به نقل از «ایران اکونومیست»

وجود بیش از ۲۰ نوع مدرسه درکشور

تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۹۹۶۴۵

ایران اکونومیست-عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفت: مدارس تیزهوشان در چارچوب مدل پیشنهادی مطلوب توزیع خیرِ تربیت مدرسه ای قرار نمی گیرد و نافی عدالت است و باید تا جایی که ممکن است این ساختار را حذف کنیم و دسترسی برابر و بهره گیری متناسب را فراهم کنیم.

دکتر محمد حسنی در ابتدای کرسی ترویجی مجازی با عنوان «مدارس تیزهوشان در ترازوی عدالت تربیتی» که به همت پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش برگزار شد با بیان اینکه یکی از مسائل مهم در هر جامعه ای عدالت است گفت: عدالت از ارکان اجتماع و از ماموریت های مهم انبیا است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شاید برای اولین بار افلاطون بحث عدالت را به صورت عملیاتی مطرح کرده است. عدالت آموزشی هم در همانجا مورد اشاره قرار می گیرد.

وی افزود: عدالت در دیدگاه فیلسوفان تقسیم بندی هایی شده که یکی از آنها تقسیم بندی ارسطو است که عدالت را به دو نوع توزیعی و کیفری تقسیم کرده است. عدالت توزیعی از جمله مسائل مهمی است که متفکران بزرگ به آن پرداخته اند.

حسنی اضافه کرد: عدالت توزیعی زمانی مفهوم می یابد که قرار است یک خیر اجتماعی توزیع شود. توزیع این خیرات مبنا و ملاک تحقق عدالت است. ثروت، سلامت، موقعیت های شغلی، اجتماعی و حرفه ای از جمله خیرات هستند. بهبودی و نیک بختی جامعه به تولید و توزیع خیرات بستگی دارد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه اگر مفهوم عدالت را کمی تحلیل کنیم در درون مفهوم عدالت، مفهوم برابری یعنی توزیع برابر خیرات نهفته است گفت: بسیاری معتقدند عدالت به معنای توزیع برابر خیرات مانند ثروت، منابع مالی، سلامت، کرامت و ... است. یکی از اصول مورد تایید، اصل برابری است.

وی افزود: در سنت نبوی و علوی نیز بحث عدالت و برابری بسیار مورد توجه و تاکید قرار گرفته و برجسته است.

حسنی با بیان اینکه در میان فیلسوفان معاصر، مارکس این مفهوم را مورد توجه قرار داده و بر برابری توزیع خیرات تاکید می کند و بر شکل گیری جوامع سوسیالیستی معتقد است گفت: در مقابل این دیدگاه، دیدگاه سوسیال لیبرال را داریم که مبنای آن آزادی است و تلاش می کند اصل آزادی و استحقاق را مبنای عدالت قرار دهد.

وی ادامه داد: در جدال میان این دیدگاه ها، شواهد نشان می دهد یک نوع همگرایی در این ملاک ها در حال ایجاد است و استحقاق و برابری در حال حرکت و همگرایی به سمت یکدیگر هستند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در ادامه با بیان اینکه بشر امروزی به این نتیجه رسیده که اگر قرار است نسل جدید ظرفیت و توانایی هایش محقق شود و توسعه یابد، باید موقعیت های تربیتی تایید شده ای را برای آنها فراهم کنند گفت: با توجه به پیچیدگی جوامع، انسان ها باید بخش های بیشتری از ظرفیت هایشان را محقق کنند.

حسنی افزود: تربیت مدرسه ای که می توان عنوان آن را تربیت رسمی و عمومی نهاد، امروز رشد یافته و به عنوان نهاد مسلم و بسیار اساسی در جوامع شکل گرفته است.

وی با اشاره به اینکه تعلیم و تربیت یک خیر عمومی است و می تواند موضوع عدالت باشد عنوان کرد: برخی کالاها عمومی هستند و نباید توزیع آنها تابع توزیع خیرات دیگر باشد. آیا کالای تعلیم و تربیت مانند کالای خصوصی تابع خیرات دیگری باشد و منوط به آن باشد که به عنوان مثال فرد کجا زندگی می کند؟ درآمد و وضع مالی اش چگونه است؟ و ... این سوالات در حوزه خیر تعلیم و تربیت مطرح است. علت اهمیت این مسئله به اهمیت تعلیم و تربیت رسمی در جوامع برمی گردد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه تفاوت تعلیم و تربیت مدرسه ای با تعلیم و تربیت های دیگر در این است که نسل حدید توانایی ها و ظرفیت های مشترکی پیدا کنند و برای زندگی در یک جامعه آماده شوند گفت: اما در عین حال وقتی این مشترکات در حال شکل گیری است برخی تفاوت در ظرفیت ها و توانایی ها بین افراد وجود دارد که باید به آنها توجه شود. اما در نهایت مبنای مهم و اصلی تعلیم و تربیت مدرسه ای، توجه به اشتراکات عمومی است.

حسنی افزود: بر اساس این تفکر است که مبنای عدالت توزیعی را در تعلیم و تربیت بر برابری قرار می دهیم زیرا تعلیم و تربیت، عمومی و جزو حقوق مسلم انسان ها در جوامع تلقی شده است. این برابری مبنای توزیع خیرِ تعلیم و تربیت رسمی است. اما سوال اینجاست که اگر ملاک تنها «برابری» باشد، با تفاوت های بین افراد باید چه کنیم؟ آیا نباید به اصل استحقاق توجه کنیم؟ باید توجهی هم به استحقاق و تفاوت ها کنیم. اصل برابری باید با اصل استحقاق توامان درنظر گرفته شود.

وی با بیان اینکه عموما تفاوت های میان انسان ها را به استعدادهای فردی محدود می کنند اظهار کرد: آیا ملاک و ابزارهای لازم را برای شناسایی این استعدادها را در دست داریم؟ اگر قرار است در توزیع خیرِ تربیت مدرسه ای هر دو ملاکِ برابری و استحقاق مدنظر قرار بگیرند، اینها را باید با چه نسبتی در کنار یکدیگر قرار دهیم؟.

حسنی افزود: زمانی استعدادها خودشان را نشان می دهند که ابتدا توانایی های مشترک در یک بستر برابر فرصت های تربیتی شکل بگیرند. در نهایت این فرصت های برابر باید منجر به بهره گیری مناسب شوند. اگر برابری را اصل مقدم در نظر نگیریم، اصل استحقاق نیز قابل پیگیری نیست. تاخیر یا همزمانی دو اصل برابری و استحقاق خطرناک است، بلکه ابتدا باید اصل برابری رعایت و سپس اصل استحقاق مبنا قرار بگیرد و به عنوان مکمل مطرح باشد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با اشاره به پدیده تنوع مدارس در کشور گفت: وقتی خواستیم اصل ۳۰ قانون اساسی را اجرا کنیم، نزدیک به ۲۰ نوع مدرسه ایجاد کرده ایم، آیا این تنوع مدارس عادلانه است؟ پاسخم این است که تنوع مدارس به خودی خود عادلانه یا غیرعادلانه نیست. چون مدرسه عشایری یا شبانه روزی داریم که در راستای سیاست های جبرانی شکل گرفته است.

وی افزود: باید دید آیا تک تک مدارس با این مدل قابل انطباق هستند یا خیر؟ یکی از این مدارس، مدارس تیزهوشان هستند. اشکال اساسی مدارس تیزهوشان این است که گروهی از دانش آموزان را بر حسب یک ملاک مبهم که با ابزاری دارای اشکالات زیادی شناسایی می شود، برچسب بزنیم و یک نظام مستقل و مجزایی در تعلیم و تربیت رسمی و عمومی که هم و غم آن توزیع خیرات مشترک است برای آنها ایجاد کنیم.

حسنی ادامه داد: اشکال اصلی مدارس تیزهوشان در همین است که یک ملاک طبیعی مانند هوش را برای ارائه یک خدمات پرکیفیت و پر هزینه به گروهی از افراد مبنا قرار داده است. اما تا زمانی که مطمئن نشده ایم اصل برابری اجرا شده یک نظام هم ارز ایجاد کنیم و یک نوع انحراف در مدل پیشنهادی مطلوب توزیع خیر تربیت مدرسه ای محسوب می شود. البته از منظر روانشناسی و جامعه شناسی نیز نقدهای فراوانی به مدارس تیزهوشان وارد شده است.

به گفته وی به نظر می رسد مدارس تیزهوشان در چارچوب مدل پیشنهادی مطلوب توزیع خیر تربیت مدرسه ای قرار نمی گیرد و نافی عدالت است و باید تا جایی که ممکن است این ساختار را حذف کنیم و دسترسی برابر و بهره گیری متناسب را فراهم کنیم.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش افزود: پیشنهاد بنده این است که توجه به تفاوت ها را به تحقق برابری در دوران اولیه رشد کودکان معطوف کنیم. در دوره متوسطه دوم نیز نه با راهبرد جداسازی بلکه با راهبرد ارائه خدما ویژه در مدارس معمولی به استعدادها توجه کنیم؛ نه فقط تیزهوشی. معادل دیدن تیزهوشی و بااستعداد بودن اشتباه است و استعدادها انواع گوناگونی دارند.

فرهاد کریمی، رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش نیز گفت: امیدوارم برگزاری این کرسی زمینه ساز طرح مسائل جدی تر در زمینه تحقق عدالت آموزشی باشد.

وی افزود: یکی از مباحث مهم و ارزشمند نظام آموزشی، مبحث عدالت آموزشی است که یکی از ابعاد آن پذیرش، سنجش و آموزش استعدادهای درخشان است که با توجه به ظرفیت های مهمی که در خصوص ارتقای راهبردهای آموزش و پرورش دارد نیازمند توجه است.

ایسنا

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: مدارس تیزهوشان تربیت مدرسه ای تعلیم و تربیت توزیع خیرات توانایی ها اصل برابری تربیت رسمی توزیع خیر ظرفیت ها تفاوت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۹۹۶۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۳۰ درصد مدارس آذربایجان‌شرقی نیازمند بازسازی است

به گزارش خبرگزاری مهر، مسعود سعادتی، مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان‌شرقی در جلسه انتخابات مجمع خیرین مدرسه‌ساز آذربایجان‌شرقی اظهار داشت: خیرین مدرسه ساز، عزیزانی هستند که فرهنگ متعالی و ارزشمند مدرسه‌سازی را سال‌هاست که در کشور عزیزمان ایران پایه گذاری کرده‌اند و در سال‌های اخیر، فضاهای آموزشی زیادی را به جامعه تحویل داده و به یک الگوی متفاوت از کار خیر تبدیل شده‌اند.

وی با اشاره به نقش بی‌بدیل خیرین مدرسه ساز در ارتقا نظام تعلیم و تربیت استان و کشور گفت: امروزه خیرین مدرسه‌ساز، نقش تأثیرگذاری را در تأمین آینده دانش‌آموزان مملکت اسلامی دارند، چرا که کار خیر و استفاده از ظرفیت‌های مردمی در فرهنگ بخشش و وقف، یک فرهنگ دیرینه در ایران و فرهنگی ملی و دینی است؛ در گذشته کار خیر به کارهای شخصی و معیشتی افراد محدود شده بود ولی با باز شدن پای خیرین در حوزه مدرسه سازی، یک تحول فرهنگی بود و تلاش مضاعفی برای پیشرفت فرهنگی قابل توجه برای ارتقا آینده خانواده‌ها و جامعه بوده و هست.

سعادتی افزود: برادران مردانی آذر نه در استان آذربایجان‌شرقی و چه در سطح ملی، عزیزانی بوده اند که فراتر از یک محدوده جغرافیایی به نام آذربایجان شرقی، عمل کرده‌اند.

مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان‌شرقی با بیان این که در سال‌های اخیر تصمیمات خوبی در استان گرفته شده است، یادآور شد: با سیاست‌های درست سازمان نوسازی مدارس کشور به تبع آن ادارات کل نوسازی مدارس و آموزش و پرورش در سال‌های اخیر، قسمت عمده پروژه‌های نیمه تمام در استان به بهره‌برداری رسیده است.

سعادتی بیان داشت: امروزه افتخار می‌کنیم که با همکاری شما عزیزان، ایمن‌ترین فضاها در کشور مدارس هستند.

این مقام مسؤول در دستگاه تعلیم و تربیت استان گفت: حدود ۳۰ درصد مدارس ما در استان آذربایجان‌شرقی نیازمند بازسازی است و از این باب جز استان‌های لازم التوجه هستیم چرا که جمعیت دانش‌آموزی در استان زیاد است. لازم به ذکر است که همکاری خیرین و دولت یک سرمایه ملی است و این سرمایه ملی باید علمی تر و دقیق‌تر خرج شود، و لذا باید تلاش کنیم تا برای این سرمایه اولویت بندی خوبی را داشته باشیم.

وی تصریح کرد: امیدواریم تا با کمک شما عزیزان این اتفاق خوب در دوره جدید را شاهد باشیم و لذا بدانید که آموزش و پرورش و نوسازی مدارس در کنار شما عزیزان هستند تا سقفی استاندارد و مقاوم را برای همه دانش‌آموزان عزیز داشته باشیم.

کد خبر 6084407