فارس من| ماجرای قیمتگذاری دستوری فولاد چیست؟
تاریخ انتشار: ۲۰ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۶۱۹۳۹۸
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت در مورد کاهش قیمت شمش فولاد در بورس کالا، با واکنشهای متعدد همراه بوده است.
اولین واکنش را فعالان بازار سرمایه نشان دادند. بسیاری از شرکتهای تولیدکننده فولاد با این کاهش قیمت فولاد، در روز چهارشنبه کاهش 5 درصدی قیمت و صفهای فروش چند ده میلیونی را تجربه کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این شرکتها که برخی از آنها اصطلاحا نمادهای شاخص ساز نیز هستند، کل بازار سرمایه را با خود به سمت صفهای فروش کشاندند و کاهش حدودا 40 هزار واحدی را تجربه را کرد. از دیگر سو، قیمت فولاد به عنوان یک کالای اساسی، بر روی قیمت همه کالاها از تولید خودرو و ساختمان تا لوازم خانگی و مواد غذایی و حتی بودجه دولت (هزینه اجرای طرح های عمرانی) تاثیرگذار است و یکی از کالاهای کلیدی در تعیین نرخ تورم به شمار میرود.
به همین منظور پویشی در سامانه «فارس من» در خبرگزاری فارس توسط مخاطبان این خبرگزاری با عنوان «قیمتگذاری دستوری فولاد باعث رانت در بازار میشود» ایجاد شده است که از لحظه ایجاد تا زمان تنظیم این گزارش، حدود 50 هزار حمایت از آن صورت گرفته است.
در این کمپین آمده است: «لطفاً در خصوص تصمیمات یک شبه مسئولان وزارت صمت در ارتباط با قیمتگذاری دستوری محصولات فولادی در بورس کالا تدبیری بیندیشید. زیرا قیمتگذاری دستوری باعث ایجاد رانتهای چند ده هزار میلیاردی شده و این پول از جیب میلیون ها سهامدار سهام عدالت و صنایع بورسی دیگر همچنین مردم شریف کشور که در بازار بورس فعالیت دارند به جیب عدهای دلال سرریز خواهد شد. پیگیری های لازم را انجام دهید تا خدای ناکرده حقی از کسی ضایع نشود». خبرگزاری فارس در راستای تعهد به مخاطبان خود، طی روزهای گذشته پیگیری های متعددی را در این باره انجام داده است و تا به سرانجام رسیدن مطالبه مخاطبان این موضوع را پیگیری خواهد کرد.
ماجرای قیمت گذاری دستوری فولاد چیست؟
روز سه شنبه هفته گذشته وزیر صنعت، معدن و تجارت، جهت کاهش قیمت فولاد و محصولات فولادی، قیمت پایه شمش فولاد در بورس را معادل ۷۰ درصد قیمت کشورهای مشترکالمنافع آسیای میانه CIS اعلام کرد. این مساله در حالی رخ داده است که در گذشته و با تصویب هیات دولت قیمت پایه شمش فولاد در ایران معادل 80 درصد نرخ فولاد در کشورهای مستقل مشترکالمنافع (CIS) تعیین شده بود.
در همین زمینه داریوش اسماعیلی، معاون معدنی وزیر صنعت نیز در نامهای به بورس کالا خواستار اجرای این موضوع شد. گزارش در خباره این نامه نگاری را با عنوان «رفت و برگشت قیمتگذاری فولاد در بورس کالا/ ارجاع درخواست وزارت صنعت به شورای عالی بورس» در اینجا بخوانید.
بورس کالا نیز در پاسخ به نامه وزارت صمت، بررسی این موضوع را به بخش مربوطه در سازمان بورس و اوراق بهادار و دبیرخانه شورای عالی بورس ارجاع داد.
رضا محتشمیپور قائم مقام مدیرعامل بورس کالای ایران در این زمینه به خبرنگار فارس گفت: «بورس کالا به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه، فقط ملزم به اجرای قوانینی است که از سوی نهاد ناظر بالاتر یعنی سازمان بورس و یا شورای عالی بورس ابلاغ میشود. در حالی که از نظر حقوقی چنین اختیاری برای وزیر صنعت جهت تغییر دستورالعمل ها وجود ندارد.»
طی ماههای گذشته نیز دولت شیوه نامه «ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد» را ابلاغ کرده بود که این موضوع نیز با مخالفت ها و موافقت هایی همراه بود. نکته اصلی این شیوهنامه کاهش توان صادراتی شرکت های فولادی بود. مخالفان اعمال قیمت دستوری برای عرضه تولیدات کارخانههای ذوب القایی در بورس کالا و محدودیت صادرات را از جمله ایرادات شیوه نامه جدید تنظیم بازار فولاد میدانستند. در این شیوه نامه هم نحوه قیمت گذاری شمش فولاد معادل 80 درصد قیمت فولاد در کشورهای CIS لحاظ شده بود.
موافقان و مخالفان این دستورالعمل در جلسهای با معاون اقتصادی رئیس جمهور نظرات خود را با وی در میان گذاشته و خواستار رسیدگی به موضوع شده بودند (جلسه فولادیها با نهاوندیان در مورد شیوهنامه تنظیم بازار فولاد/ایجاد امضای طلایی یا پایان منافع رانتی؟).
نمایندگان مجلس نیز به دلایل ایجاد امضاهای طلایی در صنعت فولاد کشور، توزیع رانت نجومی (معادل دو سال یارانه کشور) به دلیل دخالت دولت، کاهش ارزآوری صادرات فولاد به دلیل مانع تراشی برای صادرات شمش فولادی و ابهامات و تناقضات متعدد اجرایی و قانونی از جمله مغایرت با قانون توسعه نهادهای و ابزارهای مالی مخالف این دستورالعمل بودند.
نمایندگان مجلس معتقد بودند این شیوه نامه اثر منفی بر بازار سرمایه کشور خواهند داشت. همان گونه که این اثر کاهشی در اولین روز کاری بورس پس از ابلاغ شیوهنامه دولت مشاهده شد. دلیل آن هم کاهش درآمدهای صادراتی فولاد سازان و ارزان فروشی دستوری شمش و اسلب در داخل کشور است.
مخالفت با تصمیمی که سبب ایجاد رانت می شود
طبق ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، دولت مکلف است، کالای پذیرفته شده در بورس را از نظام قیمت گذاری خارج نماید. یعنی دستور وزیر صمت برخلاف قانون بوده و نباید این دستور اجرایی میشد (قیمتگذاری دستوری محصولات بورسی خلاف قانون است/ از تجربههای گذشته درس گرفته نمیشود؟).
اما ماجرای مخالفتها با این تصمیم وزیر صمت به اینجا ختم نمیشود. حسن قالیباف اصل، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه زمانی که کالا با قیمت ارزان تر از نرخ واقعی در بورس فروخته میشود، شرکت تولید کننده با ضرر مواجه میشود، گفت: سهامداران این شرکت، مشمولان سهام عدالت هستند که به بازار سرمایه اعتماد کردهاند و اقدام به سرمایهگذاری در این بازار کردهاند. این مساله باعث وارد شدن ضرر و زیان به میلیونها سهامدار خواهد شد.
سید جواد جهرمی معاون عملیات بورس کالا ضمن بیان اینکه دستورالعمل وزارت صمت در اعلام قیمت پایه فولاد در بورس کالا در تضاد با قوانین و مقررات بوده است و امکان اجرای آن فراهم نیست، معتقد است: «تولیدکنندگانی که در بورس حضور دارند، با لحاظ کردن مواردی که در دستورالعمل این وزارتخانه آمده، متضرر میشوند.»
محسن خدابخش، مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار، هرگونه دخالت در قیمتگذاری و تعیین سقف رقابت برای محصولات فولادی در بورس کالا را فاقد منطق اقتصادی و مغایر با قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید دانست.
سعید اسلامی بیدگلی عضو شورای عالی بورس هم به این روند قیمت گذاری در بورس واکنش نشان داده و در توئیتی نوشت: «مواد اولیه و انرژی را با قیمت آزاد به شرکت ها بدهید و دست از سر قیمت گذاری محصولات آنها بردارید. قیمت گذاری نه حاصلی جز فساد دارد و نه البته هدفی جز آن. این چه مافیای فسادی است که قدرت آن از هر قانون و شورا و دولتی و ... بیشتر است؟»
رضا شهرستانی، عضو هیات مدیره انجمن فولاد نیز می گوید: «با تصویب این شیوه نامه و با احتساب ۷۰ درصد قیمت cis و میزان عرضه ۱۵۰ تا ۲۵۰ هزار تن، چیزی حدود چهار میلیارد دلار رانت در سال توزیع میشود.»
پیش از این نیز تعدادی کمپین در خبرگزاری فارس جهت مشخص شدن وضعیت قیمت گذاری فولاد در بورس و دخالتهای دولت در این زمینه به ثبت رسیده بود و خبرگزاری فارس پیگیریهای خود رادر راستای شفاف شدن این موضوع ادامه خواهد داد.
انتهای پیام/ب
منبع: فارس
کلیدواژه: فولاد وزیر صنعت قیمت بازار سرمایه بورس قیمت گذاری دستوری قیمت گذاری دستوری فولاد بورس کالا قیمت گذاری دستوری شورای عالی بورس خبرگزاری فارس فولاد در بورس سازمان بورس شیوه نامه بازار سرمایه بورس کالا قیمت فولاد شمش فولاد وزیر صنعت شرکت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۶۱۹۳۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رشد جنون آمیز قیمت کاکائو در جهان؛، شکلات از طلا سبقت گرفت!
در اوایل ماه مارس، بازارهای جهانی شاهد رشد بیش از دو برابری قیمت کاکائو در یک بازه زمانی ۱۲ ماهه شدند و جهش بیسابقه قیمتها بسیاری از سفته بازان را با تردیدهایی روبرو کرد. اکنون بازرگانان نگران هستند که تولیدکنندگان وارد یک عقب نشینی طولانی مدت شده باشند.
به گزارش اقتصاد نیوز، جهان برای دههها از شکلات ارزان لذت میبرد؛ درختان پیرتر شدند و آفات محصول در کشورهای غرب آفریقا، شایع شد. وضعیت آب و هوایی نامناسب در کشورهای ساحل عاج و غنا که تقریباً نیمی از سهم بازار جهانی کاکائو را دارند نیز کاهش تولید این محصول را تسریع کرد. همه این عوامل دست به دست هم داد تا قیمت کاکائو، رشد بی سابقهای را تجربه کند و کام تولید کنندگان و مصرفکنندگان تلخ شود.
بر اساس آنچه سازمان بینالمللی کاکائو (ICCO) برآورد کرده، میزان تولید کاکائو در سال ۲۰۲۴ از میزان تقاضای آن عقب میافتد و بر این اساس برآورد میشود که تولید کاکائو با کسری ۳۷۴ هزار تنی روبرو خواهد شد.
در همین زمینه تریستان فلچر، تحلیگر بازار کالا به بلومبرگ اعلام کرد که زخمهای این بحران ممکن است برای مدت طولانی در نوسانات بازار کاکائو قابل مشاهده باشد. به گفته او برخی فعالان بازار، سوداگرانه با سرعت بیشتری وارد میشوند و به سرعت نیز این بازار را ترک میکنند؛ موضوعی که به بینظمی این بازار میافزاید و این، بدان معناست که بازارها به احتمال زیاد، تشدید نوسان را تجربه میکنند.
آنطور که اکونومیست تایم از وضعیت بازار گزارش داده است، معاملات آتی این هفته به رکورد ۱۱۱۲۶ دلار در هر تن رسید؛ سطحی که قبلاً برای اکثر معامله گران غیرقابل تصور بود و تقریباً دو برابر نقطه اوج قبلی است که آن هم در دهه ۱۹۷۰ ثبت شده بود. به نظر میرسد این پایان ماجرای نوسان در بازار این کالا نیست. آنچنان که سیتی گروپ پیش بینی کرده، قیمتها در چند ماه آینده به ۱۲۵۰۰ دلار میرسند و بعید نیست که قیمت کاکائو، مرز ۲۰ هزار دلار را نیز در سال جاری بشکند.
بر اساس گزارش ها، آنچه در زمینه کاکائو اتفاق میافتد، اکنون نه تنها هشدار برای صنایع وابسته به این کالا را فعال کرده بلکه زنگ خطری برای صنعت قهوه نیز هست که تنها در دو کشور متمرکز شده است: برزیل و ویتنام.
با این حال وضعیت رشد قیمت کاکائو، بی تردید صنایع وابسته به این کالا در جای جای دنیا را تحت تاثیر قرار میدهد و در این اوضاع، بررسی وضعیتی که صنایع شیرینی و شکلات ایران نیز متاثر از آن خواهد شد، حائز اهمیت است که در این گزارش به آن میپردازیم.
وضعیت بازار شکلات ایران پس از افزایش قیمتهاگردش مالی صنعت شیرینی و شکلات در کشور حدود ۱۶ تا ۱۷ هزار میلیارد تومان برابر با ۳۷۰۰ تن اعلام شده است؛ حجمی از محصولات که حدود ۳۰ درصد مواد اولیهاش وارداتی است و سایر مواد مورد نیاز آن در داخل تولید میشود.
بررسی آمار گمرکات ایران گواه این موضوع است که عمده واردات مواد اولیه این صنعت برای تولید کنندگان ایرانی از کشور ترکیه صورت میگیرد؛ رقمی حدود ۷۹ میلیون دلار برابر با ۱۹۰۳۱ تن است؛ کشوری که طی سالهای اخیر ازجمله مهمترین شرکا تجاری ایران محسوب میشود.
به طور کلی پودر کاکائو، دانه کاکائو و خمیر کاکائو برای طعم دادن به محصولات غذایی مختلف و برای طعم دار کردن «محصولات شکلاتی» مانند شربت ها، تاپینگ ها، شیر شکلات، مخلوط کیکهای آماده و مواد دارویی استفاده میشود.
براساس این جدول که بر مبنای دادههای گزارش آماری سالانه گمرک ایران تهیه شده، حجم واردات گروه کالایی کاکائو -اعم از پودر کاکائو، دانه کاکائو، خمیر کاکائو و روغن کاکائو در سال ۱۴۰۲- نزدیک به ۴۱.۶ هزار تن؛ معادل ۱۶۴.۱ میلیون دلار بوده است.
گزارشهای جهانی حکایت از آن دارد که ارزش هر تن کاکائو در بازارهای جهانی اکنون از ۲ هزار و ۵۰۰ دلار به ازای هر تن، به ۱۱ هزار و ۱۲۵ دلار رسیده؛ رقمی که از رشدی معادل ۵۲۵ درصد حاکی است.
واردات کاکائو به ایران؛ عبور ارزش واردات کاکائو از یک میلیارد دلارطبق آمارهای رسمی بازار جهانی و دادههای گمرک ایران، در سال گذشته مجموعا ۴۱ هزار و ۵۸۴ تن کاکائو و زیرمجموعه این گروه کالایی به ارزش ۱۶۴ میلیون و ۱۱۱ هزار دلار وارد ایران شده است.
با فرض اینکه قیمت گروه کالایی کاکائو در تمام زیر مجموعهها ثابت در نظر گرفته شود و حجم واردات این کالاها در سال ۱۴۰۳ را بدون تغییر نسبت به سال گذشته یعنی حدود ۴۱.۶ تن در نظر بگیریم، ارزش دلاری واردات این محصول به کشور با احتساب رشد حدود ۶.۵ برابری که در بازار جهانی این کالا رخ داده، رقمی بالغ بر یک میلیارد دلار برآورد میشود.
مهمترین نکتهای که پس از محاسبه این عدد به ذهن میرسد این است که استراتژی فعالان صنعت شیرینی و شکلات ایران دستخوش تغییر خواهد شد؟؛ مسالهای که باید موضوع محدودیت حجم منابع ارزی را نیز به آن افزود.
علاوه بر این، اگر مشکلاتی که این صنعت در سالهای گذشته با آنها دست و پنجه نرم کرده را به وضعیت افزایش قیمت بی سابقه کاکائو در جهان اضافه کنیم؛ آینده این صنعت و تصمیم گیری فعالان برای نحوه فعالیت در آن به سوالی جدی تبدیل خواهد شد؛ مسائلی از قبیل افزایش ۳۰۰ درصدی هزینه انبارداری در سال گذشته، نبود برنامه منسجم در خطوط حمل و نقل کشور (غیر فعال شدن ۲۸ خط کشتیرانی به دلیل تحریمها)، عدم همکاری منسجم بنادر که منجر به رسوب کالاها در گمرکات میشود و ...؛ عواملی که با پابرجا ماندنشان در کنار هم، نه تنها سهم کشورمان در بازارهای جهانی به میزان قابل توجهی از دست میرود بلکه عرصه برای فعالیت تولیدکنندگان داخلی نیز تنگتر خواهد شد. همچنین وضعیت اشتغال حدود ۶۵ هزار نفر که به طور مستقیم به این صنعت وابسته هستند نیز در هالهای از ابهام قرار خواهد گرفت.