کتاب فلسفه در دوره باستان منتشر شد
تاریخ انتشار: ۲۴ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۳۲۳۴۰۶
كتاب «فلسفه در دوره باستان» تألیف حمیده کوکب، ملیحه صابری نجف آبادی و حمیدرضا خادمی از جمله کتاب‌های «تاریخ فلسفه غرب» سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) منتشر شد.
حبرگزاری شبستان، گروه اندیشه، كتاب فلسفه در دوره باستان به همت سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) براى دانشجويان رشته فلسفه و کلام در مقطع کارشناسی به عنوان درس اصلی «تاریخ فلسفه غرب ۱» به ارزش ۲ واحد تدوین شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
محتوای این اثر درباره جلوه‌های حقیقت در دوره باستان است. سیر اندیشه‌های فلسفی را از زمانی آغاز می‌کند که فیلسوفان پیشاسقراطی در دولت‌شهرهای یونانی در پی فهم طبیعت و برساختن فلسفه‌های طبیعی بودند. سپس به سقراط می‌رسد که فهم طبیعت را وانهاد و قدم در راه فهم انسان و جامعه انسانی گذاشت، از فضیلت و عشق و شجاعت سخن گفت و تلاش کرد انسان‌ها را نه با حقیقت، بلکه با جهل خویش آشنا سازد، با این اندرز رازآمیز که بزرگ‌ترین حقیقت درباره انسان‌ها نادانی‌شان است.
پس از آن نوبت به افلاطون و ارسطو می‌رسد که آنچه تا قرن‌ها تحت عنوان فلسفه و در مقولاتی چون اخلاق و منطق و متافیزیک و سیاست خوانده و آموخته می‌شد را به راستی بنیان گذاشتند، چنان که به درستی باید بخش بزرگی از تاریخ فلسفه را صرفاً شرح و بسط ایده‌های این دو فیلسوف بزرگ دانست. در انتها نیز گسترش و جرح‌وتعدیل‌های اندیشه‌های افلاطون و ارسطو در مکاتب فلسفی بعدی دوره باستان، چون رواقیان و اپیکوریان و کلبیان، شرح داده می‌شود، و البته فلسفه افلوطین که به ویژه در جهان اسلام، هم در فلسفه و هم در عرفان، نقشی تعیین‌کننده بازی کرد.
تاریخ فلسفه غرب (ویژه دانشجویان فلسفه اسلامی) سه مجلد را در بر می‌گیرد، که کتاب پیش رو، بخش اول از مجلد نخست آن است. در بخش دوم این مجلد تاریخ فلسفه در دورۀ قرون وسطا بررسی خواهد شد. جلد دوم به تاریخ فلسفه در دورۀ مدرن اختصاص دارد، که بر دو جریان عمدۀ تجربه‌گرایی و عقل‌گرایی، از دکارت تا هیوم، تمرکز دارد. جلد سوم نیز به ایدئالیسم آلمانی می‌پردازد، که جریان فلسفی بدیلی در برابر تجربه‌گرایی و عقل‌گرایی پیش از خود بوده است.
کتاب از شش فثل با عناوین؛ فصل اول: فیلسوفان پیش از سقراط/ نوشته ملیحه صابری، فصل دوم: سقراط/نوشته ملیحه صابری، فصل سوم: افلاطون/ نوشته حمیده کوکب، فصل چهارم: ارسطو/نوشته حمیدرضا خادمی، فصل پنجم: فلسفة بعد از ارسطویی/نوشته حمیده کوکب و فصل ششم: افلوطین/نوشته حمیده کوکب تشکیل شده است.
در مقدمه این اثر به قلم نویسندگان آمده است: «فلسفه با حیرت آغاز می‌شود، حیرت از مواجهه با هستی و فلسفه تلاش فیلسوفان برای درک و بیان حقایق هستی به زبان عقل است. تاریخ فلسفه نیز تاریخ سیر اندیشه بشر طی قرون و اعصار برای بیان حقیقت است، حقیقتی که در بسترهای تاریخی و جغرافیایی مختلف جلوه‌های گوناگونی یافته است. سنت‌ها و مکاتب فلسفی شرق حاصل جلوه‌گری حقیقت در ایران و مصر و هند و چین است و خاستگاه مکاتب فلسفی غرب یونان باستان است. آنگاه که فلسفه‌های یونان به سرزمین‌های امپراتوری روم رسید و با مسیحیت درآمیخت، جلوه دیگری یافت.
پس از ظهور اسلام و گسترش جغرافیایی عظیم خلافت اسلامی، مسلمانان نیز همچون مسیحیان نخستین، ابتدا به دیده ظن و تردید به فلسفه نگریستند و سپس با جدیتی بیشتر، آن را به کار بستند و به سهم خود بسط دادند و قلمروهایی نو در آن گشودند. اما در قرون وسطای متأخر، فلسفه دوباره از سرزمین‌های اسلامی به جهان مسیحیت رجعت کرد و این سبب شکوفایی دیگری در فلسفه و این بار در اروپا شد که نهایتاً به ظهور فلسفه مدرن در قرن هفدهم انجامید. همزمان با رنه دکارت (۱۵۹۶ـ۱۶۵۰م)، که در اروپا پرچمدار فلسفه مدرن به حساب می‌آمد، در جهان اسلام نیز فلسفه با ابداعات ملاصدرا (۱۵۷۱ـ۱۶۴۰م) در مسیری جدید گام برداشت. اما از این زمان به بعد، این دو مسیر فلسفه‌ورزی، یعنی فلسفه‌ورزی در سنت فلسفی غرب و سنت فلسفی اسلامی، تقریباً در هیچ نقطه‌ای دوباره با هم تلاقی نکردند. هرچند اندیشمندان غربی در دوران معاصر شروع به مطالعه فلسفه جهان اسلام کردند و در جهان اسلام نیز فلسفه غرب با جدیت مطالعه شده است، هنوز این دو سنت، که در واقع ریشه مشترکی دارند و آن هم فلسفه یونان است، چونان دو پدیده کاملاً مجزا و متمایز نگریسته می‌شوند.
اما چرا تاریخ فلسفه می‌خوانیم؟ آیا می‌توان گفت دستاوردهای فلسفه مانند دستاوردهای علم برای ما مهم هستند و وقتی دیگران از نردبان تاریخ فلسفه بالا رفته‌اند و به حقیقت رسیده‌اند، دیگر نیازی به این نردبان داریم و کافی است تاریخ فلسفه را دور بریزیم و فقط حقایق نهایی فلسفه را بیاموزیم. اینجا نقطه‌ای است که پیش‌فرضی پنهان را درباره نگارش تاریخ فلسفه آشکار می‌کند و آن را از تاریخ علم متمایز می‌سازد. علم دارای تاریخ مصرف است و پس از ابطال یافته‌های آن باید به دست فراموشی سپرده شود. اما فلسفه چیزی جز تاریخ فلسفه نیست. این طور نیست که حقیقت در انتهای مسیر ایستاده باشد و ما به آن برسیم، حقیقت در طول مسیر همواره خود را نمایان می‌کند و برای دیدن سیمای کاملش باید در کل مسیر چشم بر آن داشته باشیم. در این معنا فلسفه امری سیال و همواره در حرکت است که حقایق آن هرگز نهایی نیستند. بنابراین، تاریخ فلسفه نوشتن و تاریخ فلسفه خواندن در واقع نگاه ما به حقیقت فلسفی را نیز آشکار می‌سازد. اگر چنین نگاهی به حقیقت فلسفی داشته باشیم، آنگاه روشن است که برای فهم فلسفه اسلامی و اساساً برای فلسفه‌ورزی در جهان امروز لازم است که با فلسفه در دوره باستان آشنا باشیم، چون فلسفه باستان ریشه مشترک فلسفه جهان اسلام و فلسفه مسیحیت و مکاتب مدرن و فلسفه معاصر است.»
یادآور می‌شود، كتاب تاریخ فلسفه غرب(۱)؛ فلسفه در دوره باستان تألیف حمیده کوکب، ملیحه صابری نجف‌آبادی و حمیدرضا خادمی به همت سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) به بهای ۱۹ هزار تومان منتشر شده است.
پایان پیام/40
منبع: شبستان
کلیدواژه: کتاب فلسفه فلسفه اسلامی تاریخ فلسفه غرب جهان اسلام
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۳۲۳۴۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دبیر همایش بزرگمهر حکیم: شاهنامه فردوسی تاریخ محض است
دبیر همایش بزرگمهر حکیم با این بیان که ، بزرگمهر حکیم به عنوان یک شخصیت برجسته و فیلسوف و متفکر دوران باستان ،که از سخنان حکمت آمیز او نیز مطالبی به جای مانده ،نقش مهمی در تاریخ ادب و فرهنگ ایران دارد و یکی از شخصیت های مهم در شاهنامه است، گفت: براساس پژوهش های متعدد و مختلفی که صورت گرفته، به طور قطع به یقین ثابت شده است که شاهنامه کاملا تاریخ محض است و در تاریخ بودنش هیچ شک و تردیدی نمیشه داشت.
به گزارش عصر ایران به نقل از دبیرخانه همایش بزرگمهر حکیم، دکتر محمد رسولی دبیر همایش در حاشیه برگزاری این رویداد که عصر شنبه 25 فروردین ماه در تالار خیام خانه اندیشمندان و با موضوعیت کاوشی در باب کیستی، آثار و سخنان بزرگمهر حکیم برگزار شد، اظهار داشت: این همایش برای روشن کردن بخش مهم و حساسی از تاریخ ایران در دوره ساسانیان و با حضور برترین اساتید دروس تاریخ از دانشگاه های مهم و معتبر کشور ، نویسندگان و پژوهشگران بزرگ و صاحبنظران ارشد کشور همراه است.
وی گفت: بزرگمهر حکیم به عنوان یک شخصیت برجسته و فیلسوف و متفکر دوران باستان ،که از سخنان حکمت آمیز او نیز مطالبی به جای مانده ،نقش مهمی در تاریخ ادب و فرهنگ ایران دارد و یکی از شخصیت های مهم در شاهنامه است. در رابطه با او در طول تاریخ بحث های زیادی بین محققین و پژوهشگران مطرح بوده و برخی براین باور بودن که اصولا بزرگمهر حکیم در تاریخ وجود نداشته و این شخصیت ساخته و پرداخته ذهن شاعر یعنی حکیم ابوالقاسم فردوسی است.
این شاهنامه پژوه نواندیش بیان داشت: براساس پژوهش های متعدد و مختلفی که صورت گرفته، به طور قطع به یقین ثابت شده است که شاهنامه کاملا تاریخ محض است و با توجه به این مهم که قسمت های آخر شاهنامه مربوط به سلسله ساسانیان است و در تاریخ بودنش هیچ شک و تردیدی نمیشه داشت، روشن می شود که بزرگمهر حکیم یک شخصیت واقعی و ویژه در تاریخ ایران زمین است.
رسولی افزود: قطعا بررسی وجود این شخصیت بنام ما را به خیلی از مسائل از جمله شکل و شمایل، و ساز و کار حکومت در دوران باستان و دیگر موارد مهم رهنمود می کند ، به عنوان مثال پادشاه وقت از اشخاصی مانند بزرگمهر حکیم که جزء دانشمندان، ادیبان و صاحب نظران بودند به عنوان رئیس انجمن مشورت گیرندگان از او استفاده می کند.
وی ادامه داد؛ به تعبیری بزرگمهر رئیس انجمن مشورت دهنده به پادشاه بوده است، ضمن اینکه ایشان یک شخصیت بزرگ و برجسته بوده که آثار این حکیم را در سخنانی که از وی به جای مانده می توان پیدا کرد. برهمین اساس بررسی و شناخت بیشتر این شخصیت تاریخی بسیار راهگشا و موثر خاوهد بود.
این استاد ادب و فرهنگ گفت: قطعا برگزاری این همایش با حضور افراد برجسته و صاحب نظر یک نگاه جدید، ویژه و پژوهشی و علمی به شخصیت بزرگمهر حکیم خواهد داشت که دستاورد آن به گونه ای خواهد بود که یک روزنه جدیدی به روی کل تاریخ ایران باستان بر ما گشوده می شود و ضمنا بخشی از شاهنامه که به بزرگمهر حکیم پرداخته مدنظر قرار خواهد گرفت.
لازم به ذکر است، همایش فوق با محوریت کتاب بزرگمهر حکیم به قلم دکتر محمد رسولی برگزار شد.
مدارس شهرستان مهر فردا غیرحضوری است