به نقل از «خبرگزاری میزان»

بی توجهی مسئولین فرهنگی به بی عدالتی در توزیع کتاب و کاهش سرانه مطالعه

تاریخ انتشار: ۲۴ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۲۲۱۱۰۸

یک نویسنده کتاب گفت: بی عدالتی در توزیع کتاب و توسعه سرانه مطالعه دو مقوله مهم هستند که مورد بی‌توجهی قرار گرفته اند هرچند گفته می‌شود فضای مجازی فاصله‌ها را تحت تاثیر قرار داده و تا حدود زیادی از بین برده است.

حسن بنیادیان در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان پیرامون فرصت‌ها و تهدیدات حاصل از تعطیلات کرونا و لغو نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران بر سرانه مطالعه کشور گفت: بیماری کرونا تحولات بسیاری را بر سطح جامعه خصوصا در جامعه فرهنگی ایجاد کرد، این تحولات در سطوح مختلف از تولید کننده محتوا تا چاپ و عرضه کتاب دیده می‌شود البته در این شرایط فضای مجازی به عنوان تنها مسیر ارتباطی بین تولیدکنندگان و مخاطبان بشمار می‌رود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با اشاره پیامد‌های لغو برگزاری نمایشگاه کتاب تهران ابراز کرد: کرونا توانسته تغییرات اساسی را بر بازار کتاب و مطالعه اعمال کند عمده‌ترین آن عدم برگزاری نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران به عنوان بزرگترین رویداد ادبی کشور بود  ما در گذشته در کنار برگزاری نمایشگاه کتاب که عموما به بروز و ظهور توسعه و تولیدات فرهنگی - ادبی پرداخته می‌شد شاهد نشاط اجتماعی و شناختی وسیع از تولیدات فرهنگی و کتاب‌های منتشر شده برای مصرف کنندگان آن هم به صورت متمرکز بودیم، اما با منتفی شدن برگزاری نمایشگاه‌ فیزیکی کتاب تمام پتانسیل‌های جانبی نمایشگاه از بین می‌رود هرچند ناشران تلاش دارند تا از فضای مجازی به عنوان یک راهکار کمک بگیرند، اما باید تاکید کنم که نمایشگاه به صورت حضوری تاثیرات قابل توجهی بر سطوح مختلف جامعه می‌گذارد.

بیشتر بخوانید: برای مطالعه معرفى آخرین كتب منتشر شده اینجا کلیک کنید

این نویسنده کتاب پیرامون برگزاری نمایشگاه کتاب به صورت فیزیکی تاکید کرد: تاثیرات و تحولات فرهنگی عموما زمانی اثرگذار هستند که به صورت فیزیکی برگزار شوند، در جامعه ما بسیاری از تعاملات رو در رو شکل می‌گیرد و زمانی عقل، ارزش، فطرت و احساسات مثبت تبادل می‌یابد که به صورت فیزیکی در جمع و ارتباط مستقیم قرار گرفته باشیم لذا عدم برگزاری نمایشگاه کتاب تا حدود زیادی به رکود در حوزه تولیدات فرهنگی دامن خواهد زد.

بنیادیان آسیب‌های ایجاد شده درحوزه توزیع کتاب را مورد بررسی قرار داد و تصریح کرد: عدم وجود شبکه توزیع فراگیر کتاب رابطه بین نویسنده و ناشران را تا حدود زیادی تحت تاثیر قرار داده در عین حال باید به این مهم توجه داشت که بسیاری از فرهیختگان ما شرایط لازم برای حضور در مقطع زمانی خاصی را برای حضور در نمایشگاه کتاب ندارند این افراد از کتاب‌های ارائه شده در نمایشگاه محروم می‌شوند و دسترسی آنان به کتاب‌ها با دشواری بیشتری همراه می‌شود.

این نویسنده کتاب تصریح کرد: بی عدالتی در توزیع کتاب و توسعه سرانه مطالعه دو مقوله مهم هستند که مورد بی‌توجهی قرار گرفته اند هرچند گفته می‌شود فضای مجازی فاصله‌ها را تحت تاثیر قرار داده و تا حدود زیادی از بین برده است، اما باید توجه داشت که شناخت مخاطب از کتاب‌ها را نیز تحت تاثیر قرار داده و گا‌ها حتی دسترسی افراد را با مشکلاتی متعددی روبرو کرده است.

وی آسیب‌های جانبی استفاده افراطی از فضای مجازی را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: کارشناسان فرهنگ به جز کاهش سرانه مطالعه نگرانی کلی‌تری نیز دارند و آن نحوه استفاده از فضای مجازی است این دو مقوله زمانی کارکرد‌های مثبتی به خود می‌گیرند که فرهنگ استفاده از فضای مجازی جایگاه خود را در بین تک تک افراد جامعه به دست آورده باشد.

این کارشناس امور فرهنگی توسعه فضای مجازی را اجتناب ناپذیر دانست و بیان کرد: توسعه فضای مجازی اجتناب ناپذیر است اما در حالی که کارکرد‌های خوبی در آن نهفته است، گاهی آسیب‌هایی را با خود به همراه دارد در هر صورت این فناوری همانگونه که کاردبرد مثبت دارد کاربرد‌های منفی هم دارد لذا نیازمند مدیرت و فرهنگ سازی بسیار است. اگر به روابط موجود در فضای‌های مجازی نگاهی بیندازیم متوجه فاصله زیاد بین والدین و فرزندان می‌شویم، ارتباط برقرار کردن در فضای مجازی باید به شیوه‌ای باشد که ما را غافل از ارتباطات و فضای حقیقی نکند.

وی آینده نگری را ضرورت جامعه امروز دانست و ابراز کرد: مطالعه کتاب از جنبه محتوا امری مهم و قابل توجه است، اما باید توجه داشت که فضای مجازی همپای کتاب حرکت کرده است و باید آینده‌نگری به عنوان یک گزینه مهم برای کنترل هرچه بهتر روز‌های پیش رو مد نظر قرار گیرد و برای به دست آوردن حقایق و پیش بینی‌های درست باید بررسی‌ها و تحلیل‌ها بر اساس مطالعات میدانی را در دستور کار قرار داد.

نویسنده کتاب «اوقات فراغت ایجاد فرصت برای هضم آموخته هاست» اظهار کرد: کتاب دارای عمق اطلاعات بسیار است و نویسنده بعضا برای تالیف کتاب مجبور به مطالعه صد کتاب می‌شود که نتایج همه مطالعاتش را در یک کتاب می‌گنجاند لذا می‌توان به وضوح تاکید کرد که هیچ کالایی نمی‌تواند مانند کتاب ارزشمند باشد حتی فیلمنامه نویس نیز به مطالعه چند کتاب بیشتر بسنده نمی‌کند پس ارزش مطالعه کتاب از سایر فعالیت‌های فرهنگی ارزشمند‌تر و ارزنده‌تر است.

وی عادت به مطالعه را ریشه یابی کرد و افزود: عادت به مطالعه یک رویکرد اجتماعی ارزشمند است این عادت از زمان کودکی و نوجوانی نهادینه می‌شود، هنگامی که کودکان در دوره ابتدای هستند باید به مطالعه عادت کنند، طرح بنیادین آموزشی که از سوی مسئولان امر در نظر گرفته شده می‌تواند شرایط را برای عادت دادن کودکان به مطالعه کتاب تغییر دهد. لمس و لذت کتابخوانی در دوران کودکی و نوجوانی مطالعه را به عادت تبدیل می‌کند و باید رشد و توسعه یابد و در ادامه در متن زندگی آنان جاری شود، نکته قابل تامل اینکه کتاب درسی هرگز نمی‌تواند جایگزین کتاب‌های غیر درسی شود.

نویسنده کتاب «يک نهاد توليد علم و ترسيم رابطه مطلوب» پیرامون رویکرد موثر کتابخانه‌ها برای حفظ مخاطبان کتاب‌خوان اظهار کرد: کتابخانه می‌توانند با حضور پر رنگ در فضای مجازی شرایط را برای حفظ مخاطب در پیش بگیرد و اهداف کتابخانه‌ها را دنبال کند تا بدین ترتیب مخاطبان از عادت به کتاب و کتابخوانی فاصله نگیرند و در عین حال جستجو برای یافتن و بررسی جهت خواندن کتاب که خود یک پروسه ارزشمند است در افراد شکل بگیرد.

بنیادیان ضمن اعلام هشدار به منظور برنامه ریزی مناسب در مورد اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در تعطیلات کرونایی خاطرنشان کرد: به گفته کارشناسان حوزه فرهنگی باید توجه کنیم که دچار راحت طلبی نشویم، زیرا این راحت طلبی هزینه گزافی را برای جامعه در حوزه فرهنگ به دنبال دارد، تعطیلی فضا‌های فرهنگی خصوصا کتابخانه‌ها قطعا ریزش مخاطب به دنبال دارد این خود به نوعی راحت طلبی است که فکر کنیم کاری از دست ما بر نمی‌آید و در دراز مدت به تغییر کاربری کتابخانه‌ها تن در دهیم. مراکزی مانند کتابخانه ها، مساجد و سینما که به انتقال، توسعه و ترویج فرهنگ ارزشمند ما برای نسل‌های آینده می‌پردازند باید بیشترین هوشیاری را داشته باشند لذا باید به آن‌ها توجه‌ای ویژه کرد در عین حال در نظر داشت وقتی میدان را خالی کنیم مجالی را برای تاخت و تاز دشمن خصوصا در حوزه فرهنگ ایجاد کرده ایم که این خطری بسیار بزرگ است.

انتهای پیام/

برچسب ها: اخبار ادبيات معرفى كتاب

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: اینجا اخبار ادبيات برگزاری نمایشگاه کتاب تحت تاثیر قرار داده تا حدود زیادی فضای مجازی سرانه مطالعه نویسنده کتاب کتابخانه ها توزیع کتاب کتاب ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۲۲۱۱۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

از روز جهانی کتاب و حق مولف تا نقش کتاب در سبد خانواده‌ها

زهره صارمی، استاد زبان و ادبیات پارسی و مدرس دانشگاه درمورد روز جهانی کتاب و حق مولف بیان کرد: کتاب همواره همچون بارقه‌ای از نور در تاریکی دوره‌های مختلف تاریخی نجات‌بخش نوع بشر بوده است. زیرا کتاب با ایجاد نگرش مثبت در افراد جامعه باعث توسعه و بهبود شرایط جامعه شده است؛ به‌طوری که سطح دانش و تجربه زیسته‌ی افراد را بالا برده و پنجره‌ای گشوده است به جهان بینی‌های مختلف و زندگی‌هایی که امکان زیستن آنها وجود ندارد. زیرا تنها با خواندن کتاب می‌توان آن زندگی‌ها را تجربه کرد. 

این استاد زبان و ادبیات پارسی اظهار کرد: کتاب همواره به انسان کمک کرده است تا اهداف زندگی را برای خود مشخص و پیدا کند و به همین دلیل، انسان با خواندن کتاب می‌تواند درمورد اهدافی که تعیین و پیدا کرده است راه حل مناسب و دانش و اطلاعات کافی بدست آورد و علاوه بر این، کتاب توانسته است انسان را در راستای اهداف و راه حل‌هایی که می‌خواهد در پیش بگیرد راهنمایی کند و برای او روشنگر باشد. زیرا کتاب خواندن همواره باعث احساس آرامش و لذت بی‌پایان می‌شود و همین لذت بی‌پایان، مفهومی به نام کتاب را ماندگار کرده است. 

صارمی گفت: هر ساله در ۲۳ آوریل که همزمان با درگذشت نویسنده‌ی بزرگ «ویلیام شکسپیر» است روز جهانی «کتاب و حق مولف» گرامی داشته می‌شود و ایده اولیه‌ی این مناسبت از برنامه‌ای بوده است که در کاتالونیای اسپانیا برگزار می‌شده که همواره در این روز به خرید و فروش و اهدای کتاب پرداخته می‌شده است و هر کسی که کتابی خریداری می‌کرده یک شاخه گل رز هم، هدیه می‌گرفته است و پس از آن، این موضوع مورد توجه قرار گرفت و سازمان یونسکو این روز را به نام «روز جهانی کتاب» و حق مولف پایه‌گذاری کرد که اهمیت و توجه بیشتری به دست اندرکاران چاپ یک کتاب اعم از نویسندگان، مولفان، ناشران و معلمان و... شود. 

این استاد زبان و ادبیات پارسی ادامه داد: در طول تاریخ مشاهده کردیم افراد برای کسب دانش و بینش بیشتر و گسترده‌تر، همواره با هر زحمتی که بوده است به منابع و کتاب‌های مختلف دسترسی پیدا می‌کردند. اما در سال‌های اخیر شاهد تحولی در این زمینه هستیم و آن هم، انتشار کتاب‌های دیجیتالی و صوتی در فضا‌های مجازی و گروه‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف است و این اقدام مثبتی است که می‌توان آن را به فال نیک گرفت. اما نکته‌ای که نباید فراموش شود حق مالکیت معنوی و حق مولف و تألیف و حق ناشر است؛ به‌طوری که وقتی قصد داریم کتابی را خریداری کرده و مطالعه کنیم نباید با دانلود کردن کتاب‌های دیجیتالی به صورت رایگان حق مولف و مالکیت معنوی و انتشارات را نادیده بگیریم و در مقابل، باید با خریداری از اپلیکیشن‌های معتبر و گروه‌هایی که با ناشر یا مولف ارتباط دارند کتاب‌های صوتی و دیجیتالی را در فضای مجازی از راه درست و دقیق تهیه کنیم و این کار خوبی است چراکه می‌توانیم با مبلغ بسیار کمتر.

او افزود: کتابی را در کتابخانه مجازی خودمان؛ آن هم در محیط تلفن همراه، تبلت و رایانه برای همیشه داشته باشیم و حتی این کتاب‌ها در حساب کاربری اپلیکیشن‌های کتابفروشی‌ها ماندگار خواهند شد. بنابراین، بهتر است که این کتاب‌ها را با مبلغ بسیار ناچیز تهیه کنیم و برای همیشه داشته باشیم و با پرداخت هزینه، دِین خود را به مولف و ناشر ادا کنیم. 

صارمی با اشاره به سرانه مطالعه کشور گفت: سرانه مطالعه در کشور ما در مقایسه با کشور‌های دیگر بسیار پایین است و باید به این نکته اشاره کرد که تا قبل از این، شاید بعضی از افراد، دسترسی فیزیکی نداشتن برای خرید کتاب در همه نقاط کشور و هزینه خرید را مطرح می‌کردند که البته به نظر بنده، این مسئله خیلی منطقی و دقیق به نظر نمی‌آید. چون در تناسب با هزینه‌های دیگر زندگی می‌توان کتاب را در سبد خرید خانواده‌ها قرار داد. از طرفی، با وجود کتاب‌های مجازی، هزینه‌های خرید این نوع کتاب‌ها کمتر و دسترسی به آنها بسیار راحت‌تر و گسترده‌تر شده است. 

این استاد زبان و ادبیات پارسی یادآور شد: از همه عزیزان و دست اندرکاران درخواست می‌کنم برای ترویج و فرهنگ‌سازی مطالعه تلاش بیشتری انجام دهند و هر کسی در هر جایی که فعالیت می‌کند مطالعه‌اش را به منظور افزایش دانش، بیشتر کرده و در آینده‌ی نه چندان دور اثر مطالعه را در زندگی خود مشاهده کند و این یک امر بدیهی است که بار‌ها به تجربه اثرش دیده شده است. همچنین، توصیه می‌کنم در زمینه‌ی کتابخوانی کودکان تبلیغات بیشتر و گسترده‌تری صورت بگیرد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات