نقد و بررسی کتاب قلعه حیوانات
تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۸۳۰۱۱۴
در عالم ادبیات تمثیلی مدرن بعضی آثار به برداشت‌ها و تعبیر و تفسیرهای سیاسی راه می‌دهند، بی‌آنکه فقط سیاست را هدف گرفته باشند. تعبیر سیاسی یکی از انواع تعابیری است که می‌شود از این گونه آثار داشت. مثلاً در ادبیات مدرن «صدسال تنهایی» گابریل گارسیا مارکز و آثار فرانتس کافکا را می‌توان در زمره این آثار طبقه‌بندی کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شاید بتوان گفت یکی از اصلی‌ترین عوامل ماندگاری «مزرعۀ حیوانات» و بدل شدن آن به یک قصۀ سیاسی - تمثیلیِ کلاسیک هوش اورول در انتخاب قالب این قصه و مهارت او در استفاده از این قالب است. «مزرعۀ حیوانات» رمان نیست و نباید آن را با متر و معیارهای رمان خواند و ارزیابی و تحلیل کرد. در این کتاب از پیچیدگی‌های خاص رمان اثری نیست و از اول هم قرار نبوده که چنین باشد. سبک اورول در «مزرعۀ حیوانات» ریشه در سنتی کهن‌تر از سنت رمان دارد. سنتی آشنا و قدیمی از حکایت‌پردازی که هرکس در هر گوشۀ دنیا بیش و کم با آن آشناست. این سنت، که می‌توان آن را شاخه‌ای از ادبیات تمثیلی به حساب آورد، همان فابل یا قصه‌گویی از زبان حیوانات است؛ سنتی که در ایران و در فرهنگ شرق «کلیله و دمنه»، که ریشه در ادبیات هندی دارد، نمونۀ بسیار مشهور آن است.
در قرن هفدهم لافونتن، حکایت‌پرداز و شاعر مطرح فرانسوی، در همین قالبِ فابل افسانه‌هایی ماندگار سرود که به فارسی هم ترجمه شده‌اند. می‌گویند انتخاب این قالب از جانب لافونتن به تجربۀ زیستۀ او بازمی‌گردد. کودکی لافونتن در دل طبیعت و در جوار حیوانات گذشته بود و همین موضوع او را به دنیای حیوانات نزدیک و علاقه‌مند کرد و باعث شد حکایت‌هایی از زبان حیوانات خلق کند. جالب اینکه آنچه در قرن بیستم جورج اورول را نیز به سمت خلق حکایتی از زبان حیوانات کشاند ریشه در بخشی از تجربۀ زیستۀ او داشت. اورول نقل می‌کند که در دوره‌ای زندگی‌اش در روستایی اقامت داشته و روزی در همین روستا پسربچه‌ای را می‌بیند که حین راندن اسبی بارکش اسب را شلاق‌کِش می‌کند. مشاهده این صحنه اورول را متأثر می‌کند و او را به فکر درباره بهره‌کشی انسانها از حیوانات می‌اندازد. اورول با خود فکر می‌کند که چه بسا اگر حیوانات پی به قدرت واقعی خود ببرند دیگر نگذارند که انسانها بر گُرده‌شان سوار شوند. او از مدتی پیش، یعنی بعد از بازگشت از جنگ‌های داخلی اسپانیا و مشاهده اتهام‌زنی‌های ایدئولوژیک در خلال این جنگ‌ها و نیز پی بردن به ماهیت حقیقی رژیم کمونیستی شوروی و تصفیه‌های هولناک استالینی، طرح نوشتن قصه‌ای در این باب را در سر داشت. او می‌خواست قصه‌ای بنویسد که در آن به زبانی ساده و روشن اروپاییان چپ‌گرای بی‌خبر از حقایق پشت پرده نظام شوروی را از این حقایق باخبر کند و به آنها بفهماند که آنچه در شوروی برقرار است نه یک آرمانشهر رویایی، بلکه یک ضدآرمانشهر مخوف است. اورول به این قصه فکر می‌کرد که آن اسب را در روستا دید و مشاهده این صحنه او را به نوشتن قصۀ مورد نظر به صورت فابل و از زبان حیوانات سوق داد و سرانجام در سال 1943 دست‌به‌کار نوشتن این قصه شد و در سال 1945 آن را با عنوان «مزرعۀ حیوانات» منتشر کرد.
اورول در «مزرعۀ حیوانات» شکل‌گیری نظام شوروی و نیز شکل‌گیری هر نظام توتالیتری را از مراحل اولیه تا مراحل نهایی آن در قالب قصۀ حیوانات و با طنزی تلخ روایت کرده است. نمادسازی‌های او از وقایع شوروی و اشخاص و رویارویی‌های سیاسی در آن کشور و نیز شیوه طنزآمیزش یادآور «سفرهای گالیور» جاناتان سویفت است. آخر می‌گویند سویفت هم در «سفرهای گالیور» در واقع اوضاع و کشمکش‌های سیاسی انگلستان زمانۀ خود را به شیوه‌ای نمادین و طنزآمیز نقد کرده است.
انگیزه اورول از نوشتن «مزرعۀ حیوانات»، چنانکه گفته شد، انقلاب روسیه و تحریف آرمان‌های اولیۀ این انقلاب و بدل شدن آن به نظامی بسته و خشن و تمامیت‌خواه بوده است؛ یعنی بدل شدن یک رویا به کابوس. اورول اما چنان با مهارت در قالب قصه‌ای تمثیلی به ترسیم اصلی‌ترین خطوط شکل‌گیری و تکامل یک نظام تمامیت‌خواه و اصلی‌ترین ویژگی‌های چنین نظامی پرداخته است، که امروزه می‌توان «مزرعۀ حیوانات» را یک کتاب درسی سیاسی در زمینۀ توتالیتاریسم قلمداد کرد.
در «مزرعۀ حیوانات» انقلابی از جانب حیوانات مزرعه علیه صاحب مزرعه اتفاق می‌افتد. الهام‌بخش این انقلاب خوابی است که میجر پیر، خوکی سالخورده، دیده است و آن را برای حیوانات تعریف می‌کند. میجر رویای انقلاب را در سر حیوانات می‌کارد و سرود انقلاب را نیز به آنان می‌آموزد و خود می‌میرد. انقلاب سرانجام رخ می‌دهد و به موجب آن حیوانات از یوغ بردگی آزاد می‌شوند. هدایت انقلاب را خوک‌ها و به ویژه دو خوک به نامهای ناپلئون و اسنوبال به عهده دارند. این دو فرماندهان حکومت انقلابی می‌شوند، اما بین خودشان اختلاف می‌افتد. ناپلئون، که مستبد و جاه‌طلب و فاسد است، اسنوبال را، که ترقی‌خواه و روشنفکر است، از میدان به‌در می‌کند. اصول هفت‌گانۀ انقلاب که در قالب هفت فرمان تدوین شده به‌تدریج تحریف و دستکاری می‌شود. یکی از خوک‌ها از جانب ناپلئون مأمور است که در زمان‌های لازم به جعل تاریخ بپردازد و حافظۀ تاریخی حیوانات را با روایت‌های جعلی از گذشته دستکاری کند و همچنین هفت فرمان را که به دیوار آویخته شده به سود سیاست‌های تازه تغییر دهد. سرود انقلاب نیز عوض می‌شود. رشادت‌های اسنوبال و نیز برنامۀ ترقی‌خواهانۀ او در تاریخ جعلیِ جدید به نام ناپلئون نوشته می‌شود. ناپلئون به‌تدریج یک سیستم ترسناک سرکوب و کشتار به راه می‌اندازد. از عده‌ای اعترافات مشکوک مبنی بر توطئه و تبانی با اسنوبال و دیگر دشمنان انقلاب گرفته می‌شود. حقایق لاپوشانی می‌شود. فساد سراسر سیستم را فرامی‌گیرد و سردمدارانِ مزرعۀ حیوانات به‌تدریج و البته یواشکی و با دوز و کلک از شعارهای اولیه کوتاه می‌آیند. حیوانات عادی دیگر مانند روزهای اول تشکیل مزرعۀ حیوانات در تصمیم‌گیر‌ی‌ها دخیل نیستند. تصمیم‌ها پشت درهای بسته گرفته و به آنها دیکته می‌شود و حیوانات عادی فقط باید فرمان‌ها را اجرا کنند. حالا به جای آدم‌های رانده‌شده از مزرعه این گروهی از حیوانات هستند که از گروهی دیگر از هم‌نوعان خود بهره‌کشی می‌کنند.
اورول در «مزرعۀ حیوانات» چنان با مهارت و طنزی گزنده چکیده‌ای از سیر شکل‌گیری روسیۀ استالینی و نیز هر نظام تمامیت‌خواهی را ارائه داده است که بعید است کسی در هر گوشه از دنیا این کتاب را خوانده باشد و در مواجهه با نظامی تمامیت‌خواه بلافاصله به یاد وقایع این رمان نیفتد. «مزرعۀ حیوانات» از همین رو همچنان یک تمثیل سیاسی کلاسیک است و اثری ماندگار در ادبیات سیاسی جهان است.
چرا کتاب های پر فروش را انتخاب می‌کنیم؟تحقیقات مختلف نشان می‌دهند، بیشتر افراد برای خرید کتاب به سراغ نویسندگانی می‌روند که آنها را می‌شناسند. این شناخت معمولا با دنبال کردن نویسنده در شبکه‌های اجتماعی، مطالعه کتاب‌های دیگری از وی، خواندن مصاحبه‌های مختلف نویسنده و یا از تایید دوستان و اطرافیان حاصل می‌شود. ما در بنوبوک بستری را فراهم کرده‌ایم تا با بررسی و نقد کتاب‌های مختلف، افرادی که به مطالعه علاقه‌مند هستند به راحتی بتوانند انتخاب خود را انجام داده و بعد از آن اقدام به خرید اینترنتی کتاب بکنند.
فروشگاه کتاب بنوبوک به شما کمک می‌کند تا کتاب‌های مورد علاقه خود را به صورت اینترنتی بخرید و تنها با چند کلیک کتاب مورد علاقه خود را سفارش دهید، بدون اینکه زمانی را برای رفت و آمد در خیابان‌های شلوغ صرف کنید. تیم پشتیبانی ما همواره آماده پاسخگویی به سوالات شماست و تا لحظه رسیدن کتاب بدست شما در کنارتان خواهیم بود.
کتاب خواندن دریچه‌ای از دانش بی‌پایان را به روی شما باز می‌کند، به شما کمک می‌کند تا سریع‌تر بیاموزید، مهارت های خود را گسترش دهید و جهان و مردم آن را بهتر درک کنید. بسیاری معتقد هستند 30 دقیقه مطالعه در روز می‌تواند اتفاقات شگرفی را در زندگی شما رقم بزند.
منبع: فردا
کلیدواژه: زبان حیوانات تمامیت خواه شکل گیری نظام ها قصه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۳۰۱۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقد و بررسی کتاب به من نگو فرمانده برگزار شد
نشست نقد و بررسی کتاب به من نگو فرمانده، سرگذشت خاطراتی از شهید محمود حاج مهدی‌ئی با حضور استاد محمد قاسمی‌پور برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از روابط عمومی حوزه هنری استان یزد، شامگاه امروز _دوشنبه سوم اردیبهشت_ با حضور جمعی از اهل کتاب استان یزد چهارمین نشست نقد و بررسی کتاب سره با محوریت نقد و بررسی کتاب " به من نگو فرمانده" در محل حوزه هنری استان یزد برگزار شد.
محمد قاسمی‌پور، کارشناس، استاد و نویسنده کتاب هنر انقلاب اسلامی در این نشست با بیان اینکه مقدمه کتاب قوی، دقیق و هنرمند نیست گفت: مقدمه کتاب شعاری است در صورتی که باید شرح احوالی از روند کار و سبک نوشتاری خود اشاره می‌شد.
وی با اشاره به اشکالاتی در ویرایش که به سلیقه ویراستار انجام شده است افزود: فصل‌ها در فهرست کتاب نیز بدون عنوان هستند و خوانش و پیوندی در فصل‌های کتاب وجود ندارد.
قاسمی‌پور گفت: با توجه به اینکه شهید دارای دو نام محمود و ماشاالله بودند در مطالب شاهد این هستیم که در بیان خاطرات مدام چرخش صدا زدن و نام بردن شهید هستیم.
وی همچنین با بیان اینکه لهجه یزدی را باید شنید ولی لهجه اصفهانی قابلیت نوشتاری راحت‌تری دارد بیان کرد: ویراستاری به این دلیل که خود لهجه و گویش یزدی نداشته است در اعراب گذاری‌ها را دچار کاستی شوند.
کارشناس ادبیات انقلاب تصریح کرد: به خوبی در بخش‌هایی از کتاب محاوره و زبان شکسته استفاده شده است و این یکی از قواعد است که مجاز است از محاوره و شکسته نویسی استفاده برد. در ادامه حضار به بیان نظرات و نکات، انتقادات و ایراداتی که به کتاب وارد بود پرداختند.
نشست نقد کتاب "به من نگو فرمانده" با حضور احسان عابدی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد، حسین دشتی معاون فرهنگی اداره کل ارشاد، سالکی مدیر حوزه هنری استان یزد و جمعی از نویسندگان و شاعران استان یزد برگزار شد.
محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام