هنرمندی که به پیشنهاد میلیون دلاری خارجی‌ها نه گفت!
تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۰۶۸۶۳۸
به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا، پرویز تناولی، هنرمند پیشکسوتی که بیشتر در حوزه مجسمه‌سازی شهرت داخلی و خارجی دارد، در سال‌های حضورش در ایران، انواع فرش‌ها و گلیم‌های دست بافت عشایر ایرانی را جمع‌آوری و مجموعه ارزشمندی را به دست آورد؛ مجموعه‌ای که حالا یک هزار و ۴۰۸ اثر آن به موزه نصیرالملکِ شیراز اهدا شده است و بخشی از آن یعنی هشت قطعه هم‌اکنون به صورت موقت در موزه ملی فرش ایران (تهران) به نمایش گذاشته شده است؛ هرچند که به دلیل شرایط کرونایی فعلا امکان بازدید حضوری از این مجموعه وجود ندارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این وقف فرهنگی پرویز تناولی از ابعاد بسیاری ارزشمند است، اما از آن‌جایی بسیار حائز اهمیت می‌شود که با توجه به تغییر شرایط زندگی عشایر، احتمالا بسیاری از این دست‌بافته‌ها ممکن است دیگر تولید نشوند. در نتیجه راه‌اندازی این موزه و ارائه آثار می‌تواند به شناخت انواع سبک‌های دست‌بافته‌های عشایری و زنده نگه داشتن آنها کمک بسیاری کند.
به گفته محمدرضا کارگر، مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول تاریخی، کشورهای عربی خواهان مجموعه دست‌بافته‌های عشایری و روستایی پرویز تناولی بودند و پیشنهادهای میلیون دلاری برای خرید آثار داده بودند، اما پرویز تناولی دوست داشت که این آثار برای نسل‌های آینده ایران باقی بماند.
تناولی که حتی در خلق آثار هنری نیز به ارزش‌ها و سنت‌های ایرانی پایبند بوده است و بیش از ۶۰ سال برای جمع‌آوری دست‌بافته‌های عشایر وقت گذاشته و در همین حال مجموعه‌ای از قفل‌های ایرانی را نیز گردآوری می‌کرده، چند سال پیش درباره علت علاقه‌اش به اشیای سنتی ایرانی، گفته بود که «اشیای سنتی، فولکوریک و عامیانه ما در حال از بین رفتن هستند. هنرهای اشرافی، درباری و ناب ما در کاخ‌ها و مساجد ثبت شده‌اند، اما کسی به هنرهای عامیانه توجه نکرده است. هنرهایی که مردم با دل خود و سلیقه و علاقه انجام می‌دهند.»
او یادآور شده بود که «مادران عشایر که پسران‌شان را با گله همراه می‌کردند، هنر دست‌های خود را به زیبایی روی بافته‌های «نمکدان‌ها» به یادگار گذاشته‌اند. با خودم گفتم اگر من این‌ها را جمع‌آوری نکنم، چه کسی این کار را انجام می‌دهد؟ اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها خیلی به این موضوعات توجه کرده‌اند، اما در ایران به مواردی مثل قفل‌ها، طلسم‌ها، سنگ قبرها و گرافیک سنتی توجهی نشده است. این هنرها از دل مردم برخاسته‌اند و مردمی هستند. کسانی که این‌ها را به وجود آورده‌اند دانشگاه نرفته‌اند و تعلیم پیش استاد ندیده‌اند، اما خود به خود جوهر وجودشان که با عشق بوده باعث شده آثاری به وجود بیاورند که اسم هنر را روی آنها بگذاریم.»
مدتی پیش تناولی تصمیم گرفت که در راستای همین علاقه شخصی، مردم را نیز در تماشای مجموعه دست‌بافته‌های خود سهیم کند. در نتیجه یک هزار و ۴۰۸ اثر از مجموعه خود را به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اهدا کرد تا این مجموعه در اختیار عموم مردم قرار بگیرد. قرار است که ۹ اثر از این مجموعه نیز به صورت دائم به موزه ملی فرش ایران هدیه داده شود. هرچند که مدیر این مجموعه امیدوار است، پرویز تناولی در این تصمیم خود تجدید نظر کند و تعداد بیشتری را برای این موزه در نظر بگیرد.
رونمایی از مجموعه دست‌بافته‌های تناولی که این روزها هشت قطعه آن به صوت موقت در موزه ملی فرش قرار گرفته است، بهانه خوبی شد برای بازدید از این نمایشگاه. موزه فرش ایران همانند سایر موزه‌ها در این روزها سوت و کور است و مجموعه تناولی نیز در همین شرایط در طبقه دوم این مجموعه قرار گرفته و قرار است به صورت مجازی در اختیار علاقه‌مندان قرار بگیرد.
در این مجموعه انواع دست‌بافته‌های عشایری همانند گلیم، نمکدان، تاچه، گبه، نیم خورجین، چنته، جای قلیان، رو کرسی، رو اسبی، مفرش، سفره نان، جای تنباکو و ... دیده می‌شود.
پریسا بیضایی، مدیر موزه ملی فرش ایران، درباره این نمایشگاه می‌گوید: «آثار این مجموعه بسیار برای ما جالب بود و موزه فرش از خیلی از آنها همانند نمکدان‌ها و مفرش‌های بی‌نظیر بی‌بهره است. خیلی خوشحال می‌شویم تعداد آثار اهدایی ایشان به موزه فرش بیشتر باشد تا ما نیز بتوانیم از این مجموعه ارزشمند بهره ببریم. ما مجموعه‌ای از دست‌بافته‌های عشایری را داریم، اما آثار آقای تناولی به غنای این مجموعه کمک می‌کند.»
او درباره میزان ارزش آثار این مجموعه نیز توضیح می‌دهد: «آقای تناولی خودشان روی این آثار، پژوهش و مطالعه انجام دادند که فارغ از بحث ارزش این آثار، به بحث مهم مردم شناسی نیز بسیار کمک می‌کند. ارزشمندی آثار فارغ از بافت‌های منحصر به فرد، ترکیب‌بندی زیبا و استفاده از مواد بسیار خاص، آموزش و شناخت فرهنگ ایران زمین است. حالا کارشناسان میراث فرهنگی می‌توانند در ادامه مسیر پژوهش‌های آقای تناولی، کارشان را ادامه بدهند.»
مدیر موزه ملی فرش ایران خاطرنشان می‌کند: «شاید قدمت این آثار چندان زیاد نباشد، اما با توجه به اینکه در دنیای امروزی بسیاری از آثار این مجموعه همانند نمکدان‌ها و چپق‌دان‌ها دیگر توسط عشایر بافته نمی‌شوند، نادر بودن این آثار بر ارزشمند بودن این مجموعه می‌افزاید.»
بیضایی همچنین درباره امکان بازدید عمومی از این آثار می‌گوید که با توجه به شرایط فعلی، هم‌اکنون امکان بازدید حضوری وجود ندارد، اما صفحه اینستاگرام موزه فعال است و در آنجا گزارش‌ها و تصاویری از این مجموعه در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد.
منبع: تابناک
کلیدواژه: انتخابات 1400 شورای نگهبان محسن رضایی مجید شهریاری نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری پرویز تناولی هنرمند هنرمند پیشکسوت فرش عشایر موزه انتخابات 1400 شورای نگهبان محسن رضایی مجید شهریاری نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری دست بافته های عشایری دست بافته های عشایر موزه ملی فرش ایران پرویز تناولی دست بافته ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۰۶۸۶۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی، دیگر دانشگاه‌ها را به تقلید از ما واداشته است
ایسنا/خراسان رضوی عضو پیوسته شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: مرکز آثار مفاخر به عنوان یک پدیده خاص، دیگر دانشگاه‌ها را به تقلید از ما واداشت و این پیشگامی دانشگاه فردوسی را مدیون سلمان ساکت هستیم.
محمّدجعفر یاحقی امروز، ۵ اردیبهشت ماه، در آیین تقدیر از سلمان ساکت، رئیس پیشین مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد که در محل باشگاه مفاخر و پیشکسوتان دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: ساختمان مرکز آثار مفاخر قبل از ایجاد، بانک ملی و یک فروشگاه بود لذا تبدیل این ساختمان به این مرکز کار شایسته و قابل تقدیری است.
وی افزود: مرکز آثار مفاخر پیشانی دانشگاه فردوسی است و در واقع ما دانشگاه فردوسی را در این مرکز مجسم می‌بینیم.
یاحقی در خصوص سابقه آشنایی با سلمان ساکت گفت: من قبل از تولد دکتر ساکت با پدر و خانواده او آشنا بودم و دوران کودکی و نوجوانی‌اش را به خاطر دارم و بیشتر از هر کسی دیگری او را می‌شناسم.
عضو پیوسته شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی عنوان کرد: ساکت فرزند عزیز من است و من به چنین شخصیتی افتخار می‌کنم. ساکت یک پدیده در دانشگاه فردوسی است و باید این پدیده استمرار یابد و این سیره و روش باید تداوم پیدا کند، لذا از مدیریت جدید درخواست می‌کنم از وجود دکتر ساکت و راهنمایی‌های ایشان در مدیریت مرکز بهره ببرند.
یاحقی ادامه داد: امیدوارم که مدیریت جدید از وجود دکتر ساکت نهایت استفاده را ببرد؛ چراکه ایشان می‌توانند هدایت‌کننده باشد.
وی بیان کرد: رسالت ما دانشگاهیان این است که به یکدیگر کمک کنیم و این دانشگاه که میراث مشترک مملکت ماست باید اعتلا یابد و برای اعتلای این نام بلند باید همراهی داشته باشیم.
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی ادامه داد: همکاری با مدیریت جدید مرکز آثار مفاخر باعث می‌شود تولید بیشتری از آثار و مفاخر را داشته باشیم و غنای این مرکز را به دنبال خواهد داشت.
آنچه در سلمان ساکت دیدم عشق و کار توامان بود
سعید مرتضوی، استاد پیشکسوت گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه اظهار کرد: به لحاظ اخلاقی و حس پدرانه که به دکتر ساکت دارم برای ایراد سخن در این جمع حضور یافتم و البته این تکلیفی بود که بر عهده من نهاده شد؛ ضمن اینکه باید بگویم ارتباط نزدیکی با دکتر ساکت نداشتم تا تصویر بهتری را ترسیم کنم اما بر اساس برداشتم آنچه در سلمان ساکت دیدم عشق و کار توأمان بود.
وی ادامه داد: کار باید معنا داشته باشد و به عبارتی به انسان‌ها معنا ببخشد لذا کار معنادار کاری است که در انسان یک حس یگانگی به وجود آورد؛ حس یگانگی یعنی اینکه بگوید ما با هم هستیم، این با هم بودن بعدی از معناداری کار است.
مرتضوی خاطرنشان کرد: دومین بعد معنادار بودن این است که حس برای هم بودن را در ما رقم می‌زند و ما را به سمت خدمت می‌برد و ما خود را خدمت‌گذار می‌دانیم. سومین عنصر در کار معنادار این است که باعث می‌شود انسان تمام قابلیت خود را به کار گیرد. عمر مدیریت کوتاه است اما دکتر ساکت از همه قابلیت‌ها برای این امر استفاده کرد. این یعنی کار سخاوتمندانه که تحسین برانگیز است.
وی تصریح کرد: این معنا داری در کار برای همه افراد فعال در عرصه‌های خدمت انگیزه‌بخش بوده و این سخاوت در کار بسیار خوب است که در دانشگاه باشد؛ چراکه یکی از آفت‌های عالمان حسادت است. کار معنادار انسان را ارتقا می‌دهد اما درباره عشق باید گفت که عشق مسئولیت آفرین و زاییده معرفت، مسئولیت و مراقبت است، عشق معرفت آفرین است.
وی بیان کرد: در ادبیات امروز سلسله مراتبی برای ظرفیت سازمانی جهت توانمندی فراهم شده که دارای ۶ سطر است و شامل احترام به قانون، سختکوشی، تخصص، پیشگامی، خلاقیت و اشتیاق است به عبارتی بالاترین ظرفیت در یک سازمان اشتیاق است.
مرتضوی اظهار کرد: دکتر ساکت یک کارآفرین نهادی است. نهادها هویت‌بخش و انسجام بخش هستند و گسست‌ها را از بین می‌برند و به این مرکز باید به عنوان یک مزیت رقابتی نگاه کنیم؛ البته می‌توان گفت که شخص دکتر ساکت یک مزیت رقابتی است و ویژگی مزیت رقابتی این است که ارزش افزوده ایجاد کرده و چیزی را به سیستم می‌افزاید.
کیفیت مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی را مدیون خدمات دکتر ساکت هستیم
همچنین علی حائریان اردکانی، پژوهشگر ایرانی و استاد بازنشسته دانشگاه فردوسی مشهد گفت: صحبت درباره دکتر ساکت بسیار سخت است، چراکه ایشان کاری سترک کردند. علت این دشواری سخن گفتن در وصف ایشان این است که دکتر ساکت یک نفر نیست برای اینکه ایشان همزمان در ۲ حرفه کاملآ متفاوت دندانپزشکی و تدریس ادبیات فعالیت داشته و در هر ۲ استاد هستند.
وی افزود: مرکز مفاخر و موزه دانشگاه فردوسی دارای ۲ رکن ارزشمند در دانشگاه است، این ۲ مرکز در واقع پنجره دانشگاه محسوب می‌شود، از طرفی جمع‌آوری این همه سند و مدرک کاری بس دشوار است. موزه فقط قرار دادن چند شی در کنار هم نیست؛ اینکه اشیائی جمع کنیم و در یک ویترین بچینیم و انتظار داشته باشیم اثری داشته باشد بلکه باید با یک فرهنگ، نظم و هدف خاصی چیده شود.
استاد بازنشسته دانشگاه فردوسی مشهد ابراز کرد: دانشگاهی با قدمت ۷۰ ساله نیازمند چنین موزه‌ای بوده است، اما اگر دکتر ساکت نبود شاید شکل و شمایل موزه در وضعیت فعلی خود قرار نداشت.
وی در خصوص ویژگی‌های دکتر ساکت اظهار کرد: چند ویژگی بسیار ارزشمند دکتر ساکت ایشان را مناسب ریاست موزه مفاخر دانشگاه فردوسی کرده بود. به عنوان مثال درایت و دقت ایشان مثال زدنی است، همین دقت و درایت بود که این موزه را با چنین کیفیتی ساماندهی کرد؛ از طرفی متانت و بردباری او مثال‌زدنی و برای این مرکز بسیار ضروری است. مهمتر از این موارد پشتکار ایشان در پیگیری اسناد و مدارک بسیار اهمیت دارد، لذا اگر کیفیت کار و پیگیری دکتر ساکت نبود این کار با این ویژگی‌ها انجام نمی‌گرفت.
اردکانی بیان کرد: حاصل تلاش‌های دکتر ساکت و اقدامات ایشان ایجاد چنین موزه‌ای با این کیفیت است و ما چنین مرکزی را مدیون خدمات ۱۰ ساله او هستیم.
انتهای پیام
محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام