سهم جهان عرب از صادرات ایران
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۹۵۴۷۵
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد؛ کشورهای عراق، امارات، عمان، کویت و قطر به ترتیب پنج مقصد اول صادراتی ایران در جهان عرب بودهاند. از سوی دیگر مجموع واردات از کشورهای عربی ۱/ ۴ میلیارد دلار ثبت شده است که امارات و عمان در صدر مبادی وارداتی کشور قرار دارند.
جایگاه کشورهای عربی در سبد صادراتی و وارداتی ایران مشخص شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از سوی دیگر از مجموع واردات کشور در نیمه اول امسال (۸/ ۱۶ میلیارد دلار)، ۱۵ میلیارد و ۶۴۴ میلیون دلار متعلق به ۲۰ کشور مبدا مهم وارداتی ایران بوده است که سهم کشورهای عربی در سبد وارداتی ایران، معادل ۴ میلیارد و ۱۶۱ میلیون دلار ثبت شده است که از این رقم ۳ میلیارد و ۹۶۱ میلیون دلار متعلق به امارات و ۲۰۰ میلیون دلار متعلق به عمان است. در مجموع حدود ۲۴ درصد از کل واردات کشور در ۶ماهه اول به کشورهای عربی اختصاص دارد. پیش از این نیز سهم ۱۵ کشور همسایه از سبد صادراتی ایران در نیمه اول ۹۹ مشخص شده بود. بر اساس آمارهای اعلام شده کشورهای همسایه ۷۰ درصد از سهم صادرات ایران را در این بازه زمانی به خود اختصاص دادند، این در حالی است که این رقم در سال ۹۸ معادل ۶۰ درصد و در سال ۹۷ معادل ۵۵ درصد بود. از این رو آمارها نشان میدهد که وزن همسایگان در سبد صادراتی ایران در سال ۹۹ افزایش یافته است. مطابق آمارهایی که اخیرا از سوی گمرک ایران منتشر شده از مجموع رقم تجارت خارجی ۶ ماهه ۹۹ که بالغ بر ۳۰ میلیارد دلار بوده سهم صادرات معادل ۱۳ میلیارد و ۵۶۶ میلیون دلار بوده است که ۷۰ درصد آن حدود ۵/ ۹ میلیارد دلار میشود. رئیس کل سازمان توسعه تجارت با ارائه این آمار اعلام کرده بود که در سال ۹۸ بیش از ۲۴ میلیارد دلار از ایران به کشورهای همسایه کالا صادر شده است. این درحالی است که بر اساس برآوردها ظرفیت صادرات ۱۲۵ میلیارد دلاری به کشورهای همسایه وجود دارد.
جزئیات تجارت با کشورهای عربیمدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران درباره جزئیات تجارت با کشورهای عربی اظهار کرد: از مجموع کل صادرات کشور ۸ میلیارد و ۱۶ میلیون دلار به ۱۵ کشور همسایه صورت گرفته است که در میان این گروه کشورها عراق و امارات در رتبه اول و دوم و کشورهای عمان و کویت و قطر پس از افغانستان، ترکیه، پاکستان، روسیه و آذربایجان در رتبههای هشتم تا دهم و بحرین و عربستان با صادرات سه و صفر میلیون دلاری پس از کشورهای قزاقستان و ترکمنستان در رتبههای ۱۴ و ۱۵ قرار گرفتهاند. فرزاد پیلتن ادامه داد: بر اساس آمارها صادرات ایران در ۶ ماه ابتدای سال ۱۳۹۹ به ۱۳ میلیارد و ۵۶۶ میلیون دلار و ۴۶ میلیون و ۳۱۸ هزار تن رسید که از این میزان صادرات ۱۲ میلیارد و ۷۹۹ میلیون دلار یعنی حدود ۹۴ درصد از کل صادرات کشور به ۲۰ کشور هدف صادرات انجام شده است. وی ادامه داد: در میان ۲۰ کشور مذکور، ۶ کشور عربی شامل عراق با ۲۹۷۱ میلیون دلار (پس از چین) در رتبه ۲، امارات با ۱۹۳۳میلیون دلار در رتبه ۳، عمان با ۱۶۵میلیون دلار (پس از افغانستان، ترکیه، پاکستان، هند، اندونزی، روسیه، تایلند و آذربایجان) در رتبه ۱۲، کویت با ۷۳ میلیون دلار(پس از ونزوئلا، ارمنستان، آلمان) در رتبه ۱۶ و قطر با ۶۲ میلیون دلار( پس از سوریه، هنگ کنگ و بالاتر از قزاقستان) در رتبه ۱۹ بازارهای عمده صادراتی ایران قرار داشتهاند. مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به صادرات ایران به کشورهای همسایه گفت: همچنین طی مدت مذکور از مجموع کل صادرات کشور ۸ میلیارد و ۱۶ میلیون دلار به ۱۵ کشور همسایه صورت گرفته است که در میان این گروه از کشورها عراق و امارات در رتبه اول و دوم و کشورهای عمان و کویت و قطر پس از افغانستان، ترکیه، پاکستان، روسیه و آذربایجان در رتبههای هشتم تا دهم و بحرین و عربستان با صادرات سه و صفر میلیون دلاری پس از کشورهای قزاقستان و ترکمنستان در رتبههای ۱۴ و ۱۵ قرار گرفتهاند. وی ادامه داد: همچنین در حوزه واردات نیز طی مدت مذکور ۱۶ میلیارد و ۷۸۳ میلیون دلار به میزان ۱۶ میلیون و ۵۲۴ هزار تن کالا وارد کشور شده است. پیلتن اظهار کرد: از کل میزان واردات مذکور ۱۵ میلیارد و ۶۴۴ میلیون دلار آن متعلق به ۲۰ کشور هدف عمده واردات کشور بوده است که در جمع ۲۰ کشور هدف فوق، کشورهای عربی شامل امارات با ۳میلیارد و ۹۶۱ میلیون دلار (پس از چین) در رتبه دوم و عمان با ۲۰۰ میلیون دلار (پس از ترکیه، هند، آلمان، روسیه، انگلیس، هلند، ایتالیا، کرهجنوبی،سوئیس و سنگاپور) در رتبه سیزدهم و بالاتر از برزیل، فرانسه، مالزی، اتریش، اسپانیا، پاکستان و دانمارک قرار گرفته است. این مقام مسوول یادآور شد: در گروه ۱۵ کشور همسایه ایران با وارداتی معادل ۷ میلیارد و ۳۵۲ میلیون دلار از این کشورها، کشورهای امارات و عمان ( پس از ترکیه و روسیه) به ترتیب رتبه اول و چهارم و عراق با ۴۳ میلیون دلار (پس از پاکستان) در رتبه ششم، کویت با ۳ میلیون دلار و قطر با ۴/ ۲ میلیون دلار( پس ازقزاقستان،آذربایجان،ارمنستانو ترکمنستان) در رتبه یازدهم و دوازدهم قرار گرفته و بحرین و عربستان نیز به ترتیب با ۱/ ۰ و صفر میلیون دلار واردات، بعد از افغانستان در رتبههای چهاردهم و پانزدهم مبادی وارداتی کشور قرار داشتهاند. وی افزود: مجموع واردات ایران از کشورهای عربی مذکور طی ۶ ماه ابتدای سال ۱۳۹۹ حدود ۴ میلیارد و ۲۳۱ میلیون دلار بوده است. پیلتن عنوان کرد: سازمان توسعه تجارت ایران در رویکردی جدید و با توجه به شرایط بینالمللی و البته متغیرهای اقتصادی و تجاری، توسعه روابط تجاری با کشورهای همسایه از جمله کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را در دستور کار خود قرار داده است. وی ادامه داد: روابط حسنه سیاسی با برخی کشورهای مذکور، نزدیکی جغرافیایی و زیرساختهای مناسب بندری و در نتیجه هزینههای پایین حمل و نقل، اشتراکات دینی، فرهنگی و زبانی و سهولت ارتباط میان تجار ایران و کشورهای فوق، سهولت رفت و آمد و پایین بودن هزینههای بازاریابی و حضور در نمایشگاهها و دیگر رویدادهای تجاری و همچنین ایجاد دفتر و نمایندگی و….از جمله مهم ترین عوامل و زمینههای افزایش روابط تجاری ایران و این کشورها محسوب میشود. مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران متذکر شد: با این وجود، علاوه بر تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه کشور و وقوع برخی نوسانات در روابط سیاسی با برخی از این کشورها مانند عربستان و وجود ناآرامیها در برخی کشورها مانند عراق و یمن، شیوع ویروس کرونا و تعطیلی چند ماهه روابط تجاری با کشورهای همسایه از جمله عوامل منفی است که بر روابط تجاری با این کشورها تاثیرگذار بوده است.
پربیننده ترین عطش خرید عراقیها از بازار ایران ماءالشعیر و مالت ۵۰درصد گران شد ساندویچ، دیگر به صرفه نیست عرضه قطرهچکانی به بازار در گرانی و کمبود روغن چه اثراتی داشت؟ در بازار محصولات پروتئینی چه خبر است؟منبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: گمرک صادرات سازمان توسعه تجارت تجارت جهانی قیمت طلا قیمت لوازم خانگی سهام عدالت سازمان توسعه تجارت ایران کشورهای همسایه ۱۵ کشور همسایه میلیون دلار کل صادرات کشور میلیون دلار صادراتی ایران ۳ میلیون دلار میلیون دلار میلیارد دلار کشورهای عربی صادرات ایران روابط تجاری ۳ میلیارد ۴ میلیارد ۲۰ کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۹۵۴۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازگشت اسد به دنیای عرب
در حالی که جنگ غزه توجهها را به خود جلب کرده، بشار اسد با چراغ سبز امارات و عربستان در حال بازگشت به دنیای عرب است. این بازگشت معاملهای پنهان در پس خود دارد که منافع متعددی را برای طرفین درگیر به دنبال خواهد داشت.
به گزارش ایسنا، اکو ایران نوشت: در حالی که توجه زیادی به جنگ اسرائیل در غزه و تأثیرات آن در سراسر خاورمیانه معطوف شده، دولت بشار اسد، رئیسجمهور سوریه علیرغم طردشدن توسط غرب، به طور پیوسته در حال بازگشت به دنیای عرب است. از زمانی که اسد در مه سال ۲۰۲۳ برای سخنرانی در اجلاس سران اتحادیه عرب در جده به عربستان سعودی سفر کرد و بازگشت سوریه به این سازمان کامل شد، احیای روابط منطقهای دمشق آغاز گردید. کشورهای ثروتمند شورای همکاری خلیج فارس (GCC) پیشگام بازگرداندن اسد به جمع دیپلماتیک جهان عرب شدهاند.
به نوشته جورجیو کافیرو برای وبگاه داونمِنا، در ماه ژانویه، یک هیئت سعودی جهت آمادهسازی بازگشایی سفارتخانه این پادشاهی در سوریه که به مدت ۱۲ سال گذشته تعطیل بوده، از دمشق بازدید کرد. آشتی با سوریه به دنبال امارات متحده عربی و پیشروی تلاشهای عربی برای عادیسازی روابط با حکومت اسد، در دستور کار عربستان قرار گرفت. ابوظبی رسماً سفارت خود در دمشق را در سال ۲۰۱۸ بازگشایی کرد و در سال ۲۰۲۲، امارات میزبان سفر نمادین اسد بود که اولین سفر او به یک کشور عربی از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه محسوب میشود.
بازگشت به آغوش عموزادهها
چند روز پیش از سفر هیئت سعودی به سوریه در اوایل امسال، سفیر جدید امارات به دمشق رفت و جایگزین کاردار این کشور شد که از زمان بازگشایی مأموریت دیپلماتیک امارات، آن را اداره میکرد. فیصل مقداد، وزیر خارجه سوریه به همراه حسن احمد الشیخ، سفیر جدید امارات در مراسمی در دمشق حضور یافته و هر دو بر روابط «عمیق و قوی» بین سوریه و امارات متحده عربی تأکید کردند.
روابط کنونی امارات با دمشق به طور چشمگیری با سیاست اولیه این کشور عربی در قطع روابط با دولت اسد و تسلیح ارتش آزاد سوریه در اوایل جنگ داخلی در تضاد است. شیخ محمد بن راشد آل مکتوم، حاکم دوبی و معاون رئیسجمهور و نخستوزیر امارات در سال ۲۰۱۴ در مورد اسد گفت: «اگر مردم خود را میکشید، نباید در قدرت بمانید. در نهایت، اسد رفتنی است». اما بر خلاف قطر و ترکیه، امارات نسبت به مخالفان سوری، به ویژه پس از اینکه شبهنظامیان تندرو در میان نیروهای ضداسد در سوریه قدرت بیشتری پیدا کردند، تردید بیشتری داشت.
تحریمهای جاری علیه سوریه توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا همچنان امارات و سایر کشورهای ثروتمند خلیج فارس را از برقراری مجدد روابط اقتصادی با سوریه باز داشته، به ویژه سرمایهگذاری در بازسازی متوقفشده سوریه که اسد شدیداً به دنبال آن است. با وجود این، ابوظبی اقدامات زیادی از طرق دیگر برای تقویت حکومت اسد انجام داده است.
خواب امارات برای سوریه
سفارت امارات در دمشق یک سال پس از بازگشایی، میزبان جشن روز ملی امارات بود. در این رویداد، عبدالحکیم نعیمی، کاردار امارات ابراز امیدواری کرد که «امنیت و ثبات جمهوری عربی سوریه تحت سایه رهبری حکیمانه دکتر بشار اسد برقرار باشد». در نوامبر ۲۰۲۱، شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر خارجه امارات با اسد در دمشق دیدار کرد. چهار ماه بعد، اسد سفری نمادین به ابوظبی و دوبی انجام داد. از آن زمان، شیخ عبدالله دوباره به دمشق رفته و اسد نیز به امارات سفر کرده است.
علی باقر، استادیار مرکز ابن خلدون برای علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه قطر میگوید: «امارات متحده عربی نقشی محوری در احیای جایگاه منطقهای و بینالمللی حکومت اسد ایفا کرد. امارات با فشار بر کشورهای دیگر برای عادیسازی روابط با اسد، به پایاندادنِ انزوای دیپلماتیک او کمک کرد». باقر افزود: «در نتیجه، این کشور به منافع مشترک زیادی با سوریه، نه تنها در سطح اقتصادی بلکه امیدوار است در سطح سیاسی، اطلاعاتی و دفاعی دست یافت».
معادله اخوانالمسلمین
با توجه به اینکه رهبری ابوظبی و دمشق دارای همافزایی ایدئولوژیکی خاصی هستند، بُعد دیگری نیز مطرح است. هر دو دولت از سال ۲۰۱۱ تاکنون تلاش زیادی برای حمایت از یک وضعیت اقتدارگرایانه در خاورمیانه و شمال آفریقا انجام دادند که اغلب به عنوان یک برنامه سیاست خارجی ضدانقلابی توصیف میشود. امارات و سوریه که اخوانالمسلمین را یک سازمان تروریستی میدانند، مدتهاست که این جنبش اسلامگرا را تهدیدی جدی برای اقتدار خود تلقی میکنند.
آنها در کنار بازیگران مختلف جهان عرب که سعی در تضعیف اخوانالمسلمین دارند، قرار گرفتهاند. اما دشمنی اسد با اخوانالمسلمین مانع حمایت سوریه از حماس که به عنوان شاخه فلسطینی اخوان در اواخر دهه ۱۹۸۰ فعالیت خود را آغاز کرد، نشد.
نفوذ روسیه
تلاشهای امارات متحده عربی برای تقویت حکومت سوریه منعکسکننده منافع ژئوپلیتیکی گستردهتری در بافت چندقطبیشدن نظام بینالمللی است. با کاهش تدریجی هژمونی آمریکا، اعضای شورای همکاری خلیج فارس، خصوصاً امارات را به تنوعبخشیدن به متحدان و شرکای خود در سراسر جهان سوق داد و باعث نزدیکی ابوظبی به روسیه شد.
مداخله نظامی روسیه در سوریه از سال ۲۰۱۵ تا حد زیادی برای ترغیب کشورهای خلیج فارس به پذیرش «مشروعیت» اسد و کنارآمدن با حکومت او بود. در عین حال که امارات متحده عربی از روایتهایی درباره پیشگامی روسیه در مبارزه با تروریسم جهانی حمایت میکرد، با دستور کار مسکو در سوریه همراه شد. از سال ۲۰۱۸، تلاشهای دیپلماتیک ابوظبی برای احیای جایگاه دولت سوریه در میان کشورهای عربی به تثبیت بیشتر جایگاه امارات به عنوان نزدیکترین شریک روسیه در شورای همکاری خلیج فارس کمک کرده است.
نادیدهگرفتن واشنگتن
از زمان آغاز جنگ غزه، بازگشت اسد به عرصه منطقهای سرعت گرفته است. حمایت قاطعانه دولت بایدن از اسرائیل، با توجه به تعداد سرسامآور کشتههای غزه و رنج غیرنظامیانی که به نظر میرسد پایانی ندارد، جایگاه آمریکا را در جهان عرب متزلزل ساخت. در حالی که ایالات متحده تلاش میکند تا دمشق را در سطح بینالمللی منزوی نگه دارد، کشورهای حاشیه خلیج فارس، به جز قطر و کویت که هنوز روابط خود با اسد را برقرار نکردهاند، تمایل بیشتری به نادیدهگرفتن مخالفت واشنگتن در قبال برقراری روابط دیپلماتیک با سوریه نشان دادهاند.
جاشوا لندیس، کارشناس سوریه و مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه اوکلاهاما میگوید: «طی سال گذشته و با کاهش شدید وجهه آمریکا در منطقه به دلیل حمایت بایدن از حمله اسرائیل به غزه، منطق عادیسازی روابط با سوریه قوت گرفته است». در زمانی که خشم مردم خاورمیانه، خصوصاً خلیج فارس، علیه آمریکا در حال تشدید است، رهبران شورای همکاری خلیج فارس با اطمینان بیشتری خود را از دولت بایدن دور میکنند. بخشی از این مسئله به نفع دولت اسد است که میخواهد مقامات کشورهای شورای همکاری خلیج فارس فشار آمریکا برای منزوینگهداشتن دمشق را نادیده بگیرند.
همچنین با گذشت بیش از یک دهه از جنگ داخلی سوریه، بازگشت به عرصه منطقهای کمک زیادی به اسد در راستای احیای مشروعیتش میکند. اما کشورهای حاشیه خلیج فارس در ازای تلاش برای برقراری ارتباط مجدد با دمشق چه چیزی به دست آوردهاند؟
به گفته کریم امیل بیطار، استاد روابط بینالملل دانشگاه سن ژوزف بیروت، به نظر میرسد تقریباً هیچ. او در مصاحبهای گفت: «به نظر میرسد همانطور که در چند دهه گذشته بارها اتفاق افتاده، حکومت سوریه توانسته بدون اینکه لزوماً چیز مهمی در قبال آن ارائه دهد، امتیازات قابل توجهی را از کشورهای حاشیه خلیج فارس اخذ کند».
حمایت ایران به عربها میچربد
بیطار افزود که اگر رهبران خلیج فارس فکر میکنند که میتوانند با برقراری مجدد روابط با اسد، شکافی بین سوریه و ایران ایجاد کنند، به احتمال زیاد به هدفشان نخواهند رسید. هیچ دلیلی وجود ندارد که دولت سوریه از روابط نزدیک خود با ایران یا محور مقاومت، از جمله حزبالله لبنان، امتیازی به امارات متحده عربی یا عربستان سعودی داده باشد. بیطار نزدیکشدن ابوظبی به دمشق را «تمدیدی بر استراتژی حکومت سوریه برای تلاش جهت بازکردن دربهای مذاکره، کسب زمان و گرفتن امتیاز بدون دادنِ چیز زیادی در مقابل» میداند.
بیطار بر این باور است که اسد تنها در صورتی به کشورهای حاشیه خلیج فارس امتیازات قابلتوجهی اعطا میکند میدهد که آنها «واقعاً برای تزریق مبالغ هنگفتی به روند بازسازی سوریه آماده باشند» که این تنها در صورتی امکانپذیر است که تنشزدایی سعودی-ایرانی به یک نزدیکی پایدار و بادوام تبدیل شود. او تأکید دارد که دمشق بدون تأیید تهران به ابوظبی یا ریاض نزدیکتر نخواهد شد.
بیطار گفت: «فکر نمیکنم سوریه برای نزدیکشدن به کشورهای حاشیه خلیج فارس آماده باشد. اکثر تحلیلگران استراتژیک سوریه همچنان بر این باورند که دمشق از اتحاد استراتژیک خود با تهران سود زیادی برده و این اتحاد بوده که عملاً به اسد اجازه داده تا مدت زیادی در قدرت باقی بماند. به هر خبر بازگشت سوریه به آغوش عربهای سُنی با دیده شک نگاه میکنم».
انتهای پیام