به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

چرا پرتابگر‌های فضایی سقوط می‌کنند؟

تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۸۳۳۳۴۰

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، در چند روز گذشته موجی از نگرانی به‌واسطه پرتاب فضایی اخیر چین در تمام جهان مطرح‌شده است. ماجرا از این قرار است که وقتی پنجشنبه ۹ اردیبهشت، موشک لانگ‌مارچ ۵ بی چین توانست قطعه مهم تیان‌هه برای تکمیل ایستگاه فضایی اختصاصی چین را در فضا با موفقیت به مدار زمین ببرد به دلایل فنی، کمی تا ارتفاع مداری بیشتر از آنچه برایش محاسبه و تعیین‌شده بود، صعود کرد و درنتیجه حالا از کنترل خارج‌شده و در موقعیت امن، بدون سکنه و از پیش تعیین‌شده برای این پرتابگر سقوط نخواهد کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این غول ۲۱ تنی که حدود ۳۰ متر طول دارد با سرعتی نزدیک به ۲۷ هزار کیلومتر بر ساعت در مدار کم‌ارتفاع و به‌صورت چرخشی و پایین‌رونده در حال نزدیک‌شدن به لایه‌های پایین‌تر جو زمین است و تقریبا هر ۹۰ دقیقه یک‌بار به دور کره زمین می‌چرخد.

این در حالی است که در ۳۰ سال گذشته هیچ زباله فضایی با جرم بیش از ۱۰تن در مدار زمین نبوده است تا به شکل چنین کنترل‌نشده وارد جو زمین شود. اکنون نگرانی اصلی این است که با برخورد این موشک عظیم سرگردان به جو زمین طی روز‌های آینده، قرار است بارانی از بقایای فولادی این فضاپیما بر سر ساکنان احتمالی کدام ناحیه از زمین آوار شود؟!

در شرایطی که هر یک از ما با شنیدن این خبر می‌پرسیم چقدر احتمال دارد بقایای پرتابگر فضایی چینی بر سر ما ببارد، کارشناسان فضایی می‌گویند سپر محافظتی زمین که همان جو است تا حد زیادی ما را از برخورد این غول بزرگ با زمین حفظ خواهد کرد. خبر خوب این است که اصولا بخش عمده زباله‌های فضایی در برخورد با جو زمین می‌سوزند و از بین می‌روند.

با این‌حال بخشی که از مواد مقاوم در برابر حرارت ساخته و عمدتا تشکیل‌شده از قطعات فولادی و مخازن تیتانیومی است، احتمالا پس از برخورد با جو زمین تکه‌تکه خواهد شد و در ناحیه‌ای به وسعت بیش از ۱۵۰ کیلومترمربع سقوط خواهد کرد.

در صورتی که این قطعات به خانه‌ها و مراکز پرجمعیت برخورد کند احتمال بروز فجایع بزرگی وجود دارد.

چه مناطقی بیشتر درخطرند؟
محاسبات فعلی کارشناسان فضایی تا لحظه تنظیم این نوشتار نشان می‌دهد مدار چرخش بقایای موشک لانگ‌مارچ ۵ بی در نیمکره شمالی از فراز شهر‌های نیویورک، مادرید و پکن و در نیمکره جنوبی از پایین کشور شیلی و شهر ولینگتون در نیوزیلند عبور می‌کند.
هسته مرکزی این فضاپیما تا چهارشنبه گذشته تقریبا هر ۹۰دقیقه زمین را با سرعت ۲۷هزارو۶۰۰کیلومتر بر ساعت دور می‌زده و کمتر از ۱۹۰ کیلومتر از سطح زمین ارتفاع دارد. خبر خوب دیگر این‌که بیشتر از ۷۰ درصد مساحت زمین را اقیانوس‌ها و دریا‌ها پوشانده‌اند و ازاین‌رو بیشتر کارشناسان امیدوارند خوش‌اقبال باشیم و این قطعات بر سر ساکنان شهر و روستای خاصی نریزد.

با این‌حال خبر بد این است که رصد‌های منجمان آماتوری که قطعات زباله‌های فضایی را با تلسکوپ ردیابی می‌کنند، نشان می‌دهد بقایای لانگ‌مارچ ۵ بی لرزان است و همین امر محاسبات مداری و پیش‌بینی محل سقوط آن را فعلا پیچیده و تا حدودی ناممکن کرده است، جدا از این‌که اصولا اطلاعات زیادی درباره این پرتابگر فضایی چینی در اختیار نیست تا کار محاسبه مربوط به ویژگی‌های مدار آن را آسان‌تر کند. با توجه به‌سرعت بالای این جرم فضایی، بروز هرگونه تغییر کوچکی در زاویه گردش‌شان به دور زمین می‌تواند محل سقوط آن را صد‌ها و بلکه هزاران کیلومتر تغییر دهد. محاسبات فعلی حاکی از این است که برخورد بقایای این موشک با زمین به‌زودی و حدود روز دوشنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ و درنهایت با اختلاف یک یا دو روز رخ بدهد.

بیشتر بخوانید

موتور کمکی موشک Long March 5B دچار نقص فنی شد

پارسال ساحل‌عاج آسیب‌دید
این اولین بار نیست که شاهد پرتاب کنترل‌نشده این پرتابگر فضایی چینی بوده‌ایم. در بهار سال گذشته نیز پس از اولین ارسال این پرتابگر و رسیدنش به مدار زمین، شش روز بعد در بازگشتی کنترل نشده، از فراز اقیانوس اطلس وارد جو شد.

کارشناسان آمریکایی آن زمان گفته بودند اگر این اتفاق ۱۵تا ۳۰دقیقه رخ می‌داد، بقایای این موشک ممکن بود به خاک ایالات‌متحده اصابت کند و در این صورت چنین اتفاقی مسلما پیامد‌های انسانی، سیاسی و نظامی خاصی می‌توانست داشته باشد.

اما بدنه تکه‌تکه آن موشک به شکل بارشی از قطعات فلزی بزرگ به زمین‌ها و ساختمان‌های اطراف ساحل‌عاج آسیب رساند. هرچند خوشبختانه در این حادثه به کسی آسیب نرسید.

خبر بد دیگر این‌که چین تصمیم گرفته ایستگاه فضایی اختصاصی خودش را به‌نام تیان‌هه به معنای هماهنگی آسمان‌ها (Harmony of the Heavens) تا سال ۲۰۲۲ تکمیل کند. این ایستگاه شش قطعه بزرگ خواهد داشت و دارای یک محل اتصال به ماهواره‌های چینی مانند تلسکوپ فضایی چین خواهد بود.

به‌ این‌ترتیب پرتابگر‌های بیشتری را برای انتقال اجزای این ایستگاه با پرتابگر لانگ‌مارچ ۵ بی که در حال حاضر بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین پرتابگر فضایی این کشور است راهی فضا خواهد کرد.

اگر قرار باشد هر بار پس از پرتاب منتظر خبر سقوط کنترل‌نشده این پرتابگر‌ها به زمین باشیم، مسلما چنین شرایطی، وضعی قابل‌تحمل برای جامعه جهانی نخواهد بود و مشخص نیست در صورت بروز فاجعه‌ای مرگبار، پاسخ چین به مردم و کشور‌های خسارت‌دیده چیست.

چرا پرتابگر‌های فضایی سقوط می‌کنند؟
پرتابگر‌های فضایی به‌صورت سنتی یک‌بارمصرف هستند، محموله خود را به مدار می‌برند و پس از رساندن فضاپیما به‌سرعت موردنظر و از پیش تعیین‌شده برای غلبه بر جاذبه زمین، اجزای مرحله اول و دوم آن‌ها در فرآیندی کنترل‌شده و از قبل محاسبه‌شده به جو زمین برمی‌گردد و در ناحیه‌ای امن و خالی از سکنه در خشکی یا اقیانوس سقوط می‌کند.

مثلا در پرتاب اخیر ماهواره‌هایی که در کشورمان ساخته شد و از پایگاه فضایی امام‌خمینی (ره) در کویر سمنان پرتاب ماهواره‌بر انجام شد، اجزای پرتابگر‌ها پس از پرتاب در مناطق بی‌سکنه بیابان لوت یا در اقیانوس هند سقوط کرد و آسیبی به‌جایی یا کسی وارد نشد. این فرآیند در سال‌های اخیر با بلندپروازی‌هایی که ایلان ماسک و مهندسانش در شرکت فضایی اسپیس‌ایکس داشته‌اند در حال تحول است و حالا ما شاهد پرتاب فضاپیما‌هایی هستیم که موشک‌های پرتابگر آن در فرآیندی بسیار پیچیده و در مرز‌های دانش مهندسی می‌تواند به‌صورت عمودی در مکان‌های فرود از قبل تعیین‌شده با دقتی خیره‌کننده فرود بیاید و پس از بازسازی و تعمیرات تخصصی دوباره آماده پرتاب شود.

همین فناوری است که باعث شده اکنون نام اسپیس‌ایکس در حوزه فضایی بر سر زبان‌ها بیفتد، از رقبای تجاری مطرحی همچون بلو اوریجین، لاکیهید مارتین و ... پیشی بگیرد و پروژه اعزام فضانوردان ناسا را به ایستگاه فضایی بین‌المللی از آن خود کند. بااین‌حال تا تثبیت این فناوری و رواج پرتابگر‌های چند بار مصرف به‌عنوان شیوه‌ای برای پرتاب محموله‌های فضایی در دیگر سازمان‌های فضایی دولتی و خصوصی جهان به نظر می‌رسد سال‌ها فاصله‌داریم. ازاین‌رو باید گفت پرتاب اخیر موشک چینی لانگ‌مارچ ۵ بی نیز به شیوه مرسوم در دیگر پرتاب‌های فضایی اتفاق افتاده، اما بروز اشکال در محاسبات و هدایت پرتاب منجر به بروز این اتفاق و سقوط کنترل‌نشده و خطرناک این فضاپیما شده است.

منبع:روزنامه جام جم

انتهای پیام/

 

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: موشک لانگ مارچ پرتابگر فضایی کنترل نشده پرتابگر ها تعیین شده فضایی چین جو زمین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۳۳۳۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آدم فضایی سبز را فراموش کنید؛ حیات فرازمینی ممکن است بنفش باشد

برای یافتن حیات در سیارات دور، اخترشناسان ممکن است به جستجوی نقاط بنفش نیاز داشته باشند. پژوهشی جدید سیگنال‌هایی نوری را آشکار می‌کند که احتمالا از دنیا‌هایی می‌آیند که کمبود اکسیژن و نور دارند.

روی زمین، سیگنال رنگی غالب برای زندگی سبز است. علت این امر وجود باکتری‌ها و گیاهانی است که از کلروفیل سبز برای تبدیل نور مرئی خورشید به انرژی استفاده می‌کنند. اگرچه روی سیاره‌ای که دور ستاره‌ای کوچک‌تر و کم‌نورتر در گردش است، اگر موجودات بتوانند به کمک نور فروسرخ مرئی متابولیسم خود را به کار بیندازند، به احتمال زیاد امکان رشد پیدا می‌کنند.

باکتری‌هایی که از نور فروسرخ استفاده می‌کنند، روی زمین خصوصا در مکان‌هایی مانند باتلاق‌های گل‌آلود یا چاه‌های گرمابی اعماق دریا یافت می‌شوند.

کهکشان
در این تصویر از کهکشانی دور، پرتو‌های پرانرژی گاما به رنگ بنفش می‌درخشند. جستجو برای سیاره‌های فراخورشیدی با رنگ بنفش ممکن است به دانشمندان در پیدا کردن آثار حیات بیگانه کمک کند.
در مطالعه جدید که ۱۶ آوریل در مجله‌ی Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شد، پژوهشگران دانشگاه کرنل نمونه‌ای از باکتری‌هایی را پرورش دادند که از نور فروسرخ استفاده می‌کنند. آنها، طول موج‌های نوری را که باکتری‌ها منعکس می‌کردند، اندازه گرفتند و این موضوع را شبیه‌سازی کردند که این آثار از دنیا‌های دوردست چگونه دیده می‌شود.

تلسکوپ‌های پیشرفته‌ی نسل بعدی مانند تلسکوپ فوق‌العاده بزرگ اروپایی که در شیلی در دست ساخت است و رصدخانه جهان‌های سکونت‌پذیر که هنوز در مراحل برنامه‌ریزی به‌سر می‌برد، می‌توانند این طیف‌های نوری را جستجو کنند.

باکتری‌های بنفش متعلق به شاخه‌ای از باکتری‌ها به نام Pseudomonadota هستند و در محیط‌های کم‌اکسیژن رشد می‌کنند. پژوهشگران ۲۰ گونه از باکتری‌های بنفش تولیدکننده گوگرد و ۲۰ گونه باکتری بنفش غیرتولیدکننده گوگرد را رشد دادند. آنها این گونه‌ها را از محیط‌های مختلف، ازجمله از کلنی‌های موجود در آزمایشگاه، آب‌های نزدیک دماغه کاد در ایالت ماساچوست و برکه‌ای در محوطه دانشگاه کرنل در شمال نیویورک جمع‌آوری کردند. این باکتری‌ها دارای رنگدانه‌های رنگی متعددی به غیر از بنفش ازجمله کاروتنوئید‌های نارنجی و قرمز نیز هستند.

پژوهشگران پس از تعیین این موضوع که این باکتری‌ها کدام طول موج‌های نور را قوی‌تر منعکس می‌کنند، شبیه‌سازی کردند که این طول موج‌ها از سیاره‌های فراخورشیدی احتمالی مختلف چگونه به‌نظر می‌رسند: محیطی شبیه زمین با ۷۰ درصد اقیانوس و ۳۰ درصد خشکی، جهانی ۱۰۰ درصد اقیانوسی، جهانی کاملا یخ‌زده و جهانی با نیمی زمین خشک و نیمی پوشیده از برف.

پژوهشگران می‌گویند مدل‌های آنها نشان می‌دهد بسته به پوشش سطحی ارگانیسم‌های زنده و همچنین پوشش ابر، طیف گسترده‌ای از سیاره‌های خاکی می‌توانند آثار رنگدانه‌های بنفش باکتری‌های روی سطح را نشان دهند.

هرچند مشخص نیست که آیا حیات به شکل باکتری‌های بنفش می‌تواند در دنیا‌های دیگر تکامل پیدا کند، ممکن است بهتر باشد هنگام جستجوی حیات فرازمینی، به جای رنگ سبز به دنبال رنگ بنفش باشیم.

منبع: زومیت

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی علوم فضایی و نجوم