از روزهداری در دوران کووید چه میدانیم؟
تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۸۶۰۹۲۹
ایسنا/خوزستان زمانی که در خصوص روزهداری در ماه رمضان صحبت میشود، باید به رفتارهای اجتماعی و عادات تغذیهای ویژه این ماه نیز توجه داشت. ماه رمضان نه تنها یک ماه روزهداری بلکه یک ماه اجتماعی و عبادی به تمام معنا است و شاید این جنبه از ماه رمضان، بزرگترین چالش آن برای مسلمانان در دوران همهگیری کرونا باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یکی از مسائلی که همزمان با همهگیری کرونا در سراسر جهان در میان مسلمانان به یک چالش تبدیل شده است، بحث بیخطر بودن روزهداری در ماه رمضان است چرا که برخی اعتقاد دارند روزهداری آنها را در برابر ابتلا به کووید – ۱۹ و عوارض شدید ناشی از آن آسیبپذیرتر میکند؛ به ویژه پس از توصیههای سازمان جهانی بهداشت مبنی بر اینکه داشتن یک رژیم غذایی متعادل و نوشیدن مقدار زیادی آب و مایعات در طول روز میتواند در برابر ابتلا به کووید - ۱۹ نقش محافظتی داشته باشد.
اگر چه چنین اقداماتی در بهبود علایم بیماران مبتلا به کووید - ۱۹ مؤثر بوده است، اما خطر ابتلا به کووید - ۱۹ را در سایر افراد به طور کلی از بین نمیبرد. با این وجود، این توصیهها ممکن است به اشتباه منجر به تشویق برخی مسلمانان به ترک روزهداری در ماه رمضان شود.
واقعیت آن است که در سالهای اخیر، تأثیر روزهداری متناوب مشابه آنچه که در ماه رمضان انجام میشود، به عنوان یک روش محدودیت کالری بر پیامدهای مرتبط با سلامتی در مطالعات مختلف مورد توجه قرار گرفته است. کاهش کالری دریافتی به گونهای که منجر به سوءتغذیه نشود، اغلب باعث بهبود سلامتی میشود.
به دلیل کمبود تحقیقات علمی، اطلاعات در خصوص تأثیر روزهداری ماه رمضان بر بیماریهای تنفسی ناچیز است لذا در این مجموعه به منظور بررسی تأثیر روزهداری بر خطر ابتلا به کووید – ۱۹ بیشتر به یافتههای مطالعات انجامشده در خصوص تأثیر روزهداری بر عفونتهای ویروسی استناد میشود.
فواید کلی روزهداری
روزهداری متناوب مشابه آنچه که مسلمانان در ماه رمضان انجام میدهند، اثرات مفیدی بر ارگانهای مختلف بدن دارد و منجر به وضعیت بهتر متابولیک در انسان میشود.
این نوع روزهداری جدا از اثرات مفیدی که بر مغز، قلب، کبد و عضلات دارد؛ از طریق بازسازی سلولهای بنیادی، کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو و نیز بهبود فرایند ترمیم سلول، سیستم ایمنی را بهبود میبخشد و منجر به تأخیر در فرایند پیری میشود.
بنابراین بسیاری از پزشکان به دلیل مزایای این نوع روزهداری، از آن به عنوان یک روش درمانی جایگزین در بیماران مبتلا به آسم، پرفشاری خون، دیابت، آرتریت روماتوئید، مولتیپل اسکلروزیس، لوپوس اریتماتوس و حتی سرطان بهره میگیرند.
همچنین روزهداری ماه رمضان با تأثیر بر بیان ژنها نقش محافظتی در مقابل التهاب و استرس اکسیداتیو دارد. از آنجا که کووید – ۱۹ با ایجاد التهاب در بدن همراه است لذا از این منظر، روزهداری ماه رمضان در افراد سالم و بدون بیماریهای زمینهای میتواند نقش محافظتی در مقابل ابتلا به کووید – ۱۹ داشته باشد.
روزهداری و عملکرد سیستم ایمنی بدن
مطالعات اخیر نشان داده است که روزهداری متناوب و تغذیه مجدد در یک بازه زمانی مشخص مشابه آنچه که در روزهداری ماه رمضان اتفاق میافتد، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود.
محدودیتهای دریافت غذایی که در روزهداری ماه رمضان اعمال میشود با ایجاد اثرات ضد التهابی و ایجاد تأخیر در فرایند پیری همراه است. در واقع محدودیت دریافت کالری با از بین بردن سلولهای آسیبدیده و قدیمی و جایگزین کردن آنها با سلولهای عملکردی جوان، بسیاری از اختلالات خودایمنی را کاهش داده و ایمنی بدن را افزایش میدهد.
مرگ و میر ناشی از بسیاری از بیماریهای تنفسی مانند کووید – ۱۹ به التهابات مداوم کنترلنشده و تولید بیش از حد عوامل التهابی در بدن به نام سیتوکینها نسبت داده میشود که از آن تحت عنوان طوفان سیتوکین نام برده میشود. طوفان سیتوکین با ترشح زیاد سیتوکینهای التهابی مانند اینترلوکین ۱ بتا، اینترلوکین ۶، اینترلوکین ۱۰، فاکتور نکروز تومور آلفا و اینترفرون گاما مشخص میشود.
این التهاب در کووید - ۱۹ در نهایت منجر به آسیب بافت ریهها و عوارض شدید بیماری میشود. روزهداری ماه رمضان میتواند تأثیر مثبتی بر وضعیت التهابی کلی بدن داشته باشد. به این ترتیب که با کاهش تولید سیتوکینهای پیش التهابی در بدن، التهاب را در بدن کاهش میدهد.
این یافتهها بیانگر آن است که روزهداری ماه رمضان میتواند با کاهش سطح سیتوکینهای التهابی، بدون تأثیر منفی بر قدرت سیستم ایمنی بدن در افراد سالم منجر به کاهش التهاب در بدن شده و بنابراین اثر مطلوبی در پیشگیری از کووید - ۱۹ داشته باشد. البته باید توجه داشت که این تغییرات گذرا بوده و بعد از پایان ماه رمضان و توقف دوره روزهداری به وضعیت اولیه و قبل از روزهداری باز میگردد.
باید اشاره کرد که علاوه بر اثرات مستقیم روزهداری بر سیستم ایمنی، سایر اثرات فیزیولوژیک روزه داری از قبیل کاهش وزن و تغییر ترکیب بدن در طول ماه رمضان نیز اثرات مثبت غیر مستقیم بر قدرت سیستم ایمنی بدن و توانایی مبارزه علیه عفونتهای بیماریزا دارند.
به عنوان مثال چاقی با یک وضعیت التهابی در بدن همراه است که تأثیری منفی بر قدرت سیستم ایمنی بدن و توانایی مبارزه با عوامل بیماریزا دارد. به عبارتی بافت چربی بیش از حد در افراد چاق منجر به نقص سیستم ایمنی در آنها میشود. بافت چربی نه تنها به عنوان محل نگهداری لیپیدها عمل میکند، بلکه انواع مختلفی از فاکتورهای پیش التهابی تحت عنوان آدیپوکین از آن ترشح میشود.
از جمله این آدیپوکینها میتوان به لپتین، آدیپونکتین و فاکتور رشد شبه انسولین-۱ اشاره کرد که علاوه بر نقش حیاتی آنها در تنظیم وزن بدن، در افزایش التهاب نیز نقش دارند. لذا برخی اثرات روزهداری در کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن در افراد چاق یا دارای اضافه وزن ممکن است در نتیجه کاهش بافت چربی و کاهش ترشح آدیپوکینها باشد.
مثالی دیگر در خصوص تأثیر روزهداری بر سیستم ایمنی بدن، مسلمانان مبتلا به ویروس HIV هستند. بر اساس مطالعات انجامشده، روزهداری در این بیماران منجر به کاهش دوز درمانی داروهای آنتی ویروس از دو بار در روز به یک بار در روز شد، بدون آنکه تأثیری منفی بر نتیجه درمان بیماری داشته باشد.
از طرفی، لازم است به این نکته نیز توجه داشت که سلولهای ایمنی همانند سایر سلولهای بدن به گلوکز به منظور تأمین انرژی و حفظ عملکرد و تکثیر خود وابسته هستند لذا ممکن است در زمان روزهداری و محدودیت دریافت غذا، دسترسی گلوکز مشابه زمانی که هیپوانسولینمی (کاهش سطح انسولین خون) وجود دارد، کاهش یافته و بنابراین از این طریق روزهداری میتواند تأثیری منفی بر مکانیسمهای دفاعی و ایمنی بدن داشته باشد. با این وجود، مطالعات نشان دادهاند که عملکرد سلولهای سیستم ایمنی پس از تغذیه، مجدد قابل بازیابی است و نگرانی چندانی از این بابت وجود ندارد.
روزهداری و مساله کمآبی بدن
دریافت ناکافی آب یکی از بزرگترین چالشهای ماه رمضان در دوران همهگیری کرونا است زیرا گفته میشود مصرف ناکافی آب هنگام روزهداری منجر به افزایش آسیبپذیری در مقابل کووید - ۱۹ میشود.
اگرچه مسلمانان در زمان روزهداری از خوردن هرگونه خوراکی و آشامیدنی منع شدهاند، اما هیچ مدرکی دال بر کمآبی بدن و عوارض آن در نتیجه روزهداری در افراد سالم وجود ندارد.
به علاوه، اگرچه روزهداری باعث تغییراتی در حجم ادرار و غلظت متابولیتهای دفعی میشود، اما تغییر قابل ملاحظهای در حداکثر غلظت ادراری در طول روز ایجاد نمیکند. از طرفی، یکی دیگر از نگرانیها در خصوص کمآبی در ماه رمضان، افزایش خطر سنگهای کلیوی است که در صورت مصرف آب ناکافی ممکن است بعد از پایان ماه رمضان و دوره روزهداری خود را نشان دهد اما تاکنون مطالعات انجامشده، اثر روزهداری ماه رمضان بر افزایش احتمال ایجاد سنگهای کلیوی را تأیید نکردهاند.
البته باید در نظر داشت که روزهداری تغییراتی در متابولیتهای دفعی ادرار ایجاد میکند که البته شواهد کافی مبنی بر اثر این متابولیتها بر شکلگیری سنگهای کلیوی وجود ندارد.
روزهداری و جنبههای رفتاری و اجتماعی آن
زمانی که در خصوص روزهداری در ماه رمضان صحبت میشود، باید به رفتارهای اجتماعی و عادات تغذیهای ویژه این ماه نیز توجه داشت. ماه رمضان نه تنها یک ماه روزهداری بلکه یک ماه اجتماعی و عبادی به تمام معنا است و شاید این جنبه از ماه رمضان، بزرگترین چالش آن برای مسلمانان در دوران همهگیری کرونا باشد.
ثابت شده است که رژیم غذایی معمول و رایج ماه رمضان که غنی از قندهای تصفیهشده، نمک و چربیهای اشباع است مشابه رژیمهای غربی با افزایش خطر ابتلا به عفونت ارتباط دارد. دریافت بیش از حد درشتمغذیها و کالری در رژیمهای غذایی غربی اغلب با کاهش کنترل عفونت، افزایش التهاب و افزایش خطر بیماریهای آلرژیک و خودایمنی همراه است بنابراین روزهداران در ماه رمضان باید به یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوهجات و سبزیجات، حبوبات و مغزها که سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و پلیفنلها هستند توصیه شوند تا ضمن تقویت سیستم ایمنی بدن، خطر ابتلا به کووید - ۱۹ را نیز در خود کاهش دهند.
یکی دیگر از فاکتورهای خطر رفتاری مرتبط با کاهش سطح ایمنی بدن در ماه رمضان، کاهش قابل توجه مدت خواب شبانه و اختلال در الگوی خواب است. این تغییرات در کمیت و کیفیت خواب شبانه در شبهای ماه رمضان ایجاد میشود. ثابت شده است که خواب ناکافی با تضعیف سیستم ایمنی، حساسیت ارگانهای بدن نسبت به عفونت را افزایش میدهد. به علاوه، کمبود خواب به طور ویژه با افزایش حساسیت نسبت به عفونتهای ویروسی از جمله کووید - ۱۹ همراه است بنابراین باید توجه داشت که اثرات مفید روزهداری در ماه رمضان بر سیستم ایمنی بدن ممکن است تحت تأثیر اختلال در چرخه خواب و بیداری افراد روزهدار قرار گیرد بنابراین لازم است که بین تأثیر روزهداری در ماه رمضان بر سلامت فردی از یک طرف و تأثیر آداب و رسوم اجتماعی و تغییر سبک زندگی مرتبط با ماه رمضان از سوی دیگر، تمایز و تفاوت قائل شد و به هر دو جنبه توجه داشت.
لزوم بررسی بیشتر ارتباط شرایط فیزیولوژیک افراد با کووید و روزهداری
مطالعات انجامشده حاکی از تأثیر مثبت روزهداری بر سیستم ایمنی بدن است. با این حال، باید توجه داشت که کووید - ۱۹ یک بیماری نوظهور است که اطلاعات کافی و کاملی در خصوص فاکتورهای خطر آن وجود ندارد. از طرفی، بر اساس جستجوهای انجامشده، هیچ یک از تحقیقات علمی تأثیر روزهداری در ماه رمضان را منحصراً بر کووید - ۱۹ مورد بررسی قرار ندادهاند. بنابراین هیچ گونه مدرک قطعی در خصوص تأیید و یا رد افزایش حساسیت افراد روزهدار نسبت به ویروس کرونا وجود ندارد. بر این اساس بسیاری از دانشمندان، پزشکان و فقها بر این باورند که خطر ابتلا به کووید - ۱۹ و عوارض آن به ویژه در ماه رمضان باید به صورت فردی و با توجه به شرایط فیزیولوژیک افراد مورد بررسی قرار گیرد.
بنابراین هیچ گونه توصیه مؤکد و قطعی در خصوص روزهداری و یا عدم روزهداری در ماه رمضان وجود ندارد و ترس از ابتلا به کرونا توجیهی برای عدم روزهداری مسلمانان در این ماه محسوب نمیشود. همچنین در ﻣـﻮرد ﺑﻴﻤـﺎراﻧﻰ ﻛـﻪ ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ وﻳـﺮوس ﻛﺮوﻧـﺎ ﺷـﺪه و ﺑﻬﺒـﻮد ﻳﺎﻓﺘـﻪاﻧـﺪ ﺗﻮﺻـﻴﻪ ﻣﻰﺷﻮد که تا چندین هفته پس از بهبودی اﻗﺪام ﺑﻪ روزهداری ﻧﻜﻨﻨﺪ.
یادداشت: معصومه تهرانی، مدیر گروه پژوهشی آموزش سلامت جهاددانشگاهی خوزستان
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی اجتماعی اخبار اجتماعی خوزستان کروناویروس روزه داری روزه داری در ماه رمضان روزه داری ماه رمضان خطر ابتلا به کووید مطالعات انجام شده تأثیر روزه داری سیستم ایمنی بدن بر سیستم ایمنی همه گیری کرونا ماه رمضان روزه داری روزه داری وجود ندارد سیتوکین ها یک ماه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۶۰۹۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چه کشورهایی در سال ۲۰۲۴ هفته کاری چهار روزه دارند؟
آفتابنیوز :
اکثر کشورهای جهان در هفته کاری پنج روزه کار میکنند. با این حال، ایده یک هفته کاری چهار روزه در بسیاری از کشورها و یا صنایع مورد توجه قرار گرفته است. از اواخر سال ۲۰۲۲، کشورهای زیادی در حال اجرای برنامههای آزمایشی برای بررسی احتمالات یک هفته کاری چهار روزه هستند و تعداد کمی از کشورها به طور رسمی گزینههای دائمی هفته کاری چهار روزه را معرفی کردهاند. دادههای اولیه در مورد هفتههای کاری چهار روزه در بسیاری از موارد امیدوارکننده است، زیرا کاهش طول متوسط هفته کاری به شهروندان کشورهای سختکوش و بهویژه کشورهای پرکار کمک میکند تا تعادل کار وزندگی، سطح استرس و شادی کلی خود را بهبود بخشند.
بسیاری از برنامههای آزمایشی هفته کاری چهار روزه از مدل ۱۰۰-۸۰-۱۰۰ به عنوان هدف استفاده میکنند که ۱۰۰ درصد حقوق، ۸۰ درصد ساعت کار و ۱۰۰درصد بهره وری را شامل می شود. برخی از موارد از قانون ۱۰/۴پیروی می کنند که همچنان به ۴۰ ساعت کار در هفته نیاز دارد، اما آن را به جای پنج روز کاری هشت ساعته به چهار روز کاری ۱۰ ساعته تقسیم می کند.
انواع دیگر به جای ۳۲ ساعت به ۳۸ یا ۳۶ ساعت در هفته نیاز دارند. همچنین، در حالی که اکثر هفتههای چهار روزه جمعه را به آخر هفته اضافه میکنند، برخی از تغییرات دوشنبه را به روز تعطیل اضافی تبدیل میکنند. حتی تعداد کمی از آنها از یک برنامه تقسیم شده استفاده میکنند که نیمی از کارگران را جمعه و نیمی دیگر را روز دوشنبه مرخصی میدهد.
علاوه بر آزمونهای چهار روزه کاری هفتهای که توسط دولتها حمایت میشود، بسیاری از شرکتها یا شهرداریها آزمایشهایی را برای خود انجام دادهاند. بسیاری از این موارد با اجرای دائمی یک هفته کاری چهار روزه به پایان رسیده است. مسلماً شناختهشدهترین این آزمایشها توسط مایکروسافت ژاپن انجام شد که در سال ۲۰۱۹ یک هفته کاری چهار روزه را آزمایش کرد و بهرهوری آن ۳۹.۹ درصد افزایش یافت.
گفتوگوهای مربوط به چهار روز کاری هفته برای اولینبار با همهگیری کووید-۱۹ آغاز شد و کارگران و کارفرمایان در مورد اهمیت انعطافپذیری و مزایا در محل کار تجدید نظر کردند. ایده این طرح ساده است، کارمندان چهار روز در هفته کار میکنند در حالی که با همان حجم کار، حقوق یکسانی دریافت میکنند و مزایای یکسانی دارند.
طرفداران هفته کاری چهار روزه که به عنوان آینده بهره وری کارمندان و تعادل بین کاروزندگی تحسین میشوند، بر این باورند که اجرای این طرح با رضابت کارکنان و افزایش بهره وری همراه است.
هفته کاری چهارروزه اقتصاد را پویا میکند؟
الکساندر دی کرو، نخست وزیر بلژیک گفت که امیدوار است این تغییر به انعطافپذیری بیشتر بازار کار بلژیک کمک کند و تلفیق زندگی خانوادگی و شغلی را برای افراد آسانتر کند. وی همچنین افزود که مدل جدید باید اقتصاد پویاتری ایجاد کند. او گفت هدف این است که به مردم و شرکتها آزادی بیشتری برای تنظیم زمان کارشان بدهیم.
بر اساس داده های یورواستات برای سه ماهه سوم سال ۲۰۲۱، تنها حدود ۷۱ نفر از هر ۱۰۰ بلژیکی در گروه سنی ۲۰ تا ۶۴ سال شغل دارند که کمتر از میانگین منطقه یورو در حدود ۷۳ سال و ۱۰ درصد کمتر از کشورهای همسایه مانند هلند و آلمان است.
چشمانداز هفته کاری چهار روزه برای همه جذاب نیست
برخی از کارمندان تمام وقت اگر بخواهند ساعات کاری خود را فشرده کنند، واقعاً روزهای بسیار طولانی را کار خواهند کرد، و برخی دیگر، مانند کارگران شیفت، به سادگی گزینه این انعطاف را نخواهند داشت.
محققان دریافتند که با کاهش روزهای کاری، استرس و فرسودگی شغلی کاهش یافته و تعادل بین کار و زندگی بهبود یافته است. اما چگونه هر کشور یک هفته کاری چهار روزه را آزمایش یا اجرا میکند؟
استرالیا
استرالیا یک پروژه آزمایشی چهار روزه در هفته از آگوست ۲۰۲۲ تا ژانویه ۲۰۲۳ انجام داد. این پروژه شامل ۲۰ شرکت در سراسر استرالیا و نیوزیلند بود که صنایع مختلف از بازاریابی و مالی تا فناوری و سلامت روان را پوشش میداد و از مدل ۱۰۰-۸۰-۱۰۰ استفاده میکرد که با امید بیشتر به بهبود تأثیر آبوهوا از طریق کاهش مصرف انرژی و منابع بود.
بلژیک
بلژیک به لیست رو به رشد کشورهایی پیوست که از فوریه ۲۰۲۲ یک گزینه چهار روزه در هفته را ارائه میدهند. بر خلاف اکثر هفتههای چهار روزه که ساعات کاری مورد نیاز را به ۳۲ ساعت در هفته کاهش میدهند (هشت ساعت در روز برای چهار روز)، برنامه بلژیک از این موارد پیروی میکند. طرح ۴/۱۰، که نیاز به ۴۰ ساعت در هفته را حفظ میکند، از شیفتهای هشت ساعته پنج روز در هفته به شیفت ۱۰ ساعته چهار روز در هفته تغییر میکند. از آنجایی که کل ساعات کار ثابت باقی میماند، کارمندان تمام وقت کسر حقوق را تجربه نمیکنند. همچنین کارمندان از نظر قانونی مجازند دستگاههای مربوط به کار را خاموش کنند و تماسهای تلفنی، پیامک و ایمیلهای ارسالی خارج از ساعات کاری را نادیده بگیرند.
کانادا
استان نوا اسکوشیا در کانادا با همهگیری کووید- ۱۹ یک برنامه آزمایشی ۹ ماهه را اجرا کرد که منجر به افزایش بهرهوری و رضایت کارکنان شد. آزمایشی ۶ ماهه دیگر با حضور ۳۸ شرکت از ایالاتمتحده و کانادا در آوریل ۲۰۲۲ آغاز شد.
دانمارک
در حالی که هفته کاری رسمی دانمارک ۳۷ ساعت است، در سال ۲۰۱۹ یک هفته کاری ۴ روزه و ۳۵ ساعته اجرا شد.
فنلاند
نخست وزیر فنلاند خواستار اجرای چهار روز کاری در هفته یا روزهای کاری ۶ ساعته در آگوست ۲۰۱۹ شد. با این حال، علیرغم شایعات که خلاف آن را ادعا میکند، این یک فراخوان برای اقدام بود و پذیرش واقعی یک هفته کاری چهار روزه در کشور کند بوده است.
آلمان
بیش از ۱۵۰ شرکت در آلمان به یک هفته چهار روزه روی آوردهاند و یک نظرسنجی اخیر نشان داد که ۷۱ درصد از شرکتهای آلمانی از آن حمایت میکنند.
ایسلند
ایسلند از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ هفته های چهار روزه و ۳۵ تا ۳۶ ساعته را با بیش از ۲۵۰۰ کارمند یا تقریباً یک درصد از کل نیروی کار این کشور آزمایش کرد. کارفرمایان شرکتکننده شامل ادارات پلیس، مدارس و دفتر شهردار بودند و کارمندان حقوق خود را حفظ کردند. این آزمون یک موفقیت بزرگ در نظر گرفته شد. بهره وری ثابت ماند یا بهبود یافت، تعادل کار و زندگی بهبود یافت، فرسودگی شغلی و استرس کاهش یافت و هزینههای اداری مانند برق نیز کاهش یافت. در حال حاضر، تقریباً ۸۶ درصد از ایسلندی ها چهار روز در هفته کار میکنند.
با این حال، همه دولتها موفقیت ایسلند را با هفته کاری چهار روزه قبول ندارند. واکنشهای متفاوت سوئد به هفته چهار روزه در سوئد، یک هفته کاری چهار روزه با حقوق کامل در سال ۲۰۱۵ با نتایج متفاوت آزمایش شد. پیشنهاد این بود که روزهای کاری شش ساعته را به جای روزهای هشت ساعته بدون از دستدادن دستمزد امتحان کنید اما همه از این ایده راضی نبودند.
در حالی که هفتههای چهار روزه هنوز به طور رسمی توسط دولت ایرلند اجرا نشده است، آنها موضوع بحثهای زیادی هستند. در نظرسنجی مارس ۲۰۲۲ از ۱۵۰۰ متخصص ایرلندی، ۵۴ درصد از پاسخدهندگان معتقد بودند که یک هفته کاری چهار روزه در عرض پنج سال عادی خواهد بود. یک آزمایش ۶ ماهه در سال ۲۰۲۲ از مدل ۱۰۰-۸۰-۱۰۰ استفاده کرد و حداقل ۲۰ شرکت را شامل شد. تقریباً ۶ درصد از شرکتهای ایرلند قبلاً یک هفته چهار روزه را به طور دائم یا به صورت آزمایشی اتخاذ کردهاند.
ژاپن
مایکروسافت ژاپن یک هفته چهار روزه را در سال ۲۰۱۹ آزمایش کرد و کارمندان را با حقوق یکسان اما با تعطیلات آخر هفته سه روزه نگه داشت. بهره وری ۳۹.۹ درصد افزایش یافت. اگرچه فرهنگ ژاپن به طور سنتی بسیار متمایل به کار است، دولت ژاپن به دنبال ایجاد فرهنگ بهتر و تعادل اجتماعی و کاهش تمایل کارمندان به کار بیش از حد خود تا حد مرگ است. به این ترتیب، دولت ژاپن از ژوئن ۲۰۲۱ هفته های چهار روزه را تشویق کرده است. تا اواخر سال ۲۰۲۲، تقریباً ۸.۵ درصد از شرکتها این مفهوم را پذیرفته بودند اما برخی نیز حقوق ها را ۲۰ درصد کاهش میدهند.
شرکتهای بزرگ ژاپن وارد هفته کاری چهار روزه میشوند تا به تعادل بهتر بین کاروزندگی دست پیدا کنند. دلایل متعددی وجود دارد که این میتواند برای این کشور مفید باشد، که مرگ ناشی از کار زیاد جان افراد زیادی را میگیرد.
لیتوانی
از سال ۲۰۲۳، لیتوانیاییهایی که دارای فرزند در سن ۳ سال یا کمتر هستند، واجد شرایط کار چهار روزه در هفته بودند.
هلند
هلند از اوایل دهه ۱۹۹۰ میانگین هفته کاری کوتاهی (۲۹ ساعت) داشته است و کارگران پاره وقت زیادی دارد.
نیوزلند
یک برنامه آزمایشی که از آگوست ۲۰۲۲ تا ژانویه ۲۰۲۳ در نیوزیلند اجرا شد، شامل ۲۰ شرکت در صنایع نرم افزار، بازاریابی دیجیتال، سلامت، امور مالی و ساختوساز بود.
اسکاتلند
اسکاتلند ۱۰ میلیون پوند به یک آزمایش برای یک هفته کاری چهار روزه اختصاص داد که از ژانویه تا ژوئن ۲۰۲۲ ادامه داشت و از مدل ۱۰۰-۸۰-۱۰۰ استفاده می کرد. آزمایش موفقیت آمیز بود و هفته کاری کوتاه شده را چندین شرکت در اسکاتلند تأیید کردند. ایده هفته های چهار روزه در میان اسکاتلندی ها حمایت بسیار گسترده ای (۸۰ درصد) دارد.
دولت اسکاتلند تایید کرده است که حدود ۱۴۰ کارمند دولتی که در شرکت جنوب اسکاتلند کار میکنند، ۳۲ ساعت در هفته بدون از دست دادن حقوق شروع به کار کردهاند تا آزمایش کنند که آیا هفته کاری چهار روزه میتواند در این کشور اجرا شود یا خیر. اسکاتلند همچنین به ایسلند و نتایج قوی آن به عنوان دلیل بزرگی برای شانس گرفتن در هفته کاری چهار روز اشاره کرد.
اسپانیا
اسپانیا مرحله آزمایشی را آغاز کرده است و دولت با برای راهاندازی یک برنامه آزمایشی ساده در هفته کاری چهار روزه در دسامبر ۲۰۲۲ موافقت کرد. این آزمایشی به شرکتهای کوچک و متوسط کمک میکند که هفته کاری خود را حداقل نیم روز بدون کاهش حقوق کاهش دهند. اسپانیا برای کمک به افزایش بهره وری شرکتها، ساعات کاری را کاهش میدهد.
سوئد
سوئد روزهای کاری ۶ ساعته را در سال ۲۰۱۵ با نتایج متفاوت آزمایش کرد. کارمندان موجود استرس کمتری داشتند و تعادل کار/زندگی بهتری داشتند، اما کارفرما مجبور شد چندین کارگر دیگر را برای جبران ساعات از دست رفته استخدام کند.
امارات متحده عربی
در اول ژانویه ۲۰۲۲، اماراتمتحده عربی یک هفته کاری کوتاه به مدت ۴.۵ روز (۳۶ ساعت) با ساعات کاری انعطاف پذیر و گزینههای کار از خانه در روزهای جمعه آغاز کرد. هفته کاری کوتاهتر، حقوق کارمندان را ثابت نگه میدارد. یک هفته کاری معمولی در اماراتمتحده عربی از ۷:۳۰ صبح تا ۳:۳۰ بعد از ظهر از دوشنبه تا پنجشنبه، با جمعه کوتاه شده از ۷:۳۰ صبح تا ظهر ادامه خواهد داشت. در حالی که شرکتهای خصوصی در امارات هنوز این زمان بندی را اتخاذ نکردهاند، همه نهادهای فدرال تحت برنامه هفته کاری کوتاه شده کار میکنند.
انگلستان
یک آزمایش ۶ ماهه شامل ۷۰ شرکت و ۳۳۰۰ کارگر با استفاده از مدل ۱۰۰-۸۰-۱۰۰ در ژوئن ۲۰۲۲ آغاز شد. در نیمه راه در سپتامبر، ۸۸ درصد از پاسخدهندگان ادعا کردند که هفته چهار روزه خوب کار میکند. ۴۶ درصد از پاسخ دهندگان گفتند که بهره وری تقریباً یکنواخت باقی مانده است، ۳۴ درصد بهبود جزئی را گزارش کردند و ۱۵ درصد ادعا کردند که بهبود قابل توجهی داشته است. ۸۶ درصد از پاسخ دهندگان گفتند که احتمالاً هفتههای چهار روز پس از آزمایش را در نظر خواهند گرفت.
شرکتهای بریتانیایی که آزمایشی ۶ ماهه از هفته کاری چهار روزه را اجرا کردند، پس از تحسین این آزمایش به عنوان بسیار موفق، اکنون در حال برنامهریزی برای دائمی کردن هفته کاری کوتاهتر هستند.
حدود ۶۱ شرکت بریتانیایی و بیش از ۳۳۰۰ کارمند برای این برنامه که توسط محققان دانشگاههای کمبریج و آکسفورد و کالج بوستون در این طرح شرکت داشتند.
آلمان
آلمان در حال حاضر خانه یکی از کوتاه ترین میانگین هفتههای کاری در اروپاست. طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد، میانگین کار در هفته ۳۴.۲ ساعت است. با این حال، اتحادیههای کارگری خواستار کاهش بیشتر ساعات کار شدهاند. بر اساس نظرسنجی، ۷۱ درصد از افرادی که در آلمان کار میکنند، مایلند تنها چهار روز در هفته کار کنند. اکثریت قابل توجهی (۷۵ درصد) بر این باورند که یک هفته چهار روزه برای کارمندان مطلوب است و اکثریت (۵۹ درصد) معتقدند که باید برای کارفرمایان نیز قابل دستیابی باشد. تقریباً نیمی از کارفرمایان (۴۶ درصد) گفتند که آزمایش یک هفته چهار روزه در محیط کار خود را امکان پذیر میدانند.
ایالاتمتحده
دولتهای مختلف ایالتی و محلی برنامههای آزمایشی را انجام دادهاند و ۱۰ها شرکت منفرد یک هفته کاری ۴ روزه، را اتخاذ کردهاند. آزمایشی ۶ ماهه با حضور ۳۸ شرکت از ایالاتمتحده و کانادا در آوریل ۲۰۲۲ آغاز شد.
یک هفته کاری چهار روزه لزوماً نشان دهنده ساعات کار کمتر در هفته نیست. به عنوان مثال، کارگران در بلژیک ممکن است یک هفته پنج روز با ۸ ساعت در روز یا یک هفته چهار روز با ۱۰ ساعت در روز کار کنند.
طبق گزارش وردپاپولیش، برخی از کشورهای فهرست شده هفته کاری چهار روزه را آزمایش کردهاند، اما هنوز به طور رسمی و دائمی آن را در سراسر کشور اتخاذ نکردهاند. برخی دیگر رسما هفته کاری ۴ روزه ندارند، اما میانگین هفته کاری کمتر از پنج روز دارند.
روزهای تعطیل ترجیحی
توجه به روزهایی که شرکتها روز تعطیل خود را انتخاب می کنند بسیار جالب است.
۷۹ درصد از شرکت ها ترجیح میدهند جمعهها را تعطیل کنند. این مدل طولانی آخر هفته یک انتخاب محبوب بوده است که به خوبی با تعطیلات آخر هفته شنبه و یکشنبه هماهنگ است.
۱۷ درصد از شرکتها انعطافپذیری را ارائه میدهند و به کارکنان خود اجازه میدهند هر روز مرخصی داشته باشند. این انعطافپذیری نیازهای مختلف، از ملاحظات مراقبت از کودک تا ترجیحات شخصی فردی را برآورده میکند.
قوانین تعطیلات بر اساس کشور بسیار متفاوت است برخی از کشورها مانند ایالاتمتحده آمریکا طبق قانون به هیچ گونه مرخصی با حقوق نیاز ندارند، در حالی که کشورهای دیگر مانند فرانسه از شرکتها میخواهند که ۳۰ روز مرخصی سالانه با حقوق را به کارمندان ارائه دهند.
برخی از کشورها در ارائه یک برنامه متعادل کار و زندگی با زمان تعطیلات سخاوتمندانه برتر هستند. این مکانها از هفتههای کاری کوتاهتر گرفته تا فرصتهای کار پاره وقت فراوان و شیوع بیشتر شرکتهایی که هفتههای کاری ۴ روزه را اتخاذ میکنند، متمایز هستند.
مزایا و معایب یک هفته کاری چهار روزه
برنامهها و آزمایشهای آزمایشی طیف گسترده ای از مزایای احتمالی را هم برای کارمند و هم برای کارفرما به نمایش گذاشتهاند. برای کارمندان، یک هفته کاری چهار روزه استرس و ناراحتی های مرتبط با استرس را کاهش می دهد، تعادل کار و زندگی و کیفیت کلی زندگی را بهبود می بخشد و منجر به رضایت بیشتر می شود.
منتقدان هفته کاری چهار روزه اظهار میکنند که این کار میتواند فشار غیرقابل تحملی بر امور مالی کارفرما وارد کند. به عنوان مثال، در یک دوره آزمایشی ۶ ساعته در روز (مفهومی مرتبط با هفتههای چهار روزه) در یک مرکز بهداشتی درمانی سوئد، ۶۸ پرستار کمتر استرس داشتند و کیفیت زندگی بهتری داشتند، اما این مرکز مجبور شد ۱۷ پرستار را استخدام کند.
به طور کلی، به نظر می رسد هفته کاری چهار روزه به آرامی اما مطمئناً در سراسر جهان مورد توجه قرار میگیرد، اما اینکه آیا دولتها به طور قطعی این ایده را اتخاذ خواهند کرد، هنوز مشخص نیست.
منبع: خبرگزاری ایسنا