به نقل از «الف»

بیژن مقدم : کلاب‌هاوس از ظرفیت بالا برای اثرگذاری بر فضای انتخابات برخوردار نیست

تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۶۱۹۰۸۰

 گفت‌وگوهای سیاسی در کلاب‌هاوس آنقدر بالا گرفته که دیگر کار به اتاق‌های موازی و پوشش همزمان در سایر شبکه‌های اجتماعی می‌رسد. 

همین شوق به گفت‌وشنود هم برخی از سیاسیون را امیدوار کرده که کلاب‌هاوس ناجی انتخابات ۱۴۰۰ و رافع دغدغه مشارکت باشد. مشخصا آن گروه از نامزدهای احتمالی و قطعی که تیم رسانه‌ای خود را مامور ساخت اتاق‌ها و پوشش رسانه‌ای آن در سایت‌ها، روزنامه‌ها و کانال‌های تلگرامی کرده‌اند، بر این باورند که حضور پررنگ در کلاب‌هاوس برگ برنده آنان خواهد بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این بین اما چندین سوال مهم و نکته قابل تامل وجود دارد. اول از همه آنکه این شبکه تا انتخابات ماندنی است یا خیر؟ این طور که به نظر می‌رسد پاسخ به این پرسش حداقل در دو ماه آتی که فضای سیاسی متاثر از انتخابات است، مثبت باشد. به هر حال هر دو جریان سیاسی در حال بهره‌برداری از آن هستند و نمی‌خواهند که این تریبون جدید را از دست بدهند. لذا اصلاح‌طلبان در گفت‌وگوهای خود بیشتر حواس‌شان به رد نکردن خطوط قرمز است و اصولگرایان نیز آستانه تحمل خود را بالاتر می‌برند.
بعد از انتخابات که نیازشان رفع و از شمار اتاق‌های متمرکز بر سیاست و انتخابات کاسته شد اما معلوم نیست که این شبکه اجتماعی تازه چه سرنوشتی پیدا کند.

کلاب‌هاوس و انتخابات

همچنین باید دید که این گفت‌وگوهای کلاب‌هاوسی آنقدر که برخی تصور می‌کنند موجب افزایش مشارکت شده یا در تصمیم‌گیری مردم درباره یک کاندیدا اثرگذار است؟

بیژن مقدم، فعال سیاسی و رسانه‌ای اصولگرا کلاب‌هاوس را آنقدرها هم دارای ظرفیت و اثرگذار بر فضای انتخاباتی کشور نمی‌داند.

او در گفت‌وگو با «جهان صنعت» ضمن اشاره به شرایط جامعه و ظرفیت‌های این پلتفرم جدید می‌گوید: «به نظر من کلاب‌هاوس معایب قابل توجهی دارد. اول از همه به خاطر ساختار آن که می‌توان نامش را یک رادیو تعاملی گذاشت. این ساختار نمی‌تواند ظرفیت زیادی ایجاد کند. اگرچه به خاطر تفاوت با پلتفرم‌های قبلی جذابیت‌هایی دارد اما تصور نمی‌کنم که خیلی فراگیر باشد. چون محدودیت‌هایی دارد. مثلا در هر اتاق بیش از هشت هزار نفر نمی‌توانند حضور داشته باشند. یا ساختار رادیویی هم محدودیت است. طولانی بودن مباحث نیز محدودیت دیگری است زیرا فضای مجازی ذائقه‌ها را تغییر داده است. الان دیگر کسی یک فیلم دو دقیقه و نیم را نمی‌بیند یا متن‌های طولانی دیده نمی‌شود. در واقع حوصله‌ها کم شده و این هم زاییده همین فضای مجازی است.»

وی می‌افزاید: «تصور نمی‌کنم در این فضا یک رادیو که یک مدیر دارد و می‌تواند به افرادی میکروفن دهد، خیلی تاثیر فراگیر داشته باشد. به نظر من این شبکه مربوط به خواص است. ممکن است که اول عموم مردم هم بیایند و استقبال کنند اما از نظر ساختاری مربوط به خواص است.»

کلاب‌هاوس و رسانه‌ها

سومین موضوع قابل توجه این است که کلاب‌هاوس چه تاثیری بر رسانه‌ها خواهد داشت؟ چندی قبل تصور می‌شد که اگر میزان استقبال از این شبکه اجتماعی چنانکه شاهدیم تصاعدی باشد، موجب از میدان به در شدن برخی رسانه‌ها شود. در حقیقت گمان می‌رفت همان‌طور که کانال‌هال تلگرامی به خاطر سرعت خود در اطلاع‌رسانی بازار سایت‌های خبری را کساد کرده‌اند، کلاب‌هاوس نیز به خاطر همراه کردن مقامات، مسوولان و چهره‌های سیاسی جای روزنامه‌ها را برای مردم بگیرد. طی چند هفته اما معلوم شد که رونق کلاب‌هاوس بعد از بحث همزمانی با انتخابات، از پشتیبانی رسانه‌ها گرفته می‌شود.
به این معنا که اگر سایت‌های خبری و روزنامه‌نگاران نام‌آشنا دست از پوشش خبری مطالب عنوان‌شده در اتاق‌ها بردارند، این شبکه آنقدرها هم اثرگذار نخواهد بود. شنوندگان و مخاطبان عمومی سهم چندانی در بازتاب محتوای کلاب‌هاوس ندارند و این رسانه‌های سنتی هستند که پژواک آن صدا می‌شوند.

کلاب‌هاوس ابزار توزیع داده نیست

بیژن‌مقدم نیز در این رابطه می‌گوید: «یکی از ضعف‌های کلاب‌هاوس همین است که ابزار توزیع داده‌ها به حساب نمی‌آید. محتوای آن دیده بازنشر نمی‌شود مگر اینکه یک شبکه دیگر اطلاعات آن را ریز کرده و پوشش دهد. این ناشی از همان ضعف ساختاری است.»

کلاب‌هاوس؛ فرصت‌ها و تهدیدها

سوال مهم‌تر و اساسی‌تر اما آنجایی به ذهن می‌رسد که می‌بینیم برخی از چهره‌های شاخص با حضور و حرف‌های خود جنجال‌آفرین می‌شوند. اینجاست که باید دید آیا گفت‌وگوهای کلاب‌هاوسی صرفا یک فرصت تبلیغاتی ، انتخاباتی است یا اینکه تهدید هم به حساب می‌آید؟

پاسخ البته روشن است. حضور علی مطهری و سخنانی که درباره ستار بهشتی، حجاب، حقوق زنان، تعدد زوجات و… گفت مثال خوبی است که ثابت می‌کند ظرفیت گفت‌وگوی مستقیم با تعداد زیادی مخاطب در حالی که آمادگی فکری و ذهنی آن در گوینده موجود نباشد، دردسرساز است.

بیژن مقدم  به مشکلات امنیتی که ممکن است ایجاد شود، اشاره کرده و می‌گوید: «این یک فضای گفت‌وگو است اما نگرانی‌هایی را نیز ایجاد می‌کند. مثلا ممکن است مسوولانی که حاضر می‌شوند به خاطر حجم سوالات و اینکه از افراد از هر گروه تفکری هستند، تحت فشار قرار گرفته و اطلاعاتی را بیان کنند که از نظر امنیتی مشکل ساز باشد.»

وی تاکید می‌کند: «اگر مسوولان در این فضا صحبت می‌کنند و پرسش و پاسخی صورت می‌گیرد، باید حواسشان باشد که در آنجا افراد با گرایش‌های سیاسی متفاوت و حتی ضد انقلاب هستند و در برخی موارد لازم است بگویند که به این سوال پاسخ نمی‌دهیم.»

مقدم درباره آسیب این فضا برای چهره‌های سیاسی غیرمسوول که عادت به این شکل از مواجهه با مخاطب را ندارد نیز می‌گوید: « این فضا از جهتی فرصت است زیرا مونولوگ را تبدیل به دیالوگ کرده است و افراد یاد می‌گیرند که گفت‌و‌گو کنند حتی اگر خطا داشته باشند.
اما مشکل وقتی ایجاد می‌شود که دقت کنیم بسیاری از سیاسیون ما که اکنون مدام مصاحبه کرده، توییت می‌کنند و… توانایی مناظره ندارند. به این خاطر که مناظره یک سری فنون دارد، حضور ذهن و حاضر جوابی و نوعی زرنگی می‌خواهد. این باعث نمی‌شود که ما بگوییم مناظره خوب نیست اما نمی‌توان نادیده گرفت که برخی توانایی آن را ندارند.»وی می‌افزاید: «به هرحال برخی به بیان‌های یک طرفه عادت دارند و فکر می‌کنند که هر حرفی زدند، همه باید بپذیرند برای همین در ساختار کلاب‌هاوس به چالش کشیده می‌شوند. به هر حال به نظر من این تمرین خوبی برای گفت‌وگو است و افرادی که شرکت می‌کنند باید قدری سنجش داشته باشند و بدانند که چه مباحثی را مطرح کنند یا نکنند.»

جمع‌بندی

با این وصف می‌توان استقبال از کلاب‌هاوس را موقتی تلقی کرد. از این جهت که یا بعد از فرونشستن تب انتخابات و اتمام مهلت فضای باز سیاسی که مقتضی از آن است، کار به فیلترینگ می‌کشد یا چنانچه بیژن مقدم می‌گوید، مخاطب عام رفته رفته از این رادیو تعاملی دلسرد می‌شود.
درباره اثرگذاری آن در انتخابات نیز خیلی نمی‌توان امیدوار بود .
از سوی دیگر این شبکه اجتماعی را نمی‌تواند تهدید جدی برای رسانه‌های موجود تلقی کرد زیرا ضعف ساختاری آن مانع از آن است که چنین جایگاهی را پیدا کند.

منبع: الف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۶۱۹۰۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دوره توانمندسازی کنشگران فضای مجازی در قزوین برگزار شد 

ایسنا/قزوین دوره ضمن خدمت طرح «شهیده طاهره هاشمی»، توانمندسازی کنشگران در سواد رسانه و فضای مجازی با هدف توانمندسازی کنشگران سواد رسانه و فضای مجازی در قزوین برگزار شد.

روزانه مطالب بسیار زیادی انتشار می‌یابد که برخی از آن‌ها شایعات هستند و واقعیت ندارند و در سال‌های اخیر به وفور شاهد این موضوع بوده‌ایم که بسیاری از صحبت‌های افراد در شبکه‌های رسانه‌ای دچار تحریف می‌شوند و با کم و زیاد کردن و منقطع کردن این سخنان مفهوم کلی مطلب و خبر عوض می‌شود و مخاطب باید آنقدر توانمند باشد که بتواند واقعیت را از شایعه تشخیص دهد.

سواد رسانه نوعی تکنیک عملی و مهارت ویژه است که در عصر حاضر یکی از مهمترین آموزش‌ها در جهان تلقی می‌شود. سواد رسانه‌ای به فرد این توانایی را می‌دهد که تحلیل مناسبی از مطالب منتشر شده در انواع شبکه‌های رسانه‌ای را داشته باشد.

دوره ضمن خدمت طرح «شهیده طاهره هاشمی»، توانمندسازی کنشگران در سواد رسانه و فضای مجازی با هدف توانمندسازی کنشگران سواد رسانه و فضای مجازی در قزوین برگزار شد.

حامد کبودوند، مسئول سازمان فضای مجازی سراج مرکز قزوین، در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص برگزاری دوره ضمن خدمت طرح «شهیده طاهره هاشمی»، توانمندسازی کنشگران در سواد رسانه و فضای مجازی، اظهار کرد: دوره یک روزه ضمن خدمت طرح «شهیده طاهره هاشمی»، با هدف توانمندسازی کنشگران سواد رسانه و فضای مجازی روز گذشته پنجم اردیبهشت ماه با همکاری سازمان فضای مجازی سراج مرکز قزوین و مرکز امور بانوان اداره آموزش و پرورش استان قزوین برگزار شد. 

وی بیان کرد: عناوین مختلفی مانند اخبار جعلی در عصر پساحقیقت، مدیریت رسانه در خانواده، نوجوان دیجیتال، سواد روایت و تربیت در عصر پساحقیقت در این دوره تدریس شد. 

مسئول سازمان فضای مجازی سراج مرکز قزوین خاطرنشان کرد: این رویداد مختص مربیان آموزش خانواده و معلمان سواد رسانه است و با توجه به میزان اهمیت موضوع این دوره، در نظر داریم تا توجه خود را در استمرار برگزاری این دوره‌ها به کار گرفته و در تلاشیم تا طرح امتداد این رویداد را به صورت غیرحضوری در شبکه‌های مجازی ادامه دهیم تا محتوای آموزشی به‌روز در اختیار مخاطبین دوره قرار بگیرد. 

تلاش برای اجرای پویش مواجهه با خبر جعلی

در ادامه صالح اصغری، رئیس مرکز سواد سازمان فضای مجازی سراج در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: این دوره یک روزه برای معلمین کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای و از طرفی دیگر برای افرادی که دغدغه مسئله فرهنگی و تربیتی دارند برگزار شد تا آموزش و آگاهی رقم بخورد. 

وی افزود: سرفصل‌های این دوره شامل موضوعاتی چون خبر جعلی است زیرا شرایط کشور به گونه‌ای است که از منظر میزان کاربر شبکه‌های اجتماعی و میزان آزادی عملی که در این شبکه‌ها وجود دارد اطلاعات موجود در این بسترها اطلاعات معتبری نیست فلذا نیاز است که در این باره آموزش‌های لازم صورت گیرد.

رئیس مرکز سواد سازمان فضای مجازی سراج تصریح کرد: مدیریت رسانه در خانواده، تغییرات هویتی نوجوان متأثر از فضای مجازی و پرداختن به کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای به مثابه یکی از عناصر ساختار نظام آموزشی کشور ما است چراکه هر چقدر بتوانیم کتاب درسی را تقویت کنیم از ساختار آموزش و پرورش و ساختارهای فرهنگی کشور حمایت کرده‌ایم. 

اصغری گفت: یکی از اهداف مهم امسال ما برگزاری پویش ملی مواجهه با خبر جعلی است، سال گذشته ما یک رویداد ملی را طراحی کردیم و تولید محتوا و گفتمان‌سازی اتفاق افتاد، یکی از موضوعات مغفول که کمتر به آن پرداخته شده بحث اطلاعات نادرست و خبر جعلی در شبکه‌های اجتماعی است و این موضوع یکی از ارکان فعالیت‌های ترویجی ما است. 

وی گفت: برای اینکه بتوانیم گفتمان و پویش مواجهه با خبر جعلی در کشور ایجاد کنیم رهبران افکار عمومی لازم داریم، افرادی لازم است که حلقه‌های میانی هستند و می‌توانند با مردم ارتباط برقرار کنند که یکی از این اقشار خبرنگاران، معلمان، روحانیون و نخبگان هستند. 

رئیس مرکز سواد سازمان فضای مجازی سراج اظهار کرد: برای برگزاری این دوره آموزش و پروش همکاری کرده است و امیدوارم که برای برگزاری چنین دوره‌هایی سایر سازمان‌ها، ارگان‌ها و اداره کل‌ها به این کمپین بپیوندند و مخاطبین خود را در حوزه توانمندسازی تفکر نقاد بهره‌مند کنند. 

معلمان عاملی مؤثر در تحول در تربیت نسل جدید 

حسین حق‌پناه، عضو شورای تألیف کتاب درسی سواد رسانه‌ای و معلم و پژوهشگر و از اساتید دوره در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: از جهات مختلف که به وضعیت تعلیم و تربیت در کشور نگاه می‌کنیم یکی از مهمترین نقاط اثرگذار در تعلیم و تربیت معلمان هستند.

حق‌پناه بیان کرد: معلمان عاملی مؤثر در تغییر و تحول در تربیت نسل جدید هستند از این جهت این دوره طراحی ارزشمندی است چراکه نقطه اثر آن مستقیم بر توانمندی معلمان است و این طرح یک میان‌بر سریع برای اثرگذاری است.

عضو شورای تألیف کتاب درسی سواد رسانه‌ای در پایان تصریح کرد: باتوجه به اینکه این دوره‌ها کوتاه مدت هستند ما بیشتر از اینکه در افزایش دانش مخاطب تمرکز کنیم در تغییر نگرش و بینش فرد در مسئله تمرکز می‌کنیم چراکه نباید در کارگاه بحث یک طرفه باشد و انبوهی از حفظیات ارائه شود بلکه باید فضا گفت‌وگو محور باشد و به سمت مشارکت مخاطب پیش برود و سرنخ‌هایی به مخاطب داده می‌شود و حالا که افراد حاضر در کارگاه دغدغه‌مند شده‌اند به دنبال کتاب‌ها، منابع و مستندها خواهند رفت. 

به گزارش ایسنا، دوره توانمندسازی کنشگران در سواد رسانه و فضای مجازی روز گذشته پنجم اردیبهشت در دبیرستان شاهد نرگس شهر قزوین برگزار شد.

انتهایی پیام