به نقل از «تقریب»

تغییر رویکرد آمریکای بایدن در مقابل سعودی‌ها با محوریت پرونده خاشقچی

تاریخ انتشار: ۱۱ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۷۰۲۶۷

به گزارش حوزه سایر رسانه های خبرگزاری تقریب به نقل از ایکنا، یکی از مسائلی که از آغاز ریاست‌جمهوری جو بایدن طی دو ماه گذشته مورد توجه قرار گرفته، روابط آمریکا و عربستان سعودی است که همواره از اهمیت استراتژیکی برای واشنگتن و ریاض برخوردار بوده است، اما به نظر می‌رسد که انتشار گزارشی مبنی بر اطلاع محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، از قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، این روابط را تحت تأثیر قرار دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عربستان به عنوان یکی از دو متحد مهم منطقه‌ای آمریکا در کنار رژیم صهیونیستی همواره تلاش کرده که روابط خود را با آمریکا در بهترین سطح ممکن قرار دهد تا در مقابل، از نظر سیاسی و نظامی از حمایت‌های آمریکا در سطح جهان بهره‌مند شود. با وجود اینکه روابط آمریکا و عربستان سعودی به خصوص در زمینه‌های تجاری گسترده بوده، اما در مقاطعی به ویژه در نوع نگاه به مسائل منطقه غرب آسیا با چالش‌های گوناگونی روبه‌رو بوده است.

انتشار گزارش اخیر سازمان‌های اطلاعاتی آمریكا مبنی بر كشته شدن جمال خاشقجی، ستون‌نویس واشنگتن‌پست، در ۲۰۱۸ با اطلاع و تأیید محمد بن‌سلمان موجی از درخواست‌ها برای مجازات پادشاه آینده سعودی را به دنبال داشته است. این گزارش که جمعه، ۸ اسفند، منتشر شد نشان می‌دهد بن‌سلمان، که پیش‌تر نیز مظنون به اطلاع و آمریت در این قتل بود، عملیات کشتن خاشقجی را در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول تأیید کرده است. در روز انتشار این گزارش وزارت امور خارجه ایالات متحده به منظور مجازات، برای ۷۶ مقام سعودی ممنوعیت ویزا صادر کرد، اما تاکنون هیچ مجازات مستقیمی برای بن‌سلمان اعلام نشده است.

تاریخ روابط عربستان و آمریکا پس از به رسمیت شناختن در سال ۱۹۳۱ آغاز شد. ایالات متحده و عربستان سعودی روابط کامل دیپلماتیک را با مبادله اعتبارنامه و اعزام اولین سفیر ایالات متحده به جده در ۱۹۴۰ برقرار کردند. نفوذ عربستان بین کشورهای عربی و جهان، دارا بودن دومین ذخایر نفت و موقعیت استراتژیک این کشور در روابط دوجانبه با ایالات متحده نقش داشت. علاوه بر روابط سیاسی، ایالات متحده و عربستان روابط فرهنگی و آموزشی قوی خود را با حدود ۳۷ هزار دانشجوی سعودی، که در کالج‌ها و دانشگاه‌های ایالات متحده تحصیل می‌کنند، مستحکم کرده‌اند.

همچنین آمریکا و عربستان از یک رابطه اقتصادی قوی برخوردار هستند. ایالات متحده دومین شریک تجاری سعودی‌هاست و عربستان یکی از بزرگترین شرکای تجاری آمریکا در منطقه غرب آسیا به شمار می‌رود. عربستان سومین منبع اصلی واردات نفت برای ایالات متحده است که روزانه حدود نیم میلیون بشکه نفت را به بازار ایالات متحده می‌رساند. ریاض برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ خود را از آوریل ۲۰۱۶ آغاز کرد و برنامه‌هایی را برای تنوع بخشیدن به اقتصاد از جمله افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری با ایالات متحده و سایر کشورها ارائه داد.

با این همه روابط دو کشور به خصوص از اوایل قرن جدید دستخوش تلاطم بسیاری بوده، هر چند تنش در روابط واشنگتن و ریاض سابقه‌ای طولانی داشته است. در دهه ۱۹۳۰ درحالی‌که روابط ایالات متحده و عربستان رو به افزایش بود، اولین تنش بین دو کشور در مورد فلسطین به وجود آمد. درگیری یهودیان و اعراب آوریل ۱۹۳۶ در سرزمین فلسطین، که آن روزها تحت قیمومیت بریتانیا بود، آغاز شد. ایالات متحده از ایجاد کشور مستقل اسرائیل طرفداری می‌کرد، درحالی‌که عربستان به عنوان کشوری با نفوذ در جهان اسلام و بین کشورهای عربی حامی موقعیت اعراب بود که همین امر اولین تنش بین آنها را در پی داشت.

با وجود این نامه فرانکلین روزولت، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، به آل سعود که در آن تصریح شده بود که واشنگتن در تأسیس کشور احتمالی یهودیان نقشی نخواهد داشت، روابط را دوباره به حال عادی بازگرداند. علاوه بر این، در مارس ۱۹۳۸ با کشف نفت بیشتری از سوی شرکت نفتی CASCO، صنعت نفت عربستان دوباره رونق گرفت و ایالات متحده به ریاض علاقه بیشتری پیدا کرد. در نتیجه، ۴ فوریه ۱۹۴۰ با نزدیک شدن به جنگ جهانی دوم، ایالات متحده حضور دیپلماتیک خود را در عربستان بیشتر کرد.

در نوامبر ۱۹۶۴ فیصل پس از درگیری‌های درون حکومتی به عنوان پادشاه عربستان به قدرت رسید و همکاری خود را با ایالات متحده تا ۲۰ اکتبر ۱۹۷۳ ادامه داد. پس از آن تصمیم گرفت که در تحریم نفتی علیه ایالات متحده و اروپا به نفع مواضع اعراب در دوره تحریم نفت و در ماجرای جنگ یوم کیپور(جنگ اعراب علیه اسرائیل) تغییر جهت دهد؛ اقدامی که باعث بحران انرژی در ایالات متحده شد. به گفته فیصل «حمایت کامل آمریکا از اسرائیل علیه اعراب برای ما ادامه تأمین نفت با ایالات متحده و یا حتی دوست ماندن با آنها را بسیار دشوار می‌کند». علی‌رغم تنش‌های ناشی از تحریم نفتی، ایالات متحده تمایل داشت که روابط خود را با سعودی‌ها از سر بگیرد. از سوی دیگر ثروت عظیم نفتی جمع‌شده در نتیجه افزایش قیمت نفت به سعودی‌ها اجازه داد که مقادیر زیادی از فناوری نظامی آمریکا را خریداری کنند. این تحریم در مارس ۱۹۷۴ پس از فشار آمریكا به رژیم اسرائیل برای مذاكره با سوریه درباره بلندی‌های جولان برداشته شد. سه ماه بعد، واشنگتن و ریاض توافق‌نامه گسترده‌ای را در مورد گسترش همکاری‌های اقتصادی و نظامی امضا کردند. در سال مالی ۱۹۷۵ دو کشور قراردادهای نظامی را به ارزش ۲ میلیارد دلار به امضا رساندند.

در ژانویه ۱۹۷۹ ایالات متحده جنگنده‌های F-۱۵ را برای محافظت بیشتر این کشور در مقابله با کمونیسم به عربستان فرستاد. علاوه بر این، ایالات متحده و عربستان سعودی هر دو از گروه‌های ضد کمونیست در افغانستان و کشورهای در حال مبارزه حمایت می‌کردند و یکی از این گروه‌ها بعداً به عنوان سازمان تروریستی القاعده شناخته شد.

با این همه روابط دو کشور در دوره ریاست‌جمهوری جرج دبلیو بوش و بعداً باراک اوباما به سردی گرایید و ملیت سعودی هواپیماربایان حوادث ۱۱ سپتامبر، آمریکا را در رابطه با عربستان محتاط‌تر کرد. بعد از ریاست‌جمهوری اوباما، فشار آمریکا بر سعودی‌ها در مورد مسائل مختلف از جمله حقوق بشر، حمایت‌ از گروه‌های شبه‌نظامی تروریستی در منطقه غرب آسیا و مهم‌تر از همه انعقاد قرارداد برجام، که باعث خروج اقتصاد ایران، بزرگترین رقیب منطقه‌ای عربستان، از انزوای تحریم‌ها شد، روابط دو کشور را تا حد زیادی سرد کرد؛ هرچند روابط اقتصادی به قوت خود باقی بود و خرید تسلیحات نظامی از آمریکا به عنوان یکی از بزرگترین بخش‌های روابط اقتصادی دو کشور ادامه داشت.

سپس روابط واشنگتن و ریاض در دوره ۴ ساله ریاست‌جمهوری ترامپ به اوج خود رسید که مهمترین آنها حمایت‌ سیاسی آمریکا از عربستان در مجامع جهانی، انعقاد قرارداد‌های بزرگ تسلیحاتی و در نهایت قرار دادن نام انصارالله یمن در فهرست گروه‌های تروریستی شناخته‌شده از سوی آمریکا بود. حتی موضوع قتل جمال خاشقچی در کنسولگری این کشور در ترکیه هم نتوانست بر روابط دو کشور تأثیر خاصی بگذارد. البته دولت بایدن رویکرد متفاوتی را در قبال عربستان در پیش گرفته است.

گرچه بایدن بر ادامه روابط و نقش منطقه‌ای عربستان تأکید دارد، به نظر می‌رسد که روابط گرم دوره ترامپ جای خود را به روابطی متعادل‌تر داده است. خروج حوثی‌ها از فهرست گروه‌های تروریستی، تلاش برای مذاکره با ایران برای رسیدن به توافق جدید یا بازگشت به برجام در کنار استقبال از برقراری دوباره روابط عربستان با قطر نشان از این دارد که بایدن به دنبال رسیدن به تعادل در روابط با عربستان است.

بایدن در مصاحبه‌ای گفت که او پنجشنبه، ۷ اسفند، با ملک سلمان، پادشاه سعودی، تلفنی صحبت کرده و به صراحت گفته است که «قوانین در حال تغییر هستند. ما قصد داریم آنها(سعودی‌ها) را در مورد نقض حقوق بشر مسئول بدانیم ... و در حال تلاش برای انجام این کار در سراسر جهان به ویژه در عربستان هستیم». با وجود این بعید به نظر می‌رسد که سردی روابط دوره اوباما بار دیگر برای واشنگتن و ریاض تکرار شود، به خصوص اینکه روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور به اندازه‌ای است که آمریکا به هیچ وجه حاضر به از دست دادن دوستی با عربستان و مهمترین متحد خود در دنیای عرب نیست.
 

منبع: تقریب

کلیدواژه: ایالات متحده و عربستان عربستان سعودی ایالات متحده واشنگتن و ریاض روابط دو کشور ریاست جمهوری بن سلمان سعودی ها گروه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۷۰۲۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۳ ادعا درباره واکنش احتمالی اسرائیل به حمله سپاه

آفتاب‌‌نیوز :

روزنامه قطری العربی الجدید به نقل از مقام‌های این کشور گزارش داده که آمریکا پذیرفته است اسرائیل عملیات خود در رفح را انجام دهد و در مقابل از پاسخ به حمله ایران صرف نظر نماید.

این روزنامه قطری در گزارش خود به نقل از منبع آگاه خبر داده که مقام‌های مصری این مسئله را به اطلاع دوحه رسانده‌اند.

مقام‌های مصری گفته‌اند مقدمات این حمله در حال انجام است و قاهره تلاش می‌کند با هرگونه تاثیر احتمالی عملیات برنامه‌ریزی شده مقابله کند.

بر اساس این گزارش اسرائیل در ازای حمله به رفح می‌پذیرد که دیگر به حملات موشکی و پهپادی ایران واکنش نشان ندهد.

اسرائیل احتمالا تا ۳۰ آوریل اقدامی علیه ایران انجام نمی‌دهد

رسانه آمریکایی ABC نیوز هم در گزارشی به نقل از منابع آمریکایی و اسرائیلی نوشته است که بعید به نظر می‌رسد اسرائیل تا پس از عید مذهبی پسح که ۳۰ آوریل به پایان می‌رسد حمله تلافی‌جویانه‌ای علیه ایران انجام دهد.

بر اساس این گزارش، پاسخ‌های بالقوه اسرائیل گزینه‌های مختلفی را شامل می‌شود، اما به گفته منابع اسرائیلی اقداماتی، چون حمله به نیرو‌های نیابتی ایران در منطقه و نه داخل خاک ایران و همچنین حمله سایبری به زیرساخت‌های جمهوری اسلامی از محتمل‌ترین گزینه‌ها به شمار می‌روند.

حمله اسرائيل به ایران حداقل ۲ بار به تعویق افتاده است

پایگاه خبری اکسیوس نیز در گزارشی به نقل از چندین مقام آمریکایی و اسرائيل گزارش داده که تاکنون دست‌کم ۲ بار حمله تلافی‌جویانه اسرائيل به ایران به تعویق افتاده است.

آخرین بار روز دوشنبه بود که اسرائيل به مقام‌های آمریکایی اعلام کرد که پاسخ به حمله ایران قطعی است، اگرچه آنها پس از آن اعلام کردند که تصمیم گرفته‌اند منتظر بمانند.

بر اساس اعلام اکسیوس اسرائیل در نظرداشت دوشنبه شب به ایران حمله کند اما تصمیم گرفت فعلا صبر کند. این رسانه اضافه کرده که این حمله طراحی شده «به دلایل عملیاتی» انجام نشده است.

جو بایدن: در صورت تشدید تنش بین ایران و اسرائیل، احتمالا آمریکا مداخله می‌کند

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز در مقاله‌ای در روزنامه وال استریت ژورنال با اشاره به تنش‌ها میان ایران و اسرائیل تاکید کرده در صورتی که این تنش‌ها تشدید شود، احتمال دارد ایالات متحده در حمایت از اسرائیل مداخله کند.

این اظهارات رئیس جمهور آمریکا با صحبت‌های پیشین او مبنی بر اینکه ایالات متحده تصمیمی برای مشارکت در حمله‌ای علیه ایران ندارد کمی در تضاد است. او البته هرچند به اقدام تهاجمی علیه ایران اشاره‌ای نکرده، اما لحن صحبت‌هایش نسبت به روز‌های اخیر به شکل معناداری تندتر شده است.

بایدن در بخش دیگری از مقاله خود اضافه کرده در صورتی که ایران حملات خود را به طور قابل توجهی علیه اسرائیل تشدید کند ممکن است ایالات متحده به این درگیری کشیده شود.

بایدن البته اشاره‌ای به این نکرده است که اگر اسرائیل به حملات ایران واکنش نشان دهد، در آن صورت موضع ایالات متحده چگونه خواهد بود. پیش از این رسانه‌های آمریکایی در گزارش‌های خود خبر داده بودند که بایدن در گفتگو با نتانیاهو تاکید کرده که واشنگتن در هیچ گونه حمله‌ای علیه ایران مشارکت نخواهد کرد.

او در بخش دیگری از مقاله خود با بیان این ادعا که ایران قصد دارد «تنها کشور یهودی جهان را از روی نقشه محو کند» اضافه کرد: «ایران پس از سال‌ها حمایت از حزب‌الله، حماس و دیگر گروه‌های نیابتی، از جمله حمله ... حماس در ۷ اکتبر، اکنون حمله مستقیم خود را به اسرائیل آغاز کرده است.»

او همچنین با اشاره به اینکه اسرائیل قوی‌ترین شریک ایالات متحده در خاورمیانه است، افزود: «این غیرقابل تصور است که نیرو‌های دفاعی اسرائیل تضعیف شوند و ایران بتواند تخریب موردنظر خود را محقق کند و ایالات متحده نظاره‌گر باقی بماند.»

منبع: یورونیوز