قاسم زادگان: آیین‌نامه ارتقای اساتید نگاه به تولید مقالات غربی است / تمایز وزارت علوم بین دانشگاه‌ها، مغرضانه یا ناآگاهانه؟
تاریخ انتشار: ۲ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۳۹۷۰۴۳
اعتراض بسیاری از کارشناسان به آیین‌نامه ارتقاء اساتید ما را بر آن داشت تا به گفتگو با عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه علمی کاربردی پردازیم و از چالش‌های ایجاد شده آگاه شویم.
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزار دانشجو، بدون شک یکی از مهمترین بخش‌های نظام علم و فنـاوری در هـر کشـوری، دانشـگاه‌های آن است، طبیعتا کارآمدی ساختار دانشگاه نیز ارتباط مستقیم و تنگاتنگی با تحقق اهداف نظام علم و فناوری هر کشوری دارد.بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در همین راستا جهت‌دهی فعالیت‌های اعضای هیئت علمی و دانشجویان نیز که اعضای اصلی این سیستم خوانده می‌شوند اهمیت به سزایی می‌یابد، به همین منظور وزارت علوم از سال‌های گذشته و در دوره‌های متفاوت به تدوین و اصلاح آیین نامه‌های ارتقاء اساتید پرداخته است، زیرا مهمترین ابزار تحقق چنین هدفی همین آیین‌نامه کمتر به گوش رسیده است.
آخرین اصلاحات انجام شده در آیین‌نامه ارتقاء اساتید مربوط به سال ۹۴ می‌شود، اما چه اصلاحاتی؟ اصلاحاتی که به گفته کارشناسان مشکلات بسیاری را برای اساتید دانشگاهی ایجاد کرده است، تا آنجا که قریب به اتفاق اساتید به آن اعتراض کردند و خواستار اصلاح مجدد آن شدند. حمید قاسم زادگان عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه جامع علمی کاربردی که دوره‌های متفاوتی از آیین‌نامه ارتقاء اساتید را به خود دیده نیز از جمله اساتیدی محسوب می‌شود که با چالش‌های این آیین‌نامه آشناست، به همین منظور به گفتگو با او پرداختیم تا چالش‌های که اساتید دانشگاهی در آیین‌نامه ارتقاء اساتید با آن مواجه هستند را مورد بررسی قرار دهیم. مهمترین وجه قابل اصلاح در این آیین‌نامه ارتقاء اساتید از نظر شما مربوط به چه موضوعی می‌شود؟ مشکل عمده‌ای که در آیین‌نامه ارتقاء اساتید وجود دارد در حقیقت این است که وزارت علوم یک دنشگاه مادر، همچون دانشگاه تهران را در نظر گرفته و بدون توجه به دانشگاه‌های دیگر یک آیین‌نامه ارتقاء را برای همه آن‌ها تدوین کرده است؛ که این تصمیم گیری بسیار به ضرر اساتید است و بیش از پیش آن‌ها را بی‌انگیزه می‌کند.
مهمترین مسئله‌ای که بند پژوهشی آیین‌نامه ارتقاء برای اساتید ایجاد کرده است؛ چیست؟ متاسفانه در این آیین‌نامه تفکیکی میان رشته‌های دانشگاه‌ها قائل نشده‌اند به نحوی که اساتید رشته هنر را با اقتصاد و رشته‌های فنی مورد سنجش قرار می‌دهند که کاملا با یک دیگر متمایز هستند. شاید با مواردی که به این آیین‌نامه اضافه شد همچون ثبت اختراع خیلی از اساتید در رشته‌های فرهنکی و هنری عقب افتادند.
در این سیستم که باید به ارائه مقاله و کار‌های پژوهشی پرداخت، اگر آمار و ارقام نداشته باشیم، فعالیت انجام شده اصلا پذیرفته نخواهد شد، در صورتی که در جامعه کنونی ما تولید محتوای فرهنگی بسیار ضعیف شده است و با وجود تاکیدات مقام معظم رهبری بر تقویت آن، مورد توجه واقع نمی‌شود، زیرا آیین‌نامه ارتقاء اساتید نگاه به تولید مقالات غربی است. تمایزی که بین دانشگاه‌ها قائل می‌شوند اگر بگوییم مغرضانه نیست، می‌توان ناآگاهانه خواند. متاسفانه اختلافات و تنگ نظری‌هایی که وجود دارد راه به جایی برده که استاد دانشگاه بی‌انگیزه شده است. به نمایندگان مجلس دوره دهم نیز این موضوعات ارائه شد، اما کاری از پیش برده نشد.
همچنین مشکل دیگری که در این راستا وجود دارد مربوط به داوری‌ها می‌شود، زیرا افراد متخصص در این حوزه قرار نمی‌گیرند که ارزیابی داشته باشند و به همین دلیل افراد هیئت علمی مختلفی که وارد دانشگاه‌ها می‌شوند اصلا مورد توجه نیستند. به طور مثال چند وقت قبل وزارت علوم قصد داشت اساتیدی را ارتقاء دهد، اما اعلام کرد که اساتیدی که از دانشگاه آزاد تهران مرکز باشند مورد پذیرش قرار نخواهند گرفت، تمایزی که بین دانشگاه‌ها قائل می‌شوند اگر بگوییم مغرضانه نیست، می‌توان ناآگاهانه خواند. متاسفانه اختلافات و تنگ نظری‌هایی که وجود دارد راه به جایی برده که استاد دانشگاه بی‌انگیزه شده است. به نمایندگان مجلس دوره دهم نیز این موضوعات ارائه شد، اما کاری از پیش برده نشد.
متاسفانه در حوزه پژوهشی ما با کمی‌کرایی مواجه هستیم نشریه‌ای را مورد قبول قرار می‌دهند که حتما ای اس آی باشد و آمار ارائه کند، اصلا نگاه نمی‌کنند که برخی از مقالات و پژوهش‌ها قابلیت دریافت آمار را ندارند به عنوان مثال بنده مقاله‌ای را ارائه دادم که برای کودکان استثنایی کم توان ذهنی بود، برای این موضوع امکان ارائه آمار وجود ندارد، زیرا نتایج براساس مطالعات گردآوری شده است. اما موضوع بسیار جذاب بود زیرا این مطالعات برای اولین بار در ایران انجام شده بود. اما کنار می‌رود زیرا isi نسیت!
بنده عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان نیز هستم تفاوتی که این دانشگاه با دانشگاه‌های دیگر دارد، بسیاری از اساتید آن سی سال ماحصل تجربه و تدریس را دارند نباید با یک مقاله کنار زده شوند، باید دقت شود که تفاوت دانشگاه فرهنگیان با سایر دانشگاه‌ها این است که اساتید دانشگاه فرهنگیان روش تدریس بلد هستند، که این تجربه کردن خودش یک مقاله است، اما وقتی در سیستم وزارت علوم قرار می‌گیرد، از استادی که ۲۰ سال تدریس انجام داده است خواسته می‌شود تا مقاله ارائه کند! این مسئله با این حال که بار‌ها و بار‌ها رهبری به آن تاکید کرده است و در دانشگاه فرهنگیان حضور یافته است و خواستار آرایش درونی آن شده است، در گوش مسئولین نمی‌رود و متاسفانه وزارت علوم با بخش‌نامه‌ها و جریاناتی که دارد سایر دانشگاه‌ها را در حاشیه قرار داده و دانشگاه‌های مورد نظر خودش را با توجه به آن مقررات جلو می‌برد. اگر آیین‌نامه ارتقاء اساتید بر اساس ماموریت دانشگاه‌ها به تفکیک آن‌ها بپردازد، موافق‌تر عمل خواهد کرد. زیرا اگر هر دانشگاه برای خود آیین‌نامه ارتقاء تدوین کند شاید در برخی از دانشگاه‌ها اشخاص به راحتی ارتقاء یابند و برخی دیگر با اینکه برای نظام بسیار سودمند بوده‌اند، ارتقاء نیابند.
به نظر شما وجود آیین‌نامه ارتقاء اساتید به این نحو ضرورت دارد؟ برای جایگزینی آن چه پیشنهادی دارید؟
اینکه آیین‌نامه ارتقاء اساتیدی به شکل جامع وجود نداشته باشد و هر دانشگاهی به صورت مجزا به تدوین آیین‌نامه ارتقاء اسایتد بپردازد، خوب است، اما آسیب‌هایی را نیز دارد. به نظر بنده اگر آیین‌نامه ارتقاء اساتید بر اساس ماموریت دانشگاه‌ها به تفکیک آن‌ها بپردازد، موافق‌تر عمل خواهد کرد. زیرا اگر هر دانشگاه برای خود آیین‌نامه ارتقاء تدوین کند شاید در برخی از دانشگاه‌ها اشخاص به راحتی ارتقاء یابند و برخی دیگر با اینکه برای نظام بسیار سودمند بوده‌اند، ارتقاء نیابند.
در بخش فرهنگی نیز لازم است به تاثیرگذاری توجه شود خیلی از این پایان‌نامه‌ها و مقالات کاربردی نیستند و صرفا در کتابخانه‌ها خاک می‌خورند، این اتفاق باید به شکلی باشد که از عادت غیرانفعال که به صورت چاپ کاغذی است خارج و در عمل به نمایش گذاشته شود، میزان تاثیرگذاری آن نیز به نحوی باشد که ما ارزشیابی کنیم که موارد تولید شده از سوی ما به چه میزان در سبک زندگی دانشجویان تاثیر گذاشته است. در این موارد ارائه آمار اهمیتی ندارد و آنچه که مهم است ارتباط دانشگاه‌ها با حوزه‌های علمیه وصدا و سیما است، به طوری که دستاورد‌های فرهنگی در رشته‌های متفاوت به اجرا گذاشته و دیده شود و طوری نباشد که استاد دانشگاه از مقطعی به مقطع دیگر ارتقاء یابد، اما ما از آن تاثیر گذاری را ندیده باشیم. حوزه اجرایی یکی دیگر از بخش‌های آیین‌نامه ارتقاء اساتید است به نظر شما این بخش چه چالش‌هایی برای اساتید داشته است؟ این بخش نیز بسیار ایراد دارد، زیرا بنده همکارانی را میبینم که تازه مدرک دکتری خود را دریافت کرده‌‍اند، اما به سرعت آن‌ها را وارد کار اجرایی می‌کنند، و این درست نیست، زیرا آن استاد دانشگاه می‌تواند تز خود را در کلاس اجرا کند و اثر بخشی لازم را داشته باشد، اما با دریافت کار اجرایی به نوشتن بخشنامه می‌پردازد. از طرفی هم آن طور که شایسشته است نمی‌تواند به کار نظارتی بپردازد که تبعات خود را دارد؛ بنابراین لازم نیست استاد دانشگاه وارد این کار‌های اجرایی شود هرچند که در نهایت پست‌های بالاتر را می‌تواند داشته باشد. اما اگر مدیر کل شود تا بخواهد تجربه کسب کند و کار را یاد بگیرد، هم به نظام مسائل مالی تحمیل خواهد شد و هم پس از چند سال نیز به دلایل جناحی که گریبانگیر وزارت علوم و وزارت آموزش ما است، تغییر خواهد یافت.
در آیین‌نامه ارتقاء اساتید خلاقیتی برای اساتید در نظرگرفته نشده و تنها از استاد ارائه مقاله و ثبت اختراع و چند مورد دیگر خواسته شده است، ولی به دنبال این نبوده است که استاد سرفصل‌های خود را تغییر داده است یا نه. پس از انقلاب اسلامی خواستند به اسلامی سازی بپردازند سرفصل‌های عکاسی سینما تئاترحذف شد، در ادامه شاهد آن شدیم که در موارد دیگر همچون هنر خوشنویسی وهنر‌های سنتی نیز دیگر جنب و جوشی برای اساتید و دانشجو وجود ندارد، زیرا دانشجو وارد مدرسه میشد، اما دانش آموزان با آموزه‌های او عجین نبودند و همین امر سبب میشد تا معلم ناموفق شود. خروجی این سیستم معلمی می‌شود که واکنشی نسبت به طراحی جلد کتاب ندارد و عکس دختران از جلد کتاب حذف می‌شود، اما هیچ معلمی واکنش نشان نمی‌دهد و افراد عامی متوجه آن می‌شوند.
در بازنگری سرفصل‌ها درسی را با عنوان آموزش هنر در تمام رشته‌ها قرار دادیم تا دانشجو در آن درس به خلاقیت بپردازد، ولی می‌بینیم این درس را حذف کردند، زیرا به عناون مثال استاد ریاضی صلاح دیده بود که باید بیشتر به جبرو مثلثات بپردازد! بعد مشاهده می‌کنیم که خروجی این سیستم معلمی می‌شود که واکنشی نسبت به طراحی جلد کتاب ندارد و عکس دختران از جلد کتاب حذف می‌شود، اما هیچ معلمی واکنش نشان نمی‌دهد و افراد عامی متوجه آن می‌شوند. کیفیت آموزش اساتید از طریق پرسشنامه‌ای که دانشجویان تکمیل می‌کنند نمره دهی می‌شود، به نظر شما آیا این امتیازبندی درست است؟
به نظر بنده لازم است در ارزشیابی اساتید نیز که در پایان هر ترم توسط دانشجویان انجام می‌شود نیز تغییری ایجاد کنیم که در این مورد فکر می‌کنم بهترین کار تغییر تعداد از سوالات است؛ و با توجه به هر رشته تدوین شوند. به عنوان مثال در رشته هنر از دانشجو سوال شود که استاد به چه میان خلاق وده است و آیا تیپ مناسبی داشته است یا نه و به تناسب رشته فنی از دانشجویان سوال شود که آیا اطلاعات استاد کافی بوده است یا نه؟ و آیا تغییری در زندگی او ایجاد شدهع است و یا اینکه به چه میزان راه ارتباط با جامعه و صنعت را آموخته است. بنده خودم در روش تدریسی که دارم به دوستان در جلسات اول می‌فهمانم که نمره برایم خیلی ملاک نیست و تغییر مهمترین چیز است.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: آیین نامه ارتقاء اساتید دانشگاه فرهنگیان اساتید دانشگاه استاد دانشگاه آیین نامه برای اساتید دانشگاه ها وزارت علوم هیئت علمی جلد کتاب نظر شما رشته ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۳۹۷۰۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لزوم عضویت استادان کارگروه جغرافیا در کمیته‌های ارتقای اساتید/ محورهای ۱۰ گانه خروج از ساختار معیوب جغرافیا
به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، نخستین نشست سراسری مدیران گروه و اعضای هیئت علمی جغرافیا با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، میثم چگین، رئیس دانشکدگان فرهنگ و تمدن و کارگروه کشوری جغرافیا، علیرضا استعلاجی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره)، محمدهادی همایون، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، علیرضا لادن‌مقدم، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره)، مدیران گروه و اعضای هیئت علمی جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.
معاون پژوهش و فناوری و استاد تمام گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره) در این نشست گفت: به طور قطع رویکردی که سیستم دانشگاه آزاد اسلامی با ارائه سند تحول و تعالی به منظور اصلاح ساختار در راستای توسعه و پیشرفت همگام با تحولات روزافزون جهان صنعتی در پیش گرفته، در طول تاریخ دانشگاه وجود نداشته و تمام مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی با اعتقاد و با جدیت در نیل به این اهداف گام برخواهیم داشت.
استعلاجی با ارزیابی اهمیت رشته جغرافیا در مراکز علمی روز جهان افزود: جغرافیا علم دانش سرزمینی، علم بررسی و تحلیل ویژگی‌های مکانی، علم بررسی و تفسیر رابطه بین انسان و محیط و ارائه راهکار‌های کاربردی برای بازساخت سکونتگاه‌ها با تأکید بر قابلیت، شناخت تنگنا‌ها و اقتصاد سیاسی حاکم بر جامعه و جهان است؛ مضاف بر اینکه جغرافیا مفهوم کاربردی دیگری را نیز دربرمی‌گیرد و آن مدیریت خردمندانه بر فضا و فناوری اطلاعات است.
وی افزود: دیرزمانی طول نخواهد کشید که شاهد تغییر و تحولات اساسی و بزرگی در همه ابعاد نظام آموزشی، پژوهشی، کاربری اراضی، جابجایی جمعیت، نیاز‌ها مسکن، نیاز‌های اشتغال خواهیم شد.
معاون پژوهش و فناوری و استاد تمام گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره) عنوان کرد: دو سوم کشور پهناور ایران را خشکی فرا گرفته و دیرزمانی طول نخواهد کشید که تمام این موارد براساس مدیریت خردمندانه بر فناوری اطلاعات تبدیل به مزارع خورشیدی خواهد شد.
معاون پژوهش و فناوری و استاد تمام گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره) مطرح کرد: نظام آموزشی ما و بسیاری از مکان‌هایی که در حال حاضر در دانشگاه‌ها برای امر آموزش مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند به‌زودی با این رویکرد تغییر کاربری خواهند داد.
تشریح محورهای ۱۰گانه خروج از ساختار معیوب جغرافیا
استعلاجی مطرح کرد: متأسفانه ساختار وضع موجود نشان‌دهنده آن است که در این تغییر فرآیند در کشور ما بسیار آهسته در حال حرکت است و آن پویایی مورد نظر را شاهد نیستیم، از این رو در چارچوب رویکرد آینده‌پژوهی باید مدیریت اجرایی به مدیریت منابع تغییر و توسعه یابد.
وی در همین رابطه تأکید کرد: این موضوع حتی در ابعاد مذهبی هم اتفاق خواهد افتاد، نوری که از مکتب امام حسین علیه‌السلام ساطع شده، کل جهان را فراخواهد گرفت و به طور قطع در فرآیند این مسیر شاهد موکب‌هایی نوظهور و حملات بیولوژیکی و مباحثی از این قبیل خواهیم شد؛ اما نویدی که خداوند متعال داده، اتفاق خواهد افتاد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی اظهار کرد: برای خروج از ساختار وضع موجود در کوتاه‌مدت با توجه به کارگروه‌های آنلاین برگزار شده و تلاش‌های چندین ماهه با همکاری شورای مرکزی موارد در ۱۰ محور جمع‌بندی و تدوین شد.
استعلاجی این موارد را اینگونه برشمرد: نخست، تدوین سرفصل رشته تحصیل‌گری و حکمرانی روستایی، دوم، ارائه مدل جدید در ساماندهی هیئت علمی در قالب تجمیع، جابجایی یا انجام طرح پژوهشی مورد نیاز برای کاهش ساعت موظفی، سوم، ساماندهی و ایجاد مراکز تحقیقات در راستای درآمدزایی مانند مرکز تحقیقات ملی فناوری و جغرافیایی کشور (که در صورت راه‌اندازی این مرکز در واحد پردیس شاهد رقابت با مهندسین مشاور کشور و سایر ارگان‌ها در بحث مالیات و معافیت مالیاتی بیمه خواهیم بود)، چهارم، با توجه به برداشته شدن ترک تشریفات برای مراکز تحقیقات از سوی سازمان بازرسی، رویکرد ایجاد مراکزی چون مرکز تحقیقات گردشگری، سنتر مکانی، مرکز تحقیقات نوآوری، سرای نوآوری، مرکز تحقیقات ژئوپولیتیکی، مرکز تحقیقات سواحل، پنجم ایجاد سرای نوآوری علوم جغرافیا و فضایی، ششم، بازنگری در سرفصل‌ها به منظور کاربردی کردن این رشته با نیاز‌های ارگان‌ها، مهندسین مشاور و نظام مهندسی، هفتم بهره‌گیری از ظرفیت رشته‌های میان‌رشته‌ای (در حالی که در ایران چهار گرایش فعال وجود دارد؛ اما در خارج کشور تا نود گرایش از این رشته تدریس می‌شود)، هشتم، ایجاد رشته‌های جدید از جمله آمایش و امنیت دفاعی و رشته‌های کاربردی از این قبیل، نهم، آموزش‌های کوتاه‌مدت و مهارتی متناسب با نیاز ارگان‌ها و سازمانهای دولتی و خصوصی و دهم تشکیل کمیته ساماندهی و نظارت بر مجلات، مقالات، پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها.
وی همچنین درباره تشکیل شورای نظارت بر مراحل تدوین رساله‌های دوره دکتری افزود: دفاع متمرکز با وجود چالش‌هایی که داشت در حال حاضر به عنوان یکی از شاخصه‌های هویتی دانشگاه آزاد اسلامی مطرح است و برای رفع چالش‌های موجود در کارگروه برگزار شده پیشنهاد شد با رویکرد پهنه‌بندی کشور، واحد‌های سراسر کشور در ۶ پهنه تقسیم‌بندی و ارزیابی هر پهنه برعهده شورای متشکل از استادان متخصص با نظارت شورای مرکزی صورت گیرد که در صورت تأیید، این الگو می‌تواند به عنوان یک الگوی کاربردی برای سایر گروه‌ها نیز مطرح شود.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی با اشاره به شرح وظایف کمیته‌های منتخب سازمان مرکزی اظهار کرد: به نیابت از مدیران گروه و اعضای هیئت علمی جغرافیای سراسر کشور از رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تقاضا می‌شود امکان عضویت یک نفر از استادان این کارگروه به نمایندگی در کمیته‌های منتخب ارتقای اساتید در سازمان مرکزی مهیا شود، همچنین تدبیری اندیشه شود تا بتوانیم از دانش و تجربه استادان ممتاز و برجسته که به کسوت بازنشستگی نایل می‌شوند در قالب اعضای هیئت علمی وابسته بهره ببریم.
انتهای پیام/
دومین جلسه رسیدگی به اتهامات تتلو برگزار شد