جایگاه زنان در عرصه سیاسی کشور هنوز با آرمان های انقلاب فاصله دارد
تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۰۳۰۶۱۶
در حالی که بیش از ۴ دهه از استقرار نظام جمهوری اسلامی و تاثیرگذاری ها و نقش آفرینی های تاریخی زنان در پیروزی انقلاب می گذرد و با وجود چشم اندازهای روشن وبی سابقه ای که بنیان گذار این نظام به روی زنان ایران گشود، اما به نظر می رسد هنوز تا تحقق بسیاری از آمال و خواست های آنان که همانا حضور فعال و مشارکت واقعی در سیطره زندگی جمعی و سیاسی است، راه طولانی مانده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اکنون که ۴ ماه تا سیزدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده و با توجه به این که هنوز مناقشات و اما و اگرها بر سر نامزدی زنان برای تصدی مدیریت عالی اجرایی کشور ادامه دارد، پژوهشگر ایرنا گفتگویی با الهه کولایی استاد علوم سیاسی و نمانیده ادوار گذشته مجلس شورای اسلامی داشت و نظر او را در ارزیابی وضعیت کنونی مشارکت سیاسی زنان کشورمان جویا شد.
این فعال سیاسی در گفتگو با پژوهشگر ایرنا گفت: در طول بیش از۴ دهه که از انقلاب اسلامی گذشته، زنان در عرصۀ قدرت سیاسی با فراز و نشیب ها، یا به تعبیری پیشروی ها و پسروی های بسیاری روبه شده اند و ریشه این وضعیت بیش از هر چیز در موانع یک جوامع سنتی که قرن ها نظام پدرسالار را تجربه کرده است.
وی با تاکید بر این که باید بپذیریم نسبت به آنچه که تصور می شد، برای مشارکت و حضور سیاسی زنان پس از انقلاب اسلامی فراهم شود، فاصله بسیار زیادی دیده می شود، افزود: امام خمینی(ره) در مورد مشارکت سیاسی زنان جمله معروفی دارند که بارها مورد اشاره قرار گرفته، تجزیه و تحلیل شده و ابعاد و زمینه های مناسب برای تحقق آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. این جمله ایشان که «زن باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت بکند» نشان می دهد که در دیدگاه رهبری انقلاب اسلامی، زنان به عنوان سرمایه های اصلی سیاسی، باید در جامعه حضوری تاثیرگذار و تعیین کننده داشته باشند.
کولایی با بیان این که ما در روند انقلاب تاثیر نقش زنان را شاهد بودیم، یادآور شد: حتی در تحولات پس از پیروزی انقلاب هم بارها نقش آفرینی زنان را به گونه ای تاثیرگذار شاهد بودیم. در جنگ و دفاع از این سرزمین و این نظام و در تحولات سیاسی بعدی درکشور، زنان با آمدن یا نیامدن خود بر روندهای سیاسی بسیار تاثیرگذار بودند. مشارکت سیاسی زنان به شکل توده ای همواره به صورت تاثیرگذار وجود داشته و تداوم پیدا کرده است.
جای خالی زنان در سطوح عالی مدیریت و تصمیم گیری
به اعتقاد این استاد دانشگاه اما چالش اساسی فراروی زنان در کشور، حضور نداشتن آنها در عرصه های قدرت و تصمیم گیری سیاسی است.
وی در ادامه گفت: در نهادهای گوناگون چه انتخابی و چه انتصابی، جای خالی زنان و نبود سهم مناسب برای آنها کاملا آشکار است. حضور نداشتن زنان در نهادهایی مانند شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت و نیز بسیاری از نهادهای عالی اجرایی کشور این کمبود را مشهود و چشم گیر ساخته است. ممکن است در برخی مواقع با یک نگاه سهمیه ای در حد یک نفر روبه رو باشیم، اما به طور عام در نهادهایی که افراد منصوب می شوند، اثری از زنانی که به عرصۀ تصمیم گیری و قدرت راه پیدا کرده باشند، نمی بینیم.
کولایی اضافه کرد: حتی در نهادهای انتخاباتی هم مانند بدنۀ دولت، که شخص رئیس جمهوری را مردم انتخاب می کنند، این غیبت آشکارا دیده میشود، هرچند با نوسان در حوزه اجرایی هم ما با پسرفت ها و پیشرفت هایی روبه رو بوده ایم. به طوری که همزمان و متناسب با فرایند دموکراتیک سازی، هرچه سهم مردم در قدرت ارتقا پیدا کرده و بیشتر و نافذتر بوده، زنان نیز متناسب با آن در موقعیت های بهتر تصمیم گیری قرار گرفتند و هرچه میزان این سهم کاهش پیدا کرده و پوپولیسم و سنت گرایی بر عرصۀ سیاست حاکم شده، زنان سهم کمتری را در حوزه تصمیم گیری های سیاسی و در حوزه عالی اجرایی کشور داشته اند.
وی افزود: متاسفانه حتی در مورد مجلس شورای اسلامی هم در طول بیش از ۴۰ سال گذشته افزایش و ارتقا قابل قبولی از حضور زنان را شاهد نیستیم. در واقع برخلاف تلاش های زنان برای کسب دانش و مهارت های علمی و عملی در حوزه های مختلف، به دلیل اندک بودن حوزه نفوذ آنها در عرصه اقتصاد و فعالیت های اقتصادی، ما شاهد افزایش سهم زنان در حوزه های انتخاباتی نیستیم.
وی افزود: در مجموع برخلاف آرمان های انقلاب اسلامی، امروز ایران حتی در منطقه غرب آسیا، در جایگاه بسیار نازلی از حضور و تاثیرگذاری سیاسی زنان در عرصه قدرت و تصمیم گیری قرار گرفته است. نکته مهمتر آنکه شکاف جنسیتی در کشور، از بسیاری از کشورهای پیرامونی هم بیشتر و بالاتر است.
ریشه یابی حضور اندک زنان در عرصه سیاسی و مدیریت کلان کشور
کولایی در پاسخ به سوال ایرنا در مورد ریشه یابی موانع حضور زنان در حوزه سیاسی گفت: ه باید به مجموعه ای از عوامل اجتماعی-فرهنگی و حتی اقتصادی و سیاسی توجه کنیم.
وی در ادامه از منظر سیاسی به این موانع پرداخت: متناسب با ارتقا مشارکت سیاسی عموم مردم ، نفوذ و تاثیرگذاری زنان هم بیشتر به چشم میخورد. یعنی در واقع در حوزه تصمیم گیری سیاسی، با ارتقا سطح دموکراتیک شدن و بالا رفتن میزان مشارکت سیاسی آگاهانه، واقعی و عملی مردم و عبور از سطح پوپولیسم، زنان نیز حضور فعالتر و تاثیرگذارتری داشته اند. برای نمونه این وضعیت را در دوران اصلاحات و بار دیگر در دهه ۹۰ شاهد بودیم. دیدیم که با بازشدن فضای سیاسی، زنان توانستند موقعیت های بهتری را در عرصه تصمیم گیری سیاسی به دست آورند. بنابراین این وضعیت متناسب با همان شرایطی است که برای مردان در جامعه ما فراهم می شود.
کولایی گفت: اگر دوره های خاص تاریخی را کنار بگذاریم در جامعه سنتی ما، که قرنها مردان بر عرصه سیاست حاکم بودند ما همیشه با تکرار همین روند روبرو بوده ایم. نکته مهم این که در نهادهای سیاسی هم به نوعی بازتولید همین روند اتفاق می افتد. برای نمونه در میان احزاب سیاسی، مجموعه هایی از احزاب که نوگرا و امروزی هستند، تلاش می کنند از تجربه های موفق جهانی استفاده کرده و زنان را به طور سهمیه ای وارد مدار قدرت و رده های تصمیم گیری در داخل حزب کنند. به همین ترتیب آنها را در بین نامزدهایشان برای انتخابات هم می گنجانند. ولی احزاب محافظه کار و سنت گرا کمتر چنین رویکردی داشته اند.
وی یادآور شد: که البته باز به دلیل تغییر در شرایط اجتماعی، سلیقه، نگرش و باورهای مردم شاهد هستیم که به مرور در بین احزاب محافظه کار و راست هم به مطالبات اجتماعی و تغییرهای عمیق و گسترده توجه و اعتنا می شود. نکته جالب این است که وقتی به تبلیغات انتخاباتی در دوره های مختلف نگاه می کنیم، تقریبا همان تعدادی که احزاب سهمیه به زنان می دهند، معمولا از ۳۰ نفر نامزد تعداد ۴ یا ۵ نفری که از زنان انتخاب می کنند، همان تعداد هم در این فهرست ها وارد مجلس می شوند.
این فعال سیاسی گفت: این ها نشان می دهد که اراده و فعالیت هایی که در حوزه سیاست اتفاق می افتد، چقدر می تواند به ارتقا و بهبود جایگاه زنان در این حوزه کمک کند. کشورهایی که این اراده را تجربه کرده اند، با موقعیت های بهتری برای زنان در عرصه تصمیم گیری روبه رو بوده اند. این اراده در کشور ما در دوره هایی مثلا از نیمه دوم دهه ۷۰ تا نیمه نخست دهه ۸۰ و سپس دهه ۹۰ ظاهر شد و تاثیرگذار بود. فرصت هایی را برای افزایش حضور زنان فراهم کرد که آن هم البته با موانع بسیاری از جمله موانع اجتماعی - فرهنگی روبه رو بود.
وی در ادامه استنتاج کرد: بنابراین در کشور ما به دلیل نبود اراده سیاسی لازم به شکل مستمر و پایدار، زنان برای حضور در نهادهای سیاسی با چالشهای اساسی روبه رو هستند. به ویژه در روند نامزدشدن در ادوار گوناگون انتخابات، زنان در مقایسه با مردان سهم بسیار اندکی دارند. یعنی در مرحله ثبت نام تعداد زنان داوطلب در مقایسه با مردان داوطلب هم بسیار اندک هست.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران افزود: اما در مورد انتخابات شوراها ما شاهد استقبال گسترده تری از سوی زنان هستیم و به همان میزان هم انتخاب بیشتری از زنان را در شوراهای شهر ها و روستاها داریم. یکی به این دلیل که شوراها در اصل غیرسیاسی تر هستند و در واقع بیشتر جنبه رفاهی و شهری دارند و مسائل اجتماعی و روزمره مردم را در بر می گیرند. در نتیجه تعداد زنانی که در شوراها انتخاب می شوند با تعداد زنانی که در مجلس انتخاب می شوند، بسیار متفاوت است.
برچسبها حقوق زنان انتخابات ریاست جمهوری مشارکت سیاسیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: حقوق زنان انتخابات ریاست جمهوری مشارکت سیاسی حقوق زنان انتخابات ریاست جمهوری مشارکت سیاسی اخبار کنکور انقلاب اسلامی مشارکت سیاسی زنان در عرصه سیاسی زنان پیدا کرده روبه رو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۰۳۰۶۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تقدیر از ۱۸۰ فعال عرصه مشارکت حداکثری در انتخابات ۱۴۰۲
نخستین همایش تجلیل از فرهنگ سازان حضور با تقدیر از ۱۸۰ نفر از فعالان عرصه مشارکت حداکثری در انتخابات ۱۴۰۲ در خانه معلم قم برگزار شد. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، سید محمد آقامیری در این همایش ضمن تقدیر از دستاندرکاران قرارگاه مردمی حضور اظهار داشت: بنده سال 1402 از تشکیل این قرارگاه استقبال کردم و دلیل این استقبال این بود که شرایطی برای مشارکت در انتخابات مطرح شد که تمام نظرسنجیها و افکارسنجیهایی که از چند ماه قبل انتخابات در دستگاههای متخصص انجام شد، میزان مشارکت مردم را در استان قم در رده 28 یا 29 پیشبینی کرده بودند و حتی از دوره قبل وخیمتر به نظر میرسید و نتیجه نظرسنجیها مشابه بود.
استاندار قم بیان کرد: باید در استانداری تلاش میشد فرمان مقام معظم رهبری مبنی بر حضور پرشور و حداکثری مردم در انتخابات در استان قم را به منصه ظهور میرساندیم و از دستگاهها تقاضا کردیم برنامههای متعدد برای محلات ریخته شود و هر کس که اعلام آمادگی میکرد ما استقبال میکردیم و اینجا تشکر ویژه دارد از مراجع عالیقدر و علمای اعلام استان و حوزههای علمیه و طلاب عزیز که الحق و الانصاف در موضوع انتخابات خوش درخشیدند.
وی با اشاره به آمار بیان کرد: استان قم در این انتخابات چند رتبه کشوری آورد، میزان نرخ رشد مشارکت نسبت به قبل 6 ممیز 63 صدم درصد بود و تقریبا 6 استان نرخ رشد داشتند و استان یزد، البرز، اصفهان، سمنان، خوزستان از این جمله بودند و مجموع اینها 10 درصد میشود.
نماینده عالی دولت در استان قم تصریح کرد: استان قم در میزان مشارکت انتخابات در کشور 49/65 صدم درصد، رتبه اول را دارا شد و در میزان ارتقاء رتبه در مجلس یازدهم نیز استان قم رتبه 21 بود ولی در این دوره به رتبه 7 رسید.
آقا میری ابراز کرد: تلاش همه مردم و دستگاهها و بالاخص قرارگاه مردمی حضور زحمات ارزنده ای داشتند که تشویق مردم به حضور مردم در انتخابات را انجام داده و ارزش معنوی ان به این بود که مخالفین نطام در داخل و معاندین در خارج از کشور، تلاش داشتند میزان مشارکت مردم در قم از دوره قبل کمتر باشد.
وی تاکید کرد: افتخاری در این زمینه برای استان حاصل شد که برنده واقعی این انتخابات نظام بود که مردم، پشت سر انقلاب و رهبر جانانه ایستادند؛ در موقعیتی که تمام بوقهای تبلیغاتی علیه نظام به راه افتاده بود.
استاندار قم تصریح کرد: هر کجا مردم کار را دست گرفتند خوب پیش رفت، هر کجا محور مردم بودند، پیشرفت حاصل و نگرانیها رفع شد و این موضوع بارها مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده است و حتی شعار امسال نیز جهش تولید با مشارکت مردم انتخاب شد.
وی بیان کرد: هر کجا دولتمردان ما از فرمایشات رهبری توجه کردند، موفق عمل کرده و هر کجا بیتوجهی کردند از همان نقطه ضربه خوردند و امروز رهبری آرمانهای امام خمینی(ره) را در راستای اینکه همه چیز در دستان مردم است را زنده میکنند و تاکید دارند حتی اقتصاد باید مردمی شود تا مشکل حل گردد.
همچنین در ادامه حجتالاسلام سیدحقی مسوول بسیج طلاب و امور روحانیون سپاه علیبنابیطالب ضمن عرض تسلیت سالروز تخریب قبور ائمه بقیع بیان کرد: اهمیت انتخابات در این است که حضور مردم در صحنههایی که نیاز است حکومت اسلامی و الهی به اهداف خودش برسد، لازم است.
سید حقی در خصوص مشارکت مردم در تحقق اهداف عنوان کرد: نقش مردم به سرمنزل رسیدن و تمام کننده کار است و انتخابات یکی از جلوههای مهم مشارکت مردم است که از ارکان اصلی رسیدن به اهداف است و اگر قرار باشد اراده الهی محقق بشود در ظرف فعالیت و حصور خود مردم است.
وی تاکید کرد: اگر مردم نقشی در این نظام و جامعه نداشته باشند، کار سخت میشود و در این انتخابات همه دغدغه داشتند و نکته اساسی این است که انتخابات فرهنگ مشارکت لازم داشت به این معنا که مردم بدانند با تمام مشکلاتی که هست باید اثرگذار باشند.
مسوول بسیج طلاب و امور روحانیون سپاه علی بن ابیطالب ابراز کرد: در این قرارگاه حضور، برکتی که با اخلاص بزرگواران داشت این بود که فرهنگ " کلید حل مشکل دولت دست یک یا چند نفر نیست و مردم همه باید با هم تلاش کنند"، جا افتاد.
سید حقی عنوان کرد: باید مردم را به این سمت و سو برد که بیاثر نباشند و احساس تکلیف نسبت به حجاب و عفاف داشته باشند و کمک دولت و دستاندرکاران باشند و خود دولت آنها را حمایت کند.
وی تصریح کرد: قرارگاه حضور با این نگاه شروع شد که فرهنگ انتخابات را با مشارکت پیش ببرد و راهبرد این بود که مردم باید احساس تکلیف داشته باشند بهخصوص در حکومت الهی و لذا دورههایی برای طلاب برگزار شد و مسوولین حوزه علمیه زحمات زیادی کشیدند.
سیدحقی گفت: در این راستا تولید محتوا لازم بود که مقام معظم رهبری فرمودند نرمافزار این انقلاب در حرکت امام خمینی(ره) دو واژه بود ایمان و امید و کتاب امید در این حوزه آماده شد و کتاب نقطه وصل نیز از دیگر کتابها در راستای انتخابات بود.
وی عنوان کرد: قدم بعدی این بود که بینش و نگرش مردم نسبت به فرهنگ انتخابات تغییر کند و طلاب بین رای اولیها و دانشجویان حاضر شدند و راهبرد بعدی این بود که تولید محتوا با زبان هنر ارایه شود و در این راستا یک رویداد هنری برگزار شد و آثار برگزیده در فضای مجازی و در سطح شهر به صورت بنر و بیلبورد زده شد و همه دست به دست هم دادند و فصای شبیه دفاع مقدس شکل گرفت.
مسوول بسیج طلاب و امور روحانیون ابراز کرد: از دوستان مدارس حوزه علمیه، از اقشار مختلف بسیج، از نهادهای دولتی، استاندار محترم و معاونین که برای این قرارگاه امکانات کافی در اختیار گذاشته شد و منجر به این خروجی شد.
وی تاکید کرد: این قرارگاه ادامهدار خواهد بود و در انتخابات ریاست جمهوری و مشارکت در تولید اقتصادی نیز از آن بهره خواهیم برد، و این عقیده امامین انقلاب است که با وجود مردم ظهور محقق خواهد شد و حکومت عدل الهی شکل خواهد گرفت.
گفتنی است رفیعی مسؤول دانش آموختگان حوزه علمیه کشور، سردار مهدی کبیری پور جانشین فرمانده سپاه امام علی بن ابیطالب(ع)، حجتالاسلام والمسلمین ملکی قائم مقام مدیر استانهای حوزههای علمیه، حجتالاسلام والمسلمین اکبری نماینده ولی فقیه در سپاه قم و جمعی از مدیران کل استان قم در این همایش حضور داشتند.
در این آیین، از 180 فعال عرصه انتخابات در استان قم که شامل جمعی از مسئولان، اساتید حوزه و دانشگاه، طلاب و دانشجویان، اصحاب خبر و رسانه، گروههای جهادی و مردمی میشدند، قدردانی به عمل آمد.
پایان پیام/