به نقل از «دانا»

آسیب‌شناسی پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویی/ نیازمند راه‌اندازی خانه‌های فرهنگ ادبیات در قزوین هستیم

تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۷۰۵۱۰۶

سید علی قاسم زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) گفت: برخی پایان‌نامه‌ها اتلاف وقت و تکرار مکررات است و این نکته‌ای است که ضرورت آسیب شناسی پایان نامه‌ها و رساله‌ها را در دانشگاه‌های کشور ایجاب می‌کند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ سید علی قاسم زاده در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر صبح قزوین؛ با اشاره به نقش نظام آموزشی در تقویت زبان و ادبیات فارسی اظهار کرد: نظام آموزشی ما در حوزه ادبیات دارای نقاط قوت و ضعف است؛ از یک سو تلاش می‌کند با بروزرسانی سرفصل‌های درسی و تنوع گرایش‌های تحصیلی به رشته زبان و ادبیات فارسی جذابیت بخشد، فارغ از اینکه گاه استاد متخصص کافی در آن گرایش‌ها را نداریم یا منابع علمی و آموزشی مفید از نظر کمی و کیفی وجود ندارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی در رابطه با علل ایجاد بحران در نظام آموزش در همه رشته‌ها بخصوص زبان و ادبیات فارسی ابراز کرد: از دیگر سو، گستردگی و تعدد منابع فاخر ادبی و محدودیت در تعداد واحدهای درسی و زمان محدود تدریس و بویژه ضعف‌های رویکردی و روش تدریس نظام آموزش، زبان و ادبیات ما را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.

این استاد دانشگاه افزود: تنبلی دانشجوها و بی‌انگیزگی آن‌ها، به روز نبودن برخی استادان قدیم یا در مقابل کم عمق بودن برخی استادان جوان و افراط در گرایش به موضوعات جدید از دیگر مشکلات این روزها است.

قاسم زاده با اشاره به خطاهای راهبردی در نظام آموزشی به عنوان یکی دیگر از چالش‌های این نظام، تصریح کرد: تمامی این چالش‌ها باعث می‌شود که نظام آموزشی ما به جای تربیت دانش آموز خلاق و توانا که قدرت درک و تأمل و نوشتن و خواندن داشته باشد؛ بیشتر تست زنی قهار تحویل جامعه می‌دهد که غایتش قبولی در کنکور است.

وی با توضیح اینکه بی شک محصول یا خروجی چنین آموزشی در مدارس و به تبع آن دانشگاه، فارغ التحصیلی مدرک به دست، فاقد تخصص کاربردی و کم سواد است، عنوان کرد: این افراد تنها یا بیشتر در حوزه کتاب درسی خود توانایی دارند و راه کسب دانش از طریق مطالعات غیردرسی یا راه کسب تجربه از طریق کار کاربردی و عملی را نیاموخته‌اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) با بیان اینکه سرخوردگی و یأس، اولین نتیجه ورود چنین افرادی به جامعه است، اضافه کرد: با وجود این اوضاع، برای آن اندک فارغ‌التحصیلان مستعد نیز انگیزه‌ای نمانده؛ زیرا دیگر به سبب تب مدرک‌گرایی و علل دیگر، در جامعه رونق علم و سواد از بین رفته است.

این استاد دانشگاه در توضیح دیگر علل‌ها بیان کرد: مدیران چمدانی و شاگردان حاضرنما و گاه جولان ثروتمندان ترقی‌جو برای کسب عنوان‌های علمی فریبنده و خرید و فروش مدارک دانشگاهی از دیگر عللی است که رونق علم و سواد را از بین برده و فرقی بین “دوغ و دوشاب” باقی نگذاشته است.

قاسم زاده در رابطه با ارتقای آموزش ادبیات فارسی اظهار کرد: در این مورد نیازمند فعالیت‌های میدانی و از خود گذشتگی متولیان، نخبگان و دانشگاهیان و حمایت‌های مالی و تعییر نگرش‌ها هستیم و باید بپذیریم حمایت مالی از آموزش ادبیات هدررفت سرمایه نیست، بلکه نوعی سرمایه گذاری زودبازده و ماندگار است.

کرسی‌های نقد و نظریه پردازی در حوزه ادبیات و هنر باید تقویت شود

وی افزود: چنانکه پیشتر انگلیسی‌ها برای همه گیر کردن زبان خویش و بین‌المللی کردن آن، ابتدا رایگان کودکان ملل دیگر را آموزش می‌دانند و برای این امر بودجه مستقل تصویب می‌کردند، وقتی از یکی از سیاست‌مداران بلندپایه انگلستانی در آن زمان پرسیدند چه لزومی به صرف بودجه برای این کار است؛ با روشن‌بینی گفت به زودی همین تربیت یافتگان با پرداخت پول فرزندان خود را برای آموزش زبان انگلیسی به ما می‌سپارند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه شاید امروزه در ایران به خوبی این پیش بینی تحقق یافته است، ابراز کرد: رشد فارغ التحصیلان ایرانی در رشته‌های زبان انگلیسی و تاسیس آکادمی‌های زبان انگلیسی که گویا از تعداد مدارس آموزش و پرورش ما کمتر نیست هم گواه این موضوع است.

این استاد دانشگاه در بیان راهکارهایی که می‌تواند به تقویت زبان و ادبیات فارسی کمک کند، تصریح کرد: به نظر تأسیس آکادمی‌های آموزش زبان و ادبیات فارسی، تاسیس پارک‌های علم و فناوری درحوزه توریسم ادبی و هنری، استفاده از ظرفیت‌های متخصصان دانشگاهی در مشاوره و مدیریت امور فرهنگی شهرها و استان‌ها، تقویت و تشویق فرهنگ کتاب خوانی می‌تواند تاثیر گذار باشد.

وی در بیان دیگر عوامل کمک کننده در تقویت آموزش زبان فارسی اذعان داشت: از دیگر عوامل می‌توان به تاسیس و ترویج خانه‌های فرهنگ ادبیات در شهرداری‌ها و مراکز هنری، تقویت کرسی‌های نقد و نظریه پردازی در حوزه ادبیات و هنر، تقویت و تشویق نشست‌های ادبی، ایجاد مراکز فرهنگی- ادبی با محوریت استادان خوش نام و موفق و بنام کشوری و استانی برای کرسی‌های متن خوانی اشاره کرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه همچنین افزود: پشتیبانی از پژوهش‌های بنیادین و کاربردی در حوزه آموزش ادبیات، کارگاه‌های آموزش شعر و ادبیات خلاق، ایجاد زمینه‌های پیوند جامعه و دانشگاه، تقویت زبان فارسی در فضای مجازی، حمایت مالی از مراکز مردم نهاد مدنی در زمینه زبان و ادبیات فارسی هم می‌تواند در این مسیر کمک کننده باشد.

قاسم زاده در رابطه با کیفیت پایان نامه‌های دانشجویی عنوان کرد: در زمینه تحقیقات دانشگاهی، هر ساله مراکزی مانند جهاد دانشگاهی در قالب مسابقات علمی مثل جایزه استاد مجتبایی به ارزیابی و انتخاب پایان نامه‌های برتر دانشجویان می‌پردازند و این کار خود باعث ایجاد رقابت در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی و استادان راهنما برای عرضه پژوهش‌های اصیل و تازه می‌شود.

این استاد دانشگاه گفت: حوزه پایان نامه نویسی همواره آفات و گرفتاری‌های خودش را دارد؛ باید بدانیم هدف پایان نامه نویسی نخست مسأله یابی و حل مشکل و در مرتبه دوم اثبات توانایی دانشجو در رشته مورد نظر خود است؛ یعنی سند اثبات توانایی و تخصص است.

وی افزود: باید توجه داشته باشیم بسته به استعداد دانشجو، توانایی و سطح تلاش و زحمات فرد و حتی رویکرد و روش تحقیق، تلاش و همراهی استاد راهنما و مشاور و موضوع تحقیق کیفیت پایان نامه‌ها متغیر است و گاه کاربردی‌اند، گاه بنیادین و گاه هیچ کدام و نه به درد دنیا و نه آخرت می‌خورد؛ اتلاف وقت ،تکرار مکررات است، و این نکته‌ای است که ضرورت آسیب شناسی پایان نامه‌ها و رساله‌ها را در دانشگاه‌های کشور ایجاب می‌کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) از قدیمی‌ترین رشته‌های کشور است، عنوان کرد: ما نیز هم پایان نامه و رساله‌های ضعیف داریم و هم دانشجو و پایان نامه و رساله قوی و افراد بنامی از این دانشگاه فارغ التحصیل شده‌اند؛ مانند دکتر حسن ذوالفقاری که خود از محققان خوش نام و پرکار کشور، استاد دانشگاه تربیت مدرس و مدیر بخشی از فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی است.

قاسم زاده با اشاره به اینکه حدود چهار تن از استادان حال حاضر گروه زبان و ادبیات فارسی، حداقل در یک مقطع فارغ التحصیل دانشگاه امام بوده‌اند، تصریح کرد: با این اوصاف پایان نامه‌ها و رساله‌هایی ارزشمند در دانشگاه ما نوشته شده‌اند که تعدادی از آن‌ها در قالب کتاب و مقالات متعدد علمی- پژوهشی انتشار یافته‌اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه  بین المللی امام خمینی(ره) اضافه کرد: به گواهی ارزیابان خارجی (داوران بیرون از دانشگاه) رساله‌های دانشجویان دوره دکتری دانشجویان ایرانی حتی دانشجویان خارجی فارغ التحصیل این دانشگاه از کیفیت مطلوب و  قابل ستایشی برخوردارند که نشان از توانایی و ظرفیت گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) دارد.

گرانی کاغذ و زیان‌ده بودن نشر کتاب در ایران باعث بی رغبتی ناشران شده است

وی درباره دانشجویان غیر ایرانی این رشته عنوان کرد: در حال حاضر نزدیک به 20 دانشجو از کشورهای مختلف چون سوریه، پاکستان، افغانستان، هندوستان  مشغول تحصیل در مقطع دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی  دانشگاه امام (ره) هستند که در راستای رسالت گروه و تقویت زبان و ادبیات فارسی در دیگر کشورها و ارتباطات فرهنگی و علمی ایران با دیگر کشورها است.

قاسم زاده با بیان اینکه در حوزه تألیفات ادبی چه ادبیات خلاق؛ یعنی نثر ادبی مثل رمان، نمایش نامه، خاطرات و چه در زمینه شعر نو یا قدیم، آثار شاخص با شمارگان زیاد و گرایش روز افزون مخاطبان کم نیستند، ابراز کرد: حتی شمارش رمان‌ها و مجموعه داستان‌های کوتاه نویسندگان زن و مرد ایرانی از مشروطه تاکنون بسیار زمان بر است و شاید ناممکن، در این گستره کم نظیر رویش شاعران و نویسندگان جوان مستعد نوید آینده‌ای درخشان می‌دهد.

این عضو هیئت علمی ادامه داد: در حوزه ادبیات تحقیقی و علمی نگارش آثار پژوهشی جدی دچار اوج و فروداند و از خلال آثار علمی منتشر شده در سال، به تعداد انگشت شمار آثار پژوهشی ماندگار و ارزشمند تألیف یا تصنیف می‌شوند و این خود نیاز به آسیب شناسی جدی دارد.

وی همچنین با اشاره به گرانی کاغذ و بی رغبتی ناشران و زیان ده بودن نشر کتاب در ایران بویژه در ایام اخیر تصریح کرد: علاوه برموارد ذکر شده تیراژ اندک آثار، در مقابل رشد سرقت ادبی و کپی رایت و نشر غیرمجاز و دانلود فایل الکترنیکی کتاب‌های انتشار یافته که نوعی برباد رفتن سرمایه ناشران و زحمات مولفان است، خود می‌تواند از عوامل این آسیب یادشده باشد.

این استاد دانشگاه درباره نقش مثبت و منفی تکنولوژی در حوزه ادبیات توضیح داد: تکنولوژی زاییده مدرنیته است و ذاتا هم فواید و هم آفات بسیاری در جوامع سنتی مثل ایران دارد. در حوزة ادبی نیز ورود تکنولوژی هم مفید است و هم مضر؛ ولی مهم کاستن از آثار منفی و افزایش نقاط قوت است و فارغ از آفاتی که در ابتدای بحث عنوان کردم ، نقش مثبت یا منفی آن در خلق آثار ادبی و تحقیقات علمی نیز قابل توجه است.

قاسم زاده در بیان آثار منفی تکنولوژی در حوزه ادبیات، ابراز کرد: از وجوه منفی آن می‌توان به  ایجاد سطحی نگری و بی رغبتی به کتاب خوانی، سوء استفاده از اطلاعات علمی، ایجاد زمینه‌های سرقت ادبی، داده سازی و ایجاد اعتماد به نفس کاذب در مولفان آثار علمی و کمیت گرایی در تألیف، شتاب زدگی  اشاره کرد.

وی در پایان گفت: نقش تکنولوژی در ایجاد کیفیت و سرعت بخشی به چاپ آثار، نقش مثبت آن در تبلیغ آثار ادبی و سرعت نشر خبر و فعالیت‌های ادبی و ایجاد فرصت‌های تازه برای جذابیت‌های بصری، نگارشی، صفحه آرایی، تایپ وحتی کمک کردن به سرعت و کیفیت آموزش و پژوهش، آسان سازی دسترسی به منابع و آثار ادبی و علمی قابل توجه است.

انتهای پیام/ 

 

منبع: دانا

کلیدواژه: دانشگاه بین المللی امام خمینی بین المللی امام خمینی ره پایان نامه ها و رساله ها عضو هیئت علمی دانشگاه زبان و ادبیات فارسی استاد دانشگاه حوزه ادبیات قاسم زاده نظام آموزشی تقویت زبان آسیب شناسی نظام آموزش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۷۰۵۱۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تشکیل شورای تأمین فرهنگی در استان قزوین

به گزارش خبرنگار مهر، محمد مهدی اعلایی ظهر دوشنبه در جلسه شورای فرهنگ عمومی استان که با حضور حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و آیت‌الله عابدینی نماینده ولی فقیه در استان برگزار شد، تصریح کرد: یکی از بارزترین ظرفیت‌های موجود در استان قزوین، ظرفیت فرهنگی و دینی ریشه دار قزوین است، وجود تعداد قابل توجهی از چهره‌های شاخص در حوزه علمی، دانشی، فرهنگی، هنری و حوزه ایثار و شهادت نشانه این ظرفیت عظیم است؛ چهره‌هایی که مانند ستاره‌ای می‌درخشند و می‌توانند راهنمای ما باشند.

اعلایی اظهار کرد: توجه جدی تر به حوزه فرهنگ در دستور کار مدیران در سطوح ملی و استانی قرار دارد، در دولت سیزدهم وزن بودجه هزینه شده حوزه فرهنگی نسبت به گذشته افزایش قابل توجهی داشته است و با اجرای طرح‌هایی مثل طرح قرارگاه شهید آوینی هم شاهد اقدامات خوبی در جهت حمایت از بودجه فرهنگی و هنری در سطح استان هستیم.

وی افزود: به جهت اهمیت مباحث این حوزه شورایی تحت عنوان شورای تأمین فرهنگی در استان ایجاد و نشست‌های فرهنگی و آسیب شناسانه برگزار می‌شود؛ به دنبال برگزاری این نشست‌ها، رسیدگی به برخی از آسیب‌های فرهنگی جدی احصا شده در استان در دستور کار قرار گرفته است، باید توجه داشت که برخی از آسیب‌های موجود را نمی‌توان به صورت استانی پیگیری کرد چرا که اغلب مسائل فرهنگی که با آن مواجهه هستیم تحت تأثیر مرزهای بیرون از استان هستند، با این حال در حوزه پیشگیری ورود جدی صورت گرفته است.

اعلایی با اشاره به اهمیت جایگاه شورای فرهنگ عمومی یادآور شد: شورای فرهنگ عمومی شورای کلانی است که تصمیمات آن در جهت تقویت سیاست‌های کشور است و جهت گیری های کلی را نشان می‌دهد، در استان هم سعی بر این است که در جهت تقویت و اجرای این سیاست‌ها و تحقق اهداف و وظایف دستگاه‌های فرهنگی حرکت‌ها سازماندهی شود.

کد خبر 6085735