آقازداگی در مرام معصومین(ع)/سفارش امام علی(ع) به مالک اشتر
تاریخ انتشار: ۳ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۰۷۶۶۷۱
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه - سیداحسان دهسار *: اعتبار و سرمایه هر انسانی به علم و هنر و سرمایه وجودی خود اوست و به واسطه ذات و بهره وجودیاش از کمالات، سنجیده میشود. حالا فرقی نمیکند فرزندی از ثروتمندترین یا فقیرترین خانوادهها باشد. کرامت انسان به اعمال و رفتار شایستهای است که از خود فرد صادر میشود و به فضائل پدر یا اصل و نسبش وابسته نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آقازادگی مثبت یا منفی
امروزه مسأله آقازاده و آقازادگی یکی از مباحثی است که حاشیههای فراوانی درپی داشته و دو جنبه منفی و مثبت پیدا کرده است. بعضی افراد که از رابطه و آشنایی با صاحب نفوذان سوءاستفاده میکنند جنبه منفی آقازادگی را نشان دادهاند و در مقابل افرادی نیز بدون سو استفاده از جایگاه خانوادگی، مستقلاً با تلاش و کارآمدیشان چهره متفاوت و مثبتی از آقازادگی را به نمایش گذاردهاند. این مسأله فقط در مورد اقوام درجه یک مسئولین و صاحب منصبان نیست بلکه گاهی اوقات صرف آشنایی با آنها باعث انتساب به آقایان شده است. با توجه به تبعیضها و بی عدالتیهایی که امروزه از برخی آقا زادهها رواج یافته، شاید جنبه منفی آن نمود بیشتری یافته است.
مسئولیت نسبت به خود و اطرافیان
انسان همیشه در حال انتخاب بین دو راهیهایی است که یکی، او را به سمت خوشبختی و دیگری به سمت شقاوت میخواند. آدمی علاوه بر اینکه خودش باید راه صحیح را انتخاب کند مسئولیت اطرافیان و آشنایان را هم به عهده دارد و باید سعی کند آنها را از سقوط و گمراهی نجات دهد؛ چنان که قرآن کریم میفرماید: «قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا؛ [۱] خود و خانواده خویش را از آتش دوزخ نگاه دارید.» انسان نسبت به خانواده و زیر دستان خود مسئول است و باید در قبال آنها پاسخگو باشد. حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم در این باره فرمودند: «کُلُّکُمْ رَاعٍ وَ کُلُّکُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ وَ اَلْأَمِیرُ اَلَّذِی عَلَی اَلنَّاسِ رَاعٍ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ وَ اَلرَّجُلُ رَاعٍ عَلَی أَهْلِ بَیْتِهِ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُمْ وَ اَلمَرْأَةُ رَاعِیَةٌ عَلَی أَهْلِ بَیْتِ بَعْلِهَا وَ وُلْدِهِ وَ هِیَ مَسْئُولَةٌ عَنْهُمْ وَ اَلْعَبْدُ رَاعٍ عَلَی مَالِ سَیِّدِهِ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُ أَلاَ فَکُلُّکُمْ رَاعٍ وَ کُلُّکُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ.؛ [۲] همه شما نسبت به زیردستان خود مسئول و نگهبان هستید، امیر و امام نسبت به رعیت خود مسئولیت دارد، مرد سرپرست خانواده است و نسبت به آنها مسئولیت دارد، زن نگهبان خانه شوهر و فرزندان اوست و نسبت به آنها مسئولیت دارد، خدمتکار نسبت به اموال سرور خود نگهبان و مسئول آن است. آگاه باشید همه شما نسبت به رعیت خود و زیردستان خود مسئولیت دارید.»
آقازداگی در مرام معصومین علیهم السلام
معصومین علیهم السلام که فخر زمین و آسمان و برترین الگوهای عالم به حساب میآیند به هیچ وجه اجازه سو استفاده از آشنایی و انتساب را نداده و همیشه خداوند را شاهد و ناظر بر اعمال خود میدیدند. چنان که امام علی علیه السلام زمانیکه برادرشان عقیل برای درخواست مقداری گندم اضافه بر سهم خود، پیش ایشان آمد، حضرت میفرمایند با اینکه متوجه این مسأله بودم که خانوادهاش در چه سختی به سرمیبرند، بعد از اینکه چندبار خواستهاش را تکرار کرد، آهن گداخته شدهای را به نزدیک او بردم، ترسید و عقب رفت، به او گفتم تو از این آتش گداخته ساخته شده به دست بشر مینالی و من از خشم و غضب خدا نهراسم!؟ [۳]
هشدار امیرالمومنین علیه السلام به مالک
در ادوار مختلف تاریخ هم همیشه افرادی بودهاند که از آشنایی و انتساب به صاحب منسبان و مقامات سو استفاده کرده و باعث تبعیض و بی عدالتی در سطح جامعه میشدند. که امام علی علیه السلام در نامهای به مالک اشتراین مسأله مهم را تذکر داده و هشدار دادند: «ثُمَّ إِنَّ لِلْوَالِی خَاصَّةً وَ بِطَانَةً فِیهِمُ اسْتِئْثَارٌ وَ تَطَاوُلٌ وَ قِلَّةُ إِنْصَافٍ فِی مُعَامَلَةٍ فَاحْسِمْ مَادَّةَ أُولَئِکَ بِقَطْعِ أَسْبَابِ تِلْکَ الْأَحْوَالِ وَ لَا تُقْطِعَنَّ لِأَحَدٍ مِنْ حَاشِیَتِکَ وَ حَامَّتِکَ قَطِیعَةً؛ [۴] برای والیان، خاصان و صاحبان اسرار (و نزدیکان و اطرافیانی) است که خودخواه و برتری طلبند و در معاملاتشان با مردم انصاف را رعایت نمیکنند. ریشه ستمکاریشان را با بریدن اسباب آن بخشکان، و به هیچکدام از اطرافیان و خویشاوندانت زمینی واگذار مکن.»
باید توجه داشت که ارزش و شخصیت هر فرد به واسطهی اعمال شایسته و نیک اوست و به فضائل خانوادگی و اصل و نسب او وابسته نیست؛ چنانکه امام علیعلیه السلام فرمودند: «قیمَةُ کُلِّ امْرِی ءٍ ما یُحْسِنُهُ؛ [۵] ارزش هر کس به اندازه خوبیهای اوست.» انتساب و آشنایی با هیچ کسی در هر پست و مقامی نباید وسیلهای برای سوءاستفاده و تبعیض و بی عدالتی شود که اگر اینگونه شود مردم نسبت به آن حکومت بدبین شده و باعث لغزان شدن پایههای حکومت خواهد شد.
*کارشناس معاونت تبلیغ حوزه علمیه قم
پی نوشت:
[۱] سوره تحریم، آیه ۶.
[۲] إرشاد القلوب، ج ۱، ص ۱۸۴.
[۳] نهج البلاغه خطبه ۲۲۴.
[۴] نهج البلاغه، نامه ۵۳.
[۵] نهج البلاغه، حکمت ۸۱.
منبع: مهر
کلیدواژه: نهج البلاغه آقازاده سیاسی امام علی ع سازمان اوقاف و امور خیریه حرم حضرت عبدالعظیم سازمان تبلیغات اسلامی ویروس کرونا زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی مهدویت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سازمان تبلیغات اسلامی استان تهران قرآن علامه طباطبایی مبلغان دینی ناصر رفیعی علیه السلام امام علی ع م س ئ ول
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۰۷۶۶۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیتالله العظمی دوزدوزانی تبریزی: روحانیت فقط به عبا و عمامه نیست/ اشتباه عالِم مانند اشتباه فرد عادی نیست، عدهای را منحرف می کند/ روحانی واقعی برای تربیت دینی و انسانی باید تلاش و تبلیغ کند
به گزارش جماران؛ آیت الله العظمی دوزدوزانی تبریزی در درس اخلاق خود در مسجد اعظم قم بیان کرد: الإمامُ علیٌّ علیه السلام: زَلَّةُ العالِمِ کانکِسارِ السَّفینَةِ تَغرَقُ ، و تُغرِقُ. ( بحار الانوار، ۳۹ ، ۵۸). امام على علیه السلام می فرمایند: لغزش عالم مانند شکسته شدن کشتى است که سرنشینان خود را غرق مى کند و خودش هم غرق مى شود.
آیت الله العظمی دوزدوزانی تبریزی تاکید کرد: اشتباه عالم مانند اشتباه فرد عادی نیست. (فکر و عمل اشتباه او ) عده ای را منحرف میکند، مانند محمدعلی باب، دین مردم را سست ( و منحرف ) میکند. در عصر حاضر، عالِم را روحانی خطاب میکنند.
آیت الله العظمی دوزدوزانی تبریزی افزود: روحانیت فقط به عبا و عمامه نیست. باید فکر و عمل و خواب و همه چیز او به معنویت مربوط باشد. روحانی برای دنیا حرکت نمیکند. روحانی واقعی برای تربیت دینی و انسانی باید تلاش و تبلیغ کند.
برگردد آنکه با هوس کشور آمده است
سر ناورد به افسر شاهی گدای ما
زندگانی عالمان را بخوانید. سید نعمت الله جزائری چه گونه زندگی میکرد؟
آه ، من خجالت میکشم.
بعضی میگویند نمیشود. خب برای چه طلبه شده اید؟
اگر برای دنیا آمده اید، بروید. نتیجه عکس دارد. می آیند؛ گمراه میشوند؛ قومی را به گمراهی میکشند.
داستان شقرانی که از موالی امام صادق علیه السلام است را خوانده اید و میدانید!
امام است، تقیه میکند، رفته است پیش منصور. شقرانی از امام درخواست وساطت برای معیشتش را دارد. شرابخوار است اما امام که جانم به فدایش، قبول میکند.
کار که حل شد امام فرمودند:
إِنَّ اَلْحَسَنَ مِنْ کُلِّ أَحَدٍ حَسَنٌ وَ إِنَّهُ مِنْکَ أَحْسَنُ لِمَکَانِکَ مِنَّا وَ إِنَّ اَلْقَبِیحَ مِنْ کُلِّ أَحَدٍ قَبِیحٌ وَ إِنَّهُ مِنْکَ أَقْبَحُ لِمَکَانِکَ مِنَّا. ( بحارالانوار، ۴۷، ۳۵۰)
خوبی از همه خوب است، اما از تو خوبتر چون به ما منسوب هستی و بدی برای همه بد است، اما از تو بدتر زیرا که تو منسوب به ما هستی.
تو از شیعیان امام صادق علیه السلام هستی ( بایست مراقب رفتار و کردارت باشی)
امام علیه السلام پندی دیگر هم برای ما دارد:
کسی که خلاف میکند با اشاره و تلویحا به او تذکر دهیم.
نگوییم نمازت باطل است. بگوییم در رساله این را ، اینطور خواندهام.
وظیفه ما خیلی سنگین است.
خطا اگر در حوزه باشد بسیار بد است. اگر برای آبادانی دین کاری نمیکنیم، دین را خرابتر نکنیم.
آقایی که میخواهی روحانی باشی و جهنمی نباشی، مواظب باش کار عکس نشود.حتی الامکان اگر برای آبادانی دین کاری نمیکنیم، خرابتر نکنیم.
ان شاءالله موفق باشیم که مردم را هدایت کنیم و شرط آن ابتدا هدایت خودمان است.
والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته