سعید جلیلی: ۱۰۰ روز آینده روحانی، فرقی با هشت سال گذشتهاش نخواهد داشت
تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۸۳۸۱۲۵
نماینده رهبر انقلاب در شورای عالی امنیت ملی گفت: هشت سال گذشته است و به اینجا رسیدیم و حالا مجددا میگویند صد روز آخر هم میخواهیم همین مسیر را ادامه بدهیم.
به گزارش خبرگزاری مهر، سعید جلیلی عضو شورای راهبردی روابط خارجی کشورمان در گفتگویی رسانهای با طرح این سوال که راه حل سیاست خارجی بعد از جواب ندادن مسیر مذاکره برای رفع تحریم، چه خواهد بود؟ گفت: اینکه بگوییم برای تقویت اقتصاد داخل، به سیاست خارجی کاری نخواهیم داشت، حرف غلطی است؛ اتفاقاً سیاست خارجی فعال، زمینهساز تقویت اقتصاد داخلی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: وقتی رهبرانقلاب میگویند که رونق تولید و جهش تولید باید در کشور پدید آید، لازمه آن جهش صادرات و کسب بازارهای جهانی است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه «سیاست خارجی در دیپلماسی خلاصه نیست» تصریح کرد: دیپلماسی یکی از ابعاد سیاست خارجی و یکی از ابزارهای آن است؛ همزمان با دیپلماسی، باید به سراغ سایر ابعاد سیاست خارجی هم رفت و آنها را فعال نمود.
وی با بیان اینکه نقاط اشتراک میان کشورها زمینهساز فرصتها در روابط بینالملل است، نسبت به اقدامات دشمنان در مقابله با فرصتهای جمهوری اسلامی در منطقه اظهار داشت: دشمنی با ایران تنها از طریق اعمال فشار تحریمها نبوده است؛ بلکه آنها به دنبال این هستند که فرصتهای اقتصادی ما را نیز محدود کنند و آنها را از بین ببرند.
جلیلی با اشاره به جایگاه و فرصت مهم ایران در زمینه ترانزیت به لحاظ موقعیت جغرافیایی، عنوان داشت: ایران به لحاظ جایگاه و موقعیت جغرافیایی، از فرصت خوبی در زمینه ترانزیت برخوردار است که اگر به موقع و به خوبی از آن استفاده نشود، دیگران با ایجاد خطوط ترانزیت موازی درصدد تصاحب این فرصت برخواهند آمد.
نماینده رهبر انقلاب در شورایعالی امنیت ملی در این خصوص تاکید کرد: سیاست خارجی فعال و پویاست که با رصد در عرصه روابط بینالملل بررسی کند که تعامل با هر کشوری چه فرصتهایی برای ما تولید خواهد کرد تا با استفاده از آن فرصتها منافع ملی تامین گردد.
وی افزود: طبیعی است که لازمه اتخاذ یک سیاست خارجی فعال، ارتقا سطح تعامل با همسایگان است.
جلیلی با اشاره به فرصت مهم وجود پانزده کشور در همسایگی ایران، خاطرنشان کرد: یکی از ویژگیهای بازار همسایگان، واردات حدود ۱۰۰۰ میلیارد دلاری آنهاست.
نماینده رهبر انقلاب در شورایعالی امنیت ملی با بیان اینکه اختلاف میان برخی کشورها نیز میتواند تبدیل به فرصت گردد، ضمن اشاره به اختلاف میان اتحادیه اروپا و روسیه، تصریح کرد: تحریم روسیه توسط اتحادیه اروپا نیز میتواند برای شما فرصت اقتصادی ایجاد نماید؛ چرا که برای مثال روسیه سالانه تنها ۱۱ میلیارد دلار واردات صیفیجات دارد. باید پرسید سهم ما از بازار این کشور فقط در مورد صیفی جات چقدر است؟! شاید تقریباً هیچ!
جلیلی با ذکر خاطرهای از سفر خود به استان بوشهر و دیدار با گوجهکاران شهر آبدانان، اظهار داشت: کشاورزان در فصل گوجهکاری گلایه داشتند که کسی محصول آنها را نمیخرد؛ وقتی از آنها پرسیدیم که چرا صادرات نمیکنید، گفتند در این مقطع صادرات ممنوع شده است.
عضو شورای راهبردی سیاست خارجی کشورمان با اشاره به ظرفیتهای مشترک میان دو ملت ایران و افغانستان به منظور ارتقاء سطح همکاریهای اقتصادی، عنوان کرد: با توجه به روابط تاریخی، اجتماعی و فرهنگی که میان دو ملت ما و کشور همسایه افغانستان وجود دارد، میتوان از آن به بهترین شکل استفاده نمود. در حال حاضر صادرات ما به افغانستان، ۲ برابر صادرات ما به کل کشور ها اتحادیه اروپاست؛ بنابراین اهمیت این فرصت اقتصادی دو چندان است.
جلیلی با کنایه به مسیر تک بعدی وزارت خارجه در هشت سال اخیر نسبت به اجرای سیاست فعال خارجی، تاکید کرد: سیاست خارجی فعال یعنی همهی تخم مرغها را در یک سبد و آن هم در مذاکره با تنها چند کشور نگذاری و محدود نکنی. سیاست خارجی فعال یعنی استفاده از همه فرصتهای روابط خارجی در جهت تامین منافع ملی.
وی با اشاره به دوران مدیریت خود در معاونت اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه، گفت: در آن دوران، تراکتور و خودروی تولید ایران به ونزوئلا صادر میشد؛ همچنین شرکتهای انبوهساز ایرانی، ۱۰ هزار واحد مسکن در آنجا ساختند و درآمد ارزی برای کشور حاصل شد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه اولویتسنجی یک امر مهم در حکومتداری است، اظهار داشت: یک کار مهم دولت، تشخیص اولویت در امور مختلف و به ویژه کارهای اقتصادی است. دولت باید بداند که ابتدا باید بر روی کدام پروژهها سرمایهگذاری کند و وقت محدود خود را مصروف به آن نماید؟!
وی با اشاره به بر روی زمین ماندن پروژههای دارای اولویت در هشت سال گذشته در حوزه ترانزیت نظیر راهآهن ۲۵ کیلومتری شلمچه-بصره، خاطرنشان کرد: انجام کار، اراده و پیگیری میخواهد؛ ممکن است سنگاندازی صورت بگیرد اما یک کار مهم دیپلماسی رفع این موانع است.
دبیر سابق شورایعالی امنیت ملی کشورمان با بیان اینکه به فعلیت رساندن ظرفیتهای بالقوه اقتصادی، به دیپلماسی نیز کمک خواهد کرد، تصریح کرد: اگر فرصتهای اقتصادی به خوبی استفاده شود تا تحریم بیاثر گردد، دست دشمن در مذاکرات نیز خالی خواهد شد؛ وقتی شما بتوانید نفت را به فرآورده تبدیل کنید، دیگر نیازی به مذاکره برای برداشته شدن تحریم فروش نفت نخواهد بود.
وی افزود: دیپلماسی قوی و ایجاد تعاملات اقتصادی پایدار به ویژه با همسایگان، از مولفههای سیاست خارجی واقعی است.
جلیلی با بیان اینکه، دیپلماسی اقتصادی یک بخش مهم از سیاست خارجی است، خاطرنشان کرد: ایجاد تعاملات اقتصادی قدرتمند نیازمند نقش فعال همهی وزارتخانهها در این عرصه است.
رئیس سابق تیم مذاکرهکنندهی هستهای کشورمان با بیان اینکه، سیاست خارجی واقعی نیازمند نقشهای همانند نقشهی قالی ایرانی است، گفت: باید کشور به کشور همانند رج به رج قالی برنامهریزی داشت و گره زد؛ وقتی ۲۰۰ واحد سیاسی در دنیا وجود دارد چرا باید معطل ۵ کشور ماند؟ مجموعهی هر میزان از تعامل با هرکدام از این کشورها، فرصتهای بزرگی را ایجاد خواهد کرد.
جلیلی در ادامه تصریح کرد: وقتی بحث صادرات به همسایگان پیش میآید، عدهای میگویند با وجود تحریم بانکی چگونه تبادلات مالی را انجام بدهیم؟ در حال حاضر بخش خصوصی ۱۲ میلیارد دلار به عراق صادرات دارد و چنین بهانهای نیز ندارد؛ منظور ما از مدیریت دستگاهها دقیقاً همین است.
وی دراین باره افزود: تفاوت فعالیت دستگاه دولتی با بخش خصوصی در امر صادرات، مربوط به انگیزههای آنهاست؛ و الا فرصت برای بخش دولتی مهیاتر است تا بخش خصوصی.
نماینده رهبرانقلاب در شورایعالی امنیت ملی با بیان اینکه تشکیل «باشگاه تحریمیها» یک راهکار خلاقانه برای مقابله با تحریمهای آمریکاست، عنوان کرد: در حال حاضر نه تنها ایران بلکه چین، روسیه و تعدادی دیگر از کشورهای دنیا مورد تحریمهای آمریکا قرار گرفتهاند که این تقابل میتواند زمینهساز همکاری میان این کشور در جهت ایجاد فرصت اقتصادی باشد.
جلیلی با انتقاد از معطل ماندن اقتصاد کشور در هشت سال گذشته، اظهار داشت: هشت سال گذشت و به اینجا رسیدیم و حالا مجددا میگویند صد روز آخر هم میخواهیم همین مسیر را ادامه بدهیم؛ ما به دوستان میگوییم که نتیجهای بهتر از قبل کسب نخواهید کرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ظرفیت وارداتی پاکستان و بازار این کشور، اظهار داشت: در حال حاضر میزان واردات پاکستان به ۶۰ میلیارد دلار رسیده که به گفته مسئولان وزارت صمت، میتوانیم ۱۶ میلیارد دلار آن را تامین کنیم اما وضعیت مطلوبی در این بازار نداریم.
عضو شورای راهبردی روابط خارجی افزود: همانند پاکستان، در افغانستان، سوریه، عراق، روسیه، ارمنستان و.. به صورت بالفعل میتوانیم افزایش صادرات داشته باشیم؛ اگر این اقدام صورت بگیرد، آن موقع میتوانیم بگوییم که ارتقاء راهبردی پدید خواهد آمد.
وی با اشاره به روند مطلوب رشد صادرات کشور چین در چهل سال گذشته، گفت: میزان صادرات چین در سال ۱۳۵۷، سیزده و نیم میلیارد دلار بوده که این رقم در سال ۱۳۹۷ به بیش از دو هزار و چهارصد میلیارد دلار رسیده است؛ بنابراین اینگونه است که با یک برنامهریزی درست در سیاست خارجی، میتوان ارتقاء راهبردی را رقم زد.
جلیلی تصریح کرد: پیدا کردن بازارهای صادراتی در تک تک کشورهای دنیا اعم از آسیایی و آفریقایی و حتی اروپایی و آمریکایی و تکمیل مسیر تولید به صادرات، برنامهای بوده است که چینی ها در این سالها دنبال کردند.
وی با کنایه به نزول میزان صادرات کشور نسبت به هشت سال گذشته، گفت: گفته میشود میزان صادرات کشور در سال گذشته، ۳۴ میلیارد دلار بوده که نسبت به هشت سال پیش دچار ریزش شده است؛ مگر نگفتید با مذاکره مسائل را حل خواهیم کرد؟! حتی بعد از گذشت هشت سال، میگویند در صد روز آخر نیز همان مسیر را ادامه خواهیم داد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه اظهار داشت: یک زمان این ایده مطرح میشد که با دخالت دادن اروپاییها در اقتصاد کشور، میتوان از تحریم جلوگیری کرد؛ نمونهی آن دوبار حضور توتال و پژو در ایران بود.
وی افزود: به محض خروج آمریکا از برجام و با اینکه خود اروپاییها ادعا میکردند که ما در برجام هستیم و باقی خواهیم ماند، اما شرکتهایشان از ایران خارج شدند. پس معلوم میشود آن ایده در عمل به ثمر نرسید.
دکتر جلیلی در بخش دیگری از سخنان خود و در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه سهم کولهبرها و مرزنشینان از دیپلماسی اقتصادی با کشورهای همسایه چه خواهد بود؟، بیان کرد: بنده تقریباً اکثر پایانههای مرزی کشور نظیر شیخ صله در کرمانشاه، ماهیرود در خراسان جنوبی و.. را سر زدهام؛ حدود هفت میلیون مرزنشین در کشور ما وجود دارد که دارای کارت بازرگانی هستند و میتوانند با آن به تجارت خارجی بپردازند.
وی افزود: یکی از مهمترین فرصتها در تعاملات اقتصادی خارجی، استفاده از ظرفیت این مرزنشینان است که میتوانند یک فرصت بزرگ صادراتی برای کشور باشند؛ یعنی هر جوان مرزنشین به جای آنکه بخواهد کولهبری کند، میتواند به سهم خود، اقدام به صادرات نماید. در همین نگاه، بازارچههای مرزی نیز هرکدام به عنوان سکوی صادراتی برای کشور خواهند بود.
نماینده رهبرانقلاب در شورایعالی امنیت با بیان اینکه ایجاد فرصت صادرات برای مرزنشینان منجر به افزایش اشتغال و درآمد این هموطنان خواهد شد، ضمن اشاره به سفر خود یکی از پایانههای مرزی با افغانستان، تصریح کرد: وقتی در این پایانه مرزی حضور داشتیم، آنجا گفتیم که حدود سه هفته است مرز بدون دلیل بسته شده است و نمیتوانیم صادرات کنیم و کسی هم پاسخگو و پیگیر مشکل ما نیست.
جلیلی در این راستا افزود: دیپلماسی اقتصادی نیازمند یک کار قرارگاهی است تا فرصتهای پیش رو را رصد کند و نگذارد حتی یک فرصت نیز از دست برود؛ چه برسد به آنکه سه هفته از بسته شدن مرز طول بکشد و دستگاه دیپلماسی کشور از افغانستان برای حل این مشکل پیگیری نکرده باشد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه سخنان خود با بیان اینکه تعاملات اقتصادی با همسایگان منحصر در خرید و فروش کالا نیست، اذعان داشت: اقدامات دیپلماسی باید به تعمیق روابط منجر شود؛ برای مثال، «مسئله آب» میتواند یکی از موضوعات همکاری با همسایگان باشد، نه اینکه به عاملی برای ممانعت در همکاری تبدیل شود.
دکتر جلیلی با بیان اینکه سفارتخانههای کشور باید مثل یک دیدهبان هوشیار برای دیپلماسی اقتصادی باشند، اظهار داشت: یک هنر سیاست خارجی آنست که چه در عرصههای اقتصادی و چه عرصههای امنیتی-سیاسی باید از اتفاقات پیش روی کشور، پیشی بگیرد.
وی افزود: در قضیه صادرات برق ایران به افغانستان، آمریکاییها قصد داشتند موانعی ایجاد کنند که ما طی گزارشی به وزیر محترم نیرو این مسئله را عنوان کردیم و ایشان هم با مسئولان افغانستانی در جریان گذاشتند.
جلیلی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه پیگیری مداوم مسائل یک کار اساسی در دیپلماسی اقتصادی است، خاطرنشان کرد: اگر ما موضوعی را شش بار در سطح رئیس جمهور کشور همسایه پیگیری میکنیم یعنی در سطوح پایین نظیر سازمانها و وزارتخانهها، باید شصت بار پیگیری بشود تا مسئله حل شود. اینگونه نیست که بگوییم ما در تماس تلفنی با رئیس جمهور فلان کشور مشکلات را عنوان کرد و آن مشکلات هم خود به خود حل بشوند.
وی با اشاره به سفر اخیر رئیس جمهور به کشور عراق و عقد قرارداد اقتصادی با این کشور، گفت: یکی از کارهای خوب دولت یازدهم، توافق اقتصادی با دولت عراق بود اما نکته مهم این است که پیگیری مفاد این قرارداد به قوت ادامه پیدا کند. اگر یک توافق تا انتها اجرا بشود، بهتر از آنست که ده توافق امضا شود و بر روی زمین بماند.
معاون اسبق وزارت امورخارجه با بیان اینکه ارزیابی کار یک سفارتخانه باید براساس نتیجه کار باشد و نه فرایند آن، تصریح کرد: اینکه دهها گزارش کار دیپلماتیک در حوزههای اقتصادی از سفارتخانهها ارسال شود، کافی نیست؛ بلکه نتیجه کار برای کشور مهم است. در هشت سال گذشته چند کار برنامهریزی شده در حوزه تعاملات اقتصادی خارجی به ثمر رسیده است؟ باید اینها را بررسی کنیم تا ببینیم آیا سیاست خارجی ما موفق بوده است یا خیر؟
جلیلی با بیان اینکه عرصه انتخابات، عرصه بررسی کارنامهها و ادعاهاست، اظهار داشت: هدف ما این نیست که بخواهیم فردی را تضعیف یا تقویت کنیم؛ هدف این اینست که بررسی کنیم اگر به مقصد و نتیجهی مطلوبی دست پیدا نکردیم، موانع کار چه بوده است و چگونه میتوانیم در چهار سال آینده آنها را برطرف کنیم؟
وی در ادامه گفت: بسیاری از ماموریتهای سیاست خارجی، یک کار میان چند وزارتخانه است؛ اینجاست که هنر و کارویژه رئیس جمهور در عرصه تعاملات اقتصادی با سایر کشورها میتواند موجبات همافزایی و هماهنگی میان دستگاههای مختلف دولت را بوجود آورده و فعالیتها را نتیجهبخش کند.
جلیلی افزود: رئیس جمهور باید برای هر بخشی از دولت، ماموریت تعریف کند و با تقسیم وظیفه میان دستگاهها نسبت به هر موضوعی نظیر ترانزیت و.. ماموریت هر بخش را مشخص نماید. اگر میگوییم به دلائل مختلف فرصتهای اقتصادی خوبی پیش روی کشور ماست، این یعنی مجموعهای از دستگاهها با فرماندهی و مسئولیت رئیس جمهور، یک کار هماهنگ و قرارگاهی را برای انجام ماموریتهای مختلف شکل بدهند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه هدف از ارائه این مطالب ترسیم مسیر رسیدن از وضعیت فعلی به وضعیت مطلوب به شکل واقعی است، عنوان کرد: ما معتقدیم که فرصتهای بالقوه اقتصادی میتواند تبدیل به بالفعل شود و علیرغم وجود تحریمها میتوان در عرصه تعاملات خارجی ارتقاء یافت. هنر دولت این است که با ابتکارات بتواند به نتایج مطلوب در سیاست خارجی دست یابد؛ نه اینکه اقتصاد کشور را هشت سال معطل کند و در آخر به نتیجه هم نرسد.
لینک کوتاه: asriran.com/003HjQمنبع: عصر ایران
کلیدواژه: عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بخش دیگری از سخنان خود شورایعالی امنیت ملی شورایعالی امنیت دیپلماسی اقتصادی سیاست خارجی فعال تعاملات اقتصادی هشت سال گذشته میلیارد دلار سخنان خود حال حاضر رئیس جمهور هشت سال برای کشور دستگاه ها تحریم ها خانه ها فرصت ها یک کار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۳۸۱۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پاکستان، شریک استراتژیک/ فرصت ۱۰ میلیارد دلاری برای ایران
ظرفیتهای بالای همکاری در حوزههای مهم انرژی، کشاورزی، کریدورهای حمل ونقل و امکان رشد مبادلات تجاری به سالانه ۱۰ میلیارد دلار، ایران و پاکستان را به دو شریک مهم استراتژیک تبدیل کرده و سفر امروز رئیس جمهور از این رو بسیار مهم است. - اخبار اقتصادی -
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در دولت سیزدهم سیاست همسایگی به عنوان یکی از راهبردهای اصلی حوزه سیاست خارجی دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفته است. ارتقا روابط اقتصادی با 15 کشور همسایه و استفاده از ظرفیتهای مشترک طرفین برای توسعه متوازن منطقه ای در یکی دو سال اخیر مورد توجه مسئولان دولت بوده و بر این اساس اقدامات زیرساختی مهمی نیز در حوزه هایی از جمله حمل و نقل و تجارت شکل گرفته است.
در ادامه همین سیاست همسایگی در روزهای نخست اردیبهشت ماه سال 1403 سفر هییت بلند پایه کشورمان به ریاست رئیس جمهور به کشور همسایه پاکستان انجام شده است.
در واقع دولت سیزدهم با الهام از اصل طلایی سیاست خارجی تحت عنوان «اول همسایگان» و بر اساس راهبرد توسعه روابط با کشورهای اسلامی، ارتقای روابط با پاکستان را در اولویت قرار داده است. تحلیل گران تاکید دارند، وجود بیش از 900 کیلومتر مرز مشترک زمینی و اشتراکات فراوان تاریخی، فرهنگی و دینی عامل پایداری روابط دو کشور است.
جمهوری اسلامی ایران و پاکستان از زمان استقلال پاکستان تاکنون که بیش از 75 سال از آن میگذرد و علی رغم وجود 10 هزار کیلومتر مرز مشترک میان دو کشور، هیچگاه مشکل مرزی و ارضی با یکدیگر نداشتهاند، این در حالی است که بین پاکستان و افغانستان و همچنین بین پاکستان و هند اختلافات مرزی و ارضی وجود دارد.
به طور طبیعی در طول تاریخ اینگونه بوده که پاکستان همواره ایران را شریک استراتژیک خود دیده است و ایران نیز در پیش و پس از انقلاب پاکستان را تهدیدی علیه خود ندیده است. ممکن است دو کشور به دلیل برخی مشکلات اداری و بروکراتیک در زمینه هایی کمکاریهایی کرده باشند اما هیچگاه نسبت به یکدیگر بی اعتماد نبوده و یکدیگر را تهدیدی علیه خود نمیدانستند.
در طول سفر امروز آیت الله رئیسی به پاکستان توافقات مهمی به امضای سران دو کشور میرسد، این توافقات در زمینه توسعه همکاریهای امنیتی، اقتصادی و فرهنگی، توسعه زیرساختها، همکاریهای گمرکی، توسعه بازارچههای مرزی و ایجاد گذرگاههای جدید، بیمه قرنطینههای دامی و گیاهی، همچنین در زمینه تجارت و استاندارد است که در تمام این حوزهها موافقتنامههایی آماده و به امضای طرفین خواهد رسید.
آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیسجمهور ظهر امروز پس از دیدار و گفتوگو با شهباز شریف نخستوزیر پاکستان و بعد از آیین امضای اسناد همکاری بین مسئولان دو کشور، ضمن قدردانی از دولت پاکستان برای میزبانی از هیئت ایرانی گفت: سطح روابط تجاری قابل قبول نیست و این روابط در گام اول به 10 میلیارد دلار برسد. ما مرز را بین دو کشور یک فرصت میدانیم و این فرصت میتواند در جهت رفاه دو کشور بکار گرفته شود.
ظرفیت 10 میلیارد دلاری تجارت ایران و پاکستان
یکی از اقدامات سازنده دولت در حوزه سیاست خارجی، تقویت همکاریها با کشورهای همسایه و منطقه ازجمله پاکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، عراق و... بوده است. در همین راستا در دو سال اول دولت تحرکات مثبتی برای ارتقای سطح رابط تجاری با تعدادی از کشور همسایه در دستور کار قرار گرفت و حالا نوبت به استفاده از ظرفیهای تجاری و اقتصادی مغفول در کشور پاکستان رسیده است.
به گزارش تسنیم، اردیبهشت ماه امسال نمایشگاه اقتصادی اکو 2024 در تهران برگزار میشود و تاکنون بیش از 400 نفر از تجار و بازرگانان پاکستانی برای حضور در این رویداد بینالمللی ثبتنام کردند. سال گذشته 300 نفر در این رویداد شرکت کردند و هر دو کشور علاقه دارند که ظرفیتهای مشترک را توسعه دهند.
آمارهای تجارت ایران و پاکستان چه میگوید؟
به گزارش تسنیم، آمارهای وزارت بازرگانی پاکستان نشان میدهد که صادرات ایران به این کشور در سه ماهه نخست سال جاری میلادی (فصل زمستان 1402) با رشد 16 درصدی به 286 میلیون دلار رسیده است. همچنین واردات این کشور از ایران در سه ماهه نخست سال جاری میلادی با رشد 16 درصدی به 286 میلیون دلار رسیده است.
بر اساس این گزارش واردات پاکستان از ایران در سومین ماه 2024 با رشد 25 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به 95.6 میلیون دلار رسیده است. پاکستان همچنین در ماه فوریه 86.2 میلیون دلار و در ماه ژانویه 104.2 میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده است.
ایران نهمین منبع واردات پاکستان بوده و چین، عربستان و اندونزی به ترتیب سه رتبه نخست را از این نظر به خود اختصاص دادهاند. بر اساس این گزارش در 12ماهه سال 2023 کل واردات پاکستان از ایران با رشد 13 درصدی نسبت به سال قبل از مواجه شده و به 944 میلیون دلار رسیده بود. پاکستان در سال 2022 بالغ بر 834 میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده بود.
آمارها نشان میدهد طی سالهای اخیر صادرات پاکستان به ایران روند ثابتی داشته، این در حالی است که واردات پاکستان از ایران روندی صعودی داشته است. در دولت سیزدهم واردات این کشور از ایران 2.5 برابر شده و از 372 میلیون دلار در سال 2020 به 944 میلیون دلار در سال 2023 بالغ شده است.
پاکستان یکی از مهمترین شریکهای تجاری ایران از سال 1397 تا کنون بوده بهگونهای که طی یک سال 3.6 میلیون تن کالا به ارزش 1.7 میلیارد دلار به پاکستان صادر و 446 هزار تن کالا به ارزش 527 میلیون دلار از آن کشور وارد شده است.
تراز تجاری 10 ماهه 1402 با پاکستان برابر 1.14 میلیارد است. عمدهترین اقلام وارداتی ایران از این کشور در مدت یادشده، کالاهایی همچون برنج کامل سفید شده، موز و سایر حیوانات از نوع گاو به جز مولد نژاد خاص بوده است.
پیاده سازی نقشه ارزی و تجاری ایران با توسعه همکاری با پاکستان
اقتصاد ایران و پاکستان در حوزه تجارت خارجی مکمل یکدیگرند بنابراین پاکستان میتواند نقش مهم و اساسی در پیادهسازی نقشه ارزی و تجاری کشور داشته باشد. در واقع توسعه تجارت خارجی با پاکستان میتواند به ایران برای خنثیسازی تحریمها کمک شایانی کند. این موضوع در ارتباط با پاکستان نیز از طریق کمک ایران به تأمین امنیت انرژی این کشور برای پیگیری برنامههای توسعه اقتصادی مطرح است.
قرارداد قدیمی خطوط انتقال گاز ایران به پاکستان احیا میشود؟
از سوی دیگر تعیین تکلیف خط لوله انتقال گاز به پاکستان در این سفر حائز اهمیت است، چراکه ایران به تعهدهای خود در این زمینه عمل کرده و خط لوله انتقال گاز تا مرز پاکستان رسانده شده است.
کارشناسان معتقدند، اگر پاکستان گاز طبیعی را از طریق ایران به مصرفکنندگان کشورش برساند، بیشک رضایتمندی مطلوبی در داخل و به نفع دولت این کشور شکل خواهد گرفت؛ باید توجه داشت تأمین گاز پاکستان عمدتا از طریق گازمایع (الپیجی) است که بسیار گران تمام میشود، این خط لوله میتواند در اقتصاد، رشد صنعت و آسایش مردم پاکستان مفید واقع شود.
هرچند از گذشته پیشنهادهایی برای عملیاتیکردن این خط لوله وجود داشته، اما بعضی از کشورهای ثالث خارج از منطقه با ایجاد موانع، دخالتهایی در این زمینه دارند که دولت پاکستان باید بدون توجه به آنها منافع مشترک دو ملت را مدنظر قرار دهد.
لازم به ذکر است، نخستوزیر پاکستان امروز در مصاحبه ای "سرمایهگذاری و توسعه همکاری در بخش انرژی" را از برنامههای پاکستان برای توسعه همکاریها با ایران اعلام کرد.
گفتنی است، قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان، پس از سالها توقف میتواند یکی از مهمترین دستاوردهای دو کشور در این سفر باشد. این قرارداد با نام خط لوله IP در قالب خط لوله صلح بین شرکت ملی صادرات گاز ایران و شرکت ISGS پاکستان در تاریخ 5 ژوئن 2009 (15 خرداد 88) بهمدت 25 سال منعقد شده بود و تاریخ آغاز تحویل گاز طبیعی به پاکستان 31 دسامبر 2014 و میزان حجم گاز طبیعی صادراتی 8 میلیارد مترمکعب در سال تعیین شده بود.
به گزارش تسنیم، در حال حاضر توجه پاکستان در زمینه عملیاتی شدن خط لوله گاز تاپی (TAPI) با سایر کشورهای واقع در مسیر این پروژه (ترکمنستان، افغانستان و هند) جلب شده است. هرچند با عملیاتی شدن «تاپی» نیاز پاکستانی ها به گاز انتقالی از خط لوله صلح کم رنگ خواهد شد، اما براوردهای اولیه نشان می دهد هییت ایرانی در زمینه نهایی سازی خط لوله صلح، نظر خود را به صورت قاطع مطرح کرده است.
کشاورزی ظرفیت مغفول توسعه روابط اقتصادی ایران و پاکستان
پاکستان همواره یکی از مبادی تامین نیاز برنج به عنوان یکی از کالاهای اساسی مورد نیاز مردم کشورمان بوده اما چالشهایی مانند کاهش بارندگی در یکی دوسال گذشته باعث شد تا پاکستانیها به دنبال تأمین میوه و سبزی و صیفیجات خود از ایران باشند تا بازار محصولات غذایی و کشاورزی این کشور متعادل شده و بیشتر از این دچار اختلال و گرانی نشود.
البته پاکستان خود صادرکننده محصولات کشاورزی است اما دولت این کشور میگوید اکنون باید به واردات از کشورهای همسایه از جمله ایران و هند فکر کند.
کشاورزی مهمترین و بزرگترین بخش اقتصاد پاکستان است، نزدیک یکچهارم تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد و نزدیک به 40 درصد نیروی کار در کشاورزی یا بخشهای مرتبط شاغلند.
ارتقای ظرفیتهای مشترک حمل و نقل زمینی و کریدور گوادر به چابهار
امروز بخشی از هزینههای هر تجارتی، هزینههای مرتبط با حمل و نقل است. ایران و پاکستان این ظرفیت را دارند که به واسطه حمل و نقل ارزان زمینی و هم به واسطه راهآهن آی.تی.آی (اسلامآباد-تهران-استامبول) از ظرفتهایی این حوزه برای ارتقای روابط تجاری و اقتصادی خود استفاده کنند. این زیرساخت فراهم است و دو کشور میتوانند به این واسطه شاهد تحول بزرگ در حوزه اقتصاد و تجارت باشند، طبق اظهار نظر مسئولان دولتی این موضوع جز سیاستهای مهم دولت سیزدهم است.
به زعم کارشناسان پاکستانی، مسئله مهم دیگر در روابط ایران و پاکستان، کانال ارتباطی و ترابری گوادر به چابهار است که باید در اولویتهای دو کشور جای گیرد. دو کشور ایران و پاکستان با بیش از 300 میلیون جمعیت و موقعیت ژئوپلیتیک ویژه ای که دارند که خاورمیانه و خلیج فارس را به جنوب آسیا، اقیانوس هند و همچنین اوراسیای مرکزی متصل میکنند، ظرفیت های ویژه ارتباطی و ترابری دارند که متأسفانه مورد استفاده کافی واقع نشده است.
استفاده از ظرفیتهای مشترک اقتصادی برای مقابله با تهدید تروریسم
کارشناسان معتقدند، یکی از مهمترین مسائلی که هم ایران و هم پاکستان درگیر آن هستند، مسئله تروریسم است که نیاز است در این زمینه هر دو کشور در چند نقطه این مسئله را رصد و پیگیری کنند. تروریسم منطقه بلوچستان را هدف گرفته، چرا که این منطقه میتواند به همگرایی اقتصادی دو کشور بسیار کمک کند. ایران و پاکستان میتوانند در تجارت برق و گاز همکاری گستردهتری داشته باشد. پتانسیل دیگری که برای همکاری میان دو کشور وجود دارد، بازارها و فروشگاههای مشترک مرزی است.
توسعه اقتصادی دو کشور به ویژه در مناطق مرزی و بهبود وضعیت معیشتی مردم بلوچستان میتواند امنیت را در طرفین ارتقا دهد؛ چرا که تروریسم دقیقا از همین مسئله سوءاستفاده میکند.
سازمانهای منطقه همچون سازمان همکاری اقتصادی (اکو) که بیش از نیم سده است که ایران و پاکستان عضو آن هستند، سازمان همکاری شانگهای، کنفرانس تعامل و اعتمادسازی آسیا (سیکا)، برنامه همکاری اقتصادی منطقهای آسیای مرکزی، سازمان همکاریهای اسلامی، و حتی اتحادیه اقتصادی اوراسیا که اکنون ایران توافقات تجارت ترجیحی و آزاد را با آن دارد و پاکستان نیز در حال گفتگو برای تجارت ترجیحی با این سازمان است، همگی میتوانند در راستای همگرایی دو کشور و در نتیجه بهبود شرایط امنیتی و اقتصادی دو طرف عمل کنند. حتی حوزه نوروز به عنوان میراث فرهنگی مشترک، می تواند عرصه تعامل و گفتگو میان طرفین را نزدیکتر کند.
انتهای پیام/