آمار ادعایی نصیری درباره حجاب تکذیب شد+ اسناد
تاریخ انتشار: ۲۸ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۳۳۸۸۳۳
آمار مرکز افکارسنجی «گمان» از نظر علمی و پشتوانه حمایتی در چه جایگاهی قرار دارد و آیا استناد نصیری به این آمار عاملی برای وجاهت صحبتهای او در تقسیمبندی از دینداری و عدم دینداری ایرانیان هست؟
به گزارش گروه دیگر رسانههای خبرگزاری دانشجو، روز گذشته شبکه چهار سیما، میزبان یک گفتگو و مناظره جنجالی بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
موضوع حجاب، حجاب اجباری و نگاه جمهوری اسلامی به حجاب همیشه یکی از موضوعات پربحث و اظهارنظر درحوزه مسائل عقیدتی و سیاسی بوده است. اما فارغ از سوژه این مناظره و اصل موضوع، صحبتهای مهدی نصیری؛ روزنامهنگار و نویسنده که در این برنامه تحت عنوان پژوهشگر مسسائل دینی شرکت بوده، حواشی زیادی به دنبال داشت. نصیری در این برنامه مدعی شد که ۷۰ درصد مردم ایران به حجاب اجباری و اصل مسئله حجاب اعتقادی ندارند. او در بسیاری از بخشهای صحبت خود مستقیم و غیرمستقیم نظر به تعطیلی احکام اسلامی در جامعه داد و برای این ادعای خود نیز از آمارهایی استفاده کرد. اما آمارهایی که نصیری از آن استفاده کرد مربوط به یک مرکز افکارسنجی به نام «گمان» بود نه آمارهای وزارت ارشاد.
در این گزارش فارس بررسی میکند که آمار مرکز افکارسنجی «گمان» از نظر علمی و پشتوانه حمایتی در چه جایگاهی قرار دارد و آیا استناد نصیری به این آمار عاملی برای وجاهت صحبتهای او در تقسیمبندی از دینداری و عدم دینداری ایرانیان هست یا خیر؟
* مرکز «گمان» توسط چه کسانی اداره میشود؟
برای اینکه بدانیم یک موسسه و مرکز به کجا وابسته است و اطلاعات خام خود را از چه طریقی به دست میآورد اول از همه باید درباره گردانندگان آن بدانیم. آماری که نصیری درباره میزان دینداری مردم ایران و التزام اعتقادی آنها به حجاب ارائه داد آماری از مرکز مطالعات گمان یا «گروه مطالعات افکارسنجی ایرانیان» است. این گروه که که خودشان را موسسهای مستقل و ثبت شده در هلند برای مطالعات افکارسنجی ایرانیان معرفی میکند تحت سرپرستی شخصی به نام «دکتر عمار ملکی» هستند.
یک جستجوی ساده ما را با عمار ملکی آشنا میکند. او پسر «محمد ملکی» فعال ملی- مذهبی و جزو روسای دانشگاه تهران در اوایل انقلاب است. ملکی بعدها اظهاراتی ضدنظام و سیاستهای جمهوری اسلامی از خود ارائه داد. عمار ملکی نیز به تبعیت از پدر همین راه در پیش گرفت و در شبکههای اجتماعی چهرهای ضدانقلاب و ضدنظام جمهوری اسلامی از خود به نمایش گذاشت.
* درباره بنیاد برومند
در مقدمه گزارش مرکز گمان درباره دینداری ایرانیان آمده است که حمایت مالی این کار به عهده «بنیاد برومند» بوده است. جستجوها نشان میدهد که هم مرکز گمان و هم بنیاد برومند بودجه خود را از NED (بنیاد اعانه ملی برای دموکراسی) دریافت میکنند. NED هم مشخصا بودجه اش را از کنگره آمریکا و سازمان سیا میگیرد.
اما این بنیاد را اشخاصی به نام «لادن و رویا برومند» فرزندان «عبدالرحمان برومند» اداره میکنند. نام عبدالرحمان برومند در تاریخ جز اعضای نهضت مقاومت ملی ایرانیان یعنی نهضتی که صددرصد در مقابل و مخالف امام خمینی (ره) بود قرار گرفته است؛ و البته تاریخدانان میدانند که موسس این حزب هم کسی نبود جز «شاپور بختیار».
تا اینجا هویت و سوگیری سیاسی و عقیدتی افرادی که پشت ارائه این گزارش بودند مشخص شد. اما نباید از ایرادات محتوایی و علمی این گزارش و نظرسنجی غفلت کرد.
* جمعآوری اطلاعات به روش پرخطای «گلوله برفی»
در توضیحات الگوی نظرسنجی «گمان» آمده است که روش جمعآوری اطلاعات در این موسسه روش «گلوله برفی» است. در این روش پرسشنامه سوالات درباره یک موضوع مشخص برای افرادی فرستاده میشود و از آنها خواسته میشود بعد از تکمیل پرسشنامه آن را برای دوستان و آشنایان خود نیز بفرستند. بزرگترین مشکل جمعآوری اطلاعات در روش گلوله برفی این است که جامعه آماری بین یک طیف فکری محدود میشود. چرا که طبیعتا افراد بیشتر با کسانی که از فکری و سیاسی مانند خود فکر میکنند در ارتباط و دوستی هستند.
همین روش باعث بروز خطاهای فاحش و گاهی به دور از عقل در گزارشات این موسسه شده است. به عنوان مثال «گمان» در انتخابات سال ۱۳۹۶ از جامعه آماری خود پرسیده بود که کسانی که در این انتخابات شرکت کردهاند نظرشان درباره جمهوری اسلامی چیست؟ در نتیجه این نظرسنجی از مجموع کسانی که به حسن روحانی رای داده بودند ۹۶ درصد اعتقادی به جمهوری اسلامی نداشتند! حتی ۳۵ درصد کسانی هم به آیتالله رئیسی رای داده بودند، مخالف جمهوری اسلامی بودند! این موسسه در یک نظرسنجی دیگر برای انتخاب مجلس در سال گذشته نیز به این نتیجه رسیده بود که ۶۸ درصد مردم ایران یقینا در انتخابات شرکت نمیکنند!
در واقع این نتایج عجیب و غریب حاصل یکی از غیرعلمیترین روشهای آماری یعنی روش «گلوله برفی» است که در آن جامعه آماری فقط شامل یک طیف کم نوسان فکری میشود و افراد با تفکر متفاوت نقشی در آن ندارند. در نهایت هم «گمان» این نظرات به نام چکیدهای از عقاید جامعه ایرانی معرفی کرده است. درحالی که بررسی جزئیتر جامعه آماری «گمان» اوضاع نظرسنجی آن را بیشتر از پیش زیرسوال میبرد.
* تحلیل جامعه آماری مرکز «گمان»
به گفته مرکز «گمان» آنها برای تهیه این گزارش افراد باسواد و بالای ۱۹ سال که جمعیت بزرگسال ایران به حساب میآیند را انتخاب کرده اند. درحالی که از نظر جنسیتی ۶۸ درصد این جامعه آماری مرد و تنها ۳۱ درصد آنان زن بوده اند. در ادامه ۹۶ درصد جامعه آماری شهری و تنها ۳ ونیم درصد روستایی بوده اند. از نظر گرایشات سیاسی نیز روش گلوله برفی کار خود را درست انجام داده و ۶۲ درصد شرکتکنندگان طرفداران حسن روحانی هستند که با مجموع کسانی که در انتخابات رای ندادهاند ۹۶ درصد این جامعه آماری را تشکیل میدهند. حتی از لحاظ مکان سکونت نیز ۴۰ درصد شرکت کنندگان تهرانی بوده و سهم برخی استانها فقط چهار یا پنج درصد بوده است. نمودار دایرهای اعتقادات در نظرسنجی گمان میگوید فقط ۳۰ درصد شرکت کنندگان شیعه بوده اند.
* لزوم استناد به منابع معتبر برای مناظرههای معتبر
همه مواردی که گفته شد نشان میدهد که نظرسنجی که مهدی نصیری در مناظره خود به آن استناد کرده است چه مقدار دچار مشکلات اساسی زیربنایی و محتوایی بوده است. از کسانی که موسسه نظرسنجی زیر نظر آنان اداره میشود تا بودجهای که برای آن دریاف میشود و تا محتوایی به یکی از غیرعلمیترین روشهای ممکن کسب و به آمار تبدیل میشود.
مناظره و بحث و گفتگو پیرامون مسائل عقیدتی و سیاسی با تمام حساسیتهایی که ممکن است برخی به ارائه این دست موارد داشته باشند بین جمعیت نخبه و فرهیخته جایگاه و مهم و لازمی دارد. لازم است تا پیرامون این مباحث همیشه بحثهای علمی و مدون در جریان باشد تا نسل جدید هم با آرای و نظرات درباره مسائلی که در جامعه رواج دارد آشنا بشوند. اما قدم اول در این دست مناظرهها استفاده از منابع موثق است. اگر قرار است حرفی راهگشا باشد منابع و استدلالها باید طوری انتخاب بشوند تا قابلیت دفاع از آنها وجود داشته باشد.
* وزارت ارشد: اظهارنظر آقای نصیری با یافتههای این پژوهش کاملا ناهمخوان است
در این بین، موضع روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت ارشاد هم جالب توجه است. این پژوهشگاه اعلام داشته که اخیرا آقای مهدی نصیری، مدیر مسئول سابق روزنامه کیهان در برنامه تلویزیونی شبکه ۴ به یافتهای از نتایج موج سوم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان اشاره کرده است که در تعارض جدی با یافتههای واقعی این پیمایش است. وی گفته است «براساس آمار وزارت ارشاد ۷۰ درصد مردم ایران مخالف الزام به حجاب هستند.»
در پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان (پژوهشی که در سال ۱۳۹۴ و در سطح شهری و روستایی کشور انجام شده است) سوال شده «تا چه اندازه با این جمله که "همه خانمها باید حجاب داشته باشند حتی اگر به آن اعتقاد نداشته باشند" موافق یا مخالف هستید؟».
براساس نتایج به دست آمده از این پیمایش ۵۳.۱ درصد موافق این گزینه بوده و تنها ۲۲.۲ درصد با آن مخالفت کردهاند. ۲۴.۸ درصد نیز گزینه نه موافق نه مخالف را انتخاب کرده اند؛ لذا برداشت و اظهارنظر آقای نصیری با یافتههای این پژوهش کاملا ناهمخوان است.
پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن استقبال از تحلیل علمی دادههای برآمده از پیمایشهای ملی پژوهشگاه، انتظار دارد که تحلیل و استفاده از این دادهها همراه با رعایت اصول علمی باشد.
**
اکنون مهدی نصیری باید به این سوال مخاطبین برنامه زاویه و همچنین معتقدین به نظام جمهوری اسلامی و اصل حجاب پاسخ بدهد که چرا به استناد یک منبع آماری به شدت متزلزل و غیرموثق، ۷۰ درصد مردم ایران را به عدم اعتقاد به یکی از اصول دین به نام حجاب متهم کرده است؟
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: مهدی نصیری دینداری بی دینی حجاب الزام حجاب التزام حجاب حجاب اختیاری عفاف درصد مردم ایران جمهوری اسلامی جامعه آماری گلوله برفی مهدی نصیری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۳۳۸۸۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تازهترین گزارش آماری صندوق هنر منتشر شد/ توضیحات آقای مدیر
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابطعمومی صندوق اعتباری هنر، سید مجید پوراحمدی با تشریح خدمات این صندوق، اظهار کرد: تمامی هنرمندان، نویسندگان روزنامهنگاران و فعالان قرآن و عترت با عضویت در صندوق اعتباری هنر از ۳۶ نوع خدمت و حمایت صندوق هنر برخوردار می شوند. مهمترین ملاک عضویت در صندوق هم احراز فعالیت فرهنگی و هنری و استمرار آن است.
وی افزود: نزدیک به ۱۰ هزار نفر از فعالان حوزه فرهنگی و هنری کشور در سال ۱۴۰۲ به جمعیت اعضای صندوق افزوده شد. با این حساب صندوق در حال حاضر بیش از ۱۰۳ هزار عضو دارد. این در حالی است که براساس آمار موجود تعداد اعضای صندوق اعتباری هنر در سال ۱۴۰۲ از رشد ۷ درصدی نسبت به سال۱۴۰۱ برخوردار بوده است.
پوراحمدی در ادامه تصریح کرد: بر اساس آیین نامه عضویت، گروه هنرمندان را فعالان حوزه سینما، موسیقی، هنرهای نمایشی و هنرهای تجسمی تشکیل میدهند. گروه نویسندگان شامل پژوهشگران، پدیدآورندگان کتب دورهای و نویسندگان دارای اثر و گروه روزنامهنگاران مشتمل روزنامه نگاران، مدیرمسؤول، سردبیر، مقالهنویس، خبرنگار، عکاس، مترجم و مفسر، مدیر هنری، طراح گرافیک، طراح کاریکاتور و عکاس میشوند. گروه فعالان قرآن و عترت هم را قاریان و حافظان قرآن کریم، هنرمندان تذهیب کار قرآن کریم و کتاب آرایی و آواها و نغمات دینی تشکیل میدهند.
مدیرعامل صندوق اعتباری هنر در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: در حال حاضر از تعداد کل اعضای صندوق ۱۱ هزار و ۷۹۵ نفر را هنرمندان سینمایی، ۱۹ هزار و ۳۳۳ نفر فعالان حوزه موسیقی، ۱۶ هزار و ۷۲۶ نفر هنرمندان نمایشی، ۱۵ هزار و ۱۶۹ نفر از گروه نویسندگان، ۹ هزار و ۷۱۵ نفر فعالان حوزه قرآن و عترت، ۹ هزار و ۸۸۰ نفر روزنامه نگاران، ۲۰ هزار و ۴۳۵ نفر هنرمندان حوزه تجسمی و ۵۱۷ نفر را فعالان فرهنگی تشکیل میدهند که از این تعداد بیشترین فراوانی به ترتیب به رشته های تجسمی، موسیقی و نمایشی مربوط میشود.
پوراحمدی با اشاره به رشد اعضا به تفکیک رشته فعالیت گفت: بیشترین رشد آمار عضویت در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ متعلق به روزنامه نگاران، هنرمندان حوزه تجسمی و نویسندگان بوده است.
مشاور وزیر فرهنگ با اشاره به نسبت سنی جمعیت تحت پوشش صندوق اظهار کرد: ۶۳ درصد اعضای صندوق اعتباری هنر کمتر از ۴۴ سال سن دارند که این مهم نشان از گرایش نسل جوان به انجام فعالیتهای فرهنگی و هنری و دغدغه برخورداری از مزایای شغلی و اجتماعی این نسل دارد. ضمن اینکه ۸ درصد از اعضای صندوق، هنرمندان پیشکسوت بالای ۶۰ سال سن هستند. نکته دیگر اینکه در حال حاضر ۳۵ درصد از اعضای صندوق شامل بانوان فرهیخته میشود و یکی از مهم ترین برنامههای صندوق اعتباری هنر در سال جاری تکریم و برنامهریزی برای ارایه خدمات ویژه به آنها است.
مدیرعامل صندوق اعتباری هنر تصریح کرد: بسط عدالت فرهنگی یکی از مهمترین موضوعاتی است که صندوق اعتباری هنر آن را دنبال می کند. بر این اساس، تقویت نمایندگیهای صندوق در استانها، پیگیری و رصد مطالبات اعضا در استانها از برنامه های مهم صندوق اعتباری هنر است. در حال حاضر ۳۳ درصد اعضای صندوق را هنرمندان ساکن استان تهران و ۶۷ درصد را هنرمندان ساکن در سایر استان ها تشکیل می دهند. پس از تهران، استانهای آذربایجان شرقی، اصفهان، خراسان رضوی و البرز بیشترین تعداد عضو در صندوق اعتباری هنر را دارا هستند.
رییس هیات مدیره صندوق اعتباری هنر با اشاره به رشد آمار اعضا به تفکیک استانی اظهار کرد: بیشترین رشد عضویت در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ متعلق به استان های هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد و خراسان جنوبی است.
پوراحمدی عضویت هنرمندان نامدار و پیشکسوت در صندوق اعتباری هنر را موجب افتخار این نهاد حمایتی دانست و افزود: بیش از هزار نفر از اعضای صندوق دارای نشان درجه یک هنری هستند که برنامه های حمایتی متناسب با شان و منزلت این عزیزان را برنامهریزی کردهایم. البته در تلاش هستیم با بهرهگیری از صاحب نظران خبره و همراهی اهالی فرهنگ، هنر، قدم های اساسی در حمایت از اصحاب فرهنگ و هنر کشور برداریم.
کد خبر 6079793 علیرضا سعیدی