به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

بغزیان: کاهش قیمت دلار موقتی و سیاسی است / دولت بعدی مشکلات زیادی خواهد داشت

تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۹۰۶۰۹۹

استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: دولت در صدد است تا نرخ ارز را هر چند دستکاری شده در آخرین روز‌های حضور خود کم کند و با نرخ کم به دولت بعدی بسپارد، اما دولت بعدی با توجه به کسری بودجه بالا و نقدینگی بزرگی که ایجاد شده قطعا مشکلات مختلفی را پیش رو خواهد داشت.

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، این روز‌ها کاهش یا افزایش نرخ ارز به غیر از اینکه دورنمای اقتصاد و فعالیت فعالان اقتصادی را با چالش‌های بزرگی مواجه کرده، این شائبه را ایجاد کرده که دولت و بانک مرکزی در هشت سال گذشته تا چه اندازه عامل دستکاری و تغییر نرخ ارز بوده اند؟ نقش آن‌ها در به هم ریختگی بازار و قیمت ارز و تبعاتی که اقتصاد و زندگی مردم را به چالش کشید، چقدر است و چرا در حالی که هنوز خبری از لغو کلیه تحریم‌ها نیست، نرخ ارز در سراشیبی سقوط قرار گرفته است؟! آلبرت بغزیان؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به چند پرسش خبرنگار دانشجو دراین باره پاسخ داده است که در ادامه مشاهده می‌کنید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هفته گذشته نرخ دلار نسبت به روز‌های قبل تا حدودی کاهش یافت، اما به تدریج به روز‌های قبل خود بازگشت، ضمن اینکه برخی علت ارزانی دلار را مسائل سیاسی برجامی و نشست وین و دخالت‌های دولت و بانک مرکزی می‌دانند، کدامیک از این موضوعات در کاهش نرخ ارز موثر و محتمل‌تر است؟
هر کسی در ایران، اصلا در عالم و آدم همه می‌دانند که نرخ ارز در کشور ماحصل دست کاری دولت و بانک مرکزی است، یعنی مسوول اصلی تعیین نرخ ارز در ایران دولت و بانک مرکزی است، لذا اینکه نشست وین تا چه اندازه روی تغییر نرخ ارز تاثیر گذاشته هم یک موضوع قابل بحث است، اما، چون در حال حاضر نتیجه خاصی از نشست برجام و توافق وین به صورت رسمی ابلاغ و منتشر نشده نمی‌توان به طور قطع این موضوع را ماحصل نتایج برجامی دانست، بنابراین آنچه محتمل‌تر است دخالت‌های خود دولت و بانک مرکزی در تعیین نرخ ارز است که گاه افزایش و گاه کاهش می‌یابد.

اما دولتی‌ها و رئیس بانک مرکزی هر گونه دستکاری تعمدی در کاهش نرخ ارز را رد کرده اند، در این باره چه تحلیلی دارید؟
ببینید این سخنانی که آقای همتی می‌گوید تعجب آور است، چرا که وی همکار ماست، اقتصاد خوانده است، معلوم نیست چرا از اینکه نرخ ارز دستکاری نمی‌شود دفاع می‌کند. مشخص است که نرخ ارز توسط دولت و بانک مرکزی دستکاری می‌شود. مگر می‌شود نرخ ارز به یک باره از ۴ هزار تومان به ۳۲ هزار تومان برسد بعد کم کم درکانال ۲۵ هزار تومان قرار بگیرد، ظرف دو سه روز نزدیک ۲۰ هزار تومان شود و دوباره به تدریج به سمت قیمت‌های بالا برگردد؟ آقای همتی باید درباره روند تغییرات نرخ ارز توضیح دهند که چه عواملی موجب افزایش نرخ ارز شده و اینک ارز را کاهشی کرده است؟ مگر اتفاق خاصی در عرصه اقتصاد یا سیاست رخ داده که ارز اینگونه بالا و پایین می‌شود؟

بیشتر بخوانید

عواقب خطرناک نوسان نرخ ارز با انتظارات برجامی و اهداف انتخاباتی!

اما دولتی‌ها مسائل سیاسی و برجام را عامل این موضوع می‌دانند، نظر شما چیست؟
اگر اتفاق خاصی افتاده باشد، مثلا دلار‌های بلوکه شده ما آزاد شده باشد. رونقی در اقتصاد از نظر اشتغال و بهبود رفاه اجتماعی ایجاد شود، نفت بیشتری فروخته شود، دلار‌های نفتی با برداشته شدن تحریم‌های بانکی به دست ما برسد آن زمان می‌توان گفت مسائل برجامی در اقتصاد ما تاثیراتی گذاشته، اما اکنون اتفاق خاصی نیفتاده که نرخ ارز را کاهش دهد. از سوی دیگر با نگاهی به تابلوی صرافی بانک ملی متوجه می‌شوید که خود بانک مرکزی چه عامل مهمی در اعمال تغییرات در نرخ ارز است. خود بانک مرکزی اجازه نداد که نرخ ارز در همان قیمت‌های کاهش یافته باقی بماند، به این دلیل که بانک مرکزی اراده‌ای برای این موضوع ندارد، بنابراین مشاهده کردیم که نرخ ارز که احتمال می‌رفت به زیر ۲۰ هزار تومان برسد باز هم به نرخ ۲۱ هزار تومان برگشت.


آیا می‌توان این احتمال را داد که کاهش روند نرخ ارز در روز‌های آتی و در هفته‌های پایانی کار دولت می‌تواند یک کار سیاسی باشد تا یک اتفاق اقتصادی؟
این هم می‌تواند یک تحلیل درست باشد، به این دلیل که احتمالا دولت درصدد است تا نرخ ارز را هر چند دستکاری شده در آخرین روز‌های حضور خود کم کند و با نرخ کم به دولت بعدی بسپارد. این یک کار سیاسی است، اما دولت بعدی با توجه به چالش‌هایی که در پیش رو دارد، مثل کسری بودجه بالا و نقدینگی بزرگی که ایجاد شده قطعا مشکلات مختلفی را در پیش رو خواهد داشت که این مشکلات روی نرخ ارز تاثیر می‌گذارد. به هر حال نباید یادمان برود که سیاست دولت آقای روحانی یعنی افزایش نرخ ارز به هر دلیلی برای تامین بودجه یا ... به شدت اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داد. سیاستی که تولید را در گوشه رینگ قرار داد و ضربه فنی کرد. سیاستی که کلیه بازار‌های ما را به هم ریخت، نان و معاش را از زندگی و سفره مردم بیرون کشید و خسارت‌های بزرگی به اعتماد عمومی و رشد و توسعه اقتصاد در میان مدت و بلند مدت وارد کرد، لذا اتخاذ سیاست‌های درست برای اقتصاد و تعیین نرخ ارز یک ضرورت است چرا که هر اشتباه و قصور یا تعمدی دراین موضوع به ضرر کلیت اقتصاد ایران تمام می‌شود.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: آلبرت بغزیان دولت روحانی قیمت دلار عبدالناصر همتی سیاسی کاری دولت و بانک مرکزی هزار تومان نرخ ارز نرخ ارز نرخ ارز دولت بعدی اما دولت روز ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۹۰۶۰۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رکوردشکنی قیمت طلا؛ اقتصاد آمریکا متهم اصلی

در حالی که سایه تورم و رکود بر اقتصاد آمریکا سنگینی می‌کند و ریسک‌های ژئوپلتیک اقتصاد جهانی را تهدید، قیمت جهانی طلا طی یک ماه گذشته بیش از ۱۷۰ دلار افزایش یافته است.

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو: به نظر می‌رسد این روز‌ها همه در حال خرید طلا هستند از بانک‌های مرکزی گرفته تا سرمایه‌داران خرد. قیمت هر اونس طلا در معاملات هفته گذشته به رکورد ۲۴۴۰ دلار رسید و این در حالی است که چشم‌انداز روشنی برای توقف روند صعودی آن دیده نمی‌شود. طی یک سال گذشته قیمت طلا در بازار‌های جهانی بیش از ۳۰۰ دلار افزایش یافته است که ۱۷۰ دلار از این رقم فقط طی یک ماه گذشته به قیمت این فلز گران‌بها اضافه شده است.

سرمایه‌گذارانی که انتظار دارند فدرال رزرو آمریکا نرخ بهره دلار را کاهش دهد، عامل اصلی افزایش قیمت‌ها هستند اما این افزایش قیمت‌ها عوامل مهم دیگری هم دارد.

دلار، متهم اصلی
بانک‌های مرکزی به رهبری چین برای کاهش اتکا به دلار وارد بازار شده‌اند. بانک‌های مرکزی، طلا را به‌عنوان یک ذخیره بلندمدت باارزش و یک پناهگاه امن در زمان آشفتگی‌های اقتصادی و بین‌المللی می‌دانند.

طلا یک سرمایه‌گذاری مطمئن تلقی می‌شود. هنگامی که نرخ بهره کاهش می‌یابد، قیمت طلا افزایش می‌یابد، زیرا شمش از دارایی‌های درآمدزا مانند اوراق قرضه جذاب‌تر می‌شود. سرمایه‌گذاران همچنین طلا را به عنوان پوششی در برابر تورم می‌دانند. طلا ارزش خود را با افزایش قیمت‌ها حفظ می‌کند.

به گفته اولف لیندال، مدیرعامل یک شرکت تحقیقاتی، تقاضای شدید طلا توسط بانک‌های مرکزی نشانه تلاش آن‌ها برای کاهش اتکا به دلار است. به گفته وی دلار برای بانک‌های مرکزی که می‌خواهند اتکای اقتصادی به ایالات متحده را کاهش دهند، به هیچ وجه جذاب نیست. اعتیاد دولت آمریکا به استفاده از دلار به عنوان سلاح علیه کشور‌های غیر دوست خود باعث تشدید تمایلات دوری از دلار در میان دولت‌ها شده است.

 

جی پی مورگان هم در ماه مارس تاکید کرد کشور‌هایی که با ایالات متحده متحد نیستند، ممکن است طلا را به منظور کاهش آسیب پذیری در برابر تحریم‌ها جمع‌آوری کنند. خرید بانک‌های مرکزی باعث افزایش قیمت طلا از سال ۲۰۲۲ بوده است. خرید طلا توسط بانک مرکزی در سال ۲۰۲۲ بیش از دو برابر میانگین خرید سالانه در دهه قبل بود.

به گفته مارک زندی، اقتصاددان ارشد مودیز، قیمت نفت نیز در حال افزایش است و تهدیدی برای اقتصاد ایالات متحده به حساب می‌آید. افزایش قیمت نفت احتمالاً نگرانی‌ها در مورد تورم در بازار جهانی را افزایش می‌دهد و این مسئله به رشد قیمت طلا دامن می‌زند.

ترس از تورم و رکود اقتصاد آمریکا
افزایش قیمت طلا نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران انتظار کاهش نرخ بهره را از سوی فدرال رزرو در اواخر سال جاری دارند. اما آن‌ها همچنین نگرانند فدرال رزرو نتواند بدون سوق دادن اقتصاد آمریکا به رکود، تورم را در این کشور مهار کند. جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، مدعی است تورم هنوز در مسیر کنترل شده به سوی هدف ۲ درصدی قرار دارد و کاهش نرخ برای متعادل کردن مجدد اقتصاد احتمالاً در اواخر سال جاری آغاز خواهد شد.

این در حالی است که نرخ تورم ۱۲ ماهه آمریکا به ۳.۱ درصد رسیده که بسیار بیشتر از هدف تعیین شده توسط فدرال رزرو است. برخی از سرمایه‌گذاران با افزایش قیمت‌ها، با ولع بسیار اقدام به خرید شمش طلا می‌کنند و باعث افزایش قیمت‌ها می‌شوند.

برخلاف ارز‌های کاغذی سنتی، که ممکن است در طول زمان در دوره‌های تورم بالا ارزش خود را از دست بدهند، کمیابی فلز طلا و نقش تاریخی آن به عنوان ذخیره‌کننده ارزش سرمایه، به حفظ یا رشد قیمت آن در دوره‌های تورمی کمک می‌کند. سرمایه‌گذارانی که نسبت به تأثیر بالقوه تورم بر قدرت خرید خود محتاط هستند، تمایل دارند به طلا به عنوان محافظی برای حفظ ارزش دارایی‌های خود روی آورند؛ بنابراین با توجه به تداوم تورم آمریکا که هنوز بر اقتصاد امروز تأثیر می‌گذارد، این احتمال وجود دارد که بخشی از رشد اخیر قیمت طلا به دلیل خرید سرمایه‌گذاران برای محافظت در برابر تورم باشد.

همچنین طلا یک دارایی سنتی برای نگهداری در زمان عدم اطمینان سیاسی است و بخشی از به هم ریختگی بازار طلا و صعودی شدن قیمت نفت در کنار افت شاخص بورس به فاکتور‌های سیاسی و دیپلماتیک برمی‌گردد. رأی‌دهندگان در بیش از ۶۰ کشور جهان قرار است امسال به پای صندوق‌های رأی بروند که شاید ممهترین این انتخابات در آمریکا برگزار می‌شود که ترامپی که مردم تجربه ریاست جمهوری وی را دارند با بایدن که رئیس‌جمهور فعلی آمریکاست به رقابت می‌پردازد.

جنگ غزه و تحولات اخیر خاورمیانه نیز بر تنور رشد قیمت‌ها در بازار طلا دمیده است. حمله رژیم صهیونیستی به سفارت ایران در سوریه تنش‌ها را در منطقه به اوج رسانده و باعث تلاطم در بازار‌های جهانی شده است. در چنین شرایطی خریداران جدید وارد بازار می‌شوند و بسیاری برای کاهش ریسک سرمایه‌های خود اقدام به تنوع‌بخشی به پرتفوی خود می‌کنند.

این بخشی از جذابیت طلاست. وقتی بازار سهام سقوط می‌کند خرید طلا راهی عالی برای تنوع‌بخشیدن به سبد سهام است و افزایش اخیر قیمت طلا نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران ارزش مجددی برای نقش آن به عنوان یک دارایی مستقل قائل شده‌اند.

طلا جدا از نقشی که در تنوع‌بخشی به پرتفوی، حفظ ثروت و محافظت در برابر تورم و ریسک‌های ژئوپلتیک دارد، دارای ویژگی‌های منحصر به فرد دیگری است که آن را به یک دارایی برجسته تبدیل می‌کند. به عنوان مثال، ارزش ذاتی، دوام و عدم اتکا به تعهدات شخص ثالث به جذابیت همیشگی آن کمک می‌کند؛ و طلا در معرض خطرات مشابهی مانند سایر سرمایه‌گذاری‌ها مانند نکول یا ورشکستگی قرار نمی‌گیرد و در مواقع نامشخص آن را به یک دارایی ملموس و مطمئن تبدیل می‌کند.