تفاوتهای روزه گرفتن با رژیم غذایی/ چه چیزی روزه را از ریاضت غیردینی متمایز میکند؟
تاریخ انتشار: ۲۵ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۵۹۱۸۰۰
تفاوت اصلی بین روزه در سبک زندگی اسلامی با ریاضتهای غیر دینی، این است که روزهدار در عین حال که از خوردن و آشامیدن اجتناب میکند، از گناه هم دوری میکند.
برخی افراد انواع رژیمهای غذایی و شیوههای مختلف ریاضت را در تغذیه و خوراک خود رعایت میکنند. این افراد که تابع فرهنگها و آداب غیردینی هستند، روشی را در زندگی روزمره اجرا میکنند که در ظاهر، شبیه روزهداری در سبک زندگی اسلام است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
خبرگزاری تسنیم در گفتوگویی که با حجتالاسلام و المسلمین میر محمد موسوی، استاد محقق و کارشناس اسلامی و شیعی، انجام داده به بررسی ریشهها و تفاوتهای اصلی میان روزهداری یا ریاضتهای غیر دینی از جمله اعمال مرتاضها پرداخته است. آن طور که این پژوهشگر علوم دینی توضیح میدهد، در مورد همه دینها را اگر به منبع و سرچشمه اصلی آن رجوع کنیم که به وحی الهی متصل هستند، متوجه میشویم که خدای متعال با فرستادن پیامبران میخواهد ارزش انسان را به او یادآوری کند تا خودش را با آلودگیها و مادیات بیفایده مشغول نکند. حکم روزه هم که در بسیاری از دینهای الهی تعیین شده، به همین منظور است تا سلامت جسم و روح انسان تأمین شود. در تمام ادیان توصیه به انجام اعمال نیک و خداپسندانه و نهی از کارهای زشت و آزاردهنده وجود دارد. به خصوص در مدتی که انسانها برای رضای خدا از خوردن و آشامیدن دوری میکنند، توصیه شده که آداب دینی و الهی را بیشتر و با دقت زیادتری رعایت کنند تا مشمول پاداش فراوانی شوند. در حقیقت این توصیهها، به منزله توجه به کرامت و مقام و منزلت انسان است تا به جایگاهی که شایسته اوست، برسد. این در حالی است که مرتاض و کسی که از راه ریاضتهای غیر دینی به قدرتی دست پیدا کرده، این طور نیست. او چون برای رسیدن به توانایی خاصی تلاش دینی نداشته و خط قرمزی برای دوری از گناه و خطا نداشته و چه بسا حتی باید مرتکب خلافی هم میشده، بعد از رسیدن به قدرت ظاهری هم ابایی از خلاف ندارد. حتی گاهی دیده میشود مرتاضها از قدرت خود برای رسیدن به منافع گناهآلود و خطا استفاده میکنند.
تفاوت رژیم غذایی با روزه
کم غذا خوردن و یا پرهیز از خوردن و آشامیدن در مدتی معین، آدابی است که بعضی افراد غیرمسلمان و حتی بعضی مسلمانان بدون نیت روزه انجام میدهند. این نوع رژیم غذایی چه تفاوتی با روزه گرفتن دارد؟
رژیمهای غذایی متفاوتی در دنیا وجود دارد که بعضی افراد از آن تبعیت میکنند. نمونه بارز و معروف آن ریاضتی است که مرتاضها تحمل میکنند. آنها چندین ساعت از شبانهروز غذا نمیخورند، آب نمینوشند و یا بعضی حتی استراحت و خواب هم ندارند. برخی وجهههای این نوع عمل با روزه گرفتن در دین اسلام و ادیان دیگر شباهت دارد، مانند خودداری کردن از خوردن و آشامیدن.
اما تفاوت اساسی و اصلی که بین روزه و ریاضتهای غیر دینی وجود دارد، این است که روزهدار در عین حال که از خوردن و آشامیدن اجتناب میکند، از گناه هم دوری میکند. یعنی مرتکب هر عملی که خلاف دین باشد و موجب نقض حقوق الهی و بندگان خدا شود، خودداری میکند. اما در ریاضتها معمولاً این طور نیست.
رعایت حقوق الهی، شخصی و مردم
حق شخصی هم در روزه گرفتن رعایت میشود؟
بله. حق شخصی و حق بدن یکی از اصول روزهداری است. اساساً در دین ما تأکید شده که روزه گرفتن برای سلامتی جسم و روح انسان مفید است. آن طور که نبی مکرم اسلام صلیالله علیه و آله فرمودند: «روزه بگیرید تا سالم بمانید.» علم روز پزشکی هم ثابت کرده که روزه گرفتن موجب دفع سموم و آفتها از بدن میشود و بدن انسان را به حالت تعادل و سلامتی میرساند.
حتی عنوان شده که روزه گرفتن همه دستگاههای بدن به خصوص دستگاه گوارش را از خستگی مداوم رها میکند و باعث استراحت آن شده و درنتیجه سلامتی دستگاه گوارش را به همراه دارد. همچنین موجب طولانی شدن عمر انسان میشود و نشاط و شادابی به جسم انسان میدهد و کسالت و بیماری و سستی را دور میکند.
در عین حال اگر روزه گرفتن ضرری به بدن انسان برساند، نباید روزه گرفت. به عنوان مثال روزه برای افراد بیمار منع شده است. یا زنان باردار که ممکن است جنین آنها در اثر کم غذایی بدن مادر، آسیبی ببیند هم از روزه معاف میشوند. حتی اگر احتمال برود بیماری انسان در اثر روزه شدت پیدا کند، نباید روزه بگیرد. این حکم فقهی است و در همه موارد رعایت میشود.
مگر این نکته در مورد ریاضتهای غیر دینی وجود ندارد؟
در مورد ریاضتهای غیر دینی که اساس آن بر رسیدن به معنویات بنا نهاده نشده، این مورد وجود ندارد. نمونهاش مرتاضها هستند که بدن خود را به شرایط بسیار دشوار بی غذایی و بی خوابی عادت میدهند تا به قدرت خاصی دست پیدا کنند. این کار در دین اسلام نهی شده است. چون حفظ سلامت جسم برای انسان واجب است.
جایگاه منزلت انسانی در روزه و ریاضت غیر دینی
در بعضی از ریاضتها هم گفته میشود که اعمالی انجام میدهند که با کرامت انسانی سازگار نیست.
همین طور است. انجام کارهایی که با کرامت انسانی سازگاری ندارد و ارزش و شأن انسان را پایین میآورد، آدابی است که فقط در ریاضتهای غیر دینی دیده میشود. در حالی که اسلام به هیچ وجه چنین آدابی ندارد، بلکه حتی انسان روزهدار را تشویق میکند تا حد ممکن به کارهای خیر و پسندیده روی بیاورد تا منزلت معنوی خود را ارتقا بدهد. درواقع هرچند انسان در مکتب اسلام به سوی خیر و اعمال نیک دعوت میشود، اما خداوند متعال برای ماه مبارک رمضان که روزه را در آن واجب فرموده، پاداشهای ویژهای در نظر گرفته تا انسانها در این مدت تمرین تقوا کرده و به خدا نزدیکتر شوند. این هم یکی از تفاوت های مهم میان ریاضت دینی و غیر دینی است.
در این مورد امام صادق علیه السلام فرمودند: «اگر قصد انجام طاعت و عبادتی را داشتی، هر چه زودتر آن را انجام بده. زیرا بنده مؤمن در یک روز گرم روزه میگیرد در حالی که تنها امیدش به پاداش از سوی خدای تعالی است. خدای تعالی هم با همان یک روزه، او را از عذاب جهنم آزاد میکند. بنابراین طاعتی را که موجب تقرب به درگاه الهی است کم و ناچیز مگیر، هرچند که نصف خرما در راه خدا انفاق کنی.»
میدانیم که روزه در بسیاری از ادیان الهی وجود دارد. آیا رعایت شوکت و کرامت انسانی حین روزهداری در همه ادیان وجود دارد؟
بله. اساساً در مورد همه دینها را اگر به منبع و سرچشمه اصلی آن رجوع کنیم که به وحی الهی متصل هستند، متوجه میشویم که خدای متعال با فرستادن پیامبران میخواهد ارزش حقیقی و والای انسان را به او یادآوری کند تا خودش را با آلودگیها و مادیات بیفایده مشغول و سرگرم نکند. حکم روزه هم که در بسیاری از دینهای الهی تعیین شده، به همین منظور است تا سلامت جسم و روح انسان تأمین شود و انسان به جای سرگرم شدن به دنیا، متوجه معنویات و زندگی پایدار و اخروی خود باشد.
در تمام ادیان توصیه به انجام اعمال نیک و خداپسندانه و نهی از کارهای زشت و آزاردهنده وجود دارد. به خصوص در مدتی که انسانها برای رضای خدا از خوردن و آشامیدن دوری میکنند، توصیه شده که آداب دینی و الهی را بیشتر و با دقت زیادتری رعایت کنند تا مشمول پاداش فراوانی شوند. به عنوان مثال در حدیثی از امام علی بن موسی الرضا علیه السلام نقل شده که فرمودند: «هر کسی که روز جمعه را روزه بگیرد، خداوند به او پاداش ده روز روزه را میدهد؛ آن هم روزهایی که هیچ شباهتی به روزهای دنیایی ندارد.» این حدیث شریف نشانه منزلت و عظمت اجری است که روزه جمعه برای انسان به همراه دارد. در حقیقت این توصیهها، به منزله توجه به کرامت و مقام و منزلت انسان است تا به جایگاهی که شایسته اوست برسد.
دو مقصد کاملاً متفاوت
اگر روزه را با ریاضتهای غیر دینی از رویکرد هدف و نتیجه نهایی مقایسه کنیم، به چه نتایجی میرسیم؟ درواقع میخواهیم بدانیم با نگاه به سرانجام و مقصد نهایی روزه و هر ریاضت غیر دینی دیگری، کدام یک بر دیگری ارجحیت دارد و کدام نفی میشود؟
اگر از این منظر هم به روزه و ریاضتهای غیر دینی توجه کنیم، به نتایجی مشابه قبل میرسیم. چون وقتی از هر کسی که ریاضت میکشد سؤال کنیم که چرا این کار را انجام میدهی و یا میخواهی به چه نتیجهای برسی، قطعاً جواب میدهد که میخواهم قدرت خاصی به دست بیاورم، یا فکر خود را تقویت کنم و جوابهای دیگری از این دست.
اما همین سؤال را از روزهداران بپرسید. اولین و اصلیترین هدف در روزه گرفتن که در دین اسلام توصیه شده، این است که روزه را با قصد قربت الی الله انجام بدهید. یعنی این نیت باید از همان ابتدا برای روزهدار وجود داشته باشد. به عبارت دیگر روزهدار باید از اول سحر که قصد روزه گرفتن میکند، به نهایت و سرانجام و هدف عمل خود نگاه کند و بدن خود را به همان جهت در حرکت بیندازد. پرهیز از خوردن و آشامیدن هم باید به منظور قرب الهی باشد.
به همین علت است که پیغمبر اسلام صلیالله علیه و آله فرمودند: «شخص روزهدار همه وقت در حال عبادت است، حتی اگر در بستر خواب مشغول استراحت باشد تا زمانی که غیبت مسلمانی را نکند.» آن حضرت همچنین یک حدیث قدسی را نقل فرمودند، مبنی بر اینکه خدای تعالی فرمود: «روزه برای من است و من پاداش آن را میدهم و روزهدار دو شادی دارد: یکی زمانی که افطار میکند و دیگری وقتی است که به دیدار پروردگارش نائل میشود.»
حال این دو هدف را با هم مقایسه کنید. یکی برای رسیدن به توانایی جسمی بدن خود را به خستگی میاندازد و از هر کار سختی که به او آسیب برساند یا منزلت او را پایین بیاورد، ابایی ندارد. دیگری حتی اگر بهشت جاودان و آسایش پایدار را بخواهد، باز هم برای انجام بندگی و قرب الهی روزه گرفته و ضمن اینکه پاداش میگیرد، حرمت خود را حفظ کرده و جسم و روح خود را سلامت نگه داشته است. مشخص است که ارجحیت با روزهداری است و در این میان، ریاضت های غیر دینی مورد سرزنش قرار میگیرند.
تفاوت رفتار روزهدار با مرتاضها
بعد از رسیدن به نتیجه، چطور میشود دو شخصی که یکی روزهدار بوده و دیگری از راه ریاضتهای غیر دینی به نتیجهای رسیده را با یکدیگر قیاس کرد؟
آن موقع هم وقتی به این دو نفر نگاه شود و به درستی این دو نفر و رفتارهای آنها مورد بررسی قرار بگیرد، مشخص میشود که روزهدار حقیقی از نظر کمالات انسانی بالاتر است.
چطور؟
چون کسی که روزهدار بوده و سعی کرده آداب دینی را برای جلب رضای الهی انجام بدهد، بعد از روزهداری هم تلاش میکند همان کرامت نفس و پاکیزگی روح خود را حفظ کند. چنین انسانی مرتکب هر عمل زشت و خلافی نمیشود، بلکه حتی تلاش میکند روح خود را ارتقا دهد. به این ترتیب هر روز اعمال بهتری از او دیده میشود و انسان خوب شایسته ای خواهد بود.
اما کسی که از راه ریاضتهای غیر دینی به قدرتی دست پیدا کرده، این طور نیست. او چون برای رسیدن به توانایی خاصی تلاش دینی نداشته و خط قرمزی برای دوری از گناه و خطا نداشته و چه بسا حتی باید مرتکب خلافی هم میشده، بعد از رسیدن به قدرت ظاهری هم ابایی از خلاف ندارد. حتی گاهی دیده میشود مرتاضها از قدرت خود برای رسیدن به منافع گناهآلود و خطایی استفاده میکنند.
ثمره رسیدن به قدرت از راه غیر دینی
اشاره کردید که ریاضتهای غیر دینی گاهی با به دست آوردن قدرتهایی همراه است. آیا اصولاً این نوع قدرتها وجود دارد و حقیقت دارد؟ یعنی میتوان از راه غیردینی و غیرشرعی به قدرتی در دنیا دست پیدا کرد؟
بله. این هم یکی نظام علی و معلولی است. مثل اینکه اگر روی کاغذی آب ریخته شود، کاغذ خیس میشود. در ریاضت هم همین طور است. اگر کسی بدن خود را بدون توجه به آموزههای دینی و فقط برای کسب قدرت خاصی به سختی و رنج بیندازد، به قدرت خاصی میرسد و شاید بتواند اعمالی را هم انجام بدهد.
پس در هر صورت یک نگاه به رویکرد دینی و یا بیتوجهی نسبت به آن وجود دارد.
درست است. اگر شما دین را در نظر بگیرید، ریاضت بدنی میشود همین روزه که در ماه رمضان واجب میشود. درنتیجه روزه هم انسان هم سلامت روحی پیدا میکند و هم سلامت جسمی. اما اگر توجهی به دین نشود، همین ریاضتهای شبیه اعمال مرتاضها صورت میگیرد که از چارچوب اخلاق و دین بیرون رفته و فرد هر کاری میکند تا قدرتی را به دست بیاورد.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: روزه داری روزه خوردن و آشامیدن ریاضت های غیر دینی برای رسیدن دیده می شود روزه دار روزه گرفتن بدن خود روزه داری سلامت جسم قدرت خاصی جسم و روح دست پیدا مرتاض ها ریاضت ها دین ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۹۱۸۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مقاومت اسطورهای ۲۰۰ روزه و چند نکته درباره سخنان ابوعبیده
یک تحلیلگر برجسته عربی سخنان دیروز سخنگوی نظامی حماس را مورد بررسی قرار داده و تاکید کرد که مقاومت بعد از ۲۰۰ روز همچنان با قدرت در میدان نبرد حضور دارد. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب و سردبیر روزنامه فرامنطقهای رایالیوم در یادداشت جدید خود به اظهاراتی که روز گذشته «ابو عبیده» سخنگوی رسمی گردانهای عزالدین القسام شاخه نظامی جنبش حماس مطرح کرد اشاره و اعلام کرد که چندین نکته در سخنان ابوعبیده قابل توجه است. اول اینکه سخنان او کاملا مختصر و مفید بود، نکته دوم مربوط به این است که ابوعبیده اخبار خوبی را به اطلاع مخاطبان مقاومت رساند که روحیه آنها را بالا میبرد و این اخبار مربوط به دستاوردهای میدانی مقاومت در برابر رژیم اشغالگر بود.
چند نکته درباره سخنان ابوعبیده
عطوان افزود که نکته سوم این است که ابوعبیده به دنبال شهرت و قرار گرفتن در کانون توجهات نبوده و همواره نقاب روی صورت خود دارد اما صدای با صلابتی که دارد انگیزه و روحیه همه حامیان مقاومت را تقویت میکند. وی در سخنرانی ضبط شده خود که عصر روز سه شنبه در دویستمین روز جنگ غزه منتشر شد به چند نکته اصلی اشاره کرد:
- ابو عبیده در وهله نخست خواستار تشدید اقدامات مقاومتی در همه اشکال و عرصهها شد که این مسئله نشان میدهد طی روزها و هفتههای آینده شاهد تشدید عملیاتهای مقاومتی در مناطق مختلف خواهیم بود.
- ابو عبیده تاکید کرد که دشمن همچنان در شنهای غزه گرفتار است و هیچ دستاوردی جز ننگ و شکست و رسوایی کسب نکرده و تنها کاری که توانسته انجام دهد ارتکاب جنایتهای وحشیانه و قتل و کشتار بوده و چه بخواهد در این وضعیت بماند و چه از آن خارج شود باید بهای سنگینی بپردازد.
- ابو عبیده مجددا تاکید کرد که فشارهای نظامی بر گردانهای مقاومت هرگز موجب عقب نشینی مقاومت از مواضع خود نخواهد شد و مقاومت همچنان به طور کامل به حقوق ملت فلسطین پایبند بوده و هرگز به دشمن امتیاز نمیدهد.
- سخنگوی القسام گفت که جنبش حماس هرگز از شروط خود درباره خروج کامل نیروهای اشغالگر صهیونیست از نوار غزه، رفع کامل محاصره غزه، بازگشت همه آوارگان به خانههای خود و شروع فوری روند بازسازی این منطقه عقب نشینی نخواهد کرد.
- ابوعبیده همچنین در بخشی از سخنان خود به پاسخ نظامی ایران (عملیات وعده صادق) به جنایت تروریستی رژیم صهیونیستی علیه کنسولگری ایران در دمشق اشاره و تاکید کرد که این عملیات ایران قواعد جدیدی را در درگیری به وجود آورد و محاسبات دشمن صهیونیستی را به هم ریخت.
- سخنگوی گردانهای عزالدین القسام به تشدید مقاومت در برابر اشغالگری در کرانه باختری اشاره و وضعیت هیستریک اشغالگران در برابر مقاومت را توصیف و تاکید کرد که وضعیت آشفتگی و ناامیدی شدیدی در صفوف ارتش دشمن وجود دارد.
- ابوعبیده همچنین از همه جبهههایی که از نبرد طوفان الاقصی حمایت کردند به ویژه گروههای مقاومت در لبنان، یمن و عراق و نیز ملتهای آنها تقدیر و تشکر کرد.
دومینوی استعفاها در ارتش اسرائیل بعد از شکست در طوفان الاقصیعملیات وعده صادق معادلات را به نفع محور مقاومت تغییر میدهد200 روز مقاومت اسطورهای در برابر اشغالگران
در ادامه مقاله عطوان آمده است که گردانهای مقاومت در نوار غزه 200 روز متوالی در برابر ارتش رژیم اشغالگر که توسط قدرتهای بزرگی مانند آمریکا و انگلیس و فرانسه به طور کامل حمایت میشود، ایستادند و این مایه غرور و افتخار است. رزمندگان مقاومت در غزه در حالی 200 روز با دشمن اشغالگر جنگیدند که تانک و گنبد آهنینی در اختیار ندارند. رزمندگان مقاومت همچنین جنگنده و سایر تجهیزات پیشرفتهای که غرب و آمریکا به رژیم صهیونیستی میدهد را در اختیار ندارند اما توانستند یک پیروزی بزرگ و بیسابقه در برابر اشغالگران رقم بزنند.
وی تصریح کرد، مقاومت در نوار غزه محاصره شده همان طرفی است که رژیم اشغالگر را مجبور کرد تا همه گردانها و تیپها و نیروهای خود را برای کاهش تلفات از غزه بیرون بکشد و اسطوره واهی بازدارندگی اسرائیل نابود شد. همچنین همه قواعد پروژه صهیونیستی در منطقه در مسیر نابودی قرار گرفت و بنابراین میلیونها حامی مقاومت حق دارند که پیروزی مقاومت را در دویستمین روز از جنگ جشن بگیرند؛ مقاومتی که همه توطئههای دشمن را شکست داد و وضعیتی از رعب و وحشت در صفوف نظامیان و شهرک نشینان صهیونیست به وجود آورد.
جایگاه بالای ایران در حمایت از مقاومت
عطوان در ادامه به جایگاه جمهوری اسلامی ایران در حمایت از فلسطین اشاره و تاکید کرد که ما امروز شاهد بالاترین سطح وحدت عرصههای مقاومت هستیم و در این میان جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور قدرتمند در صدر تقابل با رژیم اشغالگر قرار دارد. همچنین یمن تبدیل به کشوری شده که بدون هیچ ترسی در برابر دشمن صهیونیستی ایستاده و آن را محاصره کرده است. در جبهه لبنان نیز میبینیم که شمال فلسطین اشغالی زیر آتش موشکها و پهپادهای حزب الله قرار دارد و در عراق نیز موشکها و پهپادهای مقاومت اسلامی این کشور با قدرت وارد میدان شده و پایگاههای آمریکا در عراق و سوریه و همچنین مواضع صهیونیستها در ایلات و فرودگاه حیفا و سکوهای گازی دشمن اشغالگر در میدان کاریش را مورد هدف قرار میدهند.
این تحلیلگر فلسطینی ادامه داد که ابو عبیده امروز نامی بزرگ برای همه نسلهای مقاومت در سراسر جهان عربی و اسلامی بوده که همواره نوید پیروزی و بازگشت روحیه عزت و سربلندی به امت اسلامی را میدهد.
عطوان در ادامه مقاله خود به صحبتهای سید «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور ایران در روز گذشته اشاره کرد با این مضمون که «اگر رژیم صهیونیستی به دنبال تحرکی ضد ایران باشد موجودیت خود را به طور کامل از دست خواهد داد و چیزی به نام رژیم صهیونیستی باقی نخواهد ماند».
عطوان تصریح کرد که واقعا آیا بعد از عملیات وعده صادق و تکمیل عملیات طوفان الاقصی در دویستمین روز خود رژیم اشغالگر صهیونیستی جرات انجام تحرک ضد ایران را دارد؟ در پایان میگوییم تا زمانی که یحیی السنوار و مشاوران قهرمان او نبرد را از دل نوار غزه مدیریت میکنند و تا زمانی که ابوعبیده در سخنان خود نوید پیروزی را به حامیان مقاومت میدهد این به معنای آن است که دوره اسرائیل به سر آمده و امروز عصر مقاومت است.
انتهای پیام/