به نقل از «مهر»

امام حسن عسکری(ع) رهبر تشکیلات پنهان

تاریخ انتشار: ۴ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۰۹۱۸۰۷

به گزارش خبرگزاری مهر، متن زیر یادداشتی است که حجت الاسلام والمسلمین عبدالله محمدی عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به مناسبت میلاد امام حسن عسکری (ع) نوشته است: 

یکی از مبانی معرفتی امام شناسی آن است که مسئله نبرد حق و باطل هیچگاه در زندگی ایشان کمرنگ نشد. حضور سیاسی اجتماعی امامت، یک مبنای معرفتی دارد و به همین دلیل هیچگاه تعطیل نگردید، بلکه قالب آن متناسب با شرایط تغییر می‌کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از سوی دیگر همواره شنیده ایم که شرایط زندگی امامان پس از امام جواد (ع) به گونه‌ای بوده است که مردم عدم حضور فیزیکی امام (ع) را تمرین کنند. این عدم دسترسی در دوران امام عسکری (ع) به اوج خود رسید. تا آنجا که ایشان در سخت‌ترین محاصره زندگی کرده و بیشترین مراقبتها در زمان ایشان اعمال می‌شد. حتی در منزل امام، جاسوسانی در لباس خادم حضور داشتند. اما با این حال، مبارزه و به ویژه فعالیت تشکیلاتی ایشان تعطیل نشد. امام (ع) تشکیلات منسجمی را که از زمان امام جواد (ع) تأسیس شده را پرورش داده و حتی از درون محاصره دشمنان نیز ایشان را راهبری فکری و مدیریت مالی می‌کردند. برای فهم بهتر این اصل به چند واقعه تاریخی اشاره می‌کنیم:

۱. احمد بن اسحاق قمی خود را به امام عسکری (ع) می‌رساند و از ایشان می‌خواهد دستخط امام را ببیند به خاطر بسپارد. تا در مکاتبات بعدی، امام نامه‌ها را بدون امضا برای وی بفرستد و او از روی دستخط تشخیص دهد. تا در صورت لو رفتن نامه‌ها، ردی از امام (ع) باقی نماند. امام (ع) قبول می‌کنند و دست خط خود را نشان می‌دهند و حتی تفاوت دو قلم ریز و درشت را به وی متذکر می‌شوند. آیا اگر مضمون نامه این نامه‌ها، مسائل شخصی یا فتاوای شرعی صرف بود، نیازی به این میزان ملاحظات اطلاعاتی داشت؟

۲. ابوالادیان از سرزمین مدائن که نزدیک ترین نقاط به بغداد و مرکز حاکمیت عباسیان است، وجوهاتی را که از نقاط مختلف جمع آوری کرده بود، به سامرایی آورد که شدیداً تحت نظر و مراقبت بود. و چون در این فاصله، امام عسکری (ع) شهید شده بودند، پول‌ها را به امام زمان (عج) سپردند. (کمال الدین، ج ۲، ص ۴۷۴) امام (ع) شبکه نواب و وکلا را چه زمانی توانستند تأسیس و سازماندهی کنند؟ چگونه در اوج خفقان عباسیان نمایندگان امام (ع) توانستند این وجوهات را جمع آوری کنند و در مقابل چشمان مأموران و جاسوسان به امام (ع) برسانند؟ امام چگونه این پول را هزینه می‌کردند؟

۳️. داود الاسود می‌گوید امام عسکری (ع) مرا خواندند و یک پاشنه در قدیمی (بخشی از چارچوب) را به من دادند و فرمودند این را به فلان شخص برسان. در بین راه این چوب از دست غلام به زمین افتاد و شکست و از درون آن کاغذهای پیچیده فراوانی بیرون ریخت و....معلوم شد که امام (ع) از این راه برای ارتباط با اصحاب خویش استفاده می‌کردند.(مستدرک، ج ۱۲، ص ۲۱۳) آیا این نامه‌ها، مباحث اخلاقی، فقهی یا تفسیری صرف بوده است؟ اگر مضمون این نامه‌ها، امور متعارف دینی و تبلیغی بود، نیازی به این مراقبتها بود؟

این گزارشها نشان می‌دهد امام عسکری (ع) نیز همچون دیگر امامان هیچگاه از مبارزه دست نکشیده و مهمترین رکن این نبرد را نیز کادرسازی و رهبری تشکیلات می‌دانستند. لذا ارکان مختلف ارتباط تشکیلاتی را حفظ کردند. در مواقع ضروری آنها را راهنمایی و جهت دهی کردند و حتی گردش مالی برای شیعیان در دوردست‌ترین نقاط نیز فراهم کرده بودند.

با توجه به این گزارشات، مفهوم تقیه نیز نیازمند بازنگری است. ممکن است در نظر ابتدایی تقیه به معنای تعطیل کردن مبارزه برای دفع خطر باشد، لکن این برداشت کاملاً نادرست است. معنای صحیح تقیه آن است که انسان در چنین مواردی به گونه‌ای رفتار کند که هم رسالت اصلی به کامل‌ترین شکل محقق شود و هم آسیب و خطری به دنبال نداشته باشد. بنابراین تقیه به معنای تعطیلی مبارزه نیست، بلکه تغییر شیوه مبارزه به شکل پنهانی یا … است که کمترین خطر را برای شیعیان داشته باشد که در این راستا، تشکیلات مهمترین سهم را دارند. (برای آشنایی با این تفسیر از تقیه رک: مقام معظم رهبری، همرزمان حسین (ع) گفتار دهم)

کد خبر 5079745

منبع: مهر

کلیدواژه: مقام معظم رهبری عبدالله محمدی امام حسن عسکری ع مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران معرفی کتاب ترجمه رایزنی فرهنگی کتاب و کتابخوانی تجدید چاپ ویروس کرونا تازه های نشر سازمان سمت درگذشت چهره ها مد و لباس انتشارات شهید کاظمی شیوع کرونا نشر نو اصحاب رسانه امام عسکری نامه ها امام ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۰۹۱۸۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

منادی شفاف سازی در تولیت

فقیه  مجاهد  مرحوم آیت الله حاج شیخ مسلم ملکوتی سرابی ( رضوان الله تعالی علیه )  از نادرترین شخصیت ها  در نظام جمهوری اسلامی ایران است که طی 14 سال امامت جمعه و نمایندگی امام و رهبری در آذربایجان و تبریز عملکرد شفافی از خود به یادگار گذاشت  او در  حراست و امانت داری از بیت المال و استفاده آن در امور شخصی نهایت احتیاط و پرهیز  را بکار می گرفت ، چنانکه پیشتر نوشتیم در این مدت حتی یک مورد به مسافرت تفریحی و زیارتی نرفت.

در آستانه چهارم اردیبهشت ، دهمین سالروز عروج معنوی این مرجع راستین بر آن شدیم مروی بر وقف نامه ایشان پیرامون موقوفات مصلی امام خمینی تبریز داشته باشیم که  در صداقت و شفاف سازی می تواند  اسوه و الگوی کم نظیر برای همه متولیان و کارگزاران نظام باشد.

آیت الله ملکوتی در طول 14 سال امامت جمعه ( 1360 تا 1374 ) با کمک مالی خیرین منطقه و همکاری بعضی ادارات و نهاد ها اقدام به تهیه  34 مورد ، شامل : اجاره روستای سیسان  ، خرید قطعات هکتاری زمین  و باغ  در مناطق مختلف تبریز ، سرد رود ، ممقان ، مارالان ، اِلخیچی ، گوگان  و... ، تأسیس کتابخانه و خرید کتاب ، تأسیس  میدان تره بار، پاساژ تجاری ، گاراژ مسافربری حُر، کارخانه بتن سازی ( بچینگ ) و... که جزئیات همه را در ذیل هر کدام گزارش کرده  و همه را وقف مصلی امام خمینی تبریز نموده است. البته روشن است که در این وقف نفس مصلی موضوعیت ندارد و همه اینها در جهت رفاه حال نمازگزاران و ارائه خدمات دینی ، درمانی ، فرهنگی و غیره به توده مردم است ،

 

متن کامل این وقف نامه در تابستان 1376 ، شماره 18 مجله « وقف میراث جاودان »  در 12 صفحه ( از 46 تا 57 ) به چاپ رسیده  و هم اکنون فایل آن نیز در فضای مجازی قابل دسترسی می باشد و مطالعه آن به همه ، خصوصا به محققان و پژوهشگران و بالاخص به مسئولان و کارگزاران توصیه می شود.

در این فرصت به متن بخشی از این وقف نامه که توسط آیت الله ملکوتی نوشته و تنظیم شده مرور می کنیم :

  ۱- با این که ایشان از سوی امام خمینی اجازه ویژه در مصرف وجوه شرعی داشته ، اما به تصریح خود ، از آن در این مورد استفاده نکرده و می نویسد : « باید معلوم شود در تهیه این املاک و اموال از سهم امام علیه السلام استفاده نشده است ، مگر در بعضی موارد خاص به اقتضای ضرورت به عنوان قرض ، مبلغی برداشته شده  که مدارک و اسناد آن در بایگانی موجود است که باید پرداخته { عودت داده } شود.

۲- وی در بخش دیگر آن می نویسد: « استفاده از این موقوفاتِ  مسجله و مندرجه در این وقف نامه در غیر جهت وقفِ مذکور در آن ( مصلی امام خمینی ) به هیچ وجه جایز نیست کما این که تبدیل این موقوفات  و تملیک آنها به هیچ نحوی از انحاء در غیرموارد استثناء شده ، مشروعیت ندارد و همچنین تبدیل خود وقف و لو به نوع دیگر از وقف و تغییر عنوان آن  از عنوان  موقوفه مصلای امام خمینی  و از موقوفات عبدالله مسلم ملکوتی به عنوان دیگر و نام شخص دیگر  مثل بنیاد خیریه یا بنیاد مصلی امام یا موقوفات فلان ، فلان  مجاز نبوده و شرعیت ندارد؛ هرکسی این تغییر و تبدیل را انجام دهد گناه کرده و لعنت خدا بر او باد. تولیت این موقوفات تا زمانی که واقف زنده است با خود اوست ، بعد از فوت واقف در هر عصر و زمان با ولی امر مسلمین است.»

۳– نکته ی مهم دیگر ، آن مرحوم پس از توضیحات مقتضی در انتهای وقف نامه می نویسد: « ده  درصد از عایدات موقوفات در هر عصر و زمان حق التولیه است.» گفتنی است در ابتدای نظر و از ظاهر این عبارت چنین بر می آید که این حق التولیه به شخصیت حقیقی ( مسلم ملکوتی ) تعلق دارد و می تواند از آن  در امور فردی ، خانوادگی و فامیلی هر طور که  دلش خواست استفاده کند ، اما از اقدام بعدی ایشان به روشنی استفاده می شود که این ده درصد در واقع به شخصیت حقوقی ایشان بر می گردد یعنی تنها مادامی که  سمت امامت جمعه و نمایندگی ولی فقیه را دارد و تا زمانی که به امور این موقوفات رسیدگی می کند، حجیت دارد. مضافا به این که مال موقوفه در دست متولی و تولیت ، امانت الهی است و تمام تصرفات در راستای مصالح مورد وقف باید انجام گیرد.

از این رو وقتی ایشان از امامت جمعه  تبریز کنار می رود ، با این که می توانست خیلی راحت به ظاهرِ همان عبارت تکیه بکند و حق تولیت را همچنان برای خود  و بعد برای وراث محفوظ بدارد و یا حداقل در دوران مرجعیت از منافع آن بهره مند شود، اما می بینیم ایشان  بلافاصله طی نامه ای در تاریخ 6 / 5 / 1374 ،  همزمان با مراجعت از تبریز به قم، تولیت موقوفات مصلی را به رهبری محول می کند و رهبری نیز طی حکمی آن را به امام جمعه بعدی تبریز می سپارد که متن هر دو نامه و حکم در فضای مجازی موجود می باشد.

آیت الله ملکوتی پس از آن در دوران حدود 20 سالِ فقاهت و مرجعیت و تعلیم و تربیت شاگردان در حوزه علمیه قم نیز، به همین شفافیت زندگی کرد، حتی یک بار هم به سفر زیارتی مشهد و غیره نرفت تا از وجوه شرعی مصرف نکند ، این اواخر فرزندان ، بستگان و شاگردان خیلی اصرار داشتند چند روزی به عتبات مشرف بشود ، باز تسلیم نشد ، چنان که کتابخانه کم نظیر با کتب و نسخ خطی نفیس خود را که با فقر و تنگدستی و خون دل در نجف تهیه کرده بود برای حوزه و عموم محققان و پژوهشگران وقف کرد.

امید است با تدبیر و مدیریت مقتضی از این گنجینه های گرانسنگ که در راستای تقویت بنیه های دینی ، مذهبی و فرهنگی توده مردم است به خوبی حراست شود و مورد استفاده مناسب قرار گیرد.

4 اردیبشت 1403