به نقل از «ایرنا»

نوای ساز و نفیر گلوله

تاریخ انتشار: ۱ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۳۷۷۹۳۷

در تاریخ، هیچ جنگی را نمی‌توان یافت که از موسیقی و نقش پررنگ آن در به هیجان اوردن مبارزان و رحیه دادن به مردمان کشورهای درگیر جنگ استفاده نشده باشد. اما داستان موسیقی دفاع مقدس صرفا بخشی از کتاب تاریخ موسیقی معاصر یا تاریخچه موسیقی ایرانی نیست؛ آغاز هشت سال دفاع مقدس با روزهای آغازین نظام اسلامی همزمان بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سخن از دوره ای است که جامعه ایران درگیر دگرگونی و تحولات زیربنایی در تمام عرصه ها بود. تحولاتی که عرصه فرهنگ و موسیقی ما نیز درگیر آن شده بود و موسیقی در آن روزها هویت و شاکله ای بسیار متفاوت از یک رشته هنری داشت.

همزمان با سالروز دفاع مقدس قصد داریم به موسیقی دفاع مقدس از زاویه های گوناگون بپردازیم که در اولین گام اشاراتی خواهیم داشت به دوران آغازین رشته ای از موسیقی که امروزه آن را بعنوان موسیقی دفاع مقدس می‌شناسیم.

تحولات بنیادین فرهنگی با بوی باروت و صدای انفجار

ایران در زمان حمله عراق به تازگی پیروزی انقلاب اسلامی را پشت سر گذاشته بود و در شرایطی به سر می‌برد که نگاه به موسیقی با دوران قبل در کلیت و تمامیت متفاوت بود؛ اما حکایت آغاز جنگ و نیاز به حماسه سازی به موسیقی زندگی دوباره بخشید. نقش حماسی و روحیه بخشی موسیقی در آن زمان از سویی برای رزمندگان و از سوی دیگر برای مردمی که در شهرها ناخواسته با تبعات جنگ روبرو شده بودند مورد توجه قرار گرفت و به گفته بسیاری هنرمندان پیشکسوت موسیقی همین امر باعث شد موسیقی حیات خود را حفظ کند.

تحولات بنیادین فرهنگی با بوی باروت و صدای انفجار

آن‌روزها خبری از فضای مجازی نبود و وظیفه تبادل اطلاعات و اخبار بر دوش صدا و سیما و چند رسانه مکتوب از جمله خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) نهاده شده بود. در این بین صدا و سیما تنها رسانه‌ای بود که می‌توانست نقش حامل و رسانه‌ای برای موسیقی مورد نیاز جامعه باشد.

در این دوران آهنگ‌ها و سرودهای ملی‌میهنی بیش از هر نوع دیگری از موسیقی مورد نیاز بود و پخش آن از طریق صدا و سیما مهم ترین علت و عامل تلطیف اذهان عمومی و روحیه بخشی مبارزان خط مقدم بود تا جایی‌که در آن دوران موسیقی‌های دوران دفاع مقدس بیش از آنکه از معیارهای زیبایی‌شناختی موسیقی برخوردار باشند هویتی احساسی حماسی داشتند.

اما همین هویت احساسی و حماسی موسیقی های آن روزگار امروزه به بخشی از تاریخ هنر موسیقی ایران تبدیل شده است. پخش مارش پیروزی از رادیو هنگام اعلام اخبار فتوحات رزمندگان در جبهه ها و حماسه خوانی چهره هایی نظیر غلام کویتی ژور و صادق آهنگران و اجراهای موسیقی جدی حماسی توسط ارکستر سمفونیک را میتوان نمونه هایی از این دست دانست.

قطعه خلبانان ملوانان با صدای جمشید نجفی و آهنگسازی فیروز برنجیان، قطعه کجایید ای شهیدان خدایی؟ ساخته هوشنگ کامکار با صدای بیژن کامکار که بعد ها با صدای شهرام ناظری بازخوانی با اقبال بین المللی روبرو شد، اجرای بیش از هشتصد قطعه حماسی توسط اسفندیار قره باغی که خود علاوه بر تسلط ستودنی برآواز کلاسیک یا اپرا دانش آموخته رشته موسیقی نظامی بود، مجموعه نینوا با صدای حسام الدین سراج نمونه هایی از نقش بسزا و ماندگار هنرمندان موسیقی در دوران دفاع مقدس است.

رادیو و تاریخ‌سازی یک پدیده

همانگونه که گفته شد آن‌روزها خبری از فضای مجازی نبود و وظیفه تبادل اطلاعات و اخبار بر دوش صدا و سیما و چند رسانه مکتوب  نهاده شده بود. در این دوران آهنگ‌ها و سرودهای ملی میهنی بیش از هر نوع دیگری از موسیقی مورد نیاز بود، تا جایی که در آن دوران موسیقی های دوران دفاع مقدس بیش از آنکه  از معیارهای زیبایی‌شناختی موسیقی برخوردار باشند هویتی احساسی حماسی داشتند. اما همین هویت حماسی موسیقی دفاع مقدس در آن دوران امروزه بخش مهمی از کتاب تاریخ موسیقی معاصر ایران را شکل داده است.

 در این میان برنامه های رادیو بیشترین مخاطب را در هر دو سوی این جریان داشت چه رزمندگانی که از طریق امواج رادیو اخبار سلامتی خود را به گوش خانواده ها می‌رساندند و چه مردمی که در خانه ها و شهرها با نشستن پای گیرنده های رادیو از اخبار جنگ و فتوحات رزمندگان باخبر می‌شدند

برچسب‌ها محمد اله یاری تلویزیون رادیو چهلمین سالگرد دفاع مقدس

منبع: ایرنا

کلیدواژه: محمد اله یاری تلویزیون رادیو چهلمین سالگرد دفاع مقدس محمد اله یاری تلویزیون رادیو چهلمین سالگرد دفاع مقدس اخبار کنکور موسیقی دفاع مقدس صدا و سیما

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۳۷۷۹۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تصاویر دیده نشده از محمدرضا شجریان/ عکس

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، محمدرضا شجریان، خواننده محبوب و استاد آواز موسیقی اصیل ایران در سال ۱۳۱۹ در شهر مشهد در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش قاری قرآن بود و صوت قرآن را از ۸ سالگی به محمدرضا که صدای خوشی داشت نیز آموخت.

به گزارش ایلنا، شجریان با اولین معلم موسیقی خود در سال ۱۳۳۶ زمانی آشنا شد که برای تحصیل به دانشسرای مقدماتی مشهد وارد شد. وی دو سال بعد علاوه بر تلاوت قرآن، برای رادیو خراسان آوازهای بدون موسیقی را نیز اجرا کرد.

شجریان که پس از دریافت دیپلم از دانشسرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش درآمده بود از سال ۴۶ پس از چند سال تدریس در دبستان‌های مشهد به تهران منتقل شد. وی در تهران نزد اسماعیل مهرتاش درس آواز آموخت و همزمان خوشنویسی و نوازندگی سنتور را نیز پی گرفت.

اولین اجرا و ضبط صدای شجریان در پاییز سال ۴۶ در غالب برنامه «برگ سبز شماره ۲۱۶» از رادیو ایران پخش شد. اما او به دلیل اینکه پدرش می‌خواست نام «شجریان‌ها» با قرائت قرآن شناخته شود، در برنامه‌های رادیویی خود را با نام «سیاوش بیدکانی» معرفی کرد. تا اینکه در سال ۱۳۵۰ پدرش به خوانندگی آواز توسط وی رضایت داد و شجریان با نام خود در رادیو و تلویزیون حاضر شد. او در سال ۱۳۵۰ با فرامرز پایور آشنا شد و آموزش سنتور و ردیف آوازی «صبا» را نزد وی آغاز کرد.

شجریان همزمان با هوشنگ ابتهاج، شاعر پرآوازه متخلص به «سایه» آشنا شده و به واسطه وی همکاری با برنامه «گلها» در رادیو را آغاز کرد. محمدرضا شجریان در این مدت در رادیو با بزرگان موسیقی نظیر احمد عبادی، حسن کسایی، جلیل شهناز، فرهنگ شریف و فرامرز پایور قطعات بسیاری را اجرا کرد.

شجریان آموزش سبک آوازی «طاهرزاده» را از سال ۱۳۵۱ نزد «نور علی خان برومند» آغاز کرد و در سال ۱۳۵۲ نیز با عبدالله دوامی آشنا شد و ردیف آوازی وی را آموخت. او در همان سال در کنار هنرمندان بی نظیر موسیقی سنتی ایران نظیر محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون و ناصر فرهنگ‌فر به عضویت مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به سرپرستی داریوش صفوت پیوست.

سال ۱۳۵۴ شجریان به همراه محمرضا لطفی و ناصر فرهنگ‌فر در «جشن هنر شیراز» کنسرت «راست پنجگاه» را اجرا کردند. محمدرضا شجریان که پیش از انقلاب سال ۵۷ رادیو ملی را مانند بسیاری دیگر از هم دوره‌های خود ترک کرد. وی به همراه محمدرضا لطفی و حمایت هوشنگ ابتهاج که او هم پس از رویداد تلخ میدان ژاله از کار در رادیو دست کشیده بود، کانون «چاووش» را بنیان گذاشت.

شجریان با کانون چاووش که اکثر اعضای آن از گروه شیدا و عارف بودند آثار بسیاری را خواند که تعداد زیادی از آن‌ها محتوای انقلابی و ملی داشتند. «شب نورد» یا (برادر نوجوونه) از چاووش ۲ و «سپیده یا ایران‌ای سرای امید» و «ایرانی به سر کن خواب مستی» از چاووش۶، «همراه شو عزیز» و «ایران خورشیدی تابان دارد» از چاووش، از جمله این آثار هستند.

۲۴۵۲۴۵

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899158