کشف یک نسخه بیبدیل در داروشناسی/ ادویه مفرده سر از یک کتابخانه شخصی درآورد
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۷۰۱۵۷۵
مدیرکل کتابهای خطی و نادر کتابخانه ملی ایران گفت: جلد نخست کتاب «ادویه مفرده» که سالها در دنیا مفقود بوده است، به همت کتابخانه ملی پیدا شد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرگزاری تسنیم، به نقل از روابط عمومی کتابخانه ملی، علی اوجبی مدیر کل کتابهای خطی و نادر سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در تشریح کتاب «ادویه مفرده» گفت: کتاب «الجامع لأقوال القدماء والمتحدثین من الاطباء و المتفلسفین فی الادویة المفردة» که پیشینیان از آن با عنوان «ادویه مفرده» یاد میکردند؛ از شاهکارهای حوزه داروشناسی است که تمامی پزشکان معاصر آن را ستوده و در آثار خود از این کتاب بهرهها بردهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: «ابن میمون» در شرح «اسماء العقار» به استفاده خود از این کتاب اشاره کرده است. «ابن بیطار» نیز بارها به نقل از آن پرداخته است. همچنین «مقری تلمسانی» به طور مستقیم از این کتاب مطالبی را نقل کرده است. همه این نقلها و برداشتها به اضافه مختصری که «عبداللطیف بغدادی» به آن اشاره کرده، نشان دهنده رواج و محبوبیت این کتاب در میان پزشکان و داروشناسان سدههای بعدی است.
اوجبی درباره نویسنده این کتاب نیز توضیح داد و یادآور شد: ابوبکر حامد بن سمجون (درگذشته اوایل سده پنج قمری/11میلادی) یکی از بزرگترین پزشکان، داروشناسان و ادیبان اندلسی است که در روزگار «منصور محمد بن ابی عامر» از وزرای اموی دوستدارعلم در اندلس میزیسته است.
وی ادامه داد: از جزئیات حیات «ابن سمجون» چیزی نمیدانیم، اما با توجه به شکوفایی علمی و محیط مستعد فرهنگی در اسپانیای اسلامی آن روزگار میتوان گفت «ابن سمجون» که از زندگی آسودهای برخوردار بوده، دوران کودکی و نوجوانی خود را در قرطبه اندلس گذرانده و از محضر استادان عصر به خوبی بهره جسته است. نقل قولهای فراوان او از آرای صاحب نظران پیشین، حاکی از عمق و گستردگی مطالعات اوست که بدون تحصیل در نزد استادان فن میسر نمیشود.
مدیر کل کتابهای خطی و نادر سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تصریح کرد: ابوبکر حامد بن سمجون آثار اندکی را به رشته تحریر در آورده که از هیچ یک نشانی در دست نیست. آثاری چون «قرابادین» در داروهای ترکیبی و نیز کتابی در علم بدیع. و تنها اثر برجای مانده از وی «ادویه مفرده» در داروهای غیر ترکیبی است.
اوجبی ادامه داد: افزون بر تمامی ویژگیهای یاده شد، کتاب «ادویه مفرده» حاوی نکات ابتکاری و نوآرویهای «ابن سمجون» در داروشناسی نیز بوده که اهمیت آن را دو چندان کرده است. «ابن سمجون» در «ادویه مفرده» داروها را نه بر اساس الفبای عربی، بلکه به ترتیب الفبایی کهن سامی سامان بخشیده است. همچنین جزء نخست این اثر شامل مقدمه و حروف الف، ب، ج، د، ه است.
وی درباره نسخه «ادویه مفرده» نگهداری شده در کتابخانه ملی اضافه کرد: «مایرهوف»، پژوهشگر آلمانی در سال 1940 میلادی اعلام کرد که این اثر بیبدیل داروشناسی مفقود است و هیچ نشانی از آن در دست نیست؛ این در حالی است که «س. فولتون» در سال 1936 میلادی بخشی از آن را در کتابخانه بریتانیا شناسایی و معرفی کرده بود. بعدها «پل کهله» بخشی از آن را در کتابخانه با «دلیان آکسفورد» کشف کرد و همان را به همراه اصل عربی به آلمانی ترجمه و منتشر کرد.
اوجبی ادامه داد: سرانجام به کوشش «فؤاد سزگین» بخشی دیگر از این دایرةالمعارف داروشناسی در کتابخانه احمد ثالث استانبول یافت شد. «سزگین» در سال 1412قمری/1992 میلادی تمام بخشهای شناخته شده را به صورت عکسی در چهار مجلد چاپ کرد و در مقدمه تصریح داشت که مقدمه ادویه مفرده و حروف ا، ب، ج، د، و ه مفقود است.
وی تصریح کرد: خوشبختانه در اوایل سال 1396 کتابخانه ملی به لطف الهی با تلاشها و جستجوهای فراوان کارشناسان خود، توفیق این را یافت تا این حلقه مفقوده را در کتابخانه شخصی مجموعهدار تبریزی بیابد و بدین ترتیب این مجموعه بینظیر پزشکی را کامل کند. به یاری خدا بهزودی عکس این نسخه نویافته که بخش آغازین کتاب «ادویه مفرده» ابن سمجون را تشکیل میدهد در قالبی نفیس و فاخر و در ادامه به همت گروهی از محققان این حوزه، متن تصحیح شده آن به زیور طبع آراسته خواهد شد.
اولین کتاب چاپ سنگی مصور در ایران+عکسارائه خدمات در شیفت شب کتابخانه ملی از سر گرفته شدامکان سفارش و تحویل نسخه دیجیتال آثار در کتابخانه ملی فراهم شدمرمت وصیتنامههای شهدا در کتابخانه ملی"پنج گنج" با قدمتی 550 ساله در کتابخانه ملیانتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: کتاب و ادبیات کتابخانه ملی کتاب و ادبیات کتابخانه ملی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۷۰۱۵۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شبکه کتابخانهای ایران جزو ۲۰ کشور اول دنیا است
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور، گفت: از لحاظ تعداد کتابخانهها و دسترسی جزو ۲۰ کشور برتر دنیا هستیم. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، مهدی رمضانی پیش از ظهر امروز در دیدار با نماینده ولیفقیه در کردستان ضمن قدردانی از حسن نظر، نگاه مثبت و توجه عملی نماینده حضرت آقا به حوزه کتابخانه و واگذاری ساختمان کتابخانه امام خامنهای در استان، اظهار داشت: خوشبختانه به برکت انقلاب و نگاه رفیع مقام معظم رهبری شبکه کتابخانههای کشور جزو شبکه برتر دنیا است به طوریکه از لحاظ تعداد کتابخانهها و دسترسی جزو 20 کشور برتر دنیا هستیم.
وی با ذکر اینکه از لحاظ تعداد کتابخانهها در منطقه جایگاه اول، در آسیا جزو 5 کشور نخست و در جهان اسلام نیز وضعیت خوبی داریم، گفت: در کشوری همچون رم 3800 کتابخانه عمومی، ترکیه 1200 کتابخانه و مصر 300 کتابخانه وجود دارد. سال گذشته میزبان سران این کشورها بودیم.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور با اشاره به ظرفیت کتابخانههای عمومی بر استفاده از این پتانسیل در جهت ترویج فرهنگ مطالعه در کشور تأکید و بیان کرد: شبکه کتابخانه که دسترسی را فراهم کرده و خدماتی که در این شبکه تعریف میشود، دو عنصری است که مورد توجه بوده و در این حوزه حدود 40 خدمت در حال انجام و ارائه است.
اجرای طرح کتابخانه الکترونیکی در کشور
وی از اجرای طرح کتابخانههای بدون کتاب؛ کتابخانه الکترونیکی یا آینده در کشور خبر داد و افزود: کتابخانه بدون کتاب»؛ نسل جدیدی از کتابخانههاست که در آن خبری از کتاب کاغذی نیست و به جای آن تجهیزات و امکان دسترسی به منابع الکترونیکی و صوتی، پایگاههای اطلاعات علمی، انواع بازی، فیلم، موسیقی، منابع یادگیری الکترونیک در اختیار کاربران قرار داده میشود که تاکنون به عنوان نمونه در تهران اجرا شده و در نقاط دیگر راهاندازی خواهد شد.
رمضانی با بیان اینکه طرح کتابخانههای بدون کتاب در کشورهای شمال اروپا اجرا شده که همگام با آن در کشور دنبال خواهد شد، تصریح کرد: ارائه خدمات کتابخانه در مواقع بحران، سیل و زلزله نیز در دستور کار است.
وی توسعه خدمات کتابخانه در جهت رونق کسب و کار را از دیگر اقدامات حوزه کتابخانههای کشور خواند و عنوان کرد: کتابخانه محل آموزش عمومی است و هر شغلی نیازمند آموزش و مهارت است که به جامعه هدف آموزش داده میشود.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به وضعیت کتابخانه در استان، از تلاش برای کمبود شهرها و روستاهای فاقد کتابخانه در کردستان خبر داد و خاطرنشان کرد: در کردستان، 10 شهر فاقد کتابخانه بوده که امیدواریم مدیریت عالی استان از لحاظ فضا و مکان کمک کرده و ما نیز تجهیزات لازم را خریداری خواهیم کرد.
اتصال کتابخانههای عمومی به مدارس
وی اجرای طرح هدهد سفید در چهار سطح و توجه به حوزه کودک و نوجوان را از دیگر برنامههای اولویتدار حوزه کتابخانه عنوان کرد و گفت: در همین راستا راهاندازی کتابخانه، برنامه تلویزیونی و جایزه برتر صورت گرفته و تلاش ما بر این است که بتوانیم کودک و نوجوانان را بیش از پیش به سمت کتاب و کتابخوانی ترغیب کنیم.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور تلاش برای تحقق عدالت فرهنگی و افزایش سطح دسترسی مردم به کتاب و کتابخانه را جزو دستورات اکید رئیس جمهور دانست و یادآور شد: اتصال کتابخانههای عمومی به مدارس، اختصاص زنگ مطالعه و شیوه آداب مطالعه نیز در دستور کار است تا از این طریق بتوانیم نقایص و کمبودها را جبران کنیم.
انتهای پیام/481/