«کانت و مسئله متافیزیک» هایدگر خواندنی شد
تاریخ انتشار: ۷ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۴۴۵۸۰۷
«کانت و مسئله متافیزیک» معرفی مختصری بر این اثر ارزشمند فلسفی است. مارتین هایدگر با قرار دادن مسئله «هستی» در کانون تأملات فلسفی خود، روح تازهای در فلسفهی این قرن دمید و تمام فیلسوفان پس از خود را متأثر کرد.
به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، کتاب «کانت و مسئله متافیزیک» نوشته «مارتین هایدگر»، با ترجمه «مهدی نصر» به همت انتشارات پگاه روزگار نو منتشر شده و در دسترس علاقهمندان فلسفه قرار دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مارتین هایدگر (1889-1976) فیلسوف برجسته آلمانی و به اعتقاد برخی بزرگترین فیلسوف قرن بیستم است که با قرار دادن مسئله «هستی» در کانون تأملات فلسفی خود، روح تازهای در فلسفهی این قرن دمید و تمام فیلسوفان پس از خود را متأثر کرد.
هستی یا هستنده؟ مسئله این است
پرسش از «هستی»، یک پرسش بنیادین فلسفی و اساس متافیزیک است که از آغاز تاریخ فلسفه تا امروز زنده مانده، با این حال پس از افلاطون و ارسطو، فیلسوفانی که در مقام پاسخ به این پرسش برآمدند، میان دو مقولهی «هستی» و «هستنده» خلط کردند و به جای پرسش از «هستی» به پرسش از «هستنده» پرداختند.
هایدگر در «هستی و زمان» که مهمترین کتاب اوست، برای فهم چیستی «هستنده» یا «انسان» به طرح پرسش از «هستی» پرداخت و «زمان» را از آنجا که تنها افقی است که میتوان «هستی» را به وسیلهی آن فهم کرد، مورد مطالعه قرارداد. به اعتقاد بسیاری از اندیشمندان، این کتاب که در سال 1927 منتشر شده، مهمترین اثر فلسفی قرن بیستم به شمار میرود.
به گفتهی خود هایدگر، مدت کوتاهی پس از انتشار «هستی و زمان»، به واسطهی درسگفتاری دربارهی «نقد عقل محض» توجه هایدگر به فصل «شاکلهمندی» این کتاب جلب میشود. او در این باره مینویسد: «بههم پیوستگیای میان مسئلهی مقولات، یعنی مسئلهی هستی متافیزیک سنتی و پدیدار زمان نظرم را به خودش جلب کرد. بنابراین طرح پرسش توسط «هستی و زمان» به مثابه پیشدریافت برای تفسیر آزمودهشدهی کانت به صحنهی بازی آمد. متن کانت پناهگاهی شد برای جستن مدافعی برای پرسش هستی مطرح شده توسط من در اندیشهی کانت. » و این گونه، مارتین هایدگر به سراغ گفتگو با امانوئل کانت میرود و تفسیری بیبدیل و نو از یکی از بزرگترین آثار فلسفی همهی دورانها یعنی «نقد عقل محض» ارائه میدهد.
کتاب «کانت و مسئلهی متافیزیک» که هایدگر از آن با عنوان «کتاب کانت» (kantbuch) یاد میکرد را میتوان ادامهی «هستی و زمان» به شمار آورد، چنانکه خود هایدگر، نگارش این کتاب را حاصل شرحی بر بخش دوم «هستی و زمان» و تکملهای بر آن مباحث میدانست.
«متا تا فوزیکا»؛ آشفتگی بنیادین فلسفی
هایدگر در «کانت و مسئلهی متافیزیک» به دنبال تفسیر «نقد عقل محض» به مثابه «شالودهگذاری متافیزیک» است. او مسئلهی متافیزیک در تفسیر «نقد عقل محض» را در چهار بخش پیگیری میکند. بخش نخست این اثر، «شالودهگذاری متافیزیک در نخستین نشانه» نام دارد. او از شرح مفهوم سنتی متافیزیک آغاز میکند. واژهای که در ابتدا یک اصطلاح فنی کتابخانهای بود، برای دستهبندی تعدادی از رسالههای ارسطو که پس از رسالههای مربوط به فیزیک طبقهبندی شدهبودند.
هایدگر برخلاف کانت، این نامگذاری را زیانبخش میداند و در اینکه بتوان در رسالههای «متافیزیک» ارسطو، یک متافیزیکِ بههم پیوسته یافت، تردید میکند. او مفهوم سنتی «متا تا فوزیکا» را عنوانی برای یک آشفتگی بنیادین فلسفی میداند و تلاش میکند تا این آشفتگی را توضیح دهد.
هایدگر در بخش اول این کتاب توضیح میدهد که چرا تلقیِ مَدرَسی از متافیزیک اشتباه است و چگونه این تلقی اشتباه اینگونه گسترش و بسط یافته است. متافیزیک در تلقی مدرسی، علمی است دربردارندهی نخستین بنیادهای چیزی که به شناخت بشر در میآید حال آنکه به اعتقاد هایدگر، متافیزیک به معنای شناخت مبنایی هستندگان بماهو و در حالت کلی است. این کانت است که در نقد عقل محض به این معنا از متافیزیک دست پیدا کرده و آن را شالودهگذاری میکند. از آنجا که متافیزیک، هستنده را در حالت کلی موضوع خود قرار میدهد، ملکهی علوم خواهد بود (تعبیر کانت از متافیزیک) و شیوهی شناخت آن نیز باید متقنترین شیوه باشد. بنابراین کانت با استفاده از علم ریاضیات که امری عقلانی و پیشینی (یعنی مستقل از تجربه) است، علم شناخت هستندگان در حالت کلی (متافیزیک) را به علمی برخاسته از عقل محض تبدیل میکند.
عقل پایانمند بشر، تعیینکننده است
عنوان بخش بعدی کتاب عبارت است از: «شالودهگذاری متافیزیک در عرصه متحقق شدن»، هایدگر معتقد است که برای فهم تحقق شالودهگذاری، تعیینکننده است که روشن شود که این عقل پایانمند بشر است که به تنهایی حد و مرز حوزهی این پرابلماتیک را تعیین میکند. بنابراین این بخش به شرح شناخت ناب و پایانمند انسان اختصاص دارد. او در چهارمرحله تحقق شالودهگذاری متافیزیک در «نقد عقل محض» را توضیح میدهد:
الف) توضیح عناصر ذات شناخت ناب یعنی شهود ناب (زمان و مکان) و تفکر ناب (حسگانی استعلایی و تحلیل مفاهیم)
ب) ویژگی وحدت ذاتی این عناصر در ترکیب ناب
ج) آشکارسازی امکان درونی این وحدت ذاتی، یعنی ترکیب ناب (تنقیح مناط استعلایی)
د) آشکارسازی شالودهی امکان ذاتی شناخت وجودشناسانه (فصل شاکلهمندی)
گذر از «روح»، «لوگوس» و «عقل»
بخش سوم «شالودهگذاری متافیزیک در آغازین بودن آن» است. محور بحث این بخش قوهی تخیل استعلایی است. در این بخش هایدگر نشان میدهد که کانت، چگونه قوهی تخیل استعلایی را به عنوان ریشهی دو قوهی بنیادین دیگر در «نقد عقل محض» مطرح میکند. حسانیت ناب و فهم ناب در «نقد عقل محض» به قوهی تخیل بازگردانده میشوند. اما به اعتقاد هایدگر، کانت به این واسطه خود را در موقعیتی قرار داده که باید از آن احتراز میکرده است و به این واسطه تمام شالودهگذاریهای متافیزیک غربی تا زمان کانت (یعنی: روح، لوگوس و عقل)، نابود میشود.
اینگونه است که هایدگر بخش نهایی یعنی «شالودهگذاری متافیزیک در ازسرگیری» را مطرح میکند. جایی که در آن متافیزیک به عنوان سرشت طبیعی انسان مطرح میشود. یک متافیزیک دازاین که به سمت امکان متافیزیک بماهو سمت و سویافته و در این متافیزیک، پرسش از ذات انسان به شیوهای مطرح میشود که پیش از هر انسانشناسی فرهنگی و فلسفهی فرهنگ جای گرفته باشد.
مناظره خواندنی و الهام بخش
تفسیر انقلابی هایدگر از «نقد عقل محض» کانت، واکنشهای فراوانی را به ویژه میان فیلسوفان نوکانتی در پی داشت. مشهورترین این اشخاص ارنست کاسیرر فیلسوف آلمانی است. ویرایش چهارم کتاب «کانت و مسئلهی متافیزیک» که در قالب جلد سوم از مجموعه آثار هایدگر در 1973 به چاپ رسیده است و اینک ترجمهی فارسی آن در اختیار ما قرار دارد، علاوه بر متن اصلی کتاب ضمایمی نیز دارد که مناظرهی هایدگر و کاسیرر در داووس و نیز یادداشتهای هایدگر در پاسخ به انتقادات کاسیرر و اودبرشت نیز از جملهی این ضمایم است. این مناظرهی خواندنی میتواند برای همهی علاقهمندان به فلسفه الهام بخش باشد.
هایدگر در پایان این مناظره میگوید: «خود را به سوی تنوع مواضع انسانهای فلسفه پرداز جهت ندهید و خود را درگیر کاسیرر و هایدگر نکنید، بلکه اینقدر که جلو آمدهاید، اینچنین احساس کردهاید که ما هنوز در راه هستیم و باری دیگر باید تلاشی جدی در راه پرسش مرکزی فلسفه به خرج دهیم.»
کتاب کانت و مسئله متافیزیک نوشته مارتین هایدگر با ترجمه مهدی نصر به همت انتشارات مؤسسه فرهنگی هنری پگاه روزگار نو در 420 صفحه به بهای ۷۷ هزار تومان در تیراژ ۵۰۰ نسخه منتشر شده و اینک در دسترس علاقهمندان و پژوهشگران قرار دارد. اثر حاضر ترجمه ویرایش چهارم کتاب «Kant und das Problem der Metaphysik» بوده و دارای 5 بخش و 6 ضمیمه است.
انتهای پیام/4028/
منبع: آنا
کلیدواژه: علوم انسانی فلسفه مسئله ی متافیزیک مارتین هایدگر ی متافیزیک کانت و مسئله هستی و زمان نقد عقل محض ی هایدگر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۴۴۵۸۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
صدای فلسطین روی موج رادیو مقاومت شروع به کار کرد
در دنیایی که امروز ابر قدرتها در مقابل مظلومیت مردم مقتدر فلسطین سکوت کرده اند و در شرایطی که فریاد دادخواهی آنان بلند شده، وظیفه هر مسلمانی است برای دفاع از حقانیت جبهه مقاومت قدم بردارد، در این میان ابزار رسانه از قدرت مندترین وسیلهها برای هرنوع آفند و پدافند در جنگها است.
از این رو توجه به اتفاق طوفان االقصی، اتحاد متمرکز محور مقاومت برای حصر و محو رژیم صهیونیستی، جنایات جنگی و نسل کشی (ژنو ساید) رژیم صهیونیستی در باریکه غزه و سکوت جهان غرب و نهادهای بین المللی، در کنار الزامات شکلگیری اتحاد اسلامی پیرامون آزادی قدس و عبور از ســکوت مرگبار فعلی، بررســی نقش انقلاب اســلامی در تقویت مســئله مقاومت فلســطین، بررســی جنایت صــهیونیســتها از منظر حقوق بین الملل و چشــم انداز تحولات آزادســازی فلســطین مورد توجه ویژه رادیو مقاومت است که قصد دارد از تاریخ ۷ فروردین بصورت ۲۴ساعته، با شعار صدای فلسطین، فعالیت کند.
در ادامه این مسیر رسانه ای، نگاه متمرکز بر اهمیت روزجهانی قدس که میراث بزرگ امام خمینی (ره) برای امت اســـلام و قدس شـــریف اســـت؛ با ارائه راهبرد *مقاومت در برابر سازش* به عنوان تنها راه نجات ملت فلسطین، توانست در چند دهه گذشته، مسئلهی این ملت نستوه را در راس تمام امور جهان اسلام قرار بدهد. از این رو درک اهمیت حیاتی این روز در سپهر امروز امت اسلام و مسئله فلسطین پرداخت مناسب رسانهای به روز جهانی قدس امسـال و تبیین اهداف، آرمانها و دسـتاوردهای نشـات گرفته از آن (از جمله دسـتاوردهای طوفان تاریخ ساز الاقصی)، امری جدی و ضروری است که در دستور کار این رادیو قرار میگیرد.
گفتنی است؛ رضاکوچک زاده تهمتن مدیر شبکه رادیویی گفتگو، مسئولیت رادیو مقاومت را بر عهده دارد.
علاقه مندان میتوانند رادیو مقاومت را روی موج fm ردیف ۹۵،۵ مگاهرتز دریافت و نظرات و پیشنهادات خود را به سامانه ۳۰۰۰۰۹۵۵ ارسال کنند.
رادیو مقاومت امروز، سه شنبه ۷ فروردین مصادف با ۱۵رمضان ولادت امام حسن مجتبی علیه السلام با شعار صدای فلسطین ساعت ۶ صبح رسما شروع به فعالیت کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری رادیو تلویزیون