندارد و تصمیم‌گیری در خصوص یک مسئله نیازمند اطلاعات و دانش است، از همین رو استفاده از راهنمایی دیگر افراد به خصوص بزرگ‌ترها و افراد باتجربه برای تصمیم‌گیری از الزامات زندگی هر فرد محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه به طور معمول تصمیم‌گیری‌ها در سنین کودکی با همراهی و مشاوره از والدین و در سنین مدرسه با همراهی معلمان و دوستان انجام می‌شود، افزود: افراد در طول زندگی خود، در موقعیت‌هایی خاص از جمله انتخاب رشته، نحوه مطالعه، ازدواج، ارتباطات بین فردی، انتخاب شغل، تربیت کودکان و درگیری با اختلالات روانی به صورت ویژه نیازمند دریافت مشاوره تخصصی از افراد متخصص حوزه مربوطه هستند.

عضو سازمان روان‌شناسی کشور با بیان اینکه گاهی اوقات افراد با اختلالات متعددی درگیر می‌شوند و برای درمان این اختلالات نیازمند همراهی یک روان‌شناس در زندگی خود هستند، تصریح کرد: افراد درگیر با اختلالاتی از جمله افسردگی، وسواس، دوقطبی، اسکیزوفرنی، پارانوئید، مرزی و ضداجتماعی به طور حتم نیازمند دریافت درمان از سمت مشاور یا روان‌شناس هستند و در صورت نیاز به روانپزشک ارجاع می‌شوند تا درمان‌های دارویی نیاز خود را دریافت کنند.

روزبهانی با بیان اینکه روان‌درمانی در طی شدن مسیر زندگی به صورت طبیعی و عادی به افراد کمک ویژه‌ای می‌کند، ادامه داد: به طور کلی، مراجعه به روان‌شناس و مشاور علاوه بر اینکه به افراد کمک می‌کند مسیر زندگی خود را به صورت طبیعی طی کنند، به آنها کمک می‌کند در مسیر موفقیت گام بردارند و از استعدادهای خود به خوبی استفاده کنند.

از هر هشت نفر، یک نفر درگیر اختلال روانی است

وی با اشاره به اینکه تغییر سبک زندگی ناسالم، تقویت ضعف‌ها، مهارت آموزی، کنترل هیجان‌ها از جمله اضطراب، مهارت ارتباط مؤثر، تغییر باورهای اشتباه و در نتیجه رسیدن به روندی طبیعی و رو به رشد، تنها بخشی از نقاط قوت مراجعه به روان‌شناس و مشاور محسوب می‌شود، گفت: در گذشته نگرش و میل افراد نسبت به مراجعه به یک مشاور یا روان‌شناس بسیار پایین ارزیابی می‌شد، اما اکنون شاهد بهبود فرهنگ‌سازی‌ها در این خصوص در سراسر جهان هستیم.

عضو سازمان روان‌شناسی کشور با بیان اینکه در گذشته بسیاری از افراد مراجعه به یک روان‌شناس یا مشاور را برای افراد به اصطلاح دیوانه می‌دانستند، اضافه کرد: اکنون شاهد اصلاح شدن این نگرش در سراسر جهان هستیم و اکنون برخی افراد پیش از اینکه درگیر نوعی اختلال شوند، به منظور بهبود زندگی و عملکرد خود به یک فرد متخصص که تحت عنوان روان‌شناس یا مشاور شناخته می‌شود مراجعه می‌کنند.

روزبهانی طی دو تا سه سال اخیر به وضوح شاهد تغییر دیدگاه‌ها در خصوص مراجعه به روان‌شناس هستیم، افزود: برخی از خانواده‌ها با تغییر نگرش‌های اتفاق افتاده برای گرفتن مشورت در خصوص کوچک‌ترین مسائل نیز به مشاور یا روان‌شناس مراجعه و کمک و راهنمایی دریافت می‌کنند.

وی با بیان اینکه بر اساس آخرین آمار سازمان بهداشت جهانی، از هر هشت نفر، یک نفر درگیر اختلال روانی است، تصریح کرد: با توجه به این آمار، نیاز به فرهنگ‌سازی بیشتری در خصوص مراجعه افراد به مشاور و روان‌شناس در سراسر جهان وجود دارد، چراکه رفتار افراد درگیر با اختلالات روانی، اطرافیان آنها را نیز درگیر می‌کند و حتی در صورتی که افراد درگیر اختلالی نباشند نیز می‌توانند جهت بهبود زندگی خود از فرد متخصص کمک بگیرند.

عضو سازمان روان‌شناسی کشور با اشاره به تأثیر روان‌شناس و مشاور به منظور حفظ روند مثبت زندگی، پیشگیری از مختل شدن روند رو به رشد و بازگشت به حالت طبیعی در صورت وجود اختلال ادامه داد: در خصوص فرهنگ‌سازی برای مراجعه به روان‌شناسان و مشاوران متخصص اقدامتی انجام شده و می‌شود، اما هرچه این فرهنگ‌سازی بیشتر و بهتر باشد، شاهد نتایج مثبت‌تری در جامعه خواهیم بود.

والدین چه زمانی و در چه مواردی باید برای کودکان به روان‌شناس مراجعه کنند؟

شهرزاد دوستانی، مشاور و روان‌شناس کودک در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: رشته‌های مشاوره و روان‌شناسی طی سال‌های اخیر مورد توجه افراد مختلف قرار گرفته است و می‌توان اعتقاد داشت که خدمات مشاوره و روان‌شناسی از آخرین اولویت‌های خدمات درمانی، به اولویت‌های بالاتری رسیده و جایگاه بهتری میان آحاد جامعه کسب کرده است.

وی با اشاره به اینکه خدمات مشاوره و روان‌شناسی به چندین بخش متفاوت تقسیم‌بندی می‌شود که یکی از بخش‌های حائز اهمیت این حوزه مربوط به مشاوره و روان‌شناسی کودکان است، افزود: یکی از مهم‌ترین دلایلی که افراد به مشاوران و روان‌شناسان کودک مراجعه می‌کنند، رخداد اتفاقات غیرمنتظره مانند تصادف، از دست دادن یک فرد عزیز، جدایی والدین، متولد شدن فرزند دیگر، مهاجرت و تغییر محل سکونت، است که رفتار و هیجانات کودک را تغییر می‌دهد.

این روان‌شناس و مشاور کودک با بیان اینکه رخداد اتفاقات غیرمنتظره مذکور می‌تواند منجر به برانگیخته شدن احساسات، بروز اضطراب، ترس و حتی افسردگی شود، تصریح کرد: گاهی اوقات نیز مشکلات رفتاری در کودکان دیده می‌شود که علت آنها به صورت واضح مشخص نیست.

دوستانی ادامه داد: بسیاری از اوقات خانواده و والدین موفق به پیدا کردن ریشه رفتارهایی از جمله داشتن لجبازی زیاد، پرخاشگری، تشدید ترس، اضطراب بالا هنگام خواب و تعاملات، گوشه‌گیری و نداشتن مشارکت، نمی‌شوند و توان انجام مداخله در خصوص بهبود رفتار کودک را نیز ندارند و در چنین شرایطی، خانواده‌ها باید پیش از شدت گرفتن این رفتارها و سخت‌تر شدن مداخله و درمان کودک از مشاور یا روان‌شناس کمک بگیرند.

تأثیر سن کودک در طی شدن روند مداخله و درمان

وی با بیان اینکه هرچه سن کودک پایین‌تر باشد و والدین برای درمان مراجعه کنند، نتیجه بهتری دریافت خواهند کرد، گفت: یکی از دانش‌های بسیار مهمی که هر والد باید از آن مطلع باشد، روند طبیعی رشد جسمانی، روانی و رفتاری کودک و واکنش‌ها و رفتارهای طبیعی و غیرطبیعی است، هنگامی که والدین از این روند طبیعی آگاه باشند، پس از خارج شدن روند از شرایط طبیعی خود، بلافاصله برای درمان به روان‌شناس یا مشاور مراجعه خواهند کرد.

مشاور و روان‌شناس کودک با اشاره به اینکه زمانی که والدین به روند طبیعی رشد کودک خود آگاه نباشند، بروز رفتارهای غیرطبیعی را نادیده خواهند گرفت و مداخله به هنگام، به مداخله دیرهنگام تبدیل و حتی گاهی اوقات مداخله ناممکن می‌شود، اضافه کرد: برخی از والدین نیز هنگام نداشتن آگاهی لازم از روند طبیعی رشد، با هر اتفاق یا رفتاری از خود نگرانی نشان می‌دهند که این موضوع نیز مثبت تلقی نمی‌شود.

دوستانی با بیان اینکه مشکلات داخل مدرسه کودکان نیز از جمله دیگر مواردی است که گاهی اوقات نیازمند مداخله یک فرد متخصص دارد، افزود: مشکلات رفتاری در روابط با همسالان و هم‌کلاسی‌ها، میزان مشارکت و ارتباط با مدرسه و سایر دانش‌آموزان، اعتماد به نفس، خودباوری، یادگیری، تمرکز و دقت، فراموش کردن مباحث درسی و داشتن مشکلات زیاد در دروس متفاوت، از جمله مواردی است که والدین باید نسبت به آنها در ارتباط با فرزند دانش‌آموز خود مطلع باشند و برای رفع آنها از یک فرد متخصص مشاوره دریافت کنند.

وی با بیان اینکه داشتن یا نداشتن انگیزه در کودکان از جمله مواردی است که والدین باید نسبت به آن توجهی ویژه داشته باشند، تصریح کرد: هنگامی که کودک در مسائل متفاوت از انگیزه کافی برخوردار نیست، این موضوع باید از ابعاد مختلف بررسی و ارزیابی شود تا با توجه به علت، مداخلات صورت گیرد.

متخصصان امر معتقدند؛ مراجعه به یک روانشناس یا مشاور و دریافت خدمات روان‌درمانی، می‌تواند منجر به ایجاد تغییراتی گسترده و مثبت در زندگی افراد شود و چشم‌انداز جدیدی به آنها ارائه کند تا قطار زندگی خود را روی ریل پیشرفت و موفقیت به راه بیندازند؛ به طور کلی برای دستیابی به سلامت روان، کیفیت زندگی و بهزیستی و از سمتی دیگر به منظور پیشگیری، شناسایی و درمان انواع اختلالات یا آسیب‌های روانی و اجتماعی، بهره‌مندی از خدمات مشاوره و روان‌درمانی از جمله نیازهایی است که در زندگی هر فرد احساس می‌شود و از همین رو، فرهنگ‌سازی‌های ویژه‌ای باید انجام شود.

کد خبر 746954