به نقل از «مشرق»

سردترین بهار بورس تهران

تاریخ انتشار: ۱ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۳۱۵۰۵۸

پرونده بورس تهران در بهار ۱۴۰۰ در حالی بسته شد که شاخص کل سهام با ثبت افت ۶/ ۱۰درصدی عنوان منفی‌ترین بهار تاریخ بورس را در اختیار گرفت.

به گزارش سرویس بورس مشرق، به این ترتیب رشد ۲/ ۱درصد این نماگر در خردادماه نیز نتوانست عقب‌نشینی دو ماه نخست را تلافی کند. در آخرین ماه بهار آنچه سبب شد تا نماگر اصلی بورس بیش از این سقوط نکند، افت قابل‌توجه قیمت سهام در طول ماه‌های گذشته، خوش‌بینی‌های غیراقتصادی، فرارسیدن فصل مجامع و در کنار آن ثبات نرخ ارز بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فصل بهار هم به پایان رسید و بازار سهام در طول این دوره نتوانست از خاکستر ابرریزش بهای سهام که در سال ۹۹ رخ داد برخیزد. بررسی عملکرد بورس تهران در طول سه ماه اخیر نشان می‌دهد که افت ۶/ ۱۰ درصدی شاخص کل در طول این مدت مانع از آن شده که حتی سهام ارزنده موجود در بازار مورد توجه سرمایه‌گذاران بازار قرار گیرد. با این حال سایر متغیرها نظیر نسبت نمادهای حاضر در صف فروش نسبت به کل نمادها به‌تدریج کاهش یافته است. البته این مساله موجب نشده که شاهد ورود پول حقیقی به این بازار باشیم.‌ طی سه ماه گذشته ۱۴‌هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان از پول حقیقی‌ها از بورس خارج شده است.

بیشتر بخوانید:

در یک سال اخیر سود در کدام بازار بود؟

یک ماه دیگر از عمر طولانی بازار سهام در ایران به پایان آمد و شاخص‌بورس تهران که در ابتدای خردادماه در سطح یک‌میلیون و ۱۵۴ هزار واحدی قرار داشت پس از تحمل یک ماه فراز و نشیب تقریبا خنثی و رشد محدود ۲/ ۱ درصدی به سطح یک میلیون و ۱۶۸ هزار واحدی رسید. شاید بتوان خرداد را ماه مهمی برای بازار سرمایه دانست. در طول این مدت  و چند رکورد دیگر به ثبت رسید و پول حقیقی هرچند در بسیاری از روزها بازار را ترک کرد، با این حال توانست در برخی از روزهای دیگر نیز در واکنش به خوش‌بینی حاصل از فصل مجامع و چند عامل جزئی دیگر به بازار سهام بازگردد تا میزان خروج پول این دسته از بازیگران سهام به کمترین میزان از آذر ۹۹ برسد. اگر از زاویه‌ای کلان‌تر به بازار سهام نگاه کنیم، اوضاع بورس را باید با پایان خرداد در قالب عملکردی فصلی بررسی کرد.

در حالی‌که خردادماه نسبت به ماه‌های گذشته ماه بهتری برای بازار سرمایه و فعالان آن بود؛ با این حال بهار ۱۴۰۰ به عنوان سالی که میراث شوم ابرنوسان قیمت‌ها در سال ۹۹ را به دوش می‌کشد، بهار خوبی برای بورس و فرابورس نبود. بررسی آمار و ارقام به ثبت رسیده در طول فصل بهار حکایت از آن دارد که در سه ماه گذشته میانگین وزنی قیمت‌ها در بورس به میزان ۶/ ۱۰درصد افت داشته است که بیشترین افت دماسنج تالار شیشه‌ای در اولین فصل از سال (در تاریخ فعالیت بورس) به‌شمار می‌رفت. این رقم در حالی به ثبت می‌رسد که در مدت مشابه سال قبل این میانگین -که در شاخص‌کل بورس قابل رویت است- به حدود مثبت ۱۴۸درصد رسیده است.

دوربرگردان اعداد

با توجه به تفاوتی که این ارقام با هم دارند بعید به‌نظر نمی‌رسد که در ماه‌های پیش‌رو نیز همچنان با بازتاب‌های بورس حبابی ۹۹ دست به گریبان باشیم، اما نکته قابل‌توجه این است که در طول همین مدت برخی از موانع از سر راه بازار برداشته شده که می‌توانند در میان‌مدت به اصلاح روند بازار سهام کمک کنند. برای مثال در طول ماه‌های گذشته به‌خصوص یک ماه اخیر سهم صفوف فروش از کل نمادهای معامله‌شده به‌شدت کاهش یافته است. بر این اساس فصل بهار ۱۴۰۰ در حالی خاتمه می‌یابد که درصد صفوف فروش بازار سهام در هر روز نسبت به کل نمادهای معامله‌شده به زیر۳۰‌درصد نیز رسیده است. این در حالی است که تا چندی پیش در برخی از روزها ارزش صف‌های فروش به فراتر از ۸۳ درصد نیز می‌رسید.

به‌نظر می‌آید که افزایش مدام قیمت‌ها در زمان روند نزولی پر فشار بورس که تقریبا ۱۰ماه ادامه داشته در کنار نزدیک شدن به فصل مجامع و خاطرجمع‌شدن از عدم‌ریزش بیشتر قیمت دلار سبب شده تا میل چندان زیادی به فروش سهام در بازار باقی نماند. بیشتر سهامی هم که در طول روزهای اخیر در صف فروش بوده‌اند یا به نمادهای کوچک غیربنیادی تعلق داشته‌اند که فارغ از ریزش قیمت سهام همچنان از سوی بازار، گران تلقی می‌شوند یا نمادهایی را شامل می‌شوند که دارای تعدیلات موثر بر درآمدزایی سهم هستند.

اما عامل مهم دیگر که در طول ماه‌های اخیر بسیار خودنمایی کرده، خروج پول حقیقی از بازار سهام است که در خردادماه به‌طور کلی ادامه داشت، با این حال نسبت به ماه‌های قبل از آن نشانگر کاهش ارقام بود، این رقم رو به کاهش گذاشت همچنان حقیقی‌های بازار سرمایه فروشنده و حقوقی‌ها خریدار هستند. گواه این ادعا ارزش ۱۴ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان فروش حقیقی به حقوقی در طول بهار ۱۴۰۰ است که حکایت از آب‌رفتن سهم سرمایه‌گذاران خرد در امر سرمایه‌گذاری و بازار سهام دارد.

تحلیل ETFها

اما از آمار مربوطه به ورود و خروج حقیقی و میزان صفوف فروش در بازار سهام که بگذریم، یک نکته جالب در معاملات وجود دارد که طی ماه‌گذشته به کرات خودنمایی کرده است. در طول این مدت هر زمان که سرمایه‌گذاران حقیقی اقبال کمتری به معاملات مستقیم سهام نشان داده‌اند، پول سرمایه‌گذاران خرد از این بخش بازار خارج شده و به ‌معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله اختصاص یافته است. همین امر سبب شده تا نمودار حاصل از مقایسه این دو عدد، نوعی واگرایی را میان خالص خرید حقیقی سهام و ETFها نشان دهد. همانطور که در گزارش‌های پیشین نیز تا حدودی به این امر اشاره شد، این رویداد نشان می‌دهد که صندوق‌های معامله‌پذیر با سهل‌تر کردن سرمایه‌گذاری مستقیم توانسته‌اند خروج پول از بازار سرمایه را محدود کرده و به هنگام افزایش ریسک سرمایه‌گذاری به ابزاری جهت پوشش ریسک در این بازار بدل شود.

با این حال مسائل قابل‌توجه صندوق‌ها به اینجا محدود نشده است. در طول سه ماه اخیر هربار که ارزش معاملات سهام افزایش یافته ارزش معاملات صندوق‌ها نیز بیشتر شده، اگرچه بخشی از این مساله ناشی از افزایش خالص ارزش دارایی این صندوق‌هاست و طبیعتا رشد قیمت سهام در بازار رخ داده باشد، نمی‌توان افزایش ارزش یادشده را امری غیرمعمول تلقی کرد اما توجه به این نکته نیز ضروری است که همسویی بالای ارزش معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله با ارزش معاملات سهام حکایت از سنجیده‌تر شدن ریسک‌پذیری مردم در این بازار دارد چراکه اگر قرار بود معاملات بازار به روال سال قبل پیش برود فشار معاملات سهام افزایش می‌یافت.

بازدهی گروه‌ها

در حوزه بازدهی نیز در طول این سه ماه به‌رغم ثبت بازدهی منفی در بیشتر صنایع، برخی صنایع نیز بودند که توانستند بیشتر از میانگین بازار خود را در مقابل افت قیمت‌ها محافظت کنند. در این میان هیچ‌یک از گروه‌های ۳۸گانه بورس نتوانستند در طول این مدت با افزایش میانگین قیمت زیرمجموعه‌های خود این فصل را پایان دهند. بر این اساس ۹ صنعت از مجموع صنایع فعال در بورس تهران طی سه ماه اخیر عقبگردی کمتر از شاخص‌کل داشته‌اند و ۲۹ صنعت نیز نتوانستند خود را از حیث بازدهی منفی به نماگر اصلی برسانند و بنابر این نسبت به پرتفوی مفروض شاخص، عملکردی ضعیف‌تر داشته‌اند.

بازخوانی انگیزه‌ها

بدون‌شک عوامل بسیار زیادی برای اثرگذاری بر روند معاملات در طول این ماه وجود داشته است. در برخی از نمادها صرفا افزایش تقاضا و در برخی دیگر از نمادها اخبار نظیر افزایش نرخ یا رفع ابرمانع قیمت‌گذاری دستوری در طول این مدت توانسته بر مسیر تصمیم‌گیری و دیدگاه سرمایه‌گذاران در طول این مدت اثر بگذارد. با این حال شکی نیست که یکی از مهم‌ترین اتفاقات رخ داده در طول این ماه انتخابات ریاست‌جمهوری بوده که انتظار می‌رود بسیاری از آثار آن در ماه‌های بعد بیش از پیش قابل‌مشاهده باشد. در روزهای پایانی خرداد بالاخره برنده انتخابات ریاست‌جمهوری مشخص شد و ابراهیم رئیسی که بیشترین بخت را برای تکیه زدن بر این مسند داشت به عنوان رئیس دولت سیزدهم عهده‌دار مهم‌ترین منصب اجرایی کشور شد.

اما مشخص شدن رئیس‌جمهور چه پیامی برای بازار سهام دارد؟ برای جواب این سوال می‌توان به چند نکته مهم اشاره کرد. نخست آنکه در طول ماه‌های اخیر مصائب و مشکلات بسیاری گریبان‌گیر بازار سرمایه شده که به طور طبیعی نه ربطی به تخلیه حباب قیمت‌ها دارد و نه در سایر کشورهای جهان اثری از آنها پیدا می‌شود. در ایران اما به دلیل تفاوت بالای ساختار تصمیم‌گیری و نبود نگاه علمی، به بازار سرمایه تصمیمات زیادی تحمیل‌شده که یکی از آنها دامنه نوسان نامتقارن بود که به‌تنهایی توانست نقدشوندگی ناچیز باقی‌مانده در بازار را مختل کند؛ قانونی که اگرچه هم اکنون از دستور کار خارج شده با این حال عواقب آن هنوز در این بازار وجود دارد و مانع از آن شده که با گذشت  دوره کاهش قیمت شدید در بورس حداقل در نمادهای ارزنده اعتماد نسبی به بازار سرمایه احیا شود. گواه این امر ثبت بازده منفی در بورس تهران آن هم طی شرایطی است که سایر بازارها نیز در سه ماه نخست سال جاری موفق به ثبت بازده مثبت نشده‌اند.

نکته دیگر این است که بازار سهام با توجه به تغییر تیم اقتصادی در دوره جدید با هر رویکرد مفروضی کنار خواهد آمد و بالاخره اگر مناصبی نظیر وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی در آن مشخص شوند، به نوعی خود را با رویکردهای آنها برای ۴ سال وفق خواهد داد. همین امر اگرچه ممکن است در نگاه اول چندان مهم به نظر نرسد اما عاملی است که می‌تواند در امنیت بازار سهام و کاهش ریسک‌های سیستماتیک نقشی موثر بازی کند.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد

منبع: مشرق

کلیدواژه: کرونا انتخابات 1400 بورس بازار بورس بورس تهران شاخص بورس اخبار بورس فرابورس سازمان بورس و اوراق بهادار بازار بازار سرمایه بازار سهام سهام طول این مدت طول ماه سرمایه گذاران سرمایه گذاری بازار سرمایه ارزش معاملات بورس تهران بازار سهام بهار ۱۴۰۰ پول حقیقی صندوق ها ماه اخیر قیمت ها شاخص کل سه ماه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۳۱۵۰۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گلایه رئیس سازمان بورس از سود بانکی ۳۰ درصدی؛ مردم به سمت سهام نمی‌آیند!

به گزارش تابناک اقتصادی؛  مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در برنامه تلویزیونی صف اول، سال ۱۴۰۲ را سال سختی برای بازار سرمایه دانست و گفت: به واسطه اتفاقات رخ داده و سیاست‌هایی که جهت کنترل تورم و مشکلاتی که در زمینه انرژی داشتیم، محدودیت‌هایی برای تولید شرکت‌ها ایجاد شد.

وی اظهار داشت: در طول دو سال و نیم گذشته سعی کردیم بسترسازی‌های لازم برای بحث جذب سرمایه به بخش مولد اقتصاد و ارائه خدمات به سهامداران و سرمایه‌گذاران را داشته باشیم.

عشقی ادامه داد: همچنین سعی کردیم تمام افرادی که در صف مجوز‌های ارائه خدمات مالی بودند را مورد بررسی قرار دهیم، اکنون این صفوف از بین رفته و ارایه مجوز‌ها به صورت به روز ارائه می‌شود.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: در سال ۱۳۹۹، سهامداران با مشکلات جدی برای گرفتن خدمات در کارگزاری‌ها مواجه بودند.

وی با بیان این که ۲ نمونه از شرکت‌های سهامی عام پروژه برای تامین مالی داشتیم که مردم به صورت خرد در آن‌ها حضور پیدا کردند، خاطرنشان کرد: ۱۰۰ هزار نفر در یک پروژه شرکت کردند که ماه آینده این شرکت به بهره برداری خواهد رسید.

عشقی با اشاره به نقش بازار سرمایه در تحقق شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» اعلام کرد: بورس به دلیل ماهیتی که دارد، می‌تواند شعار سال را محقق کند. این موضوع سابقه تاریخی دارد و نزدیک به ۱۲ میلیون نفر به صورت مستقیم و ۵۰ میلیون نفر از طریق سهام عدالت در بورس ذی‌نفع هستند.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار اظ‌ها داشت: این مشارکت نیازمند اعتمادسازی است که این اعتماد‌ها در سال ۹۹ و برخی اتفاقات در سال گذشته مخدوش شد.

وی با بیان این که این اتفاق به دلیل تصمیماتی بود که جمع کثیری از مردم بدون در نظر گرفتن فضای موجود به بازار دعوت شدند، گفت: توسعه سرمایه گذاری غیرمستقیم یکی از مواردی بود که در دستور کار قرار گرفت و اکنون بیش از ۵۰ درصد معاملات مربوط به صندوق‌ها است.

عشقی با بیان این که سرمایه‌گذاری‌های غیرمستقیم کمتر دچار نوسانات می‌شوند، افزود: کارمزد این صندوق‌ها بسیار پایین است و مدیریت آن‌ها توسط نهاد‌های حرفه‌ای انجام می‌شود.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: اگر از طریق این صندوق‌ها و سبدگردان‌ها، منابع را به سمت سرمایه‌گذاری هدایت کنیم و منافع بین دارندگان صندوق‌ها تقسیم شود، اتفاقات خوبی رخ می‌دهد.

غافلگیری سرمایه‌گذاران با ابلاغ بخشنامه‌های یکباره

وی تاکید کرد: تصمیمات اتخاذ شده در دستگاه‌های مختلف اقتصادی بدون در نظر گرفتن اثرات آن بر سایر بخش‌ها است، اثر سود بانکی ۳۰ درصد شدید است که سال گذشته آن را در بورس تجربه کردیم.

عشقی با اعلام این که ابلاغ یکباره بخش‌نامه‌ها سرمایه‌گذاران را غافلگیر می‌کند، تاکید کرد: مشارکت با غافلگیری محقق نمی‌شود. باید مفروضاتی داشته باشیم که تا انتهای سرمایه‌گذاری به آن پایبند باشیم. اگر این اتفاق نیفتد، مردم به سمت سهام نمی‌آیند. وقتی سود بانکی روی ۳۰ و ۳۵ درصد باشد، سایر سرمایه‌گذاری‌ها کمتر خواهند بود.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان این که تصدی‌گری و دخالت دولت در مدیریت شرکت‌ها زمینه‌ساز مشکلات زیادی خواهد بود، گفت: تغییر مدیران در بنگاه‌های اقتصادی ضربات جدی به شرکت می‌زند، این تغییرات به ضرر شرکت است.

وی به رعایت حاکمیت شرکتی در شرکت‌ها اشاره کرد و افزود: باید منافع تمام ذی‌نفعان را رعایت کنیم، باید بحث رعایت مقررات حاکمیت شرکتی را جدی بگیریم تا اطمینان سهامدار جلب و منافع سرمایه‌گذار رعایت شود.

(بر اساس این گزارش؛ بهمن ماه سال بانک مرکزی با ابلاغیه‌ای به شبکه بانکی، بانک‌ها را مجاز به فروش گواهی سپرده به مردم با سود قطعی علاوه بر سود علی‌الحساب ۳۰ درصدی کردند.)

برخی سهم‌ها نصف سال ۹۹ قیمت‌ها هم نیست

وی با بیان این که سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری در حیطه اختیارات مجلس و دولت است، افزود: به صورت دائم در حال رایزنی هستیم تا تصمیمات اتخاذ شده باعث خدشه به اعتماد سرمایه‌گذاران نشود، دستورالعملی که باید ابتدای سال انجام می‌شد با ۱۱ ماه تاخیر انجام شد که این مسایل باعث ضربه به اعتماد سهامداران می‌شود.

عشقی تاکید کرد: از سال ۹۹ تا کنون، نرخ تورم تجمعی بالای ۳۰۰ درصد بود، اما قیمت سهام به صورت متوسط ۲۵ درصد زیر قیمت اوج سال ۹۹ است، اکنون برخی سهم‌ها نصف آن قیمت‌ها هم نیست.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان کرد: امیدواریم با توجه به این که در سه سال‌ونیم گذشته روند معاملات بازار سرمایه کاهش داشته، در آینده نزدیک شاهد جبران عقب‌افتادگی بورس باشیم.

وی به کاهش سودآوری شرکت‌ها در این بازه زمانی اشاره کرد و گفت: بهای تمام شده شرکت‌ها با تورم کاهش یافته، اما درآمد آن‌ها به آن سرعت افزایش نداشته است. سود خالص شرکت‌ها در آخرین فصل، به ۱۳ درصد کاهش پیدا کرده و باعث شده جلوی رشد سهام آن‌ها گرفته شود.

عشقی اعلام کرد که میزان سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها متناسب با فروش آن‌ها نیست، با این شیوه، سرمایه‌گذاری جدید در شرکت‌ها رخ نخواهد داد.

چرایی کاهش دامنه نوسان در روزهای اخیر

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به تاثیر رخداد‌های سیاسی بر بازار‌ها تاکید کرد و گفت: طبیعی بود با توجه به اتفاقات رخ داده شاهد ایجاد هیجانات در بازار باشیم، سازمان بورس برای حمایت از حقوق سهامداران و جلوگیری از انجام معاملات غیرمنصفانه تصمیم به کاهش دامنه نوسان گرفت که این اتفاق قبلاً نیز افتاده بود.

وی به تمدید محدودیت دامنه نوسان برای روز چهارشنبه اشاره کرد و افزود: یکی دو روز اخیر، معاملات متعادل بود و التهابات ایجاد شده در روز نخست این اتفاقات کنترل شد، از هفته آینده روند معاملات به حالت قبلی باز می‌گردد.

عشقی به حرکت بورس با یک فاصله‌ای نسبت به سایر بازار‌ها تاکید کرد و گفت: یکی از دلایل رشد نکردن بورس، کاهش سودآوری شرکت‌ها است. سرمایه‌گذار در ذهن خود تحلیل می‌کند که ممکن است یک سری اتفاقات برای این شرکت رخ بدهد، مجموعه این عوامل باعث شد که بازار سرمایه از بازار‌های رقیب جا بماند.

پرداخت سود سهام عدالت با وام بانکی

وی با اشاره به پرداخت سود سهام عدالت اعلام کرد: برخی شرکت‌ها در پایان سال نتوانستند سود سهام عدالت را پرداخت کنند که اکنون اقدامات مربوط به پرونده تخلفاتی آن‌ها در حال پیگیری است و حتی برای پرداخت سود به دنبال دریافت وام هستند.

عشقی اظهار داشت: مشکلات مالی در برخی شرکت‌ها وجود دارد، اما این شرکت‌ها باید سود سهام عدالت را پرداخت کنند، امیدواریم تا خردادماه سود‌ها را جمع‌آوری کنیم و باقی مانده آن را پرداخت کنیم.

رییس سازمان بورس و اوراق بهاداربا بیان این که در سال گذشته، ۱۶ هزار میلیارد تومان به شرکت‌های تولیدکننده طلا تزریق شده است، گفت: این اتفاق کمک کننده به تولید طلا و ذخایر آن خواهد بود و از سوی دیگر، سرمایه‌های خرد را نیز جذب خواهند کرد.

وی اظهار داشت: این موضوع سپر تورمی مطمئنی برای سرمایه‌گذاران است تا به جای آنکه پول خود را به بازار‌های خودرو و مسکن ببرند، در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند.