به نقل از «ایران آنلاین»

جهان چهارقطبی؛ آری یا خیر؟

تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۲۱۹۰۰۷

جایگاه رو به افول امریکا در جهان در کنار ممانعت از پذیرش پیشــــــــرفت‌های چیـــــــن، دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» را به پایان عصر تک‌قطبی قدرت بدل کرده است. گرچه بسیاری چارچوب تک‌قطبی قدرت پساجنگ سرد را حرکت به سوی شرایط اجتناب‌ناپذیر و نامطبوع دوقطبی امریکا و چین می‌دانند اما شرایط به گونه‌ای است که می‌توان امیدوار بود و تلاش کرد تا به جهانی برسیم که اروپا و قدرت‌های نوظهور اقتصادی بتوانند نقشی تعیین کننده در آن ایفا کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  بدون شک چین به عنوان موفق‌ترین حکومت مطلقه اقتصادی در جهان امروز، به نفوذ استراتژیک مؤثری در آسیا و فراتر از آن دست یافته است. حزب کمونیست چین در جریان دو بحران جهانی ویرانگر اخیر- بحران اقتصادی 2008 و بحران کرونا- به‌سرعت توانست با شرایط اقتصادی سیاسی جدید وفق یافته و تبعات آن را پایین آورده و در نتیجه جایگاه قدرت را برای خود مستحکم کند. یکی از دلایل این اتفاق این است که کشورهایی بی‌تمایل به امریکا به‌طور معمول برای تأمین کالاها یا پشتیبانی به چین گرایش می‌یابند. در این شرایط چرا نباید چین را به عنوان یکی از بعدهای دوقطبی جهان بدانیم؟
البته واقعیت آن است که جهان دوقطبی بشدت بی‌ثبات است، چراکه خطر منازعه قدرت‌ها افزایش یافته و اتحاد آنها در صورتی برای حل بحران‌های جهانی کارگشا است که منافع ملی هر دو قطب برآورده شود. همچنین در این جهان دوقطبی سه چالش برجسته علیه بشریت نیز یا نادیده گرفته شده یا رو به وخامت خواهد رفت.
نخستین چالش تمرکز بر قدرت تکنولوژی‌های برتر است. گرچه تکنولوژی اغلب جرقه اصلی منازعات چین و امریکا است اما هر دو کشور هدف مشترکی را در این راه دنبال می‌کنند و آن، سلطه بر بشریت است. به عبارت دیگر، درگاه‌های دیجیتال و هوش مصنوعی ابزاری در دستان دولت‌هاست تا بتوانند بر شهروندان نظارت و آنها را تحت کنترل درآورند.
در این میان تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. به‌طور مثال دولت امریکا در بهره‌گیری از تکنولوژی دیدگاه خود را دارد و آن را به سمت صنعتی‌گری متمایل کرده اما فناوری‌های چینی همچنان در اختیار دولت و براساس دستورالعمل‌های حکومتی به کار گرفته می‌شوند و همزمان اهداف گنگ و نامعلومی را دنبال می‌کنند. دومین چالش اینکه، حقوق بشر و دموکراسی از اولویت‌های آخر جهان دوقطبی به شمار می‌روند. اما با توجه به افزایش سرکوب‌ها در چین، گرچه امریکا در این قیاس، می‌تواند تنها نماد این ارزش‌ها محسوب شود، با این حال شواهد نشان می‌دهد توجه به اصول دموکراسی و حقوق بشر در داخل این کشور بسیار اندک بوده و حتی در حوزه خارجی نادیده گرفته می‌شود. علاوه بر همه اینها امریکا در انتخابات اخیر اصول دموکراتیک را نابود کرده و شرکای نامناسبی در امریکای لاتین، آسیا و آفریقا برای خود یافته است. به عبارت دیگر وقتی امریکا حامی دموکراسی در کشورهایی مانند اوکراین می‌شود، انگیزه آن بیش از رعایت دموکراسی، تمایل به تضعیف روسیه به عنوان یک رقیب تعبیر خواهد شد.
سومین چالش بزرگ اینکه در جهان دوقطبی چینی - امریکایی، توجه به تغییرات آب و هوایی چندان مهم نیست. در سال‌های اخیر چین نسبت به امریکا در توافقات بین‌المللی کاهش گازهای گلخانه‌ای مشارکت فعال‌تری داشته است، اما دو ابرقدرت تنها اثرگذارترین قدرت‌ها در حذف این معضل نیستند بلکه در عین حال نمونه‌های اقتصادی پرمصرف نیز به شمار می‌روند. آنچه می‌توان در این شرایط انتظار داشت اینکه منافع کوتاه‌مدت برتری اقتصادی هر دو طرف می‌تواند مزایای حاصل از هوای پاک را تحت‌الشعاع قرار داده و بر آن برتری یابد.
همه این معضلات می‌توانند با اضافه شدن دو قطب دیگر مانند اتحادیه اروپا یا کنسرسیوم اقتصادهای نوظهور یا حتی شاید سازمان جدید E10 (شامل مکزیک، برزیل، هند، اندونزی، مالزی، ترکیه، آفریقای جنوبی و...) نیز برقرار بماند و به عبارت دیگر یک جهان چهارقطبی در جنگ سرد جدید اثرپذیری کمتری خواهد داشت و درعین حال دیدگاه‌های مختلفی را برای مدیریت جهان به میدان می‌آورد.
اتحادیه اروپا در حوزه حفاظت از حریم خصوصی و استانداردهای به‌کارگیری فناوری‌های برتر به چارچوب قابل اتکایی دست یافته که می‌تواند با سلطه مطلق فناوری بر زندگی بشر مقابله کند، اما در عین حال استراتژی قطب‌ها در حوزه اقتصادهای نوظهور دارای اهمیت بیشتری است. در حقیقت اگر سلطه فناوری به جای انسان در مشاغل ادامه یابد، اقتصادهای نوظهور بزرگ‌ترین بازنده خواهند بود چراکه مزیت آنها نیروی کار انسانی است. بنابراین با اتوماتیک شدن بسیاری از مشاغل که به این اقتصادها تحمیل شده‌اند، ضروری است که آنها نیز در مباحث جهانی که تعیین کننده ساز‌و‌کار طراحی و استفاده از فناوری‌ها است حرفی برای گفتن داشته باشند.
از سوی دیگر اروپا و جهان نوپدید می‌توانند اتحاد مستحکمی در برابر حذف سوخت‌های فسیلی داشته باشند. در حالی که اتحادیه اروپا در کربن‌زدایی پیشتاز جهان است، اقتصادهای نوظهور نیز تمایل بسیاری در اقدامات مربوط به آب و هوا از خود نشان داده‌اند. چراکه آنها بشدت از گرمایش زمین آسیب خواهند دید.
بنابراین بدون شک، جهان چهارقطبی نمی‌تواند یک درمان باشد، چراکه گرچه بروز چندین دیدگاه و تشکیل ائتلاف‌های فرصت‌طلبانه می‌تواند مدیریت جهان را از آنچه در نظام تک‌قطبی اخیر بروز کرده بود دشوارتر کند، اما همزمان جهان چهارقطبی می‌تواند امیدوارکننده‌تر از دوقطبی قدرت عمل کند. به عبارت دیگر با ورود کشورهای انحصارطلب به صحنه بین‌المللی، آنها نه تنها در داخل به صلح بیشتر روی می‌آورند که برای رسیدن به یک همکاری مؤثر ناگزیر به کنار گذاشتن سیاست‌ها و رفتارهای انحصارطلبانه، ملی‌گرایانه و مخرب خود هستند که محصول آن بروز تقسیم‌بندی‌های غیرقابل پیش‌بینی خواهد بود.
منبع: Project Syndicate



 

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: اقتصادهای نوظهور عبارت دیگر جهان دوقطبی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۲۱۹۰۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عقلانیت، معنویت و عدالت، سه ضلع تفکر شیعی هستند که برخاسته از معارف اهل‌بیت(ع) است

به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، «نیکلاس مادورو» رییس جمهور ونزوئلا در ابتدای این دیدار ضمن ابراز خوشحالی از سفر آیت‌الله رمضانی به کشور ونزوئلا، روابط میان ایران و ونزوئلا را برادرانه، عمیق و قدیمی دانست و تصریح کرد: این روابط باید در راستای ارزش ها و اصول باشد. ما در جهانی زورگو زیست می کنیم. چاوز قرن ۲۱ را قرن ملت ها می دانست و ما بخشی از قرن ۲۱ هستیم، قرن ۲۱، قرن ما است. هیچکس نمی تواند حق آزادی و استقلال و زندگی در صلح و حق پیوند معنویت و فرهنگ و دین را از ما بگیرد.

رییس جمهور ونزوئلا با اشاره به این که دوستی ایران و ونزوئلا نه سیاسی و موقت، بلکه واقعی و راهبردی است، بر ارتباط میان میان ملت های ایران و ونزوئلا تاکید کرد.

نیکلاس مادورو با اشاره به ملاقات‌هایش با رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران، ایشان را فردی باهوش دانست که تحلیل دقیق و عمیقی از جهان و تحولات آن دارند.

وی تاکید کرد: ما همواره از رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران استفاده می کنیم و از دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) تقاضا دارم که سلام ویژه من را به حضرت آیت الله خامنه ای برساند.

*صهیونیست ها امروزه آمریکا را اداره می کنند

رئیس جمهور ونزوئلا در ادامه در تحلیل شرایط کنونی جهان اظهار کرد: جهان وارد دوره تحول جدیدی شده است. حدود ۱۰۰ سال از نازیسم و فاشیسم می گذرد، اما امروز شاهد حضور جریان‌های نازیستی و فاشیستی در آمریکا و کشورهای غربی هستیم. تمام مشکلات امروز جهان ناشی از همین نگاه فاشیستی و نازیستی است که در تمام ارکان کشورهای غربی نفوذ دارد.

وی ادامه داد: صهیونیست ها امروزه آمریکا را اداره می کنند و قدرت نظامی، سیاسی و اقتصادی در دست آنها است. هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات در آمریکا را صهیونیست‌ها کنترل می کنند. دو قدرت اصلی یعنی قدرت نظامی و شبکه های اجتماعی در کنترل آنها است. صهیونیست ها با قدرت نظامی، صلح را به خطر انداختند و با قدرت شبکه های اجتماعی از جمله فیس بوک، ایکس و امثالهم، افکار عمومی را دستکاری می کنند.

رئیس جمهور ونزوئلا خاطرنشان کرد: البته ما امروز وارد جهان چندقطبی شده ایم که در آن، قطب‌های مختلف قدرت مانند چین، روسیه و ایران شکل گرفته اند. ایران در حوزه نظامی پیشرفت های خوبی داشته است و این کشور در حوزه شبکه های اجتماعی نیز باید مقتدرانه وارد شود. ما در ونزوئلا گام اول خود را توسعه علم و فناوری قرار داده ایم و تبادلات علمی بین ونزوئلا با ایران را آغاز کرده ایم که امیدوارم تبادلات علمی گسترش یابد.

*عمیق و راهبردی بودن روابط بین ایران و ونزوئلا

آیت الله «رضا رمضانی» دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در ادامه این دیدار، روابط بین ایران و ونزوئلا را عمیق و راهبردی دانست و تصریح کرد: ظلم کردن و پذیرش ظلم براساس مبانی دین ما نکوهش و در مقابل بر کرامت و عدالت، تاکید شده است.
وی ادامه داد: امام خمینی(ره)، درس بزرگی به ملت ایران و ملل جهان دادند؛ آن درس این بود که ما می توانیم در برابر ظلم بایستیم و در مسیر تمدن سازی قرار بگیریم.

امام خمینی(ره) به چهار اصل باور و ایمان داشتند که آن اصول شامل ایمان به پروردگار، ایمان به هدف، ایمان به مسیر و ایمان به مردم است. امام خمینی(ره) بر اساس این چهار باور و رکن ایمانی، انقلاب کردند و تغییراتی را در ایران و جهان به وجود آوردند و معادلات موجود جهانی را برهم زدند.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: باید تغییراتی در جهان صورت بگیرد تا ثروت دنیا به صورت عادلانه به تمامی مردم دنیا تعلق بگیرد، نه اینکه ۹۰ درصد مردم جهان از ۱۰ درصد مواهب جهان بهره ببرند و بهره بردن از ۹۰ درصد مواهب جهان فقط سهم  ۱۰ درصد مردم جهان باشد.

آیت الله رمضانی در ادامه با اشاره به بردگی مدرن اظهار کرد: ظلم هایی در جهان از طرف برخی از دولت ها صورت می گیرد که می توان آن را به بردگی مدرن برشمرد و باید بساط آن برچیده شود. در گذشته ۱۰۰ نفر یا ۱۰۰۰ نفر را به بردگی می گرفتند، اما امروزه ملت ها را به بردگی می گیرند لذا باید به حقوق انسان ها به معنای واقعی احترام گذاشت.

*تبدیل شدن ایران به یک قدرت جهانی

وی ادامه داد: عدالت در تفکر شیعی، جایگاه محوری دارد و سمبل عدالت در این تفکر، امام علی(ع) است، متفکرانی نظیر جرج جرداق به این مساله توجه کردند. عقلانیت، معنویت و عدالت سه ضلع تفکر شیعی هستند که برخاسته از معارف اهل بیت(ع) است.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: حضرت مسیح(ع) برای اقتدار ملت ها خواهد آمد. ما شیعیان نیز معتقدیم که حضرت مهدی(عج) برای اقتدار ملت ها، خواهند آمد و حکومت دست صالحان می افتد و مستضعفان که تحت ستم قرار گرفتند بر جهان حاکم خواهند شد و ظالمان، مستکبران و ستمگران حذف می شوند.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) خاطرنشان کرد: ایران از یک قدرت منطقه ای به قدرتی جهانی تبدیل شده است. توانمندی‌های ایران در حوزه های مختلف ناشی از رشد و قدرت علمی آن است. ایران در برخی از حوزه های علمی جزء ۱۰ کشور برتر جهان است و در رتبه‌بندی علمی جهانی رتبه ۱۶ را دارا است. لذا ایران آمادگی دارد تا تجارب و دستاوردهای علمی خود را با دیگر کشورها به اشتراک بگذارد. ما آماده ایم تا تجاربی که طی این سالیان در ایران در شرایط تحریم به دست آورده ایم در اختیار کشور ونزوئلا قرار دهیم.

*تاکید رئیس جمهور ونزوئلا بر توجه اش به پیروان مکتب اهل بیت(ع)

آیت الله رمضانی در پایان این دیدار از رئیس جمهور ونزوئلا خواست که توجه ویژه ای به پیروان و محبان مکتب اهل بیت(ع) در ونزوئلا داشته باشد و نمایندگان آنها را در مراسم های مرتبط دعوت نماید. این درخواست به شدت مورد توجه رئیس جمهور ونزوئلا قرار گرفت و وی تاکید کرد که نمایندگان پیروان مکتب اهل بیت(ع) همیشه مورد دعوت ما هستند.

در این دیدار همچنین دکتر «عبدالحسین کلانتری» معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران، «حجت الله سلطانی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در ونزئلا، «رامون بلاسکز» وزیر حمل و نقل ونزوئلا و رئیس کمیسیون ونزوئلایی همکاری با ایران، «ایوان خیل پینتو» وزیر امور خارجه ونزوئلا، «فردی آلفرد نازارس» معاون رئیس‌ جمهور ونزوئلا در امور فرهنگی و گردشگری و وزیر ارتباطات ونزوئلا حضور داشتند.

انتهای پیام/