به نقل از «فرارو»

رصد جریان پول در بورس

تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۴۷۰۷۹۷

شاخص سهام در حالی روز سه‌شنبه در تداوم مسیر نزولی خود به ابرکانال ۴/ ۱ میلیون واحد عقب نشست که رصد ترافیک پول‌های ورودی و خروجی به گردونه معاملات سهام نشان می‌دهد با وجود عقب‌نشینی حدود ۲۳ هزار میلیارد تومانی سرمایه‌گذاران خرد در ۳۶ روز کاری گذشته، اما با توجه به ورود بیش از ۹۰ هزار میلیارد تومانی در چهار ماه نخست سال‌جاری، همچنان وزنه تغییر مالکیت به سمت حقیقی‌ها سنگین‌تر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش دنیای اقتصاد؛ هرچند کنترل مقام ناظر با قوانین محدودکننده همچون حجم مبنا و دامنه نوسان مانع از خروج سریع نقدینگی از بازار سهام شد، اما سرمایه‌گذارانی هستند که در انتظار بازگشت مجدد رونق به تالار شیشه‌ای نشسته‌اند. در این مسیر دیروز همزمان با افت ۵/ ۱ درصدی شاخص، شاهد جابه‌جایی بیش از ۱۲۰۰ میلیارد تومان نقدینگی از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی بازیگران عمده بودیم. به نظر می‌رسد با اصلاح حدود ۲۸درصدی شاخص کل از سقف تاریخی خود (۱۹ مرداد) و افت بیش از ۷۰ درصدی قیمت برخی از سهام، مجددا فرصت‌هایی برای کسب سود ایجاد شده است.

هر چند آمار معاملات دوره نزولی شاخص کل بورس تهران حکایت از خروج پول حقیقی‌ها از گردونه معاملات سهام دارد، اما همچنان وزنه خالص تغییر مالکیت از ابتدای سال تاکنون به سمت سرمایه‌گذاران خرد سنگینی می‌کند. در این میان برخی می‌پرسند چقدر پول از بازار سرمایه خارج شده است و این پول به کجا رفته است؟ چنین سوالی در نخستین مواجهه اگرچه ساده به نظر می‌رسد، یافتن جوابی مناسب و منطقی برای آن نیازمند کنکاشی جدی در آمار و ارقام ثبت شده طی ماه‌های اخیر است؛ کنکاشی که در نبود شفافیت کامل در مبادلات غیر رسمی ارز و طلا مشکل‌تر از آن است که باید باشد.

با این حال بررسی‌ها به وضوح نشان می‌دهد که بازار سرمایه در ۵ ماه نخست سال جاری اگرچه نتوانسته نقش اصلی خود در جهت دهی به نقدینگی و گسیل آن به سمت تولید و افزایش معقول حجم تامین مالی در مقایسه باز بازار پول عمل کند، با این حال در یک مساله کاملا موفق بوده است و آن هم گیر انداختن نقدینگی در روز‌هایی است که بیم رشد قابل توجه نقدینگی در کنار تورم ۲۲ درصدی تنها در ۶ ماه، می‌توانست بر سرعت گردش پول داغ شده در اقتصاد کشور بیفزاید و به راحتی تمامی بازار‌ها را زیر و رو کند.

البته باید توجه داشت بازار سهام در حالت طبیعی به دلیل جمع صفر ورود و خروج پول اثرات تورمی ندارد، اما تلاش برای حمایت از بازار با تزریق نقدینگی از منابع دولت می‌تواند این مهم را خدشه‌دار کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد از ۹۰ هزار میلیارد تومانی که در طول ۴ ماه معاملاتی وارد بازار شده تنها حدود ۲۳ هزار میلیارد تومان آن در دو ماه گذشته موفق به خروج از این بازار شده است که خود این امر معلول قوانین محدود‌کننده‌ای نظیر حجم مبنا و محدودیت در نوسان روزانه است.

حقیقی‌ها ناگزیر از ماندن یا منتظر بازگشت رونق؟

روند نزولی بازار سهام همچنان ادامه دارد. روز گذشته نیز خروج نقدینگی حقیقی از بازار سرمایه تداوم یافت و سبب شد تا گروه‌هایی نظیر فلزات اساسی، شیمیایی و بانک‌ها به لطف حقوقی‌های قدرتمند خود بیشترین ارزش معاملات را به ثبت برسانند. از زمانی که افت قیمت‌ها در بورس و فرابورس آغاز شده تاکنون شاهد نوسان بسیاری در گروه‌های یاد شده بوده‌ایم، این در حالی است که به دلیل فقدان حمایت در بسیاری از نماد‌های کوچک بازار طی دو ماه اخیر میانگین ارزش معاملات به‌طور تقریبی هر روز کاهش بیشتری داشته است.

بررسی‌ها حکایت از آن دارد که در کمتر از دو ماه گذشته و از شروع واژگونی قیمت‌ها در تاریخ ۱۹ مردادماه تا کنون کاهش اقبال سهامداران خرد به سرمایه‌گذاری در بازار سهام سبب شده تا حجم قابل‌توجهی از نقدینگی حقیقی‌ها به نفع بازار‌های موازی از بورس و فرابورس خارج شود. هرچند همچنان ۶۷ هزار میلیارد تومان پول حقیقی‌ها در گردونه معاملات باقی مانده که برخی به دلیل قوانین محدودکننده حبس شده و برخی نیز منتظر بازگشت مجدد رونق به معاملات سهام است.

نگاهی به تغییرات شاخص کل بورس تهران در ۶ ماه نخست سال جاری حکایت از آن دارد که کاهش نسبی حجم معاملات در بیشتر روز‌های منتهی به ۱۹ مردادماه در حالی رخ داده که در طول این مدت به دلیل نبود عرضه و حجم بالای تقاضا شاهد کاهش شیب صعودی نماگر یاد شده بوده‌ایم. با این حال تغییر سمت و سوی قیمت‌ها از روز یاد شده به بعد شرایطی را پدید آورد که در آن به یک باره ورق برگشت و نبود عرضه جای خود را به فقر تقاضا داد. همین امر سبب شد تا در حدود دو ماه اخیر میانگین حجم معاملات به شدت کاهش یابد.

بر این اساس شهریور در حالی خاتمه یافت که در طول ۲۰ روز معاملاتی این ماه میانگین حجم معاملات در هر روز ۷ میلیارد و ۴۲۹ میلیون سهم بود. این در حالی است که همین معیار برای ۲۲ روز معاملاتی مرداد و ۲۱ روز کاری در تیر به ترتیب ۹ میلیارد و ۵۵۶ میلیون سهم و ۹ میلیارد و ۷۶۸ میلیون سهم بوده است. مقایسه این ارقام با آمار به ثبت رسیده در بهار سال جاری به خوبی موید آن است که همزمان با افزایش تقاضای حقیقی‌ها در بازار سرمایه جریان معاملات از فعالان حقوقی بازار نظیر سهامداران عمده، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های فعال در این زمینه به سمت فعالان حقیقی بازار که عمدتا تازه وارد نیز بوده‌اند تغییر کرده است.

در حالی که به‌طور تقریبی کلیت معاملات تا قبل از شروع سال ۹۹ از سوی فعالان حقوقی بازار سرمایه قابل کنترل بود و همین امر بازار را در مقابل احتمال افت سنگین قیمت محافظت می‌کرد، میل به فروش سهام از سوی این نهاد‌ها در مواجه با افزایش قابل توجه قیمت و تلاش مسوولان بورسی همسو با منویات دولت درخصوص قفل نشدن جریان معاملات سبب شد تا از ابتدای سال تا میانه مرداد حجم عظیمی از سهام از فعالان حقوقی به حقیقی‌ها انتقال پیدا کند؛ عاملی که بدون شک در این روز‌های بازار خود در قالب مسکوت ماندن صفوف فروش و نبود خریدار نشان داده است.

در این میان اگرچه تلاش برای مهار کردن جریان فروش از سوی سازمان اندکی موثر بوده، اما در بخش فروشندگان خرد بازار سهام توصیه‌ها تاکنون راه به جایی نبرده است. همان‌طور که در گزارش‌های پیشین به آن اشاره شد ساختار معیوب قوانین حاکم بر بازار به دلایلی نظیر دامنه نوسان و حجم مبنا به فرسایش عرضه در بازار منتج شده است. البته این گفته‌ها با توجه به سایه سنگین دولت در وضعیت فعلی بازار برای تمامی نماد‌ها صادق نیست.

قفل نقدینگی با حجم مبنا

از زمانی که ریزش بازار شروع شده است تقریبا به موازات خشک شدن تقاضا در نماد‌های کوچک شاهد حمایت از نماد‌هایی بودیم که وزن بالایی در جهت دهی به شاخص کل بورس تهران دارند. از روز‌های پایانی پنجمین ماه سال و دقیقا چند روز پس از تغییر جهت بازار به سمت افول، برآیند تصمیمات مقامات بورس تهران و رایزنی‌ها با دولت به حمایت از نماد‌های سنگین وزن بازار منجر شد.

این امر سبب شد تا وضعیتی دوقطبی در میان صنایع سنگین بازار در مواجهه با نماد‌های کوچکی از صنایع ساختمانی، سیمانی، غذایی و... شکل بگیرد. در حالی که نیمی از نماد‌های بازار در محدوده حجم مبنا برای رسیدن به تعادل در عرضه و تقاضا تلاش دارند، حجم بالایی از سهام در نماد‌هایی نظیر فلزات اساسی، شیمیایی و بانکی تاکنون خریداری شده است. این حجم از خرید اگرچه در حدی نبوده که قادر به بازگرداندن نماد‌های مربوطه به روند صعودی باشد، حداقل توانسته در حد بضاعت دامنه نوسان ۵درصدی نقدشوندگی در این نماد‌ها را تامین کند. تمامی این مسائل سبب شده تا هم شاخص کل بورس و هم فرابورس در روز‌های اخیر با آهنگی کندتر از آنچه که در روز‌های ابتدایی ریزش بازار شاهد بودیم، با افت مواجه شوند.

تداوم عقب‌نشینی شاخص

روز‌های نخست پاییز ۹۹ با برگ‌ریزان قیمت‌ها در بازار سهام همراه شده است. روز دوشنبه نیز شاخص کل بورس تهران پس از آنکه طی یک ریزش ۵۷ هزار واحدی به زیر حمایت روانی مفروض آمد، در روز گذشته ابرکانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی را نیز از دست داد و به سطح یک میلیون و ۴۹۲ هزار واحدی رسید. در این روز سهامی به ارزش ۱۲۴۲ میلیارد تومان از حقیقی‌ها به حقوقی‌ها واگذار شد.

تله جرات، زیر ذره بین حقیقت

روز گذشته قیمت هر دلار آمریکا تا لحظه نگارش این گزارش به ۲۹ هزار و ۴۲۰ تومان رسید. به نظر می‌رسد به رغم تبعیت دلار از مسائل متعددی نظیر ریسک‌های انتظاری و حجم نقدینگی یکی از دلایلی که توانسته تاکنون سنگر ۳۰ هزار تومانی این ارز را دست نیافتنی نگه دارد، حبس حجم قابل توجهی از نقدینگی سرمایه‌گذاران خرد است که تاکنون نتوانسته جریان پول داغ این گروه را به بازار ارز برساند. البته نمی‌توان این جریان را با قدرت استدلال کرد، چراکه سلیقه سرمایه‌گذاران متفاوت است و ممکن است پو‌ل‌های خروجی از تالار به جای حرکت به سمت بازار‌های دیگر منتظر بازگشت مجدد رونق به سهام باشند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که از کل ۹۰ هزار میلیارد تومان وارد شده توسط سرمایه‌گذاران حقیقی از ۱۵ فروردین ماه سال جاری تا ۱۹ مرداد تنها ۲۳ هزار میلیارد تومان آن در دوره ۲۰ مردادماه تا روز گذشته خارج شده است. همین امر نشان می‌دهد اگرچه مقررات دست و پا گیر سازمان بورس در جهت تخصیص آزادانه قیمت‌ها به ضرر بازار سهام تمام شده حداقل به درد سفره کوچک شده مردم خورده است.

در صورتی که این حجم از نقدینگی از بازار خارج می‌شد، معلوم نبود امروز قیمت دلار، طلا، مسکن و زمین در چه حدودی بود. البته نتیجه‌گیری فوق به این معنا نیست که وجود کارکرد‌های معیوب در بازار سرمایه به نفع مردم است، چرا که حداقل بخش مهمی از ریشه مشکلات در نظام معیوب تصمیم‌گیری نهفته است. این مساله در نبود ساختار‌های مناسب در نهایت به بروز هیجانات یاد شده دامن زده است.

منبع: فرارو

کلیدواژه: بازار بورس شاخص سهام هزار میلیارد تومان شاخص کل بورس تهران سرمایه گذاران بازار سرمایه نشان می دهد بازار سهام روز گذشته قابل توجه سبب شد ۱۹ مرداد حقیقی ها سال جاری حجم مبنا بررسی ها قیمت ها یاد شده دو ماه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۴۷۰۷۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گلایه رئیس سازمان بورس از سود بانکی ۳۰ درصدی؛ مردم به سمت سهام نمی‌آیند!

به گزارش تابناک اقتصادی؛  مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در برنامه تلویزیونی صف اول، سال ۱۴۰۲ را سال سختی برای بازار سرمایه دانست و گفت: به واسطه اتفاقات رخ داده و سیاست‌هایی که جهت کنترل تورم و مشکلاتی که در زمینه انرژی داشتیم، محدودیت‌هایی برای تولید شرکت‌ها ایجاد شد.

وی اظهار داشت: در طول دو سال و نیم گذشته سعی کردیم بسترسازی‌های لازم برای بحث جذب سرمایه به بخش مولد اقتصاد و ارائه خدمات به سهامداران و سرمایه‌گذاران را داشته باشیم.

عشقی ادامه داد: همچنین سعی کردیم تمام افرادی که در صف مجوز‌های ارائه خدمات مالی بودند را مورد بررسی قرار دهیم، اکنون این صفوف از بین رفته و ارایه مجوز‌ها به صورت به روز ارائه می‌شود.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: در سال ۱۳۹۹، سهامداران با مشکلات جدی برای گرفتن خدمات در کارگزاری‌ها مواجه بودند.

وی با بیان این که ۲ نمونه از شرکت‌های سهامی عام پروژه برای تامین مالی داشتیم که مردم به صورت خرد در آن‌ها حضور پیدا کردند، خاطرنشان کرد: ۱۰۰ هزار نفر در یک پروژه شرکت کردند که ماه آینده این شرکت به بهره برداری خواهد رسید.

عشقی با اشاره به نقش بازار سرمایه در تحقق شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» اعلام کرد: بورس به دلیل ماهیتی که دارد، می‌تواند شعار سال را محقق کند. این موضوع سابقه تاریخی دارد و نزدیک به ۱۲ میلیون نفر به صورت مستقیم و ۵۰ میلیون نفر از طریق سهام عدالت در بورس ذی‌نفع هستند.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار اظ‌ها داشت: این مشارکت نیازمند اعتمادسازی است که این اعتماد‌ها در سال ۹۹ و برخی اتفاقات در سال گذشته مخدوش شد.

وی با بیان این که این اتفاق به دلیل تصمیماتی بود که جمع کثیری از مردم بدون در نظر گرفتن فضای موجود به بازار دعوت شدند، گفت: توسعه سرمایه گذاری غیرمستقیم یکی از مواردی بود که در دستور کار قرار گرفت و اکنون بیش از ۵۰ درصد معاملات مربوط به صندوق‌ها است.

عشقی با بیان این که سرمایه‌گذاری‌های غیرمستقیم کمتر دچار نوسانات می‌شوند، افزود: کارمزد این صندوق‌ها بسیار پایین است و مدیریت آن‌ها توسط نهاد‌های حرفه‌ای انجام می‌شود.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: اگر از طریق این صندوق‌ها و سبدگردان‌ها، منابع را به سمت سرمایه‌گذاری هدایت کنیم و منافع بین دارندگان صندوق‌ها تقسیم شود، اتفاقات خوبی رخ می‌دهد.

غافلگیری سرمایه‌گذاران با ابلاغ بخشنامه‌های یکباره

وی تاکید کرد: تصمیمات اتخاذ شده در دستگاه‌های مختلف اقتصادی بدون در نظر گرفتن اثرات آن بر سایر بخش‌ها است، اثر سود بانکی ۳۰ درصد شدید است که سال گذشته آن را در بورس تجربه کردیم.

عشقی با اعلام این که ابلاغ یکباره بخش‌نامه‌ها سرمایه‌گذاران را غافلگیر می‌کند، تاکید کرد: مشارکت با غافلگیری محقق نمی‌شود. باید مفروضاتی داشته باشیم که تا انتهای سرمایه‌گذاری به آن پایبند باشیم. اگر این اتفاق نیفتد، مردم به سمت سهام نمی‌آیند. وقتی سود بانکی روی ۳۰ و ۳۵ درصد باشد، سایر سرمایه‌گذاری‌ها کمتر خواهند بود.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان این که تصدی‌گری و دخالت دولت در مدیریت شرکت‌ها زمینه‌ساز مشکلات زیادی خواهد بود، گفت: تغییر مدیران در بنگاه‌های اقتصادی ضربات جدی به شرکت می‌زند، این تغییرات به ضرر شرکت است.

وی به رعایت حاکمیت شرکتی در شرکت‌ها اشاره کرد و افزود: باید منافع تمام ذی‌نفعان را رعایت کنیم، باید بحث رعایت مقررات حاکمیت شرکتی را جدی بگیریم تا اطمینان سهامدار جلب و منافع سرمایه‌گذار رعایت شود.

(بر اساس این گزارش؛ بهمن ماه سال بانک مرکزی با ابلاغیه‌ای به شبکه بانکی، بانک‌ها را مجاز به فروش گواهی سپرده به مردم با سود قطعی علاوه بر سود علی‌الحساب ۳۰ درصدی کردند.)

برخی سهم‌ها نصف سال ۹۹ قیمت‌ها هم نیست

وی با بیان این که سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری در حیطه اختیارات مجلس و دولت است، افزود: به صورت دائم در حال رایزنی هستیم تا تصمیمات اتخاذ شده باعث خدشه به اعتماد سرمایه‌گذاران نشود، دستورالعملی که باید ابتدای سال انجام می‌شد با ۱۱ ماه تاخیر انجام شد که این مسایل باعث ضربه به اعتماد سهامداران می‌شود.

عشقی تاکید کرد: از سال ۹۹ تا کنون، نرخ تورم تجمعی بالای ۳۰۰ درصد بود، اما قیمت سهام به صورت متوسط ۲۵ درصد زیر قیمت اوج سال ۹۹ است، اکنون برخی سهم‌ها نصف آن قیمت‌ها هم نیست.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان کرد: امیدواریم با توجه به این که در سه سال‌ونیم گذشته روند معاملات بازار سرمایه کاهش داشته، در آینده نزدیک شاهد جبران عقب‌افتادگی بورس باشیم.

وی به کاهش سودآوری شرکت‌ها در این بازه زمانی اشاره کرد و گفت: بهای تمام شده شرکت‌ها با تورم کاهش یافته، اما درآمد آن‌ها به آن سرعت افزایش نداشته است. سود خالص شرکت‌ها در آخرین فصل، به ۱۳ درصد کاهش پیدا کرده و باعث شده جلوی رشد سهام آن‌ها گرفته شود.

عشقی اعلام کرد که میزان سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها متناسب با فروش آن‌ها نیست، با این شیوه، سرمایه‌گذاری جدید در شرکت‌ها رخ نخواهد داد.

چرایی کاهش دامنه نوسان در روزهای اخیر

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به تاثیر رخداد‌های سیاسی بر بازار‌ها تاکید کرد و گفت: طبیعی بود با توجه به اتفاقات رخ داده شاهد ایجاد هیجانات در بازار باشیم، سازمان بورس برای حمایت از حقوق سهامداران و جلوگیری از انجام معاملات غیرمنصفانه تصمیم به کاهش دامنه نوسان گرفت که این اتفاق قبلاً نیز افتاده بود.

وی به تمدید محدودیت دامنه نوسان برای روز چهارشنبه اشاره کرد و افزود: یکی دو روز اخیر، معاملات متعادل بود و التهابات ایجاد شده در روز نخست این اتفاقات کنترل شد، از هفته آینده روند معاملات به حالت قبلی باز می‌گردد.

عشقی به حرکت بورس با یک فاصله‌ای نسبت به سایر بازار‌ها تاکید کرد و گفت: یکی از دلایل رشد نکردن بورس، کاهش سودآوری شرکت‌ها است. سرمایه‌گذار در ذهن خود تحلیل می‌کند که ممکن است یک سری اتفاقات برای این شرکت رخ بدهد، مجموعه این عوامل باعث شد که بازار سرمایه از بازار‌های رقیب جا بماند.

پرداخت سود سهام عدالت با وام بانکی

وی با اشاره به پرداخت سود سهام عدالت اعلام کرد: برخی شرکت‌ها در پایان سال نتوانستند سود سهام عدالت را پرداخت کنند که اکنون اقدامات مربوط به پرونده تخلفاتی آن‌ها در حال پیگیری است و حتی برای پرداخت سود به دنبال دریافت وام هستند.

عشقی اظهار داشت: مشکلات مالی در برخی شرکت‌ها وجود دارد، اما این شرکت‌ها باید سود سهام عدالت را پرداخت کنند، امیدواریم تا خردادماه سود‌ها را جمع‌آوری کنیم و باقی مانده آن را پرداخت کنیم.

رییس سازمان بورس و اوراق بهاداربا بیان این که در سال گذشته، ۱۶ هزار میلیارد تومان به شرکت‌های تولیدکننده طلا تزریق شده است، گفت: این اتفاق کمک کننده به تولید طلا و ذخایر آن خواهد بود و از سوی دیگر، سرمایه‌های خرد را نیز جذب خواهند کرد.

وی اظهار داشت: این موضوع سپر تورمی مطمئنی برای سرمایه‌گذاران است تا به جای آنکه پول خود را به بازار‌های خودرو و مسکن ببرند، در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند.