به نقل از «فارس»

سندی قرآنی و روایی بر حقانیت امیرالمؤمنین

تاریخ انتشار: ۷ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۲۹۶۲۲

به گزارش خبرنگار قرآن و فعالیت‌های دینی خبرگزاری فارس در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که معنای آن در نگاه اول عجیب و غیرپذیرفتنی می‌نماید. چراکه با اصول ثابت شده اعتقادی و بینش دینی رایج ناسازگاری دارد. از جمله این آیات، می‌توان به آیه‌های ۷۳ تا ۷۵ سوره اسراء اشاره کرد.

خداوند در این آیات فرموده است: «وَ إِنْ کادُوا لَیَفْتِنُونَکَ عَنِ الَّذِی أَوْحَیْنا إِلَیْکَ لِتَفْتَرِیَ عَلَیْنا غَیْرَهُ وَ إِذاً لَّاتَّخَذُوکَ خَلِیلاً (۷۳) وَ لَوْ لا أَنْ ثَبَّتْناکَ لَقَدْ کِدْتَ تَرْکَنُ إِلَیْهِمْ شَیْئاً قَلِیلاً (۷۴) إِذاً لَّأَذَقْناکَ ضِعْفَ الْحَیاةِ وَ ضِعْفَ الْمَماتِ ثُمَّ لاتَجِدُ لَکَ عَلَیْنا نَصِیراً (۷۵)؛ نزدیک بود آن‌ها تو را از آنچه بر تو وحى‌کرده ‌ایم بفریبند، تا غیر آن را به ما نسبت دهى و آنگاه تو را به دوستى خود بر مى‌‌گزیدند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

(۷۳) و اگر تو را ثابت قدم نمى‌داشتیم، همانا نزدیک بود اندکى به سوى آنان متمایل شوى.(۷۴) در آن صورت دو برابر در دنیا و دو برابر در آخرت عذاب به تو مى‏‌چشاندیم، آنگاه براى خود در برابر ما یاورى نمى‌یافتى.(۷۵)»

تمجید یا تهدید پیامبر!

خداوند در این آیات به طرز غیرقابل باوری پیامبر خود را تهدید کرده است؛ به این دلیل که ظاهراً نزدیک بوده اندک تمایلی به کفار پیدا کند! این مطلب در نگاه اول با عظمت شأن و عصمت پیامبر تعارض دارد. اما با دقت در الفاظ آیه روشن می‌شود که نه تنها سخن از نقص و عیب پیامبر نیست که در حقیقت این آیات پیامبر را ستوده‌اند. رکون در عربی به معناى کمترین حد تمایل است و بر اساس این آیات، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نه تنها کمترین میلی به کفار نکرد، که حتی به میل، نزدیک هم نشد. این مطلب نه تنها با عصمت او ناسازگاری ندارد که عین عصمت الهی رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم است.[۱]

به در بگو دیوار بشنود!

گاهی در قرآن مشاهده می‌شود در مواردی که مطلب بسیار مهم و حیاتی است و تخلف از آن به هیچ وجه بخشودنی نیست، خداوند در قالب تهدید پیامبر، تکلیف دیگران را یکسره کرده است تا همه بدانند وقتی پیامبر چنین مورد خطاب قرار می‌گیرد، آنها چه حال و روزی خواهند داشت. در موارد متعددی ائمه علیهم السلام در تفسیر این آیات، به این مطلب اشاره کرده‌اند که مراد خداوند در واقع تهدید پیامبر نبوده است، بلکه می‌خواسته امتش را متوجه اهمیت امر کند.[۲] [۳]

مفسران حقیقی قرآن

برای دانستن اینکه مسأله مورد اشاره این آیات چیست و چه امر خطیری در میان بوده که خداوند چنین هشدارهایی داده است، بهترین راه مراجعه به روایات اهل بیت علیهم السلام است که مفسر حقیقی قرآن و سخنگویان رسمی دین هستند. هرچند قرآن به زبان عربی مبین نازل شده است، اما قرآن کتاب ابدی هدایت و جوشیده از چشمه بیکران علوم لایزال الهی است، لذا فهم حقایق و باطن آن چیزی نیست که برای همگان میسر باشد.

خداوند خود تکلیف تفسیر قرآن را مشخص کرده و در آیات متعددی پیامبر و اهل بیتش علیهم السلام را تنها مرجع رسمی و قانونی تفسیر قرآن معرفی کرده است. به عنوان نمونه در این دو آیه، خداوند تبیین قرآن را وظیفه پیامبر دانسته است: «وَ ما أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ إِلاَّ لِتُبَیِّنَ لَهُمُ الَّذِی اخْتَلَفُوا فیهِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ یُؤْمِنُون؛[۴]‏

ما این کتاب را بر تو نازل نکردیم مگر براى اینکه حقایقى را که در آن اختلاف کرده‌‏اند، براى آنان توضیح دهى [تا از آراء، نظریات وسلیقه ‏هاى باطلشان نسبت به حقایق دست بردارند] و براى مردمى که ایمان دارند [مایه‏] هدایت و رحمت باشد.» همچنین فرموده است: «وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُون؛[۵] و قرآن را [هم‏] به سوى تو نازل کردیم به خاطر اینکه براى مردم آنچه را که براى [هدایتشان‏] به سویشان نازل شده بیان کنى و براى اینکه [در پیامبرى تو و آنچه را به حق نازل شده‏] بیندیشند.»

ردپای ولایت امیرالمؤمنین در جای جای قرآن

با مراجعه به روایاتی که در تفسیر این آیات وارد شده، روشن می‌شود، آن مسأله مهم که خداوند پیامبرش را به شدت تهدید کرده، مربوط به امر امامت امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام بوده است. خداوند با تهدید پیامبر خواسته به مردم بفهماند که سهل‌انگاری در امر امامت و جانشینی پیامبر به هیچ وجه پذیرفتنی نیست و خدا حتی با بهترین بنده‌اش بر سر امامت شوخی ندارد. امام کاظم علیه‌السلام درباره ماجرای نزول این آیات فرموده است: «قریش می‌خواست پیامبر صلی الله علیه و آله را در رأی و نظرش نسبت به علی علیه‌السلام دچار تردید و شک نماید تا پیامبر دست از علی بردارد و او را رها کند، حتّی برخی از زنان حضرت در این‌باره بسیار بر او اصرار ورزیدند...»[۶]

امام باقر علیه علیه‌السلام نیز در این باره فرموده است: «تفسیر این آیه در مورد علی علیه السلام است؛ یعنی آنها خواستند تو را از آنچه درباره علی به تو وحی کردیم، باز دارند و خداوند به آن حضرت وحی فرموده بود که ایشان را به پذیرش ولایت علی فرمان دهد.»[۷]

بر خلاف تصور عده‌ای که نبودن نام علی علیه‌السلام در قرآن را بهانه قرار می‌دهند، در جای جای قرآن یاد علی علیه‌السلام وجود دارد و هیچ گاه قرآن جدا از علی نبوده است، همانطور که هیچگاه علی از قرآن جدا نبوده است.

علی روشن

پی نوشت:
[۱] المیزان، ج‏۱۳، ص۱۷۳.
[۲] عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج۱، ص۲۰۲.
[۳] کافی، ج۲، ص۶۳۱.
[۴] نحل، آیه: ۶۴.
[۵] نحل، آیه: ۴۴.
[۶] تفسیر اهل بیت علیهم السلام، ج۸، ص۲۸۰.
[۷] تفسیر فرات الکوفی، ص۲۴۳.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: قرآن آیات پیامبر امام علی میلاد امام علی علی علیه السلام علیهم السلام تهدید پیامبر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۲۹۶۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

استقامت مردم غزه دشمن را به زانو درآورده است

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدباقر علم الهدی تولیت مدرسه علمیه قاسم ابن الحسن و استاد حوزه علمیه در گفت‌وگو با مهر در تفسیر آیاتی از قرآن کریم گفت: «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ؛ نَحْنُ أَوْلِیَاؤُکُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَفِی الْآخِرَةِ وَلَکُمْ فِیهَا مَا تَشْتَهِی أَنْفُسُکُمْ وَلَکُمْ فِیهَا مَا تَدَّعُونَ؛ نُزُلًا مِنْ غَفُورٍ رَحِیمٍ».

وی در ترجمه آیات عنوان کرد: «در حقیقت کسانی که گفتند پروردگار ما خداست‏ سپس ایستادگی و استقامت کردند فرشتگان بر آنان فرود می آیند [و می‌گویند] هان بیم مدارید و غمین نباشید و به بهشتی که به شما وعده داده شده است شاد باشید. در زندگی دنیا و در آخرت دوستانتان ماییم و هر چه دل‌هایتان بخواهد در [بهشت] برای شماست و هر چه خواستار باشید در آنجا خواهید داشت؛ روزی آماده ای از سوی آمرزنده مهربان است».

حجت الاسلام والمسلمین علم الهدی بیان کرد: این آیات دلگرمی خاصی است که خداوند متعال به مؤمنان راستین می‌دهد به خصوص مومنانی که در مصاف با دشمن درآمده‌اند و مبارزه می‌کنند. ادبیات جنگ از نگاه قرآن یک ادبیات خاص است که خداوند متعال به مؤمنان بشارت می‌دهد. در دل‌های مومنانی که در مصاف با دشمن در می‌آیند و قلب آنها مملو از مهر و محبت خداوند است دو آفت ترس و حزن و اندوه وجود ندارد. در این آیه خداوند ترس و اندوه را از دل مؤمنان برداشته است، این دو عامل شادابی، بالندگی و نشاط اجتماعی را از انسان می‌گیرد. اگر دنبال امید، شادابی و طراوت در زندگی خود و جوانان خود هستیم باید به این گزاره ملکوتی که بسیار مهم است توجه کنیم.

این استاد حوزه علمیه ادامه داد: خوف و حزن دو آفت بسیار بزرگ برای دل‌هایی است که جایگاهی برای خدا در آن وجود ندارد؛ اما دل‌های مؤمنان چون همواره محل رفت و آمد فرشتگان الهی است لذا در مصاف دشمن هم هیچ حزن و خوفی ندارند. بزرگترین عامل ایستایی یک ملت ترس و اندوه است. این دو آفت تأثیرگذار در ایستایی و توقف در مصاف با دشمن است. قرآن کریم می‌فرماید کسانی که قلب آنها مالامال از مهر خداوند است و استقامت می‌ورزد خداوند هم دل آنها را از این دو آفت تهی می‌کند.

تولیت حوزه علمیه قاسم ابن الحسن (ع) با بیان اینکه معمولاً قرآن کریم همواره برای نشان دادن اوصاف و ویژگی‌ها؛ اوصاف متضاد را در برابر یکدیگر قرار می‌دهد که در مقایسه با هم بتوانیم فهم بهتری از ویژگی‌ها و اوصاف داشته باشیم، گفت: در آیات گذشته وقتی سخن از منکران و اهل لجاجت بود که برکفر پافشاری می‌کردند خداوند متعال هم آنها را به عذاب و کیفرهای مختلف تهدید کرد، اینجا سخن از مومنانی به میان می‌آورد که در ایمان خود مستحکم و ثابت قدم هستند و خداوند متعال در این آیه و آیات بعد هفت پاداش به آنان عنایت می‌کند که بیشتر نقطه مقابل کیفرهای کفار، مشرکان و اهل لجاج هستند که بر کفر خود پافشاری می‌کنند.

وی با بیان اینکه چه تفاوتی بین خوف و حزن وجود دارد، عنوان کرد: بسیاری از مفسران بر این باور هستند که می‌گویند خوف و ترس مربوط به حوادث سخت و تلخی است که در آینده زندگی انسان‌ها ممکن است رخ دهد؛ اما حزن و اندوه مربوط به اتفاقات ناگوار گذشته است لذا فرشتگان به آنها می‌گویند نه از حوادث سختی که در پیش دارید و نه از گناهان گذشته یا فرزندانی که در دنیا باقی ماندند هیچ غمی به دل خود راه ندهید. در واقع فرشتگان آنها را نسبت به حوادث سختی که در دنیا و هنگام مرگ و قیامت در پیش دارند امیدوار می‌کنند و همچنین آنها را غم گناهان گذشته و فرزندانی که از آنها باقی مانده است رهایی می‌دهند که حزن و اندوهی نداشته باشند. شاید مقدم کردن خوف برحزن هم به همین ملاحظه باشد که معمولاً نگرانی‌های ما نسبت به حوادث آینده به خصوص عالم برزخ و عالم قیامت است که نمی‌دانیم در آنچه بر ما رخ خواهد داد؛ لذا خوف را مقدم کرده است که نگرانی انسان نسبت به آینده است و حزن را پس از آن بیان کرده است.
تولیت حوزه علمیه قاسم ابن الحسن ادامه داد: در بحث «کنتم توعدون» قرآن کریم تعبیر جالبی دارد که می‌فرماید اوصاف بهشت را در نظر مؤمنان بااستقامت تداعی می‌کند یعنی بهشت با همه اوصافی که در بهشت وجود دارد نعمت‌های بهشتی قصرهای بهشتی و مواهب معنوی نعمت‌های گران سنگی که قرآن می‌فرماید نعمت‌هایی که هیچکس از آنها آگاه نیست و به ذهن کسی خطور نکرده است همه اوصاف بهشت را در نظر مؤمنان با استقامت تداعی می‌کند. درباره مژده‌ای که خداوند متعال به مؤمنان و انسان‌های با استقامت می‌دهد دقیقاً در مقابل آیات قبل است که نسبت به کفار بی‌ایمان و رهبران گمراه و اغوا کننده آنها بیان کرده است که می‌فرماید دوزخ و جهنم از این گونه ناپاک‌ها انتقام می‌گیرد اما قلب مؤمنان پاک و امیدوار به رحمت پروردگار عالم پا در عرصه قیامت می‌گذارند و آنجا متنعم می‌شوند.

حجت الاسلام و المسلمین علم الهدی خاطرنشان کرد: آیه می‌فرماید آنچه دل شما بخواهد آنجا فراهم است، اینجا منظور نعمت‌های مادی است و «ما تدعون» منظور عنایات معنوی همچون همنشینی با اولیا الهی و پیامبران او است. اینجا «نزولا من غفور رحیم» یعنی نعمت‌ها و رزق‌هایی است که به وسیله آن از مهمانان خاص خداوند غفور و رحیم پذیرایی می‌شود. امید که خداوند متعال همه ما را بر عمل صالح که میوه درخت ایمان است پایه‌دار و مستقیم بدارد که بتوانیم در مسیر خداوند بر انجام واجبات عمل کرده و به آنچه خداوند متعال عنایت می‌کند دست یابیم.

وی با بیان اینکه بسیاری از افراد ادعای ایمان دارند اما در این مسیر استقامت نمی‌کنند، اظهار کرد: آنها در مقابل بلاها، شهوات و حوداث افرادی سست عنصر و ناتوان هستند و رفتار مشرکانه انجام می‌دهند؛ اما در گام اول خداوند متعال ویژگی مؤمنان را بیان می‌کند کسانی که دل به خدا بستند و ایمان دارند و در این مسیر محکم هستند و رنگ زندگی خود را به رنگ الهی درآوردند. امیر مؤمنان امام علی (ع) در این زمینه می‌فرمایند «حالا که شما گفتید در قلب ما خدا جای دارد و پروردگار ما الله است بر سر این سخن خود پایمردی کنید و بر انجام دستورات قرآن و طریق پرستش شایسته خداوند استقامت کنید و از دایره فرمان خداوند خارج نشوید، بدعت نگذارید و با احکام خداوند مخالفت نکنید» در فرمایش دیگری حضرت رسول اکرم (ص) می‌فرمایند «برخی این سخن را گفتند که پروردگار ما الله است اما اکثر آنها کافر شدند؛ اما کسی که این سخن را بگوید و همچنان بر آن استقامت و پایمردی کند تا مرگ او برسد او از کسانی است که در این امر استقامت کرده است». در جای دیگر پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند «بگو پروردگار من الله است و بر این گفته خود استقامت بورز». در ۸ سال دوران دفاع مقدس و ۸ سال دفاع از حرم و امروز در غزه مؤمنان مقابل ارتش خونریز و سفاک رژیم جعلی صهیونیستی، بمب‌های یک تنی آمریکایی و اروپایی مردانه ایستادگی کردند و پس از ۶ ماه هنوز استقامت و مقاومت می‌کنند تا جایی که خبرنگاران مختلف جهان غرب و سیاستمداران آنها به این نتیجه رسیدند که جنگ با حماس یک اشتباه استراتژیک و اشتباه راهبردی برای صهیونیست‌ها بود و احساس خطر قطعی برای زوال و نابودی رژیم جعلی صهیونیستی دارند.

حجت الاسلام والمسلمین علم الهدی بیان کرد: از مهمترین دستاوردهای ایمان آن است که مؤمنان هواره همنشین فرشتگان الهی می‌شوند که لذا نه خوف و نه حزنی بر دل آنها نازل می‌شود در سومین مرحله خداوند می‌فرماید چون در قلب آنها ایمان وارد شده و خوف و حزن ندارند به آنها به بهشتی بشارت می‌دهد که وعده داده شده است. همچنین در بشارتی دیگر می‌فرماید ما در زندگی دنیا و آخرت یاران و مددکاران مؤمنان هستیم و آنها را حفظ می‌کنیم و تنها نمی‌گذاریم تا وارد بهشت شوند. در پنجمین بشارت می‌فرماید در بهشت برای شما آنچه از عنایات خداوند و آنچه درخواست بکنید بدون هیچ قید و شرطی فراهم است. در ششمین بشارت این است که نه تنها نعمت‌های مادی برای شما فراهم است بلکه به نعمت‌های معنوی آنچه دلخواه شما هست می‌رسید. دیدار رسول الله (ص)، امیرمومنان امام علی (ع)، امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) نعمت‌های معنوی هستند. هفتمین بشارت و مژده این است که می‌فرماید شما در آن زمان مهمان خاص خداوند هستید در بهشت برین الهی مهمان خاص خداوند هستید و همه نعمت‌ها به عنوان پذیرایی میزبان از مهمان گرامی به مؤمنان ارزانی می‌شود.

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه در این آیات چند نکته اساسی وجود دارد، ابراز کرد: یکی اینکه قرآن کریم می‌فرماید؛ نزول فرشتگان بر دل‌های مؤمنان در چه زمانی است آیا هنگام مرگ است یا هنگام ورود به قبر است یا هنگام زنده شدن در فردای قیامت است، در چه زمانی فرشتگان رحمت الهی بر آنها نازل می‌شود. چند دیدگاه وجود دارد برخی می‌گویند هنگام مرگ، برخی آن را هنگام ورود به قبر می‌دانند و برخی می‌گویند هنگام زنده شدن است؛ اما آنچه نشان می‌دهد این است که این بشارت موقت نیست و بشارت همیشگی است و ما نمی‌توانیم این بشارت خداوند را به یک مرحله هنگام مرگ یا هنگام ورود به محشر مقید کنیم. چون آیه هیچ قید و شرطی ندارد با عنایت به آیه بعد از آنکه قرآن کریم می‌فرماید «ما همراهان شما هستیم و در زندگی دنیا و آخرت شما را تنها نمی گذاریم» شاید همراهی فرشتگان شامل افراد و مومنانی است که در دنیا زنده هستند از حضور فرشتگان بهره‌مند می‌شوند و هم ایامی که از دنیا می‌روند و مرگ آنها فرا می‌رسد و هم فردای قیامت عنایت فرشتگان شامل حال آنها می‌شود.

کد خبر 6081053