به نقل از «ایسنا»

حافظ کُردها را بشناسید

تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۲۵۸۰۸۵

ایسنا/کردستان به حافظ کُرد شهرت دارد؛ درون‌مایه و مضمون شعرهایش همچون شعر شاعران کلاسیک بوده، در کنار غزل‌‏های عاشقانه و عارفانه، غزل هایی نیز دارد که عاشقانه یا عارفانه بودن آن‏ها مبهم است؛ یعنی دو بعدی هستند هم می‏ توان آن‏ها را عاشقانه خواند و هم می توان عارفانه دانست.

اگر به طور کلی نگاهی به اطلاعاتی که در مورد زندگی او در دست است بیندازیم متوجه خواهیم شد که این اطلاعات همگی برخلاف یکدیگر بیان شده است و نمی‌توان تشخیص داد کدام یک از آنها از واقعیت سرچشمه می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آن میزان اخبار و اطلاعاتی هم که درباره زندگی "نالی" وجود دارد کوتاه و بسیار کم است و اطلاعاتی هم که به زبان کُردی در مورد شاعر وجود دارد تنها به عنوان آغازی برای شناساندن نالی بیان می‌شود.

نامش "خدر شاویسی مکائیلی" پسر احمد شاویسی با تخلص شعری "نالی" است که در سال ۱۸۰۰ در روستای خاک و خول در نزدیکی سلیمانیه دیده به جهان گشود؛ از پدر و مادرش اطلاعات چندانی وجود ندارد اما آنطور که معلوم است دردانه‌ پدر و مادر بوده است، پدرش را در اوان کودکی از دست داده و مادر به تنهایی فرزندش را بزرگ کرده است.

آنچنان که در شعرهایش پیداست، تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش تحصیل کرده است زیرا در شعرهایش خاطرات بسیاری را از دوران کودکی و زادگاهش بیان کرده است.

در دوران جوانیش به قره‌داغ رفته که در آن زمان یکی از مهمترین مراکز علوم آیینی و اسلامی بوده است و استادان بزرگی در آنجا روزگاری را سپری کرده‌اند که در کردستان زبانزد بوده‌اند.

براساس روایت گویا شاعر در قره‌داغ عاشق دختری به اسم حبیبه شده که در شعرهایش نیز مشهود است اما در واقعیت معلوم نیست که آیا واقعا نامش حبیبه بوده یا به عنوان معنی آن یعنی معشوق و به عنوان رمز معشوق در شعرهایش آن را به کار برده است.

هیچ شواهدی هم دال بر این نیست که با حبیبه ازدواج کرده و یا با کس دیگری زندگی مشترک داشته باشد و حتی در هنگام اقامتش در استانبول نیز تنها بوده است.

برای اتمام تحصیلاتش راهی سلیمانیه می‌شود و در مسجد سید حسن نزد ملا عبدالله مدرک طلبگی خود را دریافت کرده و در مسجد سید حسن به عنوان ملا تدریس کرده  و حجره مخصوص به خود را داشته است که طبق گفته‌ها بعد از آوارگی و سقوط بابان‌ها از سلیمانیه فرار کرده و هیچ‌گاه به آنجا بازنشگسته است.

شهرت یافتن نالی در زمانی اتفاق افتاد که خود او در قید حیات بود و اولین شاعری که با احترام از نالی یاد کرده است عبدالرحمن بگ سالم بوده است که با شعر زیبایی قصیده نالی را پاسخ گفته است.

از زمان حیاتش تا به امروز کمترین شاعری وجود دارد که نامی از نالی را نبرده باشد که در بین آن‌ها حاجی قادر کویی بیشتر از همه از نالی نام برده است و در دیوان شعریش بیش از ۱۰ بار از نالی نام برده و او را بزرگ شمرده و به عنوان بزرگ شاعران از او یاد کرده است.

نالی چه به لحاظ شاعری و چه به لحاظ فردی از هردو نظر شخصیتی مبهم داشته است که  هرچه بیشتر در اشعارش تعمق کنی شناختن نالی سخت و دشوارتر می‌شود زیرا در شعرهایش در دنیایی پر از افسون و جادو زندگی می‌کند و چنانچه خواننده در یک بیت یا مصرع احساس کند منظور شاعر را درک کرده است در بیت بعدی همان یک  ذره امیدی که برای فهم اشعار نالی داشت را از دست می‌دهد.

نالی به معشوق زمینی اعتقاد داشته و زن منبع و نمادی است برای عشق و عاشقی که در شکل و شمایل جسمی خود را نشان می‌دهد؛ به همین دلیل است که نالی گرفتار و شیدای زن است و زن را با همه اندام‌هایش به تصویر می‌کشد؛ نالی شاعری است که فقط و فقط برای دل خود شعر سروده و برای کسی مدح و ستایش نکرده است.

مضامین اشعار نالی عشق و عاشقی، طبیعت کردستان و موضوعات اجتماعی است اما به طور کلی نالی شاعری غزل سراست و بیشترین محتوای اشعارش را بیان مسائل عشق و عاشقی تشکیل می‏دهد. بیان حالات وصل و فراق، لحظات سوز و هجران، بوی زلف یار، گرفتاری در دام زلف و چشم و ابرو، دل دادگی، ترس از وصال و... به بیان‏های مختلف در شعر نالی تکرار شده است.

او از همان دوران طلبگی در دریای عشق غوطه‏ور می‏شود و روح خود را به امواج آن می‏سپارد و تا پایان عمر با عشق و شوریدگی زندگی را به سر می‏برد. عشق نالی فقط عشق مجازی نیست. او فقط به معشوق زمینی فکر نمی‏کند. بلکه به دنبال معشوق حقیقی است. البته باید دانست که در دیوان نالی غزل‏های زیادی نیز وجود دارد که درون مایه‏های آن‏ها عشق مجازی است. به نظر می‏رسد که زمان سرایش این غزل‏ها دوران جوانی او باشد. دورانی که او به معشوقه‏های زمینی دل بسته بود و آن‏ها دل ازکف او ربوده بودند. امّا این عشق مجازی او را به عشق حقیقی رهنمون ساخت.

نالی در عشق و عاشقی به عشق حقیقی توجه نمود و آتش این عشق سراپای وجود او را در برگرفت. بسیاری ازغزل‏های او بیانگر عشق حقیقی به معبود ازلی هستند. اما در کنار غزل‏های عاشقانه و غزل‏های عارفانه، غزل‌هایی نیز دارد که عاشقانه یا عارفانه بودن آن‏ها مبهم است؛ یعنی دو بعدی هستند. هم می‏توان آن‏ها را عاشقانه خواند و هم می‏توان عارفانه دانست. می‏دانیم که این گونه غزل‏ها بهترین نوع غزل به شمار می‏روند و شهرت حافظ در ادب فارسی به خاطر سرایش این گونه غزل هاست.

نالی شاعری عارف است. او با عرفا میانه‏ خوبی دارد. سالک و عارف در شعر او جایگاه ویژه‏ای دارند و آن‏ها را به خوبی توصیف می‏کند. امّا صوفی را ریاکار و حیله‏گر می‏داند و با واعظ، شیخ و زاهد میانه‏ خوبی ندارد. این نوع نگرش بیانگرتوجه نالی به شناخت واقعی خداوند است. برای شناخت عارفانه عشق عارفانه لازم است. عشقی که هیچگونه گرد و زنگاری آن را مکدر نساخته باشد. عشقی که به خاطر نعمات دنیوی و لذایذ بهشتی نباشد. بلکه فقط به خاطر رسیدن به قرب الهی باشد.

منبع: تاریخ ادبیات کردی ۳، مارف خزنه‌دار

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: مشاهیر کرد استانی فرهنگی و هنری عشق و عاشقی غزل ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۲۵۸۰۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شایع‌ترین اختلالات روانی در مبتلایان به کرونا را بشناسید

آفتاب‌‌نیوز :

علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، اظهار کرد: مراکز ملی سلامت روانی و اجتماعی جامعه (سراج) نماد انسجام و ساختاریافته مداخلات عمیق پیشگیری، درمان و توابخشی در حوزه بهداشت روانی هستند.

وی به نظام ادغام خدمات اجتماعی در در حوزه مراقبت‌های بهداشت روان در کشور اشاره کرد و گفت: یکی از نقاط بارز و متمایز نظام سلامت در کشور، ادغام حوزه بهداشت و درمان با حوزه سلامت و اجتماعی است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به بازدید‌های میدانی نمایندگان سازمان بهداشت جهانی از سیستم بهداشت و درمان کشورمان اشاره کرد و نظام ادغام یافته روان در مراقبت‌های اولیه را که با نظر کارشناسی و تخصصی در کشور شکل گرفته، نظامی کاربردی و مترقی در کشور توصیف کرد.

زالی بهداشت روان را حوزه‌ای چند وجهی دانست و ضرورت انجام کار‌های گروهی و بین بخشی را در این حوزه مورد توجه قرار داد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تعامل مراکز سراج با فرمانداری‌ها را به عنوان مراجع ذی‌صلاح ارایه خدمت به مردم نشانه دغدغه متولیان کشور نسبت به ارتقای سلامت اجتماعی و روانی جامعه دانست.

زالی به ساختار چند وجهی اهداف مراکز ملی سراج اشاره کرد و افزود: تنها حوزه بهداشت تولیت بهداشت روان را برعهده ندارد و سایر دستگاه‌ها مثل فرمانداری، بهزیستی، استانداری و سایر دستگاه‌ها برای ارایه خدمات باکیفیت‌تر به مردم در اجرای اهداف طرح مذکور همکاری دارند.

وی صنعتی شدن جامعه و‌شتاب‌شهرنشینی را دو‌عامل مهم در افزایش بروز اختلالات روان در دنیا دانست و ضروت مداخلات پیشگیرانه، بهداشتی، درمانی و‌توانبخشی در زمینه روان را یادآور شد.

رئیس دانشگاه به تغییرات ساختاری اختلالات روان بعد از کرونا اشاره کرد و گفت: تغییر در ساختار بیماری‌های روان بعد از پاندمی کرونا مسئله‌ای جهانی است.

وی با اشاره به اینکه مطالعات بیانگر این موضوع است که از هر سه نفر تا هفت نفر، مبتلا به کرونا بدون در نظرگرفتن تعداد ابتلا، دچار اختلالات روان شناختی شده‌اند اضافه کرد: شایع‌ترین اختلال، اختلال مربوط به خواب، عدم خواب عمیق و مطلوب، افسردگی، اختلال ترس و اضطراب پس از سانحه و کماکان گوشه‌گیری است.

 زالی به مطالعات عمیق و‌کاربردی دانشگاه در رابطه با عوارض کرونا اشاره کرد و افزود: بر اساس نتایج این مطالعات چنانچه فردی بعد از ابتلا به کرونا پس از چهار ماه از گذشت بیماری همچنان عارضه‌های بیماری با او همراه باشد، طبق تعریف دچار کرونای مزمن است.

رئیس دانشگاه با بیان اینکه بین ۳۵ تا ۴۵ درصد مبتلایان به کوید طولانی یا مزمن با اختلالات روانی آن دست و پنجه نرم می‌کنند خاطرنشان کرد: افسردگی، کاهش اعتماد‌بنفس اجتماعی، اختلال شناختی و حافظه، و اختلال در خواب از مهمترین عوارض روانی کرونای مزمن است.

وی به تحقیقات دانشگاه و انتشار اولین مقالات علمی در دنیا با سرفصل ارتباط سکته مغزی با کرونا اشاره کرد و گفت: افزایش مراکز ملی سراج راهکار مناسبی برای ارتقای بهداشت روان در مبتلایان به کرونای مزمن است.

 زالی عنوان کرد: ایجاد و افزایش مراکز سراج بستر مناسبی برای غربالگری، ارتقای سطح دانش و آگاهی مردم است.

رئیس دانشگاه یکی از مهمترین دلایل کم‌اظهاری و عدم مراجعه مردم برای درمان بیماری روان را بحث انگ یا برچسب‌زدن در جامعه عنوان کرد و افرود: یکی از اهداف ما برای ایجاد مراکز سراج انگ‌زدایی و ایجاد زمینه مطلوب درمان با حفظ محرمانگی پرونده‌هاست.

به گفته وی طرح ملی سراج ارجاعات مجموعه بهداشت و درمان و نهاد‌های حمایتی مثل فرمانداری و بهزیستی را به‌همراه دارد.

وی به ایجاد ۱۰ مرکز ملی سراج در دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی اشاره کرد و افزود: به طور کلی با توجه به ترسیم برنامه‌های ملی ایجاد ۱۰۰ مرکز سراج در کل کشور دستور کار است، امروز پنجمین و ششمین مرکز ملی سراج توسط دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در شهرستان دماوند و فیروزکوه به بهره‌برداری رسید و در ماه‌های آتی چهار مرکز دیگر نیز وارد چرخه مدار ارایه خدمت خواهند شد.

رئیس دانشگاه به تاکیدات رییس جمهور با محوریت توسعه زیرساخت‌های بهداشتی و درمانی شرق تهران اشاره کرد و جذب نیروی انسانی، تامین تجهیزات و تقویت زیرساخت‌های عمرانی را راهکار تحقق این مهم دانست.

وی با بیان اینکه منطقه دماوند با وجود دو جاده مواصلاتی استان مازندران به تهران، مرکزی مهم در ارجاعات تروماست اضافه کرد: بدون تردید با تلاش بیشتر شاهد تحقق و رشد رو به تزاید شاخص‌های بهداشتی و درمانی در منطقه دماوند و فیروزکوه خواهیم بود.

منبع: خبرگزاری فارس