شوک فناوری/ مقاومت یا هویت‌سازی آگاهانه در پروازی شجاعانه؟
تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۰۷۹۳۵۵
خبرگزاری فارس ـ گروه تعلیم و تربیت: با عنایت به اهمیت تعلیم و تربیت به ویژه تعلیم و تربیت در گذار سایبری، برای بررسی متخصصان تعلیم و تربیت در این خصوص، متن کامل سخنرانی‌های مطرح شده در میزگرد تعلیم و تربیت در گذار سایبری و رونمایی از کتاب گذار در بحران(تعلیم و تربیت در گذار به سمت نظام برتر) به صورت مجزا منتشر می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
** استاد صاحبنظر دانشگاه تربیت مدرس
برای اینکه بحثم را شروع کنم یک مقدمه‌ای را خواهم داشت و به واسطه آن مقدمه، به اصل بحث ورود خواهم کرد.
در پایان نیمه اول قرن بیستم یک رویکردی در فلسفه به نام رویکرد تحلیلی یا رویکرد فلسفه زبان، ظهور کرد؛ فلاسفه‌ای در این رویکرد حضور داشتند و تاکید این رویکرد فلسفی این بود که بر کاربست زبان در حوزه اندیشه و تفکر تأکید کنیم؛ منتهی بلافاصله با این چالش اساسی مواجه شدند که من امروز می‌خواهم بگویم ما هم شبیه همین چالش را در حوزه فناوری داریم؛ چالشی که فلاسفه تحلیلی با آن مواجه شدند در واقع طرح این پرسش بود که اساسا آیا زبان، یک ابزار است یا چیز دیگریست؟ در رویکرد اول، فلاسفه تحلیلی بر این باور بود که زبان، ابزار فکر است. این به چه معناست؟ زبان ابزار فکر است یعنی اینکه فکر جای دیگری اتفاق می‌افتد، تأمل، تعمق، اندیشه ورزی و پژوهش، یک جای دیگر و توسط یک عده دیگر اتفاق می‌افتد.
نقشی که این فلاسفه برای زبان قائل بودند، نقش کاملا ابزاری بود که آقای مهندس نوید هم در حوزه فناوری به آن اشاره کردند. یعنی زبان یک جعبه ابزاری بیش نبود و هر زمان لازم بود در جعبه ابزار را باز می‌کردیم و به سراغش می‌رفتیم و زمانی که دیگر نیاز نبود درِ جعبه را می بستیم. اما تفکر، سیاستگذاری، اندیشه‌ورزی در جای دیگر و در مقامی دیگر در حال اتفاق است. بنابراین زبان به عنوان ابزار صرف، کارش فقط انتشار واقعیت و پرده‌برداری حقیقت و واقعیات است، یعنی واقعیت هست و قبلا تولید شده است و حالا ما فقط با ابزار زبان آن را پرده برداری و رونمایی می‌کنیم و می‌گوییم بفرمایید این چیزی است که ما درست کردیم.
زمانی که پرده برداری صورت گرفت، زبان دیگر فایده‌ای ندارد و دنبال کار خودش می‌رود. اما واقعیت امر این است که بعد از مدتی یعنی دو، سه دهه بعد متوجه یک شیفت و چرخشی در حوزه زبان شدند؛ به این معنا که واقعیت زبان چیزی غیر از ابزار است و زبان به جای اینکه ابزار و خادم فکر باشد، خود فکر است یعنی اینکه زمانی فکر آغاز می‌شود که زبان به کار آید؛ زمانی که موتور زبان روشن می شود، موتور فکر روشن می‌شود. این تعبیر بنده است؛ دکارت می‌گفت «من فکر می‌کنم پس هستم».
امروز تکنولوژی هم بخشی از اندام و پاره‌ای از پیکر ماست و نه تنها واسطه ما با جهان بیرون است بلکه من را تعریف می‌کند و من به اعتبار آن تعریف می‌شوم
این تعریف زبان به این معناست که زبان یک هویت است، خالق معنا، تفاسیر مفاهیم و تعابیر است و هرچه زبان را بیشتر به کار ببریم، طبعاً معلومات و یافته‌های بیشتر خواهیم داشت؛ هر چه آن را بیشتر ببندیم، معلومات کمتری خواهیم داشت؛ به عبارت دیگر زبان یک دریچه‌ای است که اگر آن را باز کنیم، چیزی خواهیم دید و اگر آن را ببندیم چیزی نخواهیم دید.
بنابراین می‌خواهیم با این مقدمه به اصل بحث ورود کنیم. در حوزه تعلیم و تربیت به فلسفه تعلیم و تربیت، دو نگاه داریم که من دو گذاره را در این بحث تحت عنوان «فلسفه تربیت فناورانه» و «فلسفه فناورانه تربیت» را آوردم. بسیاری از فلاسفه جامعه کنونی ما معتقد گذاره اول هستند یعنی فلسفه تربیت فناورانه. دوستانی که در کار تدوین اسناد بالادستی از جمله سند تحول بنیادین بودند به صراحت به این تلقی از فناوری اشاره کردند که جناب مهندس نوید آن را به خوبی نقد کردند.
اما در سند تحول بنیادین به طور اساسی در تعریف تربیت فناورانه آمده که تربیت فناورانه یعنی کمک کنیم به یادگیرنده برای اینکه به این ابزارهایی مثل مولتی‌مدیا و اینترنت مسلط شود تا آن اهدافی که برای تعلیم و تربیت داریم به خوبی محقق شود، یعنی در واقع به فناوری حتی در بطن و متن اسناد بالادستی نظام تربیتی، متاسفانه ابزاری نگاه شده است. یعنی سیاست گذاری، اندیشه‌ورزی و نظریه پردازی تربیتی در جای دیگر اتفاق می‌افتد مثل زبان؛ برای اینکه آن سناریوی تربیتی که دوستان نوشتند و این پداگوژی در کلاس درس محقق شود، طبعا به دنبال یک ابزاری به نام فضای مجازی هستیم.
در این پداگوژی می‌گوید معلم چه کاره است؟ در اتاقش ایستاده و منتظر است کسی درب بزند و بگوید آقا بفرما این نظام تربیت، این محتوا، این هم روش‌ها، مبانی، اصول و حالا بفرما این را انتقال به دانش‌آموز بده و بگو بفرما تفهیم شود و... معلم تنها از این فضا برای انتقال کامل و سالم آن اهداف تربیتی به دانش‌آموز بهره می‌گیرد. پس در واقع فضای مجازی اینجا از خودش اثر و ثمر ندارد فقط تماشاچی و ناظر است.
فناوری یا فضای مجازی، خالق است، خالق ایده‌ها، مفاهیم، تفاسیر و معانی است
درست یک رویکرد مقابل که آقای مهندس هم به آن اشاره کردند و جالب بود، نگاه دیگری به فناوری است. درست همان چرخشی که به بحث زبان داشتیم؛ یعنی «به جای اینکه بگوییم زبان ابزار فکر است بگوییم زبان خود فکر است»، این چرخش دوم وجود دارد اگرچه متاسفانه به آن در سیاست گذاری‌های تربیتی توجه نمی‌شود و این است که فناوری به جای اینکه در خدمت تربیت باشد یعنی خادم تربیت باشد، مخدوم تربیت است.
یعنی اینکه فناوری برای خود یک هویت دارد و این درست مثل بخشی از اندام بدن انسان است. چطور من خودم را به اعتبار دستم، سرم، زبانم، چشمم تعریف می‌کنم که این یعنی من هستم، امروز تکنولوژی هم بخشی از اندام و پاره‌ای از پیکر ماست و نه تنها واسطه ما با جهان بیرون است بلکه من را تعریف می‌کند و من به اعتبار آن تعریف می‌شوم.
بنابراین تکنولوژی یا فناوری یا فضای مجازی، خالق است، خالق ایده‌ها، مفاهیم، تفاسیر و معانی است. یعنی ما هرچه بیشتر این فناوری را استفاده کنیم به معناها، تفاسیر، یافته‌ها و اندوخته‌های بیشتری دست پیدا می‌کنیم و هرچه کمتر از آن استفاده کنیم به یافته‌های کمتری می‌رسیم.
می‌خواهم عرض کنم که وقتی می‌گوییم فلسفه تربیت فناورانه یعنی همان رویکرد اول؛ فلسفه یعنی چه؟ یعنی چیستی و چرایی و چگونگی تربیت است. فلسفه تربیت فناورانه یعنی چرا و چگونه از فناوری استفاده کنیم؟ چیستی استفاده از فناوری چگونه است؟ در جهت تحقق اهداف تربیتی که جای دیگر تدوین شده است.
فناوری دارد تربیتی ویژه خودش درست می‌کند و هویت، اهداف تربیتی، مناسبات، فرهنگ و تعاملات ویژه خودش را می‌سازد
اما اگر بیاییم فلسفه فناورانه تربیت را بگوییم، یعنی اینجا هم باز چیستی، چرایی و چگونگی را داریم منتهی چیستی، چرایی و چگونگی تربیتی که محصول فناوری است. یعنی ما باید بپذیریم به عنوان یک واقعیت اگرچه متاسفانه مقاومت همچنان وجود دارد؛ مقاومت به این معناست که ما نمی‌خواهیم بپذیریم که فناوری امروز خالق تربیت است در واقع به جای اینکه بازنمایی تربیت کند، یعنی تربیتی که دیگران درست کردند را برای دانش‌آموز به نمایش بگذارد، فناوری امروز را پرزنت می‌کند که تربیت و هویت مخصوص به خودش دارد.
ما ۵۰ سال قبل، هویت دیجیتال نداشتیم و اگر کسی هم مطرح می‌کرد شاید می‌خندیدند. اما الان مفهومی به عنوان هویت دیجیتال داریم. یعنی دیجیتال که آمد، یک هویتی برای خود آورد؛ اگر برود، این هویت هم می‌رود یا اگر نبود، این هویت هم نبود. باید جسورانه بپذیریم که این فناوری دارد تربیتی ویژه خودش درست می‌کند و هویت، اهداف تربیتی، مناسبات، فرهنگ و تعاملات ویژه خودش را می‌سازد.
ما کجای کاریم؟ ما هنوز در سیاست گذاران تربیتی هم با چالشی روبرو هستیم که بر سر آن چالش با هم دعوا یعنی مجادله علمی می‌کنند. این چالش بر سر چیست؟ اینکه آیا تربیت رسانه‌ای یا رسانه تربیتی؟ بعضی می‌گویند تربیت رسانه‌ای بگوییم یعنی بچه‌ها را مسلط کنیم تا از آن فضا به خوبی استفاده کنند و بعضی‌ها هم می‌گویند ما یک مفهوم رسانه تربیتی داریم. یعنی بعضی از این فناوری‌ها و رسانه‌ها، تربیتی نیستند؛ به این معنا که در راستای اهداف مصوب و متعین اهداف تعلیم تربیت که نوشته شده نیستند و ما را به اهداف مصوب نمی‌رسانند پس به سراغ رسانه‌هایی برویم که ما را به آن اهداف مصوب و چشم‌انداز می‌رسانند.
اگرچه مجادله بین تربیت رسانه‌ای و رسانه تربیتی است ولی باز نگاه ابزاری است یعنی ما از آن ابزار چگونه در جهت خوب استفاده کنیم و اگر ابزار بد بود، استفاده نکنیم. من می‌خواهم بگویم متاسفانه چالش‌های نظری که در حوزه نظام تربیت و سیاستگذاری داریم باز از جنس ابزاری است و نهایتا وقتی به نتیجه نمی‌رسیم، راه دیگری پیدا می‌کنیم که ساده تر است. می‌گوییم حالا که ابزاری آمده که تربیتی نیست آن را چکارش کنیم؟ همان کار که در حوزه تربیت، فرهنگ و غیره می‌کنیم.
ما در اسناد سند بالادستی اهدافی را برای بچه‌ها تدارک می‌بینیم که قرار است بعدا محقق شود؛ اما همین فناوری در کلاس درس، هویت، افکار و رفتار بچه ما را شکل می‌دهد
اما اگر بپذیریم فناوری برای خودش یک داستانی دارد؛ بحثم از حوزه ضعف و انفعال نیست، بلکه موضع اذعان به یک واقعیتی است که این است که فناوری، امروز وجود دارد، موجودیت و هستی دارد؛ مثل منی که وجود دارم، شمایی که هستی و نمی توانیم انکارش کنیم و حرف برای گفتن دارد. ما باید چکار کنیم؟ باید در مقابلش بایستیم یا انکارش کنیم؟ یا ندید بگیریم که الان هم که این کار را می‌کنیم.
حتی اسناد بالادستی چشم انداز که نوشته شده و باز هم دارد نوشته می‌شود، نگاه ابزاری به فناوری دارند؛ در حالی که ما باید بپذیریم و این ریسک را بکنیم تا فلسفه‌ای برای تربیت بنویسیم که منبعث با اقتضائات فناوری باشد. هر کاری می‌کنیم فناوری می‌آید کار خودش را می‌کند چه خوب است که ما در واقع پیش‌دستانه این کار را کنیم؛ پیش دستانه یک تربیت مبتنی بر چیستی، چرایی و اقتضائات فناوری باشد.
این اقدام، جسارت و جرأت می‌خواهد که این اتفاق باید در سطح کلان جامعه ما و در سطح سیاستگذاری اتفاق بیفتد اما این آرزوی من و توصیه من با یک مانع جدی روبروست و این مانع نگاه یا تأکیدی بر گفتمانی به نام سند نویسی است.
اکثر مقالاتی که من در این سه چهار سال چاپ کردم نقد گفتمان سند نویسی در نظام تربیتی است، چرا؟ چون ذات نگاه گفتمان سند نویسی، کم توجهی است. یعنی چیزی که از دست می‌رود و اکنون است. ذاتا نگاه چشم انداز، توجه به آینده است و بی توجهی به اکنون است. در حالی که تکنولوژی و فناوری فضای مجازی دارد فضای اکنون ما را می‌سازد.
ما در اسناد سند بالادستی اهدافی را برای بچه‌ها تدارک می‌بینیم که قرار است بعدا محقق شود مثل حیات طیبه؛ اما همین فناوری در کلاس درس، هویت، افکار و رفتار بچه ما را شکل می‌دهد همین پداگوژی که ما الان در اثر کرونا داریم که باعث شده است از دور، سیستم آموزشی را تدارک ببینیم. یک زمانی تمام هنر سیاست‌گذاران درسی این بود که یک فضای پداگوژی طراحی کنند که مثلا معلم وارد کلاس شد، چکار کند، از کجا شروع کند، چه سؤالی را مطرح کند و چگونه بپرسد، اما این فضای مجازی به خصوص با ظهور بیماری کرونا، یک پداگوژی دیگری را به ما داد که در این پداگوژی، رابطه معلم و شاگرد عوض شده و محتوا تدوینش عوض شد، اهداف دارد تغییر می‌کند. فضا و کانتکس تعلیم و تربیتی که به خوبی آقای نوید به آن اشاره کردند در حال تغییر است.
این فضای مجازی به خصوص با ظهور بیماری کرونا، یک پداگوژی دیگری را به ما داد که در آن، رابطه معلم و شاگرد، محتوا، اهداف، فضا و زمینه تعلیم و تربیت در حال تغییر است
در حال حاضر با یک پداگوژی کاملا مغایر با سیاست‌های کلان نظام تربیتی مواجهیم که می‌بینیم در کلاس درس اجرا می‌شود اما همچنان به دنبال این هستیم که چگونه از این ابزار در جهت اهداف پیش رویمان بهتر استفاده کنیم. ما باید اهداف را به روز کنیم و اهدافمان را منطبق بر اقتضائات فناوری کنیم.
ما نیز بپذیریم که تکنولوژی هست، هویت، هستی و واقعیت دارد و به ما دارد شوک وارد می‌کند. ما چه کنیم؟ آیا جلویش بایستیم و متلاشی شویم یا نه انعطاف نشان دهیم و بر بال تکنولوژی بنشینیم و با او پرواز کنیم و این مستلزم یک نگاه شجاعانه، نگاه انتقادی و بعضا نیازمند یک نگاه غیر متافیزیکی نسبت به تعلیم و تربیت است.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: فناوری تعلیم و تربیت زبان فلسفه تعلیم و تربیت اهداف تربیتی استفاده کنیم سیاست گذاری اشاره کردند کلاس درس فضای مجازی نظام تربیت ویژه خودش محقق شود جای دیگر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۰۷۹۳۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمله هوشمندانه و شجاعانه به اسرائیل از نگاه سیاسیون چپ و راست /إِنَّا مِنَ ٱلۡمُجۡرِمِینَ مُنتَقِمُونَ... +جدول
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، ۱۳ فروردین ۱۴۰۳، جنگنده‌های اسرائیل ساختمان کنسولی سفارت ایران در محله «المزه» دمشق، را هدف قرار دادند و در نتیجه آن ۷ مستشار نظامی ایران به شهادت رسیدند. حمله اسرائیل به کنسولگری ایران که به نوعی تجاوز به خاک ایران محسوب می شد، تنش در روابط ایران و اسرائیل را وارد فاز جدیدی کرد.
گرچه برخی اعتقاد به پاسخ فوری نیروهای مسلح کشورمان داشتند اما در مقابل برخی مسئولان با تکیه بر ضرورت پاسخ مدبرانه،با دقت و اثرگذار، در چارچوب «صبر استراتژیک» پیش می رفتند. صبری که در آن تنبیه و مجازات اسرائیل نیز مستتر شده بود اما مجازاتی هوشمندانه.
رهبری وعده تنبیه دادند، وعده صادق عملیاتی شدآنچنان که رهبر معظم انقلاب، در نماز عید سعید فطر، وعده تنبیه رژیم صهیونیستی را به مردم ایران دادند، تا ۱۳ روز پس از حمله موشکی اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، پهپهاد ها و موشک های سپاه پاسداران ایران در عملیات «وعده صادق» به آسمان سرزمین های اشغالی برسند و گنبد آهنین را به چالش بکشند.
این سطح پاسخگویی ایران به تجاوز اسرائیل که برای اولین بار در تاریخ تنش های بین تهران - تل آویو رخ می دهد، فارغ از حمایت های مردمی، با همبستگی و حمایت چپ و راست سیاست نیز همراه بود و افراد از طیف های مختلف سیاسی بدون توجه به مشی سیاسی، از این اقدام نیروهای مسلح ایران حمایت تمام قد کردند.
حمله ایران دفاع از خود بود!«دفاع مشروع»؛ محور مشترک مواضع سیاسیون در حمایت از پدافند هوایی سپاه پاسداران در حمله به اسرائیل است، چه آنکه این طیف از سیاسیون معتقدند حمله به اسرائیل بر اساس بند ۵۱ منشور سازمان ملل متحد در خصوص دفاع مشروع و در پاسخ به تجاوزات رژیم صهیونیستی به اماکن دیپلماتیک کشورمان در دمشق صورت گرفته است.
هشدار مقامات ارشد نظامیپس از اتمام عملیات «وعده صادق» سرلشکر باقری، رییس ستاد کل نیروهای مسلح، علاوه بر ثمر بخش دیدن و خاتمه یافتن این عملیات، تاکید کرد: از نظر ما این عملیات خاتمه یافته است و قصدی بر ادامه این عملیات وجود ندارد، اما چنانچه اسرائیل اقدامی را علیه جمهوری اسلامی چه در خاک ما چه در مراکز متعلق به ما در کشور سوریه و یا جای دیگری انجام دهد عملیات بعدی ما بسیار بزرگتر از این انجام خواهد شد.
گرچه براساس سطح پاسخگویی ایران به حمله اسرائیل، برخی پیش بینی می کردند تل آویو وارد جنگ نظامی سخت با ایران شود، اما از یک سو عقب نشینی آمریکا و دیگر حامیان اسرائیل از ورود مستقیم به جنگ با ایران و از سوی دیگر تهدیدات جدی ایران مبنی براینکه مرحله بعدی پاسخگویی ایران سخت تر و سنگین تر خواهد بود، اسرائیل را مجبور به برداشتن گام های رو به عقب کرد. آنچنان که برخی حادثه امروز در اصفهان که در نتیجه پرواز چند ریزپرنده در آسمان اصفهان و شلیک پدافندی رخ داد، را پاسخی محقرانه دانسته که نیاز به پاسخگویی ایران ندارد.
در جدول زیر واکنش ها به عملیات وعده صادق را بخوانید؛
| اظهارات | اسامی/ سمت | ردیف |
| همه دنیا شاهد است که جمهوری اسلامی ایران آغازگر اقدام نظامی نبوده است. اسرائیل حمله را شروع کرد و ایران فقط پاسخ داد. امیدوارم صهیونیست‌ها درس گرفته باشند و تنبیه شوند و دست از تجاوز بردارند و اگر بخواهند به تجاوز ادامه دهند به طور طبیعی پاسخ آن را خواهند دید، گرچه ما امیدواریم حماقتشان را بار دیگر تکرار نکنند | حسن روحانی/ رئیس‌جمهور ایران در دولت‌های یازدهم و دوازدهم | ۱ |
| نتیجه راه مجاهدانه انقلاب اسلامی | علی لاریجانی/ مشاور رهبر انقلاب | ۲ |
| فرزندان غیور و دلاور شما در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با همکاری و هماهنگی همه بخش‌های دفاعی و سیاسی کشور، صفحه جدیدی از تاریخ اقتدار ایران را رقم زدند و درس عبرت‌آموزی به دشمن صهیونیستی دادند. تنبیه متجاوز که وعده صادق رهبر مقتدر و حکیم انقلاب اسلامی بود، محقق شد. نیروهای مسلح سرافراز جمهوری اسلامی ایران در اقتدام نظام قاطع، اهداف نظامی و متعلق به رژیم اشغالگر صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین را آماج عملیات ترکیبی خود قرار دادند جمهوری اسلامی ایران طی شش ماه گذشته و بخصوص ده روز اخیر از همه ابزارها و امکانات منطقه‌ای و بین‌المللی برای جلب توجه جامعه بین‌المللی نسبت به خطرات مهلک مترتب بر بی‌عملی شورای امنیت سازمان ملل متحد در برابر قانون‌شکنی‌های مستمر رژیم صهیونیستی استفاده نمود ولی متأسفانه شورای امنیت تحت تأثیر و نفوذ آمریکا و برخی دیگر از حامیان رژیم صهیونیستی، از عمل به وظایف خود باز مانده است | سید ابراهیم رئیسی/ رئیس جمه | ۳ |
| پاسخ بازدارنده و پشیمان کننده مدافعان حریم کشور عزیزمان ایران، دل هر ایرانی که دل در گروی عزت و امنیت کشور پرافتخارمان دارد را شاد کرد. اقدام نظامی ایران در پاسخ به تجاوزات رژیم صهیونیستی به اماکن دیپلماتیک کشورمان براساس منشور سازمان ملل متحد بود | محمد باقر قالیباف/ رئیس مجلس | ۴ |
| جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا اعلام کرد که جنایت رژیم متجاوز صهیونیستی در حمله به کنسولگری‌اش در دمشق را که به منزله حمله به خاک کشور است، بی‌پاسخ نمی‌گذارد؛ از اینرو، عملیات «وعده صادق» صرفاً در حد یک اقدام تنبیهی، تحقق یافت؛ البته به اذعان کارشناسان بین‌المللی و صاحبنظرانی نظامی و سیاسی از جبهه دشمن، عملیات مزبور، اقدامی پیچیده و شگفت‌آور بود و سبب ایجاد تحول در معادلات جهانی و منطقه‌ای شد؛ حتی برخی کارشناسان و صاحبنظران از جبهه دشمن، اعلام داشتند که باید وضعیت قاره آسیا را به قبل و بعد از عملیاتِ «وعده صادق» تقسیم کرد | غلامحسین محسنی اژه‌ای/ رئیس قوه قضاییه | ۵ |
| پاسخ ایران به جنایت اسرائیل مدبّرانه، شجاعانه، منطقی و قانونی بود. این اقدام پاسخی بود به حمله تجاوزکارانه رژیم اشغالگر به کنسولگری ایران که منجر به شهادت سرداران رشید سپاه و تنی چند از هموطنان ما شده بود | سید محمد خاتمی/رئیس دولت اصلاحات | ۶ |
| تقابل ایران با رژیم غاصب صهیونیستی به دلیل وقاحت و تحلیل های غلط دشمن به یک ضرورت گریز ناپذیر تبدیل شده بود و این حمله یک تصمیم استراتژیک برای نمایش اقتدار، امنیت و غرور ملی بود. فراموش نمی کنیم که رژیم سفاک اسراییل در طول این سالها تا چه اندازه در قتل ایرانیان و آزادیخواهان پافشاری کرده است و تا چه حد منافع ملی ما و هویت اسلامی مسلمانان را دستخوش تاراج قرار داده بود | سید حسن خمینی/ تولیت آستان امام خمینی | ۷ |
| اقدام قاطع،روشن و صریح جمهوری اسلامی ایران نشان داد که اقتدار روز افزون جبهه مقاومت در منطقه یک واقعیت انکار ناپذیر است. | علی اکبر ولایتی/ مشاور رهبر انقلاب | ۸ |
| اسراییل جنایتکار باید بداند اینها فتح قریب است از یک سو، فتح مبین است از سوی دیگر، این دو، طلیعه امر را وعده می دهد. اما فتح مطلق که نه به قرب متصف است نه به معیّن بودن متصف است، فتح مطلق است، فتحی است خانمان برانداز، فتحی است که اسراییل را ریشه کن می کند و غزه و امثال غزه را نجات می دهد و مقاومت را می پروراند و شهدای مقاومت را با شهدای کربلا محشور می کند، آن فتح مطلق است | آیت الله عبدالله جوادی آملی/ مرجع تقلید | ۹ |
| عملیات پیروزمندانه سربازان اسلام در پاسخ به تجاوز رژیم صهیونیستی به حریم جمهوری اسلامی ایران و دفاع از مردم مظلوم غزه، مایۀ سربلندی، عزت و خشنودی مسلمانان جهان گردید | آیت الله ناصر مکارم شیرازی/ مرجع تقلید | ۱۰ |
| پاسخ کوبنده سربازان اسلام و گروه‌های مقاومت بسیار بجا و مورد حمایت است انشاءالله به زودی این غده سرطانی محو و ملت‌های مظلوم عالم به پیروزی نهایی خواهند رسید | آیت الله حسین نوری همدانی/ مرجع تقلید | ۱۱ |
| مقابله با اسرائیل مبتنی بر مبانی دینی است. حمله به اسرائیل فعلیت «وَأَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّةٍ» و « تُرهِبونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّکُم» و تحقق عینی آن است. انشاء الله ما بمانیم و زوال اسرائیل غاصب را ببینیم | آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی/ رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار | ۱۲ |
| اقدام سپاه در عملیات شب گذشته پاسخی دندان شکن بود و خود دشمن نیز اعتراف کرد که این پاسخ خارج از تصور آن ها بود؛ حدود ده کشور به کمک اسرائیل آمده بودند و سامانه های مختلف دفاعی و پدافندی فعال شده بودند تا جلوی پهپادها و موشک های جمهوری اسلامی را بگیرند اما به فضل و وعده خداوند آنچه که باید رخ می داد، اتفاق افتاد | آیت الله حسینی بوشهری/ رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم | ۱۳ |
| امروز اسرائیل جنایتکار و کودک کش در درون خانه های غصبی مورد هجوم موشک ها و پهپادهای جمهوری اسلامی و جبهه مقاومت است و این قیام عظیم ادامه خواهد داشت | آیت الله اعرافی/ مدیر حوزه های علمیه | ۱۴ |
| تصمیم گرفتیم که یک معادله جدید بسازیم و آن این است که من بعد رژیم صهیونیستی در هر نقطه‌ای به منافع، دارایی‌ها، شخصیت‌ها و به شهروندان ما حمله کند، ما از مبدأ جمهوری اسلامی ایران او را مورد تهاجم متقابل قرار خواهیم داد | سرلشکر حسین سلامی/ فرمانده کل سپاه | ۱۵ |
| علت این عملیات عبور رژیم صهیونیستی از خطوط قرمز ایران بود. ما این عملیات را منتج به نتیجۀ کامل می‌بینیم و قصدی بر ادامۀ عملیات وجود ندارد اما اگر رژیم صهیونیستی پاسخ بدهد، عملیات بعدی ما بسیار بزرگتر خواهد بود | سرلشکر باقری/ رئیس ستاد کل نیروهای مسلح | ۱۶ |
| سازمان‌های بین‌المللی باید ذیل بند هفت منشور سازمان ملل متحد به مجازات رژیم صهیونیستی می‌پرداختند؛ اما به دلیل قصور و اهمال آنها از یک سو و مطالبه عمومی ملت بزرگ ایران از سوی دیگر، ما اقدام به این عملیات تنبیهی کردیم | امیر سرلشکر موسوی/ فرمانده کل ارتش | ۱۷ |
| نیروهای مسلح کشورمان در همه عرصه‌ها توانستند روی پای خود ایستادن را به منصه ظهور برسانند آمادگی داریم به هرگونه تهدیدی در هر سطح و مقطعی در کوتاه‌ترین زمان ممکن پاسخ دهیم | امیرسرتیپ حیدری/ فرمانده نیروی زمینی ارتش | ۱۸ |
| قَالُواْ یَمُوسَی إِمَّا أَن تُلْقِیَ وَإِمَّآ أَن نَّکُونَ نَحْنُ الْمُلْقِینَ قَالَ أَلْقُواْ فَلَمَّآ أَلْقَوْاْ سَحَرُواْ أَعْیُنَ النَّاسِ وَاسْتَرْهَبُوهُمْ وَ جَآءُو بِسِحْرٍ عَظِیمٍ. (آیه ۱۱۵ و ۱۱۶ سوره اعراف) | سردار حاجی‌زاده/ فرمانده نیروی هوا و فضای سپاه | ۱۹ |
| اسرائیل باید بفهمد که هر حمله ای چه از سوی ارتش رژیم صهیونیستی و چه از سوی موساد با پاسخ متناسب ایران مواجه خواهد شد. نتانیاهو باید درک کند که راهبرد ایران از «سکوت و خویشتنداری» در برابر تهاجمات اسرائیل به «واکنش متقابل» تغییر یافته است | حسین علایی/ فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه پاسداران | |
| باید از هر اقدامی که به تقویت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران منجر شود حمایت کرد و این یک مساله ملی است. و البته توجه کرد بازدارندگی علاوه بر ابعاد نظامی، دارای ابعاد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هم هست و براین اساس باید نسبت به تقویت انسجام ملی، جلب مشارکت عمومی مردم و جریان های سیاسی، مدارا با شهروندان و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم نیز همت گمارد | اسحاق جهانگیری/معاون اول رئیس جمهور در دولت های یازدهم و دوازدهم | ۲۰ |
| ظلم باقی نمی ماند و ظالم در هر لباسی به شدیدترین وجه ممکن عقوبت خواهد شد. إِنَّا مِنَ ٱلۡمُجۡرِمِینَ مُنتَقِمُونَ گواه،قرآن است | محمد باقر نوبخت/دبیرکل حزب اعتدال و توسعه | ۲۱ |
| اقدامات مستمر تجاوزکارانه اسرائیل علیه ایران، به ویژه حمله تحریک‌آمیز آن علیه اماکن دیپلماتیک ایران در سوریه، از سوی شورای امنیت ملل متحد مجازات نشد و لذا ایران را ناگزیر به اقدام حساب‌شده در دفاع مشروع نمود که تنها تأسیسات نظامی را هدف گرفت و بر خلاف اسرائیل، آگاهانه از هدف‌گیری غیرنظامیان خودداری کرد | محمد جواد ظریف/وزیر پیشین امور خارجه | ۲۲ |
| اگر دشمنی، به خود اجازه تعدی به خاک وطن عزیزمان ایران را به خود داد و در صورت اعلام جهاد توسط فرماندهی کل قوا، با تمام وجود و افتخار، لباس سربازی خواهم پوشید و در رکاب خیل عظیم سربازان وطن تا آخرین ذره وجود و قطره خون برای پاسخ به این تعدی مبارزه خواهم کرد چرا که «شرف» خود را در دفاع همه جانبه از وطن می‌دانم | محمدجواد آذری جهرمی/وزیر پیشین ارتباطات | ۲۳ |
| عملیات «وعد صادق » علیه اسراییل به تنهایی نبوده است. در واقع تمام توانایی دفاع امریکا و فرانسه و اسراییل باعث شده بود تا عملیات ایران ناموفق باشد. ناموفق بود؟ | عطاء الله مهاجرانی/ وزیر دولت اصلاحات | ۲۴ |
| در صورتیکه به اقدامات رژیم صهیونیستی پاسخ داده نمی‌شد، این رژیم بطور تدریجی عرصه را بر ایران چه از حیث سیاسی و چه از حیث مدیریت افکار عمومی جهانی تنگ می‌کرد تا جائیکه دیگر فرصتی برای بازدارندگی نگذارد | علی اکبر صالحی/رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی | ۲۵ |
| طبیعی است که اسرائیلی‌ها از طریق رسانه‌های وابسته به خودشان اقدام کنند تا بتوانند عملیات وعده صادق را ناموفق نشان بدهند و پدافند هوایی خودشان را کاملا مسلط معرفی کنند. بلوف زدن در جنگ طبیعی است و شاید درست هم باشد؛ یعنی مسئولین نظامی کشور ما هم باید همین کار را انجام بدهند | محمد مهاجری/ فعال سیاسی اصولگرا | ۲۶ |
| ماجراجویی های جنون آمیز رژیم صهیونیستی قاطعانه محکوم بوده و ضمن تقدیر از اقدام هوشمندانه نیروهای مسلح به ویژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، توفیق این شیرمردان را در راه حفظ و بسط هر چه بیشتر امنیت و منافع کشور از درگاه خداوند بزرگ مسئلت می نمایم | محمود واعظی/ رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت دوازدهم | ۲۷ |
| اگر رژیم صهیونیستی اقدام دیگری علیه ایران و منافع ایران بکند، باید اینبار با پاسخ بسیار شدید مواجه شود؛ رژیم صهیونیستی باید بداند که ایران میتواند با توان بسیار بالایی سرزمین‌های اشغالی را شخم بزند و اگر این رژیم دنبال ماجراجویی باشد، ایران باید از فرصت استفاده و ضربه نهایی را به رژیم صهیونیستی وارد کند | علی مطهری/ نماینده سابق مجلس | ۲۸ |
| اقدام ایران در پاسخ به اقدام خلاف قوانین بین‌المللی اسرائیل بود، کما اینکه این رژیم به مراکز رسمی ایران در سوریه حمله کرده بود، این در شرایطی است که کنسولگری هر کشوری خاک آن کشور محسوب می‌شود و اسرائیلی‌ها جسارت کردند اقدام نظامی در کنسولگری تهران در دمشق اجام دهند و تعدادی از همرزمان ما را شهید کنند، لذا جمهوری اسلامی ایران متناسب با همین اقدام اسرائیل به خاک آنها حمله کرد، به این معنی که همانطور آنها خاک ما را زدند ما هم خاک آنها را زدیم | منصور حقیقت‌پور/عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس نهم | ۲۹ |
| توصیه‌هایی که آمریکا به اسرائیل کرده پیرامون این محور است که اسرائیل به گونه‌ای عمل کند که موضوع خاتمه پیدا کند، بنابراین با توجه به این قضایا فعلاً معلوم نیست که چه اتفاق خاصی خواهد افتاد و شرایط بسیار مبهم است | سید محمد صدر/ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام | ۳۰ |
| حتما آمریکایی‌ها این را می‌دانند که اگر اسرائیل حمله کند، بلافاصله در ضد حمله موشک‌های جدید ایران شلیک خواهند شد، که به معنای یک جنگ تمام عیار است | حشمت الله فلاحت پیشه/ تحلیلگر مسائل بین الملل و سیاست خارجی | ۳۱ |
| پاسخ تنبیهی ایران به اسرائیل که برآمده از حق دفاع مشروع بود، به رغم بازدارندگی هوایی دولت های امریکا، بریتانیا، فرانسه و… ، هیمنه نظامی و پدافندی اسرائیل و همچنین قدرت‌نمایی بلامنازع این رژیم اشغالگر و کودک‌کش را به چالش کشید | جواد امام/ دبیرکل حزب مجمع ایثارگران | ۳۲ |
| ایران در ۱۳ آوریل ۲۰۲۴، با صدها پهباد و موشک مستقیما خاک اسرائیل را مورد هدف قرارداد. این حمله بزرگترین و مهمترین حمله نظامی به اسرائیل بعد از جنگ سال ۱۹۶۷ اعراب و اسرائیل و بزرگترین حمله پهبادی تاریخ بود که پیامدهای آن میتواند معادلات آینده در خاورمیانه را تغییر دهد | سید حسین موسویان/ تحلیل گر ارشد سیاست خارجی | ۳۳ |
| بازوان توانا و سرانگشت معجزه نمای غیورمردان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در امتثال فرمان فرمانده کل قوا، حجت امام زمان (علیه السلام) و رهبر حکیم دلاور در تنبیه دشمن متجاوز که موجب سرور و شادمانی جهان اسلام شد؛ امید است قلب مقدس صاحب و آقای ما حضرت بقیة الله (ارواحنا فداه) را خوشنود سازد و تبسم رضایت‌مندی از این شجاعت ایثارگرانه ی سربازانشان و سپاه آن حضرت بر شکوفه لب های زیبایشان نقش بندد | سیداحمد علم الهدی/ نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی | ۳۴ |
| هر کشوری به سایر کشورها غیرقانونی حمله کند، باید پاسخ آن را دریافت کند. و این حق کشوری است که مورد تهاجم قرار گرفته است | محمود احمدی نژاد/ رئیس دولت نهم و دهم | ۳۵ |
| عملیات وعده صادق غیورمردان نیروهای مسلح که در پاسخ به حمله وحشیانه رژیم غاصب صهیونیستی به کنسولی ایران در سوریه و شهادت چند تن از فرماندهان و مستشاران نظامی کشورمان انجام شد، اراده قوی جمهوری اسلامی در انتقام از مجرمان را به منصه ظهور گذاشت | احمد وحیدی/ وزیر کشور | ۳۶ |
| اِعمال حق دفاع مشروع، نشان دهنده رویکرد مسئولانه ایران نسبت به صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است | حسین امیرعبداللهیان/ وزیر امور خارجه | ۳۷ |
| قدرت نظام جمهوری اسلامی در این مرحله دارای بازدارندگی بسیار بالاست هم درسطح منطقه‌ای و هم در سطح جهانی و این قدرت را هم نشان داده است ما به سپاه غیور پاسداران، به فرماندهی کل قوا و هم به همۀ مردم عزیزمان تبریک عرض می‌کنیم | صادق آملی لاریجانی/ رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام | ۳۸ |
| آماده استفاده از سلاح‌هایی هستیم که قبلاً استفاده نکرده‌ایم و برای همه سناریوها برنامه داریم. صهیونیست‌ها منطقی عمل کنند پاسخ ما به رژیم صهیونیستی مشروع بود و باید به تخلفات و جنایات آن پایان داده می‌شد | ابوالفضل عمویی/ سخنگوی کمیسیون امنیت | ۳۹ |
| این جواب کوبنده ما یک بازدارندگی برای اسراییل ایجاد خواهد کرد. یعنی باید بدانند که هیچ عملی از سوی آنها بدون عکس‌العمل باقی نخواهد ماند. خیلی سال است که آمریکا، اسراییل و برخی کشورهای غربی دنبال تضعیف ایران هستند و به اشکال مختلف در این ۴۵ سال سنگ‌اندازی کردند و همین گستاخی‌ها باعث شد که برای اولین بار در طول انقلاب اسلامی چنین جواب دندان‌شکنی از خاک خود به اسراییل بدهیم | یحیی ابراهیمی/ نماینده دلفان در مجلس شورای اسلامی | ۴۰ |
| حمله به کنسولگری هر کشور حمله به خاک آن کشور است و حمله موشکی و پهپادی ایران به مواضع رژیم صهیونیستی در پاسخ به این رفتار یک دفاع مشروع به شمار می‌رود | اسماعیل کوثری/نماینده تهران | ۴۱ |
| قطعا این رژیم حساب پاسخ ما را کرده بود اما یک هوشمندی در جمهوری اسلامی وجود دارد که شتاب زده عمل نکرد و خواست عقلای نظامی و دفاعی کشور بود که دست به یک حرکت سریع زده نشود و قرار بود از توان نظامی که ناشی از پیشرفت علم و فناوری در کشور است در زمان خودش و با دقت لازم استفاده شود که بنا به اظهار فرماندهان نظامی بیش از ۵۰ درصد اهداف محقق شد | فریدون عباسی/ عضو کمیسیون انرژی | ۴۲ |
| این پیام محکمی بود و جدیت ایران را برای اینکه بعد از این همه اقدامات که اسرائیل در سوریه و علیه منافع ملی ما انجام داد یک جا بایست نشان داده می شد و این نقطه عطفی بود | عباس گلرو/ عضو کمیسیون امنیت ملی | ۴۳ |
| آمریکایی‌ها خیلی سعی کردند برای ما شاخ و شانه بکشند و تهدیداتی داشتند و جلسات مختلفی گذاشتند اما باور کردند این قدرت جمهوری اسلامی قدرت بازدارنده است، این اقدام هم حق قانونی و هم شرعی ما بوده و هم بر اساس قوانین و مقررات سازمان ملل این کار انجام گرفت | مهدی سعادتی /عضو کمیسیون امنیت ملی | ۴۴ |
| اینبار تنبیه متجاوز محدود به پایگاه‌ها و فرودگاه‌های نظامی بود اما ادامه حماقت‌های احتمالی صهیونیست‌ها، قطعا منجر به نابودی زیرساختهای حیاتی این رژیم جعلی خواهد داشت | جلال رشیدی کوچی/ نماینده مرودشت | ۴۵ |
| «الله اکبر -الله اکبر -الله اکبر لعنت بر اسرائیل به این خرگوش بی نوا گفته بودیم با دم شیر بازی نکن | علیرضا سلیمی/ عضو هیات رئیسه مجلس | ۴۶ |
| جمهوری اسلامی براساس حق دفاع مشروع، در پاسخ به انهدام مقر دیپلماتیک خود، تنبیه صهیونیستی متجاوز را آغاز کرد. صدای اصابت موشک‌های نقطه‌زن ساخت ایران در سرزمین‌های اشغالی، بیش از همه‌جا در واشنگتن شنیده شد تا باور کنند معادلات منطقه مدتهاست تغییر کرده است | مالک شریعتی/ نماینده تهران | ۴۷ |
| درهم شکسته شدن هیمنه پوشالی ، انزجار افکار عمومی و فشارهای داخلی علیه این رژیم آپارتاید موجب گردیده تا سردمداران تبهکار آن به منظور جبران شکست‌های پیاپی به دنبال رویارویی مستقیم با ایران باشند تا به خیال باطل خود با گسترش جنگ در منطقه و دخیل نمودن ایالات متحده آمریکا به عنوان محور استکبار و هژمونی جهانی و برخی کشورهای امپریالیست غربی از باتلاق جنگ چندجانبه با نیروهای مقاومت بگریزند | حزب اعتدال و توسعه | ۴۸ |
| عملیات وعده صادق نیروهای مسلح بویژه دلاورمردان هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که با رمز مقدس یا رسول الله و در پاسخ به جنایت‌های متعدد رژیم صهیونیستی از جمله حمله به بخش کنسولی سفارت جمهوری اسلامی ایران و شهادت فرماندهان و مستشاران نظامی ایران انجام شد، موجی از شادی و عزت و افتخار را در میان مردم ایران عزیزمان و کشورهای اسلامی به همراه داشت | شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی | ۴۹ |
| کوردلان رژیم اشغالگر قدس و صهیونیست‌های کودک‌کش که غزه را به خاک مظلومان رنگین کرده و به پشتوانه شیطان بزرگ دست به هر جنایتی می‌زدند، هیچگاه تصور نمی‌کردند غیورمردان ایران زمین اینگونه آنها را اسیر تدبر و خشم خود نموده و گنبد به ظاهر آهنین را به لانه سست عنکبوت مبدل کنند | شورای وحدت اصولگرایان | ۵۰ |
| ارزشمندی این اقدام رزمندگان اسلام نه‌فقط به شکستن هیمنه پوشالی صهیونیست‌ها و اعاده‌ی حق دفاع مشروع و تنبیه صهیونیست‌های شرور، بلکه به پیوند آن به ایمان، اخلاص و رشادت برآمده از فرهنگ دینی و جهادی است که با پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره) فصل جدیدی در تاریخ ایران عزیز رقم خورد و با هدایت‌ها و تدابیر هوشمندانه رهبری معظّم انقلاب حضرت امام خامنه‌ای(مدّظلّه العالی) تداوم یافت | جامعه روحانیت مبارز | ۵۱ |
تعطیلی مدارس شهرستان زرند در روز چهارشنبه