بازگشت بایدن به برجام و آینده صادرات نفت ایران/ خروج آمریکا از منطقه به نفع چین تمام خواهد شد
تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۳۹۷۹۹
یک اندیشکده آمریکایی با اذعان به تبعات افزایش نفوذ و توسعه روابط تجاری چین با کشورهای منطقه به کاخ سفید هشدار داد که خروج آمریکا از منطقه عملاً به نفع چین تمام خواهد شد.
سرویس جنگ نرم مشرق - بنیاد دفاع از دموکراسیها در گزارشی نوشت: نفوذ چین در منطقه خلیج فارس بطور چشمگیری رو به افزایش است. در ماه جولای ۲۰۲۰، رسانههای غربی خبر دادند که چین و جمهوری اسلامی ایران پیشنویس یک توافقنامه احتمالی را تهیه کردهاند که شراکت اقتصادی و امنیتی میان دو کشور را به نحو قابل توجهی تقویت خواهد کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مخاطبان گرامی، محتوا و ادعاهای مطرحشده در این گزارش، صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاههای اندیشکدههای غربی منتشر شده است و ادعاها و القائات احتمالی این مطالب هرگز مورد تأیید مشرق نیست.
این اندیشکده مینویسد: اقدامات پکن با افزایش تجارت و سرمایهگذاری در دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس، از جمله عربستان، همزمان شده است. در حقیقت، بررسی دقیقتر دادهها نشان میدهد که تجارت میان چین و متحدان واشنگتن در خلیج فارس، به ویژه در حوزه نفت، بسیار فراتر از تجارت میان چین و ایران است. پکن با تقویت نفوذ اقتصادی خود در خلیج فارس امیدوار است بر اعتبار و قدرت سیاسی خود بیفزاید و بدین طریق نقش رهبری جهانی آمریکا را کنار بزند.
پیش افتادن ارزش مبادلات تجاری چین از آمریکا
طی دهههای اخیر، تجارت میان چین و اکثر کشورهای حوزه خلیج فارس بطور چشمگیری رشد کرده و از سطح تجارت میان آمریکا و متحدانش در منطقه به مراتب فراتر رفته است. برای مثال، در سال ۲۰۱۸، ارزش تجارت میان آمریکا و امارات ۵/۲۴ میلیارد دلار بود، حال آنکه ارزش تجارت میان چین و امارات ۱/۴۶ میلیارد دلار بود. به همین منوال، در سال ۲۰۱۸، ارزش مبادلات تجاری میان آمریکا و عربستان ۷/۳۷ میلیارد دلار و میان چین و عربستان ۶۳ میلیارد دلار بود. برعکس، در سال ۲۰۰۳، ارزش مبادلات تجاری میان آمریکا و عربستان ۶/۲۲ میلیارد دلار و میان چین و عربستان ۳/۷ میلیارد دلار بود. به عبارت دیگر، بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۸، مبادلات تجاری میان آمریکا و عربستان ۶۶ درصد و میان چین و عربستان ۷۶۳ درصد رشد داشته است.
در چنین شرایطی، واردات نفت چین از منطقه یکی از مؤلفههای کلیدی روابط میان چین، آمریکا، و منطقه خلیج فارس به شمار میرود. آمریکا نقش حیاتی و مهمی در بازار انرژی ایفا میکند ــ این کشور اولین تولیدکننده نفت، دومین واردکننده بزرگ نفت، و یک صادرکننده مهم به شمار میرود. از سوی دیگر، چین یک واردکننده خالص نفت است و در سال ۲۰۱۹ واردات حدود یک چهارم کل نفت صادراتی در سطح دنیا را به خود اختصاص داد.
بازگشت بایدن به برجام و آینده صادرات نفت ایران
در ادامه این گزارش آمده است: طبق دادههای نرمافزار موسوم به «راهحل یکپارچه تجارت جهانی» و همچنین اداره گمرکات چین، ارزش واردات نفت چین طی ۲۵ سال گذشته به صورت تصاعدی رشد کرده و از ۴/۳ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۶ به ۴/۲۴۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ رسیده است. همزمان، واردات نفت چین از خلیج فارس نه تنها به لحاظ ارزش مطلق بلکه همچنین به لحاظ سهم واردات از خلیج فارس افزایش یافته است. در سال ۱۹۹۶، چین ۲/۱ میلیارد دلار نفت از خلیج فارس وارد کرد که برابر با ۶/۳۴ درصد مجموع واردات نفت این کشور بود. حدود ربع قرن بعد، یعنی در سال ۲۰۱۹، چین ۵/۱۰۶ میلیارد دلار نفت از خلیج فارس وارد کرد که ۹/۴۳ درصد مجموع واردات نفت این کشور را تشکیل میداد. بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹، کشورهای منطقه خلیج فارس بطور میانگین ۴۸ درصد نفت وارداتی چین را تأمین کردند.
در سال ۲۰۱۹، عربستان، عراق، و عمان سه صادرکننده برتر نفت به چین در منطقه بودند. برعکس، تهران که در سال ۲۰۱۲ دومین صادرکننده نفت به چین بود جایگاه خود را از دست داد و هیچگاه نتوانست این جایگاه را پس بگیرد. این امر به احتمال بسیار زیاد به دلیل تحریمهای آمریکا قبل از حصول توافق هستهای سال ۲۰۱۵ و همچنین تحریمهای وضعشده در پی خروج آمریکا از توافق در سال ۲۰۱۸ بود. حتی اگر دولت بایدن به توافق هستهای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک بازگردد، احتمالاً سالها طول خواهد کشید تا تهران بتواند سهم خود از بازار را بازپس گیرد.
چین به دنبال پر کردن خلأ ناشی از خروج آمریکا از منطقه
بنیاد دفاع از دموکراسیها در پایان گزارش خود نوشت: وابستگی چین به نفت خلیج فارس بدان معناست که اعمال نفوذ این کشور در منطقه یک مصلحت حیاتی قلمداد میشود. منطقه خلیج فارس طی یک دهه گذشته تقریباً نیمی از نفت مصرفی چین را تأمین کرده است. متحدان اصلی آمریکا در منطقه ــ عربستان، امارات، و کویت ــ یک چهارم نفت مورد نیاز چین را در سال ۲۰۱۹ تأمین کردند. با افزودن مبادلات نفتی با عمان، قطر، و عراق که میزبان پایگاههای نظامی آمریکا هستند، چین ۴۱ درصد نفت مورد نیاز خود را در سال ۲۰۱۹ از منطقه خلیج فارس وارد کرده است.
درخواستهای فراحزبی جهت کاستن از حضور و تعهدات آمریکا در خلیج فارس اغلب از تمایل اعلامشده مبنی بر چرخش به سمت چین ناشی میشود. اما خروج آمریکا از منطقه عملاً به نفع چین تمام خواهد شد. با رشد مبادلات تجاری میان چین و متحدان آمریکا در منطقه، طرفین نسبت به تعمیق پیوندهای سیاسی و نظامی میان خود علاقمند شدهاند. اگر واشنگتن از میزان تعهدات بلند مدت خود در قبال متحدانش در منطقه خلیج فارس بکاهد یا این تعهدات را کنار بگذارد، چین از ابزار و انگیزه لازم جهت پر کردن خلأ برخوردار خواهد شد.
منبع: مشرق
کلیدواژه: کرونا اعتراضات آمریکا قره باغ نفوذ چین چین دولت چین منطقه غرب آسیا خاورمیانه نفت خاورمیانه نفوذ چین در خاورمیانه رقابت چین و آمریکا جنگ تجاری چین و آمریکا اندیشکده اندیشکده آمریکایی بنیاد دفاع از دموکراسی ها اخبار داغ برجام خروج آمریکا از منطقه مبادلات تجاری میان میلیارد دلار تجارت میان چین منطقه خلیج فارس میان آمریکا خلیج فارس سال ۲۰۱۹ واردات نفت خواهد شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۳۹۷۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ایران با ساخت بمب اتم "چند هفته، نه چند ماه" فاصله دارد
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی با اشاره به این که قصد دارد به زودی به ایران سفر کند، خواستار همکاری بیشتر ایران با آژانس شد.
به گزارش ایسنا، "رافائل گروسی" مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی مدعی شد که غنیسازی اورانیوم توسط ایران و نبود دسترسی بازرسان بینالمللی به تاسیسات اتمی آن، به نگرانیها درباره فعالیتهای هستهای آن دامن میزند.
با این وجود، گروسی گفت که نسبت به حفظ گفتگوها در این باره متعهد است.
خبرگزاری آلمانی دویچه وله گزارش داد که گروسی در گفتوگویی با این خبرگزاری مدعی شد ایران "چند هفته، نه چند ماه" با در اختیار داشتن اورانیوم غنیشده کافی برای ساختن یک بمب اتمی فاصله دارد.
او افزود:، اما به معنای این نیست که ایران سلاح اتمی دارد یا در این بازه در اختیار خواهد داشت.
مدیرکل آژانس توضیح داد، در حالی که غنیسازی اورانیوم در سطح نظامی نگرانکننده است، نمیتوان بر اساس این نتیجه گرفت که ایران در حال حاضر یک سلاح اتمی دارد.
گروسی گفت که اهداف ایران در این زمینه مشخص نیست و تنها میتوان درباره آن گمانهزنی کرد.
ابراز نگرانی مدیرکل آژانس در حالی درباره برنامه هستهای ایران مطرح میشود که ایران یک سال و نیم پس از خروج آمریکا از توافق هستهای (برجام) در سال ۲۰۱۸، متحمل شدن تحریمهای بازگردانیشده واشنگتن و بدعهدی شرکای اروپایی در کاهش تاثیر تحریمهای آمریکا، اعلام کرد که در پنج گام تعیینشده و طبق بند ۳۶ برجام از انجام دادن برخی تعهدات داوطلبانه خود در توافق فاصله میگیرد.
محدود کردن امکانات نظارتی آژانس در تاسیسات ایران نیز اقدام متقابل تهران در واکنش به قطعنامه تنبیهی آمریکا و شرکای اروپایی برجام در دو سال گذشته انجام شد. اما مذاکرات میان ایران و آژانس برای حلوفصل مسائل پادمانی باقیمانده ادامه دارد و ایران تا کنون به تعهدات خود در بیانیههای مشترک با آژانس عمل کرده است.
اگرچه، مقامات ایران تاکید کردهاند در صورت بازگشت تمامی طرفین توافق به اجرای تعهدات خود، اقدامات انجامشده را به حالت اولیه بازمیگرداند.
در این میان، مذاکرات میان ایران و طرفین اصلی برجام به منظور احیای این توافق که در مارس ۲۰۲۱ آغاز شد، به بنبست رسیده است. ایران طی توافق هستهای متعهد شده بود که در ازای لغو کلیه تحریمهای آن، فعالیتهای هستهای خود را محدود کند.
دویچه وله در ادامه نوشت که گروسی مدعی شد، آژانس از سطح دسترسی مورد نیازش در ایران برخوردار نیست که گمانهزنیها درباره فعالیتهای هستهای آن را تشدید میکند.
او همچنین به حلوفصل نشدن مسئله برخی یافتههای آژانس، از جمله ذرات اورانیوم در محلهای پیشبینینشده اشاره کرده و گفت که این موضوع به تردیدها درباره شفافیت ایران دامن میزند.
گروسی گفت: این موضوع محور اصلی گفتوگویی بوده است که تلاش کردهام با ایران برقرار کنم.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه، با اشاره به افزایش تنشها میان ایران و رژیم صهیونیستی در پی اقدامات متجاوزانه این رژیم و پاسخ قاطعانه ایران، هرگونه ایده حمله به تاسیسات هستهای را محکوم کرد.
او بیان کرد:حمله به تاسیسات هستهای امری، مطلقا، ممنوع است.
گروسی همچنین درباره تهدید حملات هستهای نیز گفت: به نظرم عادیسازی صحبت کردن از تسلیحات اتمی، استفاده از تسلیحات اتمی، کسب تسلیحات اتمی واقعا اسفناک است.
او همچنین گفت که آژانس همواره از گفتگوها میان ایران و آمریکا حمایت میکند.
مدیرکل آژانس همچنین درباره مذاکرات میان ایران و آژانس گفت: آنچه واقعا به آن تمایل دارم، مذاکرات میان ما، آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ایران است، چون چیزهای زیادی وجود دارد که باید درباره آن شفافسازی شود و به همین دلیل است که قصد داریم به زودی به ایران سفر کنیم.
او گفت که پیامش به ایران این است که باید بیشتر با آژانس همکاری کند.